Carmina amatoria

56   57   58    59    60    60a   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70

________________________________________________________________

Incipiunt jubili

 

 

 

56

 

1.

Ianus annum circinat,

ver estatem nuntiat

calcat Phebus ungula,

dum in Taurum flectitur,

Arietis repagula.

Refl.

Amor cuncta superat,

Amor dura terebrat.

2.

Procul sint omnia

tristia!

dulcia

gaudia

sollemnizent Veneris gymnasia!

decet iocundari,

quos militare contigit

Dioneo lari.

Refl.

Amor cuncta superat,

Amor dura terebrat.

3.

Dum alumnus Palladis

Cytheree scolam

introissem, inter multas

bene cultas

vidi unam solam

facie

Tyndaridi

ac Veneri

secundam,

plenam elegantie

et magis pudibundam.

Refl.

Amor cuncta superat,

Amor dura terebrat.

4.

Differentem omnibus

amo differenter.

novus ignis in me furit

et adurit

indeficienter.

nulla magis nobilis,

habilis,

pulchra vel amabilis,

nulla minus mobilis,

instabilis,

infronita reperitur

vel fide mutabilis.

eius letum vivere

est meum delectari.

diligi si merear,

hoc meum est beari.

Refl.

Vincit Amor omnia,

regit Amor omnia.

5.

Parce, puer, puero!

fave, Venus, tenero,

ignem movens,

ignem fovens,

ne mori sit, quod vixero,

nec sit ut Daphnes Phebo,

cui me ipsum dedo!

olim tiro Palladis

nunc tuo iuri cedo.

Refl.

Vincit Amor omnia,

regit Amor omnia.

57

1.

«Bruma, veris emula,

sua iam repagula

dolet demoliri;

demandat Februario,

ne se a solis radio

sinat deliniri.

2.

Omnis nexus elementorum

legem blandam sentit amorum.

sed Hymeneus eorum

iugalem ordinat torum,

votis allubescens deorum

piorum.

3.

Sed Aquilonis

ira predonis

elementis officit,

ne pariant; nec tamen in hoc proficit.

sed Hymeneus obicit

eius se turbini;

in hoc enim numini

deserviunt Dione.

4.

Felicibus stipendiis

Dione freta gaudiis

gaudet suos extollere.

qui se suo iugo libere

non denegant submittere,

quam felici vivere

vult eos pro munere!

5.

Optat Thetis

auram quietis,

ut celo caput exerat

suosque fructus proferat.

Ceres quoque secus undam cursitat

et tristia sollicitat

inferorum numina

pro surrepta Proserpina.

6.

Elementa supera

coeunt et infera.

hinc illis vocabula

sunt attributa mascula;

illis vero feminina

congrue sunt deputata nomina,

quia rerum semina

concipiunt ut femina.

7.

Sol, quia regnat in Piscibus

celestibus,

dat copiam

plenariam

piscationi,

reddens formam turbide Iunoni.»

8a.

Ista Phrison decantabat

iuxta regis filiam,

egram que se simulabat,

dum perrexit per viam

8b.

Desponsari, sed hec gnanus

notans sponso retulit.

mox truncatur ut profanus.

tandem sponso detulit.

58

1.

Iam ver oritur.

veris flore variata

tellus redimitur.

excitat in gaudium

cor concentus avium

voce relativa

Iovem salutantium.

in his philomena

Tereum reiterat

et iam fatum

antiquatum

querule retractat.

sed dum fatis obicit

Itym perditum,

merula

choraulica

carmina

coaptat.

2.

Istis insultantibus

casibus

fatalibus

in choree speciem

res reciprocatur.

his autem conciliis

noster adest Iupiter

cum sua Iunone,

Cupido cum Dione,

post hos Argus stellifer

et Narcissus floriger

Orphëusque plectriger,

Faunus quoque corniger.

3.

Inter hec sollemnia

communia

alterno motu laterum

lascive iactant corpora

collata

nunc occurrens,

nunc procurrens

contio pennata:

4.

Mergus aquaticus,

aquila munificus,

bubo noctivagus,

cygnus flumineus,

phenix unica,

perdix lethargica,

hirundo domestica,

columba turtisona,

upupa galigera,

anser sagax,

vultur edax,

psitacus gelboicus,

miluus gyrovagus,

alaudula garrula,

ciconia rostrisona.

5.

His et consimilibus

paria

sunt gaudia;

demulcet enim omnia

hec concors consonantia.

6.

Tempus est letitie.

nostro tempore

vernant flores

in pratis virentibus,

et suis rebus

decus auget Phebus

in nostris finibus.

59

1.

Ecce, chorus virginum,

tempore vernali,

dum solis incendium

radios equali

moderatur ordine,

nubilo semoto

fronde pausa tilie

Cypridis in voto!

Refl.

Cypridis in voto

fronde pausa tilie,

Cypridis in voto!

2.

In hac valle florida

floreus flagratus,

inter septa lilia

locus purpuratus.

dum garritus merule

dulciter alludit,

philomena carnmine

dulcia concludit.

Refl.

Cypridis in voto

fronde pausa tilie,

Cypridis in voto!

3.

Acies virginea

redimita flore –

quis enarret talia!

quantoque decore

prenitent ad liquidum

Veneris occulta!

Dido necis meritum

proferat inulta.

Refl.

Cypridis in voto

fronde pausa tilie,

Cypridis in voto!

4.

Per florenta nemorum

me fortuna vexit.

arcum Cupidineum

vernula retexit.

quam inter Veneream

diligo cohortem,

langueo, dum videam

libiti consortem.

Refl.

Cypridis in voto

fronde pausa tilie,

Cypridis in voto.

5.

Questio per singulas

oritur: honesta

potiorque dignitas

casta vel incesta?

Flora, consors Phyllidis,

est sententiata:

«caste non est similis

turpiter amata.»

Refl.

Cypridis in voto

fronde pausa tilie,

Cypridis in voto!

6.

Iuno, Pallas, Dione,

Cytherea dura

affirmant interprete

Flore verbi iura:

«flagrabit felicius

nectare mellito

castam amans potius

quam in ‹infinito›.»

Refl.

Cypridis in voto

fronde pausa tilie,

Cypridis in voto!

7.

Iura grata refero

puellarum ludis.

Vigeant in prospero

pudice futuris!

actibus emeritas

nulla salutaris,

contingat iocunditas

† spes adulta caris!

Refl.

Cypridis in voto

fronde pausa tilie,

Cypridis in voto!

60

ca. 1100 ?

1a.

Captus amore gravi

me parem rebar avi

fede revincte lari,

que procul ethra videt

nec modulando silet,

inde perire libet.

1b.

. . . . . . . . . . . . . .

psallere, virgo, pridem,

non semper hec ibidem,

quam scrutabundus amor

notarat et amaror.

hinc ortus ille clamor.

2a.

Est bilis amarissima,

qualem gignit Sardonia,

2b.

In incentivo Veneris

eiusque miri generis

2c.

Militiam proponere,

non posse votum solvere.

2d.

Hec, ecce, virgo inclita,

tibi notabis edita:

3.

Amor instillat, quare

te, virgo, salutare

velim; sed onus grave

videris acerbare,

4.

Dum affligis immeritum,

grave ferens imperium,

vilipendens obloquium,

me minans in interitum,

fidem promittens alteri,

contradicendo Cypridi.

5a.

Ecce querimonia,

quam genuit amor;

me misit in suspiria

Venereus favor.

5b.

Cuncta sprevi virginum

ego tripudia,

te volens michi iungere.

modo diludia

5c.

Quesivique gratiam;

sed iam alterius

captas benivolentiam;

quo nil deterius

6a.

Queo fari.

nec solari

me curat Glycerium;

6b.

Me fastidit

et allidit,

estimans inglorium.

6c.

Bella gero

cum severo

Cypridis ob meritum.

7a.

Dum mens unam te recolit

famaque nefas comperit,

pupilla fletum protulit;

iam expedit,

ut vera loquamur.

7b.

Amaveram pre ceteris

te, sed amici veteris

es iam oblita; superis

vel inferis

ream te criminamur?

8a.

Dolor, fletus,

ire, metus

tremebundis artubus

simul incubuere.

8b.

Pre dolore

verso more

canticum conticuit;

nil restat nisi flere.

8c.

Sorte dira

pendet lyra,

spreta luget. Atropos

filum cessavit nere.

9.

Me mergis hic,

cum sis illic;

nutando sic

non stabis hic.

10.

Sed lubrica    contagia

te gaudes insectari;

prostibulum patibulo

iam meruit piari.

en, oro te per superos:

tibi ames obnoxios;

reclude secretarios,

quos nil iuvat amari!

11.

Si lethargum vite

insectabor lite,

† hanc colis rite,

† et ego te

in soliloquiorum

carmine canebam,

te unam sapiebam,

idque iustum rebar;

sed nichil audis horum.

12.

Michi te subdideras

et amore iunxeras

fallentis vite semitas,

et te ita subverteras,

ut redimam me vivere

presumptuosa temere

amores vi transponeres,

ut cor meum contereres.

13a.

Usque quo te perferam,

quam premit emulatio?

13b.

Ut quid agis perperam,

o dira simulatio?

14a.

Ex fraudibus alternis

et ignominia

cur emula superbis,

bifrons, ingloria?

14b.

Cum federa discerpis,

o preceps nimia,

te funditus evertis

ceu Bachanaria.

15.

Si balbi more veritus

nil ausim fari penitus,

† obnixeram emeritus,

quem captat hic interitus.

16.

O Cypris alma, conspice

tue clientem opere

penamque nobis exime,

quam patimur indebite!

tu lamiam interripe

eiusque rixas opprime!

60a

1.

Cupido mentem gyrat

telumque minans vibrat,

Favonius aspirat

nectar, quo venas inflat

2.

Medullitus; id teneris

pergratum est in feminis,

quas alit affabilitas

atque cordis simplicitas.

3a.

Semel, opto, basia

michi quod offerat,

quam sorte de infantia

Natura venustat.

3b.

Post hanc nulla complacet,

quam sic assumpserim,

cum potius amabiles

te propter spreverim.

4a.

Iam odorus

noster torus

demoratur; inscia

4b.

Es optata,

sed vocata

non occurris, intima.

5a.

Gaude, proles regia,

que vite privilegia

gestas! ecce Venerea

collegia

per te floruerunt.

5b.

Si iam detur optio,

tuo quod utar osculo

et membris in crepuscolo

sub otio,

aspera non erunt.

6a.

Matutini sideris

iubar preis,

et lilium

rosaque periere.

6b.

Micat ebur dentium

per labium,

ut Sirium

credat quis enitere.

7.

Si Menalus    fatidicus

virginibus

michi det omne fari,

Etna, mons occiduus,

Ponto ferat minas prius,

quam desinat, virgo, tuus

honor laudari.

8.

Amores ergo fidibus

canendi sunt his rudibus,

cibentur ut his fructibus:

stipendium erit Venus,

9.

Furores quando lenit

Venus, que corda ferit.

incitamentum Veneris

fastidium est ceteris.

quod laudis michi titulum

clarumque det obsequium!

10.

Intemerata virginum,

serena respice

et generosa supplicis

iam vota perfice!

61

1a.

Siquem Pieridum ditavit contio,

nulli Teïorum aptetur otio

par Phebi cithare

sum in verno nectare.

1b.

Cui pre cunctis virginum obedio,

† vita me potest alere vel mortis tedio.

† sed decus hoc intimum

mavult potissimum.

1c.

Terminum vidit brume desolatio;

gaudent funditus in florum exordio,

qui norunt Cypridem,

plaudentes eidem.

1d.

Nunquam tanti cordis fui, pro Iupiter!

de spe Venerea, opinor; iugiter

me vita fertilis

alit et spes habilis.

2a.

Me risu linea

regit virginea;

nunc ergo tinea

meroris pellitur,

dolor avellitur,

tremor percellitur.

2b.

Cui tanta claritas

ac mira caritas,

fecunda largitas

semper et undique

arrident utique,

hanc opto denique.

3.

Ne miretur ducis tante

quis sublimitatem,

que me verbi vi prestante

doctum reddit plus quam ante,

stillans largitatem!

4a.

O decora

super ora

belli Absalonis

et non talis,

ut mortalis

sis conditionis!

4b.

Michi soli,

virgo, noli

esse refragata!

queso finem,

ut reclinem

a re desperata.

5.

Tuum prestolor nuntium:

dele merorem conscium,

mundani decus iubaris,

o verecunda Tyndaris!

6a.

Apollo mire vinctus est

Peneide respecta;

sic meus amor tinctus est

re veteri deiecta.

6b.

Magnetem verum iterat

virgo mire perfecta,

attractu crebro superat

me gratia directa.

6c.

Miranda de Priamide

rememorantur gesta,

qui militavit floride;

sed squalent mea festa.

7.

Florenti desolatio

non esset conturbatio;

sed mea plus tremit ratio,

† quam Dionea sit dilatio.

quid facio?

8a.

Gratia,

solacia

donato menti languide,

mea dos,

amorum flos,

morigerata vivide!

8b.

Amantum lis,

te, quicquid vis,

da laudi bene placide!

nil tibi par,

electe lar

letitie fervide.

9a.

Te visa primitus

exarsi penitus;

proinde gemitus

durat perenniter.

tu deme leniter

illatum duriter!

9b.

† Hec est dira sors,

nec durior est mors.

num mee vite sors

stat ritu prospero?

quam soli confero,

repugnat tenero!

10.

Huic me corde flagrante

nosco intricatum,

cuius nutu me versante

et ad votum conspirante

me fero beatum.

11a.

Aptiorem,

dulciorem

nollem reperire,

quam elegi,

mee legi

si dat subvenire.

11b.

Plus amarem,

plus optarem

sui verbi dona,

quam si mundi

† vi iocundi

fungerer corona.

12.

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

13a.

Sed primum exaltandus est

risus clarificatus,

a quo Iovis secundus est,

michi significatus.

13b.

Effectum si non invenit,

ut me velit amare,

pie rogo, quod convenit:

me queat tolerare.

13c.

Sed si nos, Discordia,

tuo more disponis,

mutabo iam primordia

mee professionis.

14.

Ergo, nitidior sidere,

respice, si me vis vivere!

nam flores constat emergere;

tuo me solatum federe

da ludere!

62

1.

Dum Diane vitrea

sero lampas oritur

et a fratris rosea

luce dum succenditur,

dulcis aura zephyri

spirans omnes etheri

nubes tollit;

sic emollit

vis chordarum pectora

et immutat

cor, quod nutat

ad amoris pignora.

2.

Letum iubar Hesperi

gratiorem

dat humorem

roris soporiferi

mortalium generi.

3.

O quam felix est antidotum soporis,

quod curarum tempestates sedat et doloris!

dum surrepit clausis oculorum poris,

ipsum gaudio equiperat dulcedini amoris.

4.

Morphëus in mentem

trahit impellentem

ventum lenem segetes maturas,

murmura rivorum per harenas puras,

circulares ambitus molendinorum,

qui furantur somno lumen oculorum.

5.

Post blanda Veneris commercia

lassatur cerebri substantia.

hinc caligant mira novitate

oculi nantes in palpebrarum rate.

hei, quam felix transitus amoris ad soporem,

sed suavior regressus ad amorem!

6.

Ex alvo leta fumus evaporat,

qui capitis tres cellulas irrorat;

hic infumat oculos

ad soporem pendulos

et palpebras sua fumositate

replet, ne visus exspatietur late.

unde ligant oculos virtutes animales,

que sunt magis vise ministeriales.

7.

Fronde sub arboris amena,

dum querens canit philomena,

suave est quiescere,

suavius ludere

in gramine

cum virgine

speciosa.

si variarum

odor herbarum

spiraverit,

si dederit

torum rosa,

dulciter soporis alimonia

post Veneris defessa commercia

captatur,

dum lassis instillatur.

8.

O in quantis

animus amantis

variatur vacillantis!

ut vaga ratis per equora,

dum caret ancora,

fluctuat inter spem metumque dubia

sic Veneris militia.

63

Petrus Blesensis

(ca. 1135 - ca. 1204)

1a.

Olim sudor Herculis,

monstra late conterens,

pestes orbis auferens,

claris longe titulis

enituit;

sed tandem defloruit

fama prius celebris,

cecis clausa tenebris,

Ioles illecebris

Alcide captivato.

Refl.

Amor fame meritum

deflorat,

amans tempus perditum

non plorat,

sed temere

diffluere

sub Venere

laborat.

1b.

Hydra damno capitum

facta locupletior,

omni peste sevior,

reddere sollicitum

non potuit,

quem puella domuit.

iugo cessit Veneris

vir, qui maior superis

celum tulit humeris

Atlante fatigato.

Refl.

Amor fame meritum

deflorat,

amans tempus perditum

non plorat,

sed temere

diffluere

sub Venere

laborat.

2a.

Caco tristis halitus

et flammarum vomitus

vel fuga Nesso duplici

non profuit;

Geryon Hesperius

ianitorque Stygius,

uterque forma triplici

non terruit,

quem captivum tenuit

risu puella simplici.

Refl.

Amor fame meritum

deflorat,

amans tempus perditum

non plorat,

sed temere

diffluere

sub Venere

laborat.

2b.

Jugo cessit tenero,

somno qui letifero

horti custodem divitis

implicuit,

frontis Acheloie

cornu dedit Copie,

apro, leone domitis

enituit,

Thraces equos imbuit

cruenti cede hospitis.

Refl.

Amor fame meritum

deflorat,

amans tempus perditum

non plorat,

sed temere

diffluere

sub Venere

laborat.

3a.

Antei Libyci

luctam sustinuit,

casus sophistici

fraudes cohibuit,

cadere dum vetuit;

sed qui sic explicuit

lucte nodosos nexus,

vincitur et vincitur,

dum labitur

magna Iovis soboles

ad Ioles

amplexus.

Refl.

Amor fame meritum

deflorat,

amans tempus perditum

non plorat,

sed temere

diffluere

sub Venere

laborat.

3b.

Tantis floruerat

laborum titulis,

quem blandis carcerat

puella vinculis.

et dum lambit osculis,

nectar huic labellulis

Venereum propinat;

vir solutus otiis

Venereis

laborum memoriam

et gloriam

inclinat.

Refl.

Amor fame meritum

deflorat,

amans tempus perditum

non plorat,

sed temere

diffluere

sub Venere

laborat.

4a.

Sed Alcide fortior

aggredior

pugnam contra Venerem.

ut superem

hanc, fugio;

in hoc enim prelio

fugiendo fortius

et melius

pugnatur,

sicque Venus vincitur:

dum fugitur,

fugatur.

Refl.

Amor fame meritum

deflorat,

amans tempus perditum

non plorat,

sed temere

diffluere

sub Venere

laborat.

4b.

Dulces nodos Veneris

et carceris

blandi seras resero,

de cetero

ad alia

dum traducor studia.

o Lycori, valeas

et voveas,

quod vovi:

ab amore spiritum

sollicitum

removi.

Refl.

Amor fame meritum

deflorat,

amans tempus perditum

non plorat,

sed temere

diffluere

sub Venere

laborat.

64

De XII virtutibus Herculis

Ausonius

(ca. 310 - 395)

Prima Cleonei tolerata erumna leonis.

Proxima Lerneam ferro et face contudit hydram.

Mox Erymantheum vis tertia perculit aprum.

Eripedis quarto tulit aurea cornua cervi.

Stymphalidas pepulit volucres discrimine quinto.

Threiciam sexto spoliavit Amazona balteo.

Septima in Augeis stabulis impensa laboris.

Octava expulso numeratur adoria tauro.

In Diomedeis victoria nona quadrigis.

Geryone extincto decimam dat Hiberia palmam.

Undecimo mala Hesperidum districta triumpho.

Cerberus extremi suprema est meta laboris.

65

1.

Quocumque more motu volvuntur tempora,

eadem fretus eucrasi pulso tympana.

2a.

Seu Philogeus

in imis moretur,

aut Euricteus

solito vernali femine rubens notetur,

vel dum coruscus Acteon estivo lumine repletur,

sive Lampas radians autumni copia ditetur:

ab uno semper numine michi salus debetur.

2b.

Brevi spectata

Basythea immisit,

quod expectata

tempore tanto Euryale tandem subrisit.

sola Euphrosyne strictrici emula fautrix michi sit,

cui Dione nudula per quandam dulciter arrisit!

nam allotheta cecinit hoc carmen, quod promisit.

3a.

Cypris barbata

gaudeat occultu

iam renovata

maturo tumultu!

virgo dudum femine

habitum mentita,

nec fallit in virgine

Veneris perita.

nomine pudico palliat

Venereum libamen,

provida, ne palam ebulliat

experte rei famen.

devirginata tamen

non horruit, cum iteravit nature luctamen.

3b.

Fautor sis, Paris,

Veneris agonis!

Venus, fruaris

amplexibus Adonis!

myrtum libans Indicam

fanis Citheronis

testem ponam pedicam

mee conditionis.

Delio liberior immobili

non superor cohorte.

spes lassam rem impulit, dum nobili

fruar tori consorte.

nec admittetur forte;

nam intra seram militavi virginalis porte.

4a.

Pallerem,    nisi me    veteri    miranda decore

virgo probaret;

4b.

Marcerem,    nisi spe    Veneri    fuscata timore

me stimularet.

5a.

Inclita    res ita    cognita,    perdita    dat michi fata;

namque rogavi,

5b.

Cui pia    basia,    dulcia,    suavia,    congeminata

multiplicavi.

6a.

Hac bibo pocula vite,

hoc decus est michi mite,

6b.

Que satis est michi culta,

obvia secula multa.

7a.

Sat modo mature

sum confessus eam;

7b.

† Claudit opus dure,

dum complector eam.

8a.

Gratia letitie

iure cupita,

8b.

Moribus et facie

tam redimita,

9a.

Flosculo presignis,

dote leporis,

9b.

Foveat me signis

dulcis amoris!

10a.

Hoc memor corde serva,

quod te mea Minerva

nunc prudens, nunc proterva

multiformis hactenus    declarat harmonia:

prosa, versu, satira    psallens et rhythmachia

te per orbem intonat    scolaris symphonia.

10b.

Siquis versat, quod verso,

amans et e converso

corde nichil diverso

petat, optet, supplicet,    ut duret amor meus,

ego vicem replicans    non ero fraudis reus,

ut tali freto federe    sit annus iubileus!

66

Acteon, Lampos,    Erythreus et Philogeus:

Istis nominibus    poterit spectare peritus

Quemque diem tantum    tempus retinere quaternum.

Acteon primum    Greci dicunt rubicundum:

Nam sol purpureum    iam mane novo tenet ortum.

Post graditur Lampos, est qui cognomine fulgens:

Nam tunc splendorem    sentimus sole micantem.

Ardens Erythreus    sequitur, sic iure vocatus:

Est nam quisque dies medius    fervore repletus.

Post hos extremus    procedit tunc Philogeus,

Dictus amans terram,    quod vespere tendit ad illam:

Nam vult occasum    terris inducere certum.

67

ca. 1170

Petrus Blesensis

(ca. 1135 - ca. 1204)

1a.

A globo veteri

cum rerum faciem

traxissent superi

mundique seriem

prudens explicuit

et texuit

Natura,

iam preconceperat,

quod fuerat

factura.

1b.

Que causas machine

mundane suscitans,

de nostra virgine

iam dudum cogitans

Plus hanc excoluit,

plus prebuit

honoris,

dans privilegium

et pretium

laboris.

2a.

In hac pre ceteris

totius operis

Nature lucet opera.

tot munera

nulli favoris contulit,

sed extulit

hanc ultra cetera.

2b.

Et, que puellulis

avara singulis

solet partiri singula:

huic sedula

impendit copiosius

et plenius

forme munuscula.

3a.

Nature studio

longe venustata,

contendit lilio

rugis non crispata

frons nivea.

simplices siderea

luce micant ocelli.

3b.

Omnes amantium

trahit in se visus,

spondens remedium

verecunda risus

lascivia.

arcus supercilia

discriminant gemelli.

4a.

Ab utriusque luminis

confinio

moderati libraminis

iudicio

naris eminentia

producitur venuste

quadam temperantia:

nec nimis erigitur

nec premitur

iniuste.

4b.

Allicit verbis dulcibus

et osculis,

castigate tumentibus

labellulis,

roseo nectareus

odor infusus ori.

pariter eburneus

sedet ordo dentium

par nivium

candori.

5a.

Certant nivi, micant lene

pectus, mentum, colla, gene;

sed, ne candore nimio

evanescant in pallorem,

precastigat hunc candorem

rosam maritans lilio

prudentior    Natura,

ut ex his fiat aptior

et gratior

mixtura.

5b.

Rapit michi me Coronis,

privilegiata donis

et Gratiarum flosculis.

nam Natura, dulcioris

alimenta dans erroris,

dum in stuporem populis

hanc omnibus ostendit,

in risu blando retia

Veneria

tetendit.

68

1.

Saturni sidus lividum    Mercurio micante

fugatur ab Apolline    Risum Iovis nudante;

redit ab exilio    ver coma rutilante.

2.

Cantu nemus avium

lascivia canentium

suave delinitur,

fronde redimitur;

vernant spine floribus

micantibus,

signantibus

Venerem, quia spina pungit, flos blanditur.

3.

Mater Venus subditis amori

dulcia

stipendia

copia

largiri delectatur uberiori.

4.

Dulcis aura Zephyri

spirans ab occidente

Iovis favet sideri

alacriori mente,

Aquilonem carceri

Eolo nolente

deputans; sic ceteri

glaciales spiritus diffugiunt repente.

redit calor etheri,

dum caligo nubium rarescit Sole Taurum tenente.

5.

Sic beati spes, halitus fiagrans oris tenelli,

dum acclinat basium,

scindit nubem omnium

curarum; sed avelli

nescit, ni congressio sit arcani medica duelli.

6.

Felix hora huius duelli,

cui contingit nectar adunare melli!

quam felix unio,

cuius suavitatis poculo

sopiuntur sensus et ocelli!

69

1.

Estas in exilium

iam peregrinatur,

leto nemus avium

cantu viduatur,

pallet viror frondium,

campus defloratur.

exaruit,

quod floruit,

quia felicem statum nemoris

vis frigoris

sinistra denudavit

et ethera silentio

turbavit,

exilio

dum aves relegavit.

2.

Sed amorem,

qui calorem

nutrit, nulla vis frigoris valet attenuare,

sed ea riformare

studet, que corruperat brume torpor. amare

crucior,

morior

vulnere, quo glorior.

eia, si me sanare

uno vellet osculo,

que cor felici iaculo

gaudet vulnerare!

3.

Lasciva, blandi risus,

omnes in se trahit visus.

labia

Veneria

tumentia

– sed castigate – dant errorem

leniorem,

dum dulcorem

instillant, favum mellis, osculando,

ut me mortalem negem aliquando.

leta frons tam nivea,

lux oculorum aurea,

cesaries subrubea,

manus vincentes lilia

me trahunt in suspiria.

rideo,

cum video

cuncta tam elegantia,

tam regia,

tam suavia,

tam dulcia.

70

1.

Estatis florigero tempore

sub umbrosa residens arbore,

avibus canentibus in nemore,

sibilante serotino frigore,

mee Thisbes adoptato fruebar eloquio,

colloquens de Veneris blandissimo commercio.

2.

Eius vultus,

forma, cultus

pre puellis,

ut sol stellis,

sic prelucet.

o inducet

hanc nostra ratio,

ut dignetur suo nos beare consortio?

3.

Nil ergo restat satius,

quam cecam mentis flammam denudare diffusius.

audaces fortuna iuvat penitus.

his ergo sit introitus:

4a.

«Ignem cecum sub pectore

longo depasco tempore,

qui vires miro robore

toto diffundit corpore.

4b.

Quem tu sola, percipere

si vis, potes extinguere,

. . meum semivivere

felici ligans federe.»

4c.

«Amoris spes est dubia,

aut verax aut contraria.

amanti necessaria

virtutis est constantia.

5a.

Pre ceteris virtutibus est patientia

amoris famulantia.

5b.

Sed et ignem, qui discurrit per precordia,

fax extinguat alia!

5c.

Noster amor non furtiva, non fragilia

amplexatur gaudia.»

6a.

«Ignis, quo crucior,

immo quo glorior,

ignis est invisibilis.

6b.

Si non extinguitur,

a qua succenditur,

manet inextinguibilis.

7a.

Est ergo tuo munere

me mori vel me vivere.

7b.

«Quid refert pro re pendula

vite pati pericula?

8a.

Est pater,    est mater,

est frater,    qui quater

die me pro te corripiunt,

8b.

Et vetulas    per cellulas

et iuvenes per speculas

deputantes nos custodiunt;

9.

Argumque centioculum

plus tremo quam patibulum.

10.

Est ergo dignum

virum benignum

vitare signum,

unde malignum

murmur cursitat per populum.»

11a.

«Times in vanum!

tam est arcanum,

quod nec Vulcanum

curo cum sophisticis catenis.

11b.

Stilbontis more

Letheo rore

Argum sopore

premam, oculis clausis centenis.»

12a.

«In trutina mentis dubia

fluctuant contraria

lascivus amor et pudicitia.

12b.

† Sed eligo, quod video:

collum iugo prebeo,

ad iugum tamen suave transeo.»

13.

«Non bene dixeris

iugum secretum Veneris,

quo nil liberius,

nil dulcius,    nil melius.

14a.

O quam dulcia

sunt hec gaudia!

Veneris furta sunt pia.

14b.

Ergo propera

ad hec munera!

carent laude dona sera.»

15.

«Dulcissime!

totam subdo tibi me.»