BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

P. Papinius Statius

ca. 45 - ca. 95

 

Silvarum libri V

 

Liber quartus

 

_______________________________________________________

 

 

 

II

Eucharisticon ad Imp. Aug. Germ.

Domitianum

 

Regia Sidoniae convivia laudat Elissae,

qui magnum Aenean Laurentibus intulit arvis;

Alcinoique dapes mansuro carmine monstrat,

aequore qui multo reducem consumpsit Vlixem:

5

ast ego cui sacrae Caesar nova gaudia cenae

nunc primum dominaque dedit consurgere mensa,

qua celebrem mea vota lyra, quas solvere grates

sufficiam? non, si pariter mihi vertice laeto

nectat odoratas et Smyrna et Mantua lauros,

10

digna loquar. mediis videor discumbere in astris

cum Iove et Iliaca porrectum sumere dextra

immortale merum. steriles transmisimus annos:

haec aevi mihi prima dies, hic limina vitae.

tene ego, regnator terrarum orbisque subacti

15

magne parens, te, spes hominum, te, cura deorum,

cerno iacens? datur haec iuxta, datur ora tueri

vina inter mensasque, et non assurgere fas est?

Tectum augustum, ingens, non centum insigne columnis,

sed quantae superos caelumque Atlante remisso

20

sustentare queant. stupet hoc vicina Tonantis

regia, teque pari laetantur sede locatum

numina. nec magnum properes excedere caelum:

tanta patet moles effusaeque impetus aulae

liberior, campi multumque amplexus operti

25

aetheros, et tantum domino minor; ille penates

implet et ingenti genio iuvat. aemulus illic

mons Libys Iliacusque nitet, multa Syene

et Chios et glaucae certantia Doridi saxa;

Lunaque portandis tantum suffecta columnis.

30

longa supra species: fessis vix culmina prendas

visibus auratique putes laquearia caeli.

hic cum Romuleos proceres trabeataque Caesar

agmina mille simul iussit discumbere mensis,

ipsa sinus accincta Ceres Bacchusque laborat

35

sufficere. aetherii felix sic orbita fluxit

Triptolemi, sic vitifero sub palmite nudos

umbravit colles et sobria rura Lyaeus.

Sed mihi non epulas Indisque innixa columnis

robora Maurorum famulasque ex ordine turmas,

40

ipsum, ipsum cupido tantum spectare vacavit

tranquillum vultu sed maiestate serena

mulcentem radios summittentemque modeste

fortunae vexilla suae; tamen ore nitebat

dissimulatus honos. talem quoque barbarus hostis

45

posset et ignotae conspectum agnoscere gentes.

non aliter gelida Rhodopes in valle recumbit

dimissis Gradivus equis; sic lubrica ponit

membra Therapnaea resolutus gymnade Pollux,

sic iacet ad Gangen Indis ululantibus Euhan,

50

sic gravis Alcides post horrida iussa reversus

gaudebat strato latus adclinare leoni.

parva loquor necdum aequo tuos, Germanice, vultus:

talis, ubi Oceani finem mensasque revisit

Aethiopum sacro diffusus nectare vultus

55

dux superum secreta iubet dare carmina Musas

et Pallenaeos Phoebum laudare triumphos.

Di tibi (namque animas saepe exaudire minores

dicuntur) patriae bis terque exire senectae

annuerint fines. rata numina miseris astris,

60

templaque des habitesque domos. saepe annua pandas

limina, saepe novo Ianum lictore salutes,

saepe coronatis iteres quinquennia lustris.

qua mihi felices epulas mensaeque dedisti

sacra tuae, talis longo post tempore venit

65

lux mihi, Troianae qualis sub collibus Albae,

cum modo Germanas acies modo Daca sonantem

proelia Palladio tua me manus induit auro.