Epodon liber

Epodos XVII

___________________________________________________

Metrum:

trimeter iambeus

[Horatius:]

Iam iam efficaci do manus scientiae,

supplex et oro regna per Proserpinae,

per et Dianae non movenda numina,

per atque libros carminum valentium

5

refixa caelo devocare sidera,

Canidia, parce vocibus tandem sacris

citumque retro solve, solve turbinem.

movit nepotem Telephus Nereium,

in quem superbus ordinarat agmina

10

Mysorum et in quem tela acuta torserat.

unxere matres Iliae additum feris

alitibus atque canibus homicidam Hectorem,

postquam relictis moenibus rex procidit

heu pervicacis ad pedes Achillei.

15

saetosa duris exuere pellibus

laboriosi remiges Ulixei

volente Circa membra; tunc mens et sonus

relapsus atque notus in voltus honor.

dedi satis superque poenarum tibi,

20

amata nautis multum et institoribus:

fugit iuventas et verecundus color

reliquit ossa pelle amicta lurida,

tuis capillus albus et odoribus,

nullum a labore me reclinat otium;

25

urget diem nox et dies noctem neque est

levare tenta spiritu praecordia.

ergo negatum vincor ut credam miser,

Sabella pectus increpare carmina

caputque Marsa dissilire nenia.

30

quid amplius vis? o mare et terra, ardeo,

quantum neque atro delibutus Hercules

Nessi cruore nec Sicana fervida

virens in Aetna flamma: tu, donec cinis

iniuriosis aridus ventis ferar,

35

cales venenis officina Colchicis?

quae finis aut quod me manet stipendium?

effare: iussas cum fide poenas luam,

paratus expiare, seu poposceris

centum iuvencos sive mendaci lyra

40

voles sonare: «tu pudica, tu proba

perambulabis astra sidus aureum.»

infamis Helenae Castor offensus vice

fraterque magni Castoris, victi prece,

adempta vati reddidere lumina:

45

et tu, potes nam, solve me dementia,

o nec paternis obsoleta sordibus

neque in sepulcris pauperum prudens anus

novendialis dissipare pulveres.

tibi hospitale pectus et purae manus

50

tuusque venter Pactumeius et tuo

cruore rubros obstetrix pannos lavit,

utcumque fortis exsilis puerpera.

[Canidia:]

Quid obseratis auribus fundis preces?

non saxa nudis surdiora navitis

55

Neptunus alto tundit hibernus salo.

inultus ut tu riseris Cotytia

volgata, sacrum liberi Cupidinis,

et Esquilini pontifex venefici

impune ut Urbem nomine impleris meo?

60

quid proderat ditasse Paelignas anus

velociusve miscuisse toxicum?

sed tardiora fata te votis manent:

ingrata misero vita ducenda est in hoc,

novis ut usque suppetas laboribus.

65

optat quietem Pelopis infidi pater,

egens benignae Tantalus semper dapis,

optat Prometheus obligatus aliti,

optat supremo conlocare Sisyphus

in monte saxum; sed vetant leges Iovis.

70

voles modo altis desilire turribus,

modo ense pectus Norico recludere,

frustraque vincla gutturi nectes tuo

fastidiosa tristis aegrimonia.

vectabor umeris tunc ego inimicis eques

75

meaeque terra cedet insolentiae.

an quae movere cereas imagines,

ut ipse nosti curiosus, et polo

deripere lunam vocibus possim meis,

possim crematos excitare mortuos

80

desiderique temperare pocula,

plorem artis in te nil agentis exitus?