BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Martialis

ca. 40 - ca. 104

 

Apophoreta

(Epigrammaton liber XIV)

 

Textus:

Martialis Epigrammata

ed. W. Heraeus/J. Borovskij, Leipzig 1976/82

 

___________________________________________________

 

 

 

I

 

Synthesibus dum gaudet eques dominusque senator

Dumque decent nostrum pillea sumpta Iovem;

Nec timet aedilem moto spectare fritillo,

Cum videat gelidos tam prope verna lacus:

5

Divitis alternas et pauperis accipe sortes:

Praemia convivae dent sua quisque suo.

'Sunt apinae tricaeque et si quid vilius istis.'

Quis nescit? vel quis tam manifesta negat?

Sed quid agam potius madidis, Saturne, diebus,

10

Quos tibi pro caelo filius ipse dedit?

Vis scribam Thebas Troiamve malasve Mycenas?

'Lude,' inquis, 'nucibus'. Perdere nolo nuces.

 

 

II

 

Quo vis cumque loco potes hunc finire libellum:

Versibus explicitumst omne duobus opus.

Lemmata si quaeris cur sint adscripta, docebo:

Ut, si malueris, lemmata sola legas.

 

 

III  Pugillares citrei

 

Secta nisi in tenues essemus ligna tabellas,

Essemus Libyci nobile dentis onus.

 

 

IV  Quinquiplices

 

Caede iuvencorum domini calet area felix,

Quinquiplici cera cum datur altus honos.

 

 

Pugillares eborei

 

Languida ne tristes obscurent lumina cerae,

Nigra tibi niveum littera pingat ebur.

 

 

VI  Triplices

 

Tunc triplices nostros non vilia dona putabis,

Cum se venturam scribet amica tibi.

 

 

VII  Pugillares membranei

 

Esse puta ceras, licet haec membrana vocetur:

Delebis, quotiens scripta novare voles.

 

 

VIII  Vitelliani

 

Nondum legerit hos licet puella,

Novit quid cupiant Vitelliani.

 

 

IX Idem

 

Quod minimos cernis, mitti nos credis amicae.

Falleris: et nummos ista tabella rogat.

 

 

Chartae maiores

 

Non est, munera quod putes pusilla,

Cum donat vacuas poeta chartas.

 

 

XI  Chartae epistulares

 

Seu leviter noto, seu caro missa sodali

Omnes ista solet charta vocare suos.

 

 

XII  Loculi eborei

 

Hos nisi de flava loculos implere moneta

Non decet: argentum vilia ligna ferant.

 

 

XIII  Loculi lignei

 

Si quid adhuc superest in nostri faece locelli,

Munus erit. Nihil est: ipse locellus erit.

 

 

XIV  Tali eborei

 

Cum steterit nullus vultu tibi talus eodem,

Munera me dices magna dedisse tibi.

 

 

XV  Tesserae

 

Non sim talorum numero par tessera, dum sit

Maior, quam talis, alea saepe mihi.

 

 

XVI  Turricula

 

Quae scit compositos manus improba mittere talos,

Si per me misit, nil nisi vota feret.

 

 

XVII  Tabula lusoria

 

Hac mihi bis seno numeratur tessera puncto;

Calculus hac gemino discolor hoste perit.

 

 

XVIII  Calculi

 

Insidiosorum si ludis bella latronum,

Gemmeus iste tibi miles et hostis erit.

 

 

XIX  Nuces

 

Alea parva nuces et non damnosa videtur;

Saepe tamen pueris abstulit illa natis.

 

 

XX  Theca libraria

 

Sortitus thecam calamis armare memento:

Cetera nos dedimus, tu leviora para.

 

 

XXI  Graphiarium

 

Haec tibi erunt armata suo graphiaria ferro:

Si puero dones, non leve munus erit.

 

 

XXII  Dentiscalpium

 

Lentiscum melius: sed si tibi frondea cuspis

Defuerit, dentes pinna levare potest.

 

 

XXIII  Auriscalpium

 

Si tibi morosa prurigine verminat auris,

Arma damus tantis apta libidinibus.

 

 

XXIV  Acus aurea

 

Splendida ne madidi violent bombycina crines,

Figat acus tortas sustineatque comas.

 

 

XXV  Pectines

 

Quid faciet nullos hic inventura capillos

Multifido buxus quae tibi dente datur?

 

 

XXVI  Crines

 

Chattica Teutonicos accendit spuma capillos:

Captivis poteris cultior esse comis.

 

 

XXVII  Sapo

 

Si mutare paras longaevos cana capillos,

Accipe Mattiacas - quo tibi calva? - pilas.

 

 

XXVIII  Umbella

 

Accipe quae nimios vincant umbracula soles:

Sit licet et ventus, te tua vela tegent.

 

 

XXIX  Causea

 

In Pompeiano tecum spectabo theatro:

Mandatus populo vela negare solet.

 

 

XXX  Venabula

 

Excipient apros expectabuntque leones,

Intrabunt ursos, sit modo firma manus.

 

 

XXXI  Culter venatorius

 

Si deiecta gemas longo venabula rostro,

Hic brevis ingentem comminus ibit aprum.

 

 

XXXII  Parazonium

 

Militiae decus hoc gratique erit omen honoris,

Arma tribunicium cingere digna latus.

 

 

XXXIII  Pugio

 

Pugio, quem curva signat brevis orbita vena.

Stridentem gelidis hunc Salo tinxit aquis.

 

 

XXXIV  Falx

 

Pax me certa ducis placidos curvavit in usus.

Agricolae nunc sum, militis ante fui.

 

 

XXXV  Securicula

 

Cum fieret tristis solvendis auctio nummis,

Haec quadringentis milibus empta fuit.

 

 

XXXVI  Ferramenta tonsoria

 

Tondendis haec arma tibi sunt apta capillis;

Unguibus hic longis utilis, illa genis.

 

 

XXXVII  Scrinium

 

Selectos nisi das mihi libellos,

Admittam tineas trucesque blattas.

 

 

XXXVIII  Fasces calamorum

 

Dat chartis habiles calamos Memphitica tellus;

Texantur reliqua tecta palude tibi.

 

 

XXXIX  Lucerna cubicularis

 

Dulcis conscia lectuli lucerna,

Quidquid vis facias licet, tacebo.

 

 

XL  Cicindela

 

Ancillam tibi sors dedit lucernae,

Totas quae vigil exigit tenebras.

 

 

XLI  Lucerna polymyxos

 

Inlustrem cum tota meis convivia flammis

Totque geram myxos, una lucerna vocor.

 

 

XLII  Cereus

 

Hic tibi nocturnos praestabit cereus ignes:

Subducta est puero namque lucerna tuo.

 

 

XLIII  Candelabrum Corinthium

 

Nomina candelae nobis antiqua dederunt:

Non norat parcos uncta lucerna patres.

 

 

XLIV  Candelabrum ligneum

 

Esse vides lignum; servas nisi lumina, fiet

De candelabro magna lucerna tibi.

 

 

XLV Pila paganica

 

Haec quae difficili turget paganica pluma,

Folle minus laxast et minus arta pila.

 

 

XLVI  Pila trigonalis

 

Si me nobilibus scis expulsare sinistris,

Sum tua. Tu nescis? rustice, redde pilam.

 

 

XLVII Follis

 

Ite procul, iuvenes: mitis mihi convenit aetas:

Folle decet pueros ludere, folle senes.

 

 

XLVIII  Harpasta

 

Haec rapit Antaei velox in pulvere draucus,

Grandia qui vano colla labore facit.

 

 

XLIX  Halteres

 

Quid pereunt stulto fortes haltere lacerti?

Exercet melius vinea fossa viros.

 

 

Galericulum

 

Ne lutet inmundum nitidos ceroma capillos,

Hac poteris madidas condere pelle comas.

 

 

LI  Strigiles

 

Pergamon has misit. Curvo destringere ferro:

Non tam saepe teret lintea fullo tibi.

 

 

LII  Gutus corneus

 

Gestavit modo fronte me iuvencus:

Verum rhinocerota me putabas.

 

 

LIII  Rhinoceros

 

Nuper in Ausonia domini spectatus harena

Hic erit ille tibi, cui pila taurus erat.

 

 

LIV  Crepitacillum

 

Si quis plorator collo tibi vernula pendet,

Haec quatiat tenera garrula sistra manu.

 

 

LV  Flagellum

 

Proficies nihil hoc, caedas licet usque, flagello,

Si tibi purpureo de grege currit equus.

 

 

LVI  Dentifricium

 

Quid mecum est tibi? me puella sumat:

Emptos non soleo polire dentes.

 

 

LVII  Myrobalanum

 

Quod nec Vergilius nec carmine dicit Homerus,

Hoc ex unguento constat et ex balano.

 

 

LVIII  Aphronitrum

 

Rusticus es? nescis, quid Graeco nomine dicar:

Spuma vocor nitri. Graecus es? aphronitrum.

 

 

LIX  Opobalsama

 

Balsama me capiunt, haec sunt unguenta virorum:

Delicias Cosmi vos redolete, nurus.

 

 

LX  Lomentum

 

Gratum munus erit scisso nec inutile ventri,

Si clara Stephani balnea luce petes.

 

 

LXI  Lanterna cornea

 

Dux lanterna viae clusis feror aurea flammis,

Et tuta est gremio parva lucerna meo.

 

 

LXII  Lanterna de vesica

 

Cornea si non sum, numquid sum fuscior? aut me

Vesicam, contra qui venit, esse putat?

 

 

LXIII  Tibiae

 

Ebria nos madidis rumpit tibicina buccis:

Saepe duas pariter, saepe monaulon habet.

 

 

LXIV  Fistula

 

Quid me conpactam ceris et harundine rides?

Quae primum structa est fistula talis erat.

 

 

LXV  Soleae lanatae

 

Defuerit si forte puer soleasque libebit

Sumere, pro puero pes erit ipse sibi.

 

 

LXVI  Mamillare

 

Taurino poteras pectus constringere tergo:

Nam pellis mammas non capit ista tuas.

 

 

LXVII  Muscarium pavoninum

 

Lambere quae turpes prohibet tua prandia muscas,

Alitis eximiae cauda superba fuit.

 

 

LXVIII  Muscarium bubulum

 

Sordida si flavo fuerit tibi pulvere vestis,

Colligat hunc tenui verbere cauda levis.

 

 

LXIX  Copta Rhodiaca

 

Peccantis famuli pugno ne percute dentes:

Clara Rhodos coptam quam tibi misit edat.

 

 

LXX  Priapus siligineus

 

Si vis esse satur, nostrum potes esse Priapum:

Ipsa licet rodas inguina, purus eris.

 

 

LXXI  Porcus

 

Iste tibi faciet bona Saturnalia porcus,

Inter spumantes ilice pastus apros.

 

 

LXXII  Botulus

 

Qui venit botulus mediae tibi tempore brumae,

Saturni septem venerat ante dies.

 

 

LXXIII  Psittacus

 

Psittacus a vobis aliorum nomina discam:

Hoc didici per me dicere Caesar have.

 

 

LXXIV  Corvus

 

Corve salutator, quare fellator haberis?

In caput intravit mentula nulla tuum.

 

 

LXXV  Luscinia

 

Flet Philomela nefas incesti Tereos, et quae

Muta puella fuit, garrula fertur avis.

 

 

LXXVI  Pica

 

Pica loquax certa dominum te voce saluto:

Si me non videas, esse negabis avem.

 

 

LXXVII  Cavea eborea

 

Si tibi talis erit, qualem dilecta Catullo

Lesbia plorabat, hic habitare potest.

 

 

LXXVIII  Narthecium

 

Artis ebur medicae narthecia cernis: habebis

Munera, quae cuperet Paccius esse sua.

 

 

LXXIX  Flagra

 

Ludite lascivi, sed tantum ludite, servi:

Haec signata mihi quinque diebus erunt.

 

 

LXXX  Ferulae

 

Invisae nimium pueris grataeque magistris,

Clara Prometheo munere ligna sumus.

 

 

LXXXI  Pera

 

Ne mendica ferat barbati prandia nudi

Dormiat et tetrico cum cane, pera rogat.

 

 

LXXXII  Scopae

 

In pretio scopas testatur palma fuisse.

Otia sed scopis nunc analecta dedit.

 

 

LXXXIII  Scalptorium eboreum

 

Defendet manus haec scapulas mordente molesto

Pulice, vel si quid pulice sordidius.

 

 

LXXXIV  Manuale

 

Ne toga barbatos faciat vel paenula libros,

Haec abies chartis tempora longa dabit.

 

 

LXXXV  Lectus pavoninus

 

Nomina dat spondae pictis pulcherrima pinnis

Nunc Iunonis avis, sed prius Argus erat.

 

 

LXXXVI  Ephippium

 

Stragula succincti venator sume veredi:

Nam solet a nudo surgere ficus equo.

 

 

LXXXVII  Stibadia

 

Accipe lunata scriptum testudine sigma.

Octo capit; veniat quisquis amicus erit.

 

 

LXXXVIII  Gustatorium

 

Femineam nobis cherson si credis inesse,

Deciperis: pelagi mascula praeda sumus.

 

 

LXXXIX  Mensa citrea

 

Accipe felices, Atlantica munera, silvas:

Aurea qui dederit dona, minora dabit.

 

 

XC  Mensa acerna

 

Non sum crispa quidem nec silvae filia Maurae,

Sed norunt lautas et mea ligna dapes.

 

 

XCI  Dentes eborei

 

Grandia taurorum portant qui corpora, quaeris,

An Libycas possint sustinuisse trabes?

 

 

XCII  Quinquepedal

 

Puncta notis ilex et acuta cuspide clusa

Saepe redemptoris prodere furta solet.

 

 

XCIII  Pocula archetypa

 

Non est ista recens nec nostri gloria caeli:

Primus in his Mentor, dum facit illa, bibit.

 

 

XCIV  Calices audaces

 

Nos sumus audacis plebeia toreumata vitri,

Nostra neque ardenti gemma feritur aqua.

 

 

XCV  Phiala aurea caelata

 

Quamvis Callaïco rubeam generosa metallo,

Glorior arte magis: nam Myos iste labor.

 

 

XCVI  Calices Vatinii

 

Vilia sutoris calicem monimenta Vatini

Accipe; sed nasus longior ille fuit.

 

 

XCVII  Lances chrysendetae

 

Grandia ne viola parvo chrysendeta mullo:

Ut minimum, libras debet habere duas.

 

 

XCVIII  Vasa Arretina

 

Arretina nimis ne spernas vasa monemus:

Lautus erat Tuscis Porsena fictilibus.

 

 

XCIX  Bascauda

 

Barbara de pictis veni bascauda Britannis;

Sed me iam mavolt dicere Roma suam.

 

 

Panaca

 

Si non ignotast docti tibi terra Catulli,

Potasti testa Raetica vina mea.

 

 

CI  Boletaria

 

Cum mihi boleti dederint tam nobile nomen,

Prototomis - pudet heu! - servio coliculis.

 

 

CII  Calices Surrentini

 

Accipe non vili calices de pulvere natos,

Sed Surrentinae leve toreuma rotae.

 

 

CIII  Colum nivarium

 

Setinos, moneo, nostra nive frange trientes:

Pauperiore mero tingere lina potes.

 

 

CIV  Saccus nivarius

 

Attenuare nives norunt et lintea nostra:

Frigidior colo non salit unda tuo.

 

 

CV  Urceoli ministratorii

 

Frigida non deerit, non deerit calda petenti.

Sed tu morosa ludere parce siti.

 

 

CVI  Urceus fictilis

 

Hic tibi donatur pansa ruber urceus ansa.

Stoicus hoc gelidam Fronto petebat aquam.

 

 

CVII  Calathi

 

Nos Satyri, nos Bacchus amat, nos ebria tigris,

Perfusos domini lambere docta pedes.

 

 

CVIII  Calices Saguntini

 

Quae non sollicitus teneat servetque minister,

Sume Saguntino pocula facta luto.

 

 

CIX  Calices gemmati

 

Gemmatum Scythicis ut luceat ignibus aurum,

Aspice. Quot digitos exuit iste calix!

 

 

CX  Ampulla potoria

 

Hac licet in gemma, servat quae nomina Cosmi,

Luxuriose, bibas, si foliata sitis.

 

 

CXI  Crystallina

 

Frangere dum metuis, franges crystallina: peccant

Securae nimium sollicitaeque manus.

 

 

CXII  Nimbus vitreus

 

A Iove qui veniet, miscenda ad pocula largas

Fundet nimbus aquas: hic tibi vina dabit.

 

 

CXIII  Murrina

 

Si caldum potas, ardenti murra Falerno

Convenit et melior fit sapor inde mero.

 

 

CXIV  Patella Cumana

 

Hanc tibi Cumano rubicundam pulvere testam

Municipem misit casta Sibylla suam.

 

 

CXV  Calices vitrei

 

Aspicis ingenium Nili: quibus addere plura

Dum cupit, a quotiens perdidit auctor opus!

 

 

CXVI  Lagona nivaria

 

Spoletina bibis vel Marsis condita cellis:

Quo tibi decoctae nobile frigus aquae?

 

 

CXVII  Idem

 

Non potare nivem, sed aquam potare recentem

De nive commenta est ingeniosa sitis.

 

 

CXVIII  Idem

 

Massiliae fumos miscere nivalibus undis

Parce, puer, constet ne tibi pluris aqua.

 

 

CXIX  Matella fictilis

 

Dum poscor crepitu digitorum et verna moratur,

O quotiens paelex culcita facta mea est!

 

 

CXX  Ligula argentea

 

Quamvis me ligulam dicant equitesque patresque,

Dicor ab indoctis lingula grammaticis.

 

 

CXXI  Coclearia

 

Sum cocleis habilis, sed nec minus utilis ovis.

Numquid scis, potius cur cocleare vocer?

 

 

CXXII  Anuli

 

Ante frequens, sed nunc rarus nos donat amicus.

Felix, cui comes est non alienus eques.

 

 

CXXIII  Dactyliotheca

 

Saepe gravis digitis elabitur anulus unctis,

Tuta mea fiet sed tua gemma fide.

 

 

CXXIV Toga

 

Romanos rerum dominos gentemque togatam

Ille facit, magno qui dedit astra patri.

 

 

CXXV  Idem

 

Si matutinos facilest tibi perdere somnos,

Attrita veniet sportula saepe toga.

 

 

CXXVI  Endromis

 

Pauperis est munus, sed non est pauperis usus:

Hanc tibi pro laena mittimus endromida.

 

 

CXXVII  Canusinae fuscae

 

Haec tibi turbato Canusina simillima mulso

Munus erit. Gaude: non cito fiet anus.

 

 

CXXVIII  Bardocucullus

 

Gallia Santonico vestit te bardocucullo.

Cercopithecorum paenula nuper erat.

 

 

CXXIX Canusinae rufae

 

Roma magis fuscis vestitur, Gallia rufis,

Et placet hic pueris militibusque colos.

 

 

CXXX  Paenula scortea

 

Ingrediare viam caelo licet usque sereno,

Ad subitas numquam scortea desit aquas.

 

 

CXXXI  Lacernae coccineae

 

Si veneto prasinove faves, quid coccina sumes?

Ne fias ista transfuga sorte, vide.

 

 

CXXXII  Pilleum

 

Si possem, totas cuperem misisse lacernas:

Nunc tantum capiti munera mitto tuo.

 

 

CXXXIII  Lacernae Baeticae

 

Non est lana mihi mendax, nec mutor aheno.

Sic placeant Tyriae: me mea tinxit ovis.

 

 

CXXXIV  Fascia pectoralis

 

Fascia, crescentes dominae compesce papillas,

Ut sit quod capiat nostra tegatque manus.

 

 

CXXXV  Lacernae albae

 

Amphitheatrali nos commendamus ab usu,

Cum teget algentes alba lacerna togas.

 

 

CXXXVI  Cenatoria

 

Nec fora sunt nobis nec sunt vadimonia nota:

Hoc opus est, pictis accubuisse toris.

 

 

CXXXVII  Focale

 

Si recitaturus dedero tibi forte libellum,

Hoc focale tuas adserat auriculas.

 

 

CXXXVIII  Laena

 

Tempore brumali non multum levia prosunt:

Calfaciunt villi pallia vestra mei.

 

 

CXXXIX  Mantele

 

Nobilius villosa tegant tibi lintea citrum:

Orbibus in nostris circulus esse potest.

 

 

CXL  Cuculli Liburnici

 

Iungere nescisti nobis, o stulte, lacernas:

Indueras albas, exue callaïnas.

 

 

CXLI  Udones Cilicii

 

Non hos lana dedit, sed olentis barba mariti:

Cinyphio poterit planta latere sinu.

 

 

CXLII  Synthesis

 

Dum toga per quinas gaudet requiescere luces,

Hos poteris cultus sumere iure tuo.

 

 

CXLIII  Tunicae Patavinae

 

Vellera consumunt Patavinae multa trilices,

Et pingues tunicas serra secare potest.

 

 

CXLIV  Spongia

 

Haec tibi sorte datur tergendis spongia mensis

Utilis, expresso cum levis imbre tumet.

 

 

CXLV  Paenula gausapina

 

Is mihi candor inest, villorum gratia tanta,

Ut me vel media sumere messe velis.

 

 

CXLVI  Cervical

 

Tingue caput Cosmi folio, cervical olebit:

Perdidit unguentum cum coma, pluma tenet.

 

 

CXLVII  Cubicularia gausapina

 

Stragula purpureis lucent villosa tapetis.

Quid prodest, si te congelat uxor anus?

 

 

CXLVIII  Lodices

 

Nudo stragula ne toro paterent,

Iunctae nos tibi venimus sorores.

 

 

CXLIX  Amictorium

 

Mammosas metuo; tenerae me trade puellae,

Ut possint niveo pectore lina frui.

 

 

CL  Cubicularia polymita

 

Haec tibi Memphitis tellus dat munera: victa est

Pectine Niliaco iam Babylonos acus.

 

 

CLI  Zona

 

Longa satis nunc sum; dulci sed pondere venter

Si tumeat, fiam tunc tibi zona brevis.

 

 

CLII  Gausapum quadratum

 

Lodices mittet docti tibi terra Catulli:

Nos Helicaonia de regione sumus.

 

 

CLIII  Semicinctium

 

Det tunicam locuples: ego te praecingere possum.

Essem si locuples, munus utrumque darem.

 

 

CLIV  Lanae amethystinae

 

Ebria Sidoniae cum sim de sanguine conchae,

Non video, quare sobria lana vocer.

 

 

CLV  Lanae albae

 

Velleribus primis Apulia, Parma secundis

Nobilis; Altinum tertia laudat ovis.

 

 

CLVI  Lanae Tyriae

 

Nos Lacedaemoniae pastor donavit amicae:

Deterior Ledae purpura matris erat.

 

 

CLVII  Lanae Pollentinae

 

Non tantum pullo lugentes vellere lanas,

Sed solet et calices haec dare terra suos.

 

 

CLVIII  Idem

 

Lana quidem tristis, sed tonsis nata ministris,

Quales non primo de grege mensa citat.

 

 

CLIX  Tomentum Leuconicum

 

Oppressae nimium vicina est fascia plumae?

Vellera Leuconicis accipe rasa sagis.

 

 

CLX  Tomentum Circense

 

Tomentum concisa palus Circense vocatur.

Haec pro Leuconico stramina pauper emit.

 

 

CLXI  Pluma

 

Lassus Amyclaea poteris requiescere pluma,

Interior cycni quam tibi lana dedit.

 

 

CLXII  Faenum

 

Fraudata tumeat fragilis tibi culcita mula.

Non venit ad duros pallida cura toros.

 

 

CLXIII  Tintinabulum

 

Redde pilam: sonat aes thermarum. Ludere pergis?

Virgine vis sola lotus abire domum.

 

 

CLXIV  Discus

 

Splendida cum volitant Spartani pondera disci,

Este procul, pueri: sit semel ille nocens.

 

 

CLXV  Cithara

 

Reddidit Eurydicen vati: sed perdidit ipse,

Dum sibi non credit nec patienter amat.

 

 

CLXVI  Idem

 

De Pompeiano saepe est eiecta theatro

Quae duxit silvas detinuitque feras.

 

 

CLXVII  Plectrum

 

Fervida ne trito tibi pollice pusula surgat,

Exornent docilem candida plectra lyram.

 

 

CLXVIII  Trochus

 

Inducenda rota est: das nobis utile munus:

Iste trochus pueris, at mihi cantus erit.

 

 

CLXIX  Idem

 

Garrulus in laxo cur anulus orbe vagatur?

Cedat ut argutis obvia turba trochis.

 

 

CLXX  Signum Victoriae aureum

 

Haec illi sine sorte datur, cui nomina Rhenus

Vera dedit. Deciens adde Falerna, puer.

 

 

CLXXI  Βρούτου παιδίον fictile

 

Gloria tam parvi non est obscura sigilli:

Istius pueri Brutus amator erat.

 

 

CLXXII  Sauroctonos Corinthius

 

Ad te reptanti, puer insidiose, lacertae

Parce: cupit digitis illa perire tuis.

 

 

CLXXIII  Hyacinthus in tabula pictus

 

Flectit ab inviso morientia lumina disco

Oebalius, Phoebi culpa dolorque, puer.

 

 

CLXXIV  Hermaphroditus marmoreus

 

Masculus intravit fontis, emersit utrumque:

Pars est una patris, cetera matris habet.

 

 

CLXXV  Danae picta

 

Cur a te pretium Danae, regnator Olympi,

Accepit, gratis si tibi Leda dedit?

 

 

CLXXVI  Persona Germana

 

Sum figuli lusus russi persona Batavi.

Quae tu derides, haec timet ora puer.

 

 

CLXXVII  Hercules Corinthius

 

Elidit geminos infans nec respicit anguis.

Iam poterat teneras hydra timere manus.

 

 

CLXXVIII  Hercules fictilis

 

Sum fragilis: sed tu, moneo, ne sperne sigillum:

Non pudet Alciden nomen habere meum.

 

 

CLXXIX  Minerva argentea

 

Dic mihi, virgo ferox, cum sit tibi cassis et hasta,

Quare non habeas aegida. 'Caesar habet.'

 

 

CLXXX  Europe picta

 

Mutari melius tauro, pater optime divum,

Tunc poteras, Io cum tibi vacca fuit.

 

 

CLXXXI  Leandros marmoreus

 

Clamabat tumidis audax Leandros in undis:

'Mergite me, fluctus, cum rediturus ero.'

 

 

CLXXXII  Sigillum gibberi fictile

 

Ebrius haec fecit terris, puto, monstra Prometheus:

Saturnalicio lusit et ipse luto.

 

 

CLXXXIII  Homeri Batrachomachia

 

Perlege Maeonio cantatas carmine ranas

Et frontem nugis solvere disce meis.

 

 

CLXXXIV  Homerus in pugillaribus membraneis

 

Ilias et Priami regnis inimicus Ulixes

Multiplici pariter condita pelle latent.

 

 

CLXXXV  Vergili Culex

 

Accipe facundi Culicem, studiose, Maronis,

Ne nucibus positis arma virumque legas.

 

 

CLXXXVI  Vergilius in membranis

 

Quam brevis inmensum cepit membrana Maronem!

Ipsius vultus prima tabella gerit.

 

 

CLXXXVII  Μενάνδρου Θαΐς

 

Hac primum iuvenum lascivos lusit amores;

Nec Glycera pueri, Thais amica fuit.

 

 

CLXXXVIII  Cicero in membranis

 

Si comes ista tibi fuerit membrana, putato

Carpere te longas cum Cicerone vias.

 

 

CLXXXIX  Monobyblos Properti

 

Cynthia - facundi carmen iuvenale Properti -

Accepit famam, non minus ipsa dedit.

 

 

CXC  Titus Livius in membranis

 

Pellibus exiguis artatur Livius ingens,

Quem mea non totum bibliotheca capit.

 

 

CXCI  Sallustius

 

Hic erit, ut perhibent doctorum corda virorum,

Primus Romana Crispus in historia.

 

 

CXCII  Ovidi Metamorphosis in membranis

 

Haec tibi, multiplici quae structa est massa tabella,

Carmina Nasonis quinque decemque gerit.

 

 

CXCIII  Tibullus

 

Ussit amatorem Nemesis lasciva Tibullum,

In tota iuvit quem nihil esse domo.

 

 

CXCIV  Lucanus

 

Sunt quidam, qui me dicant non esse poetam:

Sed qui me vendit bybliopola putat.

 

 

CXCV  Catullus

 

Tantum magna suo debet Verona Catullo,

Quantum parva suo Mantua Vergilio.

 

 

CXCVI  Calvi de aquae frigidae usu

 

Haec tibi quae fontes et aquarum nomina dicit,

Ipsa suas melius charta natabat aquas.

 

 

CXCVII  Mulae pumilae

 

His tibi de mulis non est metuenda ruina:

Altius in terra paene sedere soles.

 

 

CXCVIII  Catella Gallicana

 

Delicias parvae si vis audire catellae,

Narranti brevis est pagina tota mihi.

 

 

CXCIX  Asturco

 

Hic brevis ad numeros rapidum qui colligit unguem,

Venit ab auriferis gentibus Astur equus.

 

 

CC  Canis vertragus

 

Non sibi, sed domino venatur vertragus acer,

Inlaesum leporem qui tibi dente feret.

 

 

CCI  Palaestrita

 

Non amo quod vincat, sed quod succumbere novit

Et didicit melius τὴν ἐπικλινοπάλην.

 

 

CCII  Simius

 

Callidus emissas eludere simius hastas,

Si mihi cauda foret, cercopithecus eram.

 

 

CCIII  Puella Gaditana

 

Tam tremulum crisat, tam blandum prurit, ut ipsum

Masturbatorem fecerit Hippolytum.

 

 

CCIV  Cymbala

 

Aera Celaenaeos lugentia matris amores

Esuriens Gallus vendere saepe solet.

 

 

CCV  Puer

 

Sit nobis aetate puer, non pumice levis,

Propter quem placeat nulla puella mihi.

 

 

CCVI  Cestos

 

Collo necte, puer, meros amores,

Ceston de Veneris sinu calentem.

 

 

CCVII  Idem

 

Sume Cytheriaco medicatum nectare ceston:

Ussit amatorem balteus iste Iovem.

 

 

CCVIII  Notarius

 

Currant verba licet, manus est velocior illis:

Nondum lingua suum, dextra peregit opus.

 

 

CCIX  Concha

 

Levis ab aequorea cortex Mareotica concha

Fiat: inoffensa curret harundo via.

 

 

CCX  Morio

 

Non mendax stupor est, nec fingitur arte dolosa.

Quisquis plus iusto non sapit, ille sapit.

 

 

CCXI  Caput vervecinum

 

Mollia Phrixei secuisti colla mariti.

Hoc meruit tunicam qui tibi, saeve, dedit?

 

 

CCXII  Pumilus

 

Si solum spectes hominis caput, Hectora credas:

Si stantem videas, Astyanacta putes.

 

 

CCXIII  Parma

 

Haec, quae saepe solet vinci, quae vincere raro,

Parma tibi, scutum pumilionis erit.

 

 

CCXIV  Comoedi pueri

 

Non erit in turba quisquam Μισούμενος ista:

Sed poterit quivis esse Δὶς ἐξαπατῶν.

 

 

CCXV  Fibula

 

Dic mihi simpliciter, comoedis et citharoedis,

Fibula, quid praestas? 'Carius ut futuant.'

 

 

CCXVI  Auceps

 

Non tantum calamis, sed cantu fallitur ales,

Callida dum tacita crescit harundo manu.

 

 

CCXVII  Accipiter

 

Praedo fuit volucrum: famulus nunc aucupis idem

Decipit et captas non sibi maeret aves.

 

 

CCXVIII  Obsonator

 

Dic quotus et quanti cupias cenare, nec unum

Addideris verbum: cena parata tibi est.

 

 

CCXIX  Cor bubulum

 

Pauper causidicus nullos referentia nummos

Carmina cum scribas, accipe cor, quod habes.

 

 

CCXX  Cocus

 

Non satis est ars sola coco: servire palatum

Nolo: cocus domini debet habere gulam.

 

 

CCXXI  Craticula cum veribus

 

Rara tibi curva craticula sudet ofella;

Spumeus in longa cuspide fumet aper.

 

 

CCXXII  Pistor dulciarius

 

Mille tibi dulces operum manus ista figuras

Extruet: huic uni parca laborat apis.

 

 

CCXXIII  Adipata

 

Surgite: iam vendit pueris ientacula pistor

Cristataeque sonant undique lucis aves.