BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Hugeburc

ca. 730/40 - ca. 800

 

Vita et Hodoeporicon Willibaldi

 

Prologus

 

____________________________________________________________

 

 

 

Secdg quar. quin. npri. sprix quar. nter.

cpri. nquar. mter. nsecun. hquin. gsecd.

bquinrc. qarr. dinando. hsecdc. scrter.

bsecd. bprim. *)

 

 

Incipit prologus.

 

Venerandis immoque in Christo carissimis omnibus sacerdotalis infule honore ditatis presbiteris preclareque indolis diaconibus et nihilominus abba sive omnibus popularie condicionis proceribus, quos pastoralis cure privilegio pius procerum pontifex, alios agio ordine presbiteros, alios sobriae pudicitie eliganter diaconos, alios cenobiali militie monachos, alios sub discipulare habitu sollertis litterarum studiis inherendo, docendo, ad meliora recti regiminis principatu erudiendo provexit, et ita ut egregius exercitorum alumnus sua industria per diocesam diligenter quodammodo ut natos proprios mulciendo, fovendo fovere solebat. Istis omnibus istic sub sacre legis moderamine manentibus ego indigna Saxonica de gente istic venientium novissima et non solum annis, sed et etiam moribus, et de illorum comparatione contribulum meorum quasi omuncula, ego quidem vobis religiosis ac catholicis viris, caelestis bibliothicae ministris, ob utilitate memoriae pauca perstringendo paulatim de primordiale vitae eius venerandi viri Willibaldi prochemio disputare decreveram. Sed tamen precipue ego feminea fragilique sexus inbecillitate corruptibilia, nulla prerogativa sapientiae suffultus aut magnarum virium industria elata, sed spontaneo voluntatis meae violentia coacta, velut quadam ignara parva de pectoris prudentia pauca decerpens et ex multis frondosum frugiferumque arborum florum varietate honustorum exiguo qualibet arte saltim extremis in ramis vestrae memoriae coaptos pauca excerpere, conpagare edissereque me libet. Et nunc reciproco sermone iterando dico, non propriae presumptionis primordio, non temeritatis audacia instanter fretus, hoc incipere nisi ut vix audeo. Sed qui nunc primum Dei gratia venerandique viri tante visionis magnitudine vestraeque auctoritatis excellentia et nihilominus bene valido vestre voluntatis auxilio atque consensu aliquatenus me credebam posse inpetrare, ut tanti operis celsitudinem tantaque miraculorum necnon etiam virtutum signa, quas Dominus pro humani generis salute se humiliando, discendendo in humani corporis adsumptione, divinae roboratus potentiae privilegio, prestare atque perficere dignatus est in hoc mundo, suisque oculis venerandi viri Willibaldi corporaliter cognita suisque plantis per omnia palpando penetrandoque visibiliter conparuere: haec omnia intimando perstringimus. Et non solum signa, que nobis per euangelii gratiam certa demonstrantur, ille videbat, sed etiam ipsa terrarum loca, ubi Dominus noster nascendo patiendoque ac resurgendo nobis apparuit, et nihilominus alia prodigiorum virtutumque vestigia, quas Dominus in ista orbe terrarum depromere diffamareque dignatus est, ille perficax nostrorum pedagogus omnium omnia transmeando, fide robustus, fata fortunatus, procaciter peragrans, omnia visitando repperiebat atque videbat. Unde nunc certe, ut ita dicam, mihi videtur esse proterum, quod ista omnia muta tenacitatis silentio opilatis labiis humana taceat lingua, quas Dominus suo servo per proprii corporis laborem per visionemque oculorum ostendendo in nostris temporibus revelare dignatus est. Ista non apocriforum venia erratica dissertione relata esse cognoseamus, sed sicut illo ipso vidente et nobis referente de ori sui dictatione audire et nihilominus scribere destinavimus, duobus diaconibus testibus mecumque audientibus, 9. Kal. Iulii, pridie ante solstitia, Martii die. Istas certe litterarum apices non ideo ego idiota disputare inchoo, quod de vestrae sagacitatis industria me aliquid defidere aestimatis, seu quod bene non noverim ego multos vestrorum, quos dominus Deus nosterque antistes mihi prestantiores, non solum virili sexui, sed et etiam dignitate divinae condicionis ministerio preferre dignatus est, multo melius divinae legis eruditione et nihilominus indagatione sollerti cura procaciores disponere edissereque posse. Sed qui me, indignam tamen, de illorum genealogii stirpe aliunde propagatam, forte de extremis ramorum cauliculis, me fore noveram, de tantis talisque virorum beatudinibus venerabileque vitae eorum, non solum in actibus, sed et in itineribus variis multifariisque miraculorum magnitudinibus perfecte proficiscentium aliquid memoriae dignum lectoris legendi manibus inponere me libet. Quarum alter summe sacerdotalis infulae pastoralisque cure prerogativa prelatus, inclitus crucicolus, multorum magne magister Willibaldus; et alter recte soliditatis iter arripiens, prava diregens, in directa asperaque ferocia politer planitans, spissa pravorum gentilium proteraque peccatorum spurcitias, non theside tepiter titubante mente, sed felice temeritatis audacia procaciter superneque sagacitatis zelo rite roboratus, instante labore omnia exinanivit, qui sacerdotale prelatus infule pastoralique conputatus honore, abba preclarusque christicolus Wynnebaldus. Ista omnia, per albas camporum planities sulcato tramite nigra perarata pinne vestigia, scripta vestra cara coram scientia presentata contra omnis emulatorum vituperationes Dei gratia vestraque per omnia protectionis parma et nihilominus placita vestrae conmendamus perceptione, ut in omnibus laeti laudamus nos liberantem, dona tribuentem Dominum.

 

――――――――

 

*) Nomen Hugeburcae encodatum: «Ego una Saxonica nomine Hugeburc ordinando hec scribebam». (Numeri ordinales indicant vocales: pri = a, secd/secun = e, ter = i, quar/qar = o, quin = u; cf. Bernhard Bischoff: «Wer ist die Nonne von Heidenheim?», in: Studien und Mitteilungen zur Geschichte des Benediktinerordens und seiner Zweige, Neue Folge, Bd. 18 , 1931, 387f.)