BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Homeri

Ilias (ca. 730)

 

Ἰλιάδος Ν

 

 

Μάχη ἐπὶ ταῖς ναυσίν.

 

___________________________________________________________________________________

 

 

 

Ζεὺς δ᾽ ἐπεὶ οὖν Τρῶάς τε καὶ Ἕκτορα νηυσὶ πέλασσε,

τοὺς μὲν ἔα παρὰ τῆισι πόνον τ᾽ ἐχέμεν καὶ ὀϊζὺν

νωλεμέως, αὐτὸς δὲ πάλιν τρέπεν ὄσσε φαεινὼ

νόσφιν ἐφ᾽ ἱπποπόλων Θρηικῶν καθορώμενος αἶαν

5

Μυσῶν τ᾽ ἀγχεμάχων καὶ ἀγαυῶν ἱππημολγῶν

γλακτοφάγων Ἀβίων τε δικαιοτάτων ἀνθρώπων.

ἐς Τροίην δ᾽ οὐ πάμπαν ἔτι τρέπεν ὄσσε φαεινώ·

οὐ γὰρ ὅ γ᾽ ἀθανάτων τινα ἔλπετο ὃν κατὰ θυμὸν

ἐλθόντ᾽ ἢ Τρώεσσιν ἀρηξέμεν ἢ Δαναοῖσιν.

10

οὐδ᾽ ἀλαοσκοπιὴν εἶχε κρείων ἐνοσίχθων·

καὶ γὰρ ὁ θαυμάζων ἧστο πτόλεμόν τε μάχην τε

ὑψοῦ ἐπ᾽ ἀκροτάτης κορυφῆς Σάμου ὑληέσσης

Θρηϊκίης· ἔνθεν γὰρ ἐφαίνετο πᾶσα μὲν Ἴδη,

φαίνετο δὲ Πριάμοιο πόλις καὶ νῆες Ἀχαιῶν.

15

ἔνθ᾽ ἄρ᾽ ὅ γ᾽ ἐξ ἁλὸς ἕζετ᾽ ἰών, ἐλέαιρε δ᾽ Ἀχαιοὺς

Τρωσὶν δαμναμένους, Διὶ δὲ κρατερῶς ἐνεμέσσα.

αὐτίκα δ᾽ ἐξ ὄρεος κατεβήσετο παιπαλόεντος

κραιπνὰ ποσὶ προβιβάς· τρέμε δ᾽ οὔρεα μακρὰ καὶ ὕλη

ποσσὶν ὑπ᾽ ἀθανάτοισι Ποσειδάωνος ἰόντος.

20

τρὶς μὲν ὀρέξατ᾽ ἰών, τὸ δὲ τέτρατον ἵκετο τέκμωρ

Αἰγάς, ἔνθα δέ οἱ κλυτὰ δώματα βένθεσι λίμνης

χρύσεα μαρμαίροντα τετεύχαται ἄφθιτα αἰεί.

ἔνθ᾽ ἐλθὼν ὑπ᾽ ὄχεσφι τιτύσκετο χαλκόποδ᾽ ἵππω

ὠκυπέτα χρυσέηισιν ἐθείρηισιν κομόωντε,

25

χρυσὸν δ᾽ αὐτὸς ἔδυνε περὶ χροΐ, γέντο δ᾽ ἱμάσθλην

χρυσείην εὔτυκτον, ἑοῦ δ᾽ ἐπεβήσετο δίφρου,

βῆ δ᾽ ἐλάαν ἐπὶ κύματ᾽· ἄταλλε δὲ κήτε᾽ ὑπ᾽ αὐτοῦ

πάντοθεν ἐκ κευθμῶν, οὐδ᾽ ἠγνοίησεν ἄνακτα·

γηθοσύνηι δὲ θάλασσα διίστατο· τοὶ δὲ πέτοντο

30

ῥίμφα μάλ᾽, οὐδ᾽ ὑπένερθε διαίνετο χάλκεος ἄξων·

τὸν δ᾽ ἐς Ἀχαιῶν νῆας ἐΰσκαρθμοι φέρον ἵπποι.

 

ἔστι δέ τι σπέος εὐρὺ βαθείης βένθεσι λίμνης

μεσσηγὺς Τενέδοιο καὶ Ἴμβρου παιπαλοέσσης·

ἔνθ᾽ ἵππους ἔστησε Ποσειδάων ἐνοσίχθων

35

λύσας ἐξ ὀχέων, παρὰ δ᾽ ἀμβρόσιον βάλεν εἶδαρ

ἔδμεναι· ἀμφὶ δὲ ποσσὶ πέδας ἔβαλε χρυσείας

ἀρρήκτους ἀλύτους, ὄφρ᾽ ἔμπεδον αὖθι μένοιεν

νοστήσαντα ἄνακτα· ὁ δ᾽ ἐς στρατὸν ὤιχετ᾽ Ἀχαιῶν.

Τρῶες δὲ φλογὶ ἶσοι ἀολλέες ἠὲ θυέλληι

40

Ἕκτορι Πριαμίδηι ἄμοτον μεμαῶτες ἕποντο

ἄβρομοι αὐΐαχοι· ἔλποντο δὲ νῆας Ἀχαιῶν

αἱρήσειν, κτενέειν δὲ παρ᾽ αὐτόθι πάντας ἀρίστους.

ἀλλὰ Ποσειδάων γαιήοχος ἐννοσίγαιος

Ἀργείους ὄτρυνε βαθείης ἐξ ἁλὸς ἐλθὼν

45

εἰσάμενος Κάλχαντι δέμας καὶ ἀτειρέα φωνήν·

Αἴαντε πρώτω προσέφη μεμαῶτε καὶ αὐτώ·

Αἴαντε σφὼ μέν τε σαώσετε λαὸν Ἀχαιῶν

ἀλκῆς μνησαμένω, μὴ δὲ κρυεροῖο φόβοιο.

ἄλληι μὲν γὰρ ἔγωγ᾽ οὐ δείδια χεῖρας ἀάπτους

50

Τρώων, οἳ μέγα τεῖχος ὑπερκατέβησαν ὁμίλωι·

ἕξουσιν γὰρ πάντας ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοί·

τῆι δὲ δὴ αἰνότατον περιδείδια μή τι πάθωμεν,

ἧι ῥ᾽ ὅ γ᾽ ὁ λυσσώδης φλογὶ εἴκελος ἡγεμονεύει

Ἕκτωρ, ὃς Διὸς εὔχετ᾽ ἐρισθενέος πάϊς εἶναι.

55

σφῶϊν δ᾽ ὧδε θεῶν τις ἐνὶ φρεσὶ ποιήσειεν

αὐτώ θ᾽ ἑστάμεναι κρατερῶς καὶ ἀνωγέμεν ἄλλους·

τώ κε καὶ ἐσσύμενόν περ ἐρωήσαιτ᾽ ἀπὸ νηῶν

ὠκυπόρων, εἰ καί μιν Ὀλύμπιος αὐτὸς ἐγείρει.

ἦ καὶ σκηπανίωι γαιήοχος ἐννοσίγαιος

60

ἀμφοτέρω κεκόπων πλῆσεν μένεος κρατεροῖο,

γυῖα δ᾽ ἔθηκεν ἐλαφρὰ πόδας καὶ χεῖρας ὕπερθεν.

αὐτὸς δ᾽ ὥς τ᾽ ἴρηξ ὠκύπτερος ὦρτο πέτεσθαι,

ὅς ῥά τ᾽ ἀπ᾽ αἰγίλιπος πέτρης περιμήκεος ἀρθεὶς

ὁρμήσηι πεδίοιο διώκειν ὄρνεον ἄλλο,

65

ὣς ἀπὸ τῶν ἤϊξε Ποσειδάων ἐνοσίχθων.

τοῖιν δ᾽ ἔγνω πρόσθεν Ὀϊλῆος ταχὺς Αἴας,

αἶψα δ᾽ ἄρ᾽ Αἴαντα προσέφη Τελαμώνιον υἱόν·

Αἶαν ἐπεί τις νῶϊ θεῶν οἳ Ὄλυμπον ἔχουσι

μάντεϊ εἰδόμενος κέλεται παρὰ νηυσὶ μάχεσθαι,

70

οὐδ᾽ ὅ γε Κάλχας ἐστὶ θεοπρόπος οἰωνιστής·

ἴχνια γὰρ μετόπισθε ποδῶν ἠδὲ κνημάων

ῥεῖ᾽ ἔγνων ἀπιόντος· ἀρίγνωτοι δὲ θεοί περ·

καὶ δ᾽ ἐμοὶ αὐτῶι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισι

μᾶλλον ἐφορμᾶται πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι,

75

μαιμώωσι δ᾽ ἔνερθε πόδες καὶ χεῖρες ὕπερθε.

τὸν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη Τελαμώνιος Αἴας·

οὕτω νῦν καὶ ἐμοὶ περὶ δούρατι χεῖρες ἄαπτοι

μαιμῶσιν, καί μοι μένος ὤρορε, νέρθε δὲ ποσσὶν

ἔσσυμαι ἀμφοτέροισι· μενοινώω δὲ καὶ οἶος

80

Ἕκτορι Πριαμίδηι ἄμοτον μεμαῶτι μάχεσθαι.

ὣς οἳ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον

χάρμηι γηθόσυνοι, τήν σφιν θεὸς ἔμβαλε θυμῶι·

τόφρα δὲ τοὺς ὄπιθεν γαιήοχος ὦρσεν Ἀχαιούς,

οἳ παρὰ νηυσὶ θοῆισιν ἀνέψυχον φίλον ἦτορ.

85

τῶν ῥ᾽ ἅμα τ᾽ ἀργαλέωι καμάτωι φίλα γυῖα λέλυντο,

καί σφιν ἄχος κατὰ θυμὸν ἐγίγνετο δερκομένοισι

Τρῶας, τοὶ μέγα τεῖχος ὑπερκατέβησαν ὁμίλωι.

τοὺς οἵ γ᾽ εἰσορόωντες ὑπ᾽ ὀφρύσι δάκρυα λεῖβον·

οὐ γὰρ ἔφαν φεύξεσθαι ὑπ᾽ ἐκ κακοῦ· ἀλλ᾽ ἐνοσίχθων

90

ῥεῖα μετεισάμενος κρατερὰς ὄτρυνε φάλαγγας.

Τεῦκρον ἔπι πρῶτον καὶ Λήϊτον ἦλθε κελεύων

Πηνέλεών θ᾽ ἥρωα Θόαντά τε Δηΐπυρόν τε

Μηριόνην τε καὶ Ἀντίλοχον μήστωρας ἀϋτῆς·

τοὺς ὅ γ᾽ ἐποτρύνων ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

95

αἰδὼς Ἀργεῖοι, κοῦροι νέοι· ὔμμιν ἔγωγε

μαρναμένοισι πέποιθα σαωσέμεναι νέας ἁμάς·

εἰ δ᾽ ὑμεῖς πολέμοιο μεθήσετε λευγαλέοιο,

νῦν δὴ εἴδεται ἦμαρ ὑπὸ Τρώεσσι δαμῆναι.

ὢ πόποι ἦ μέγα θαῦμα τόδ᾽ ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶμαι

100

δεινόν, ὁ οὔ ποτ᾽ ἔγωγε τελευτήσεσθαι ἔφασκον,

Τρῶας ἐφ᾽ ἡμετέρας ἰέναι νέας, οἳ τὸ πάρος περ

φυζακινῆις ἐλάφοισιν ἐοίκεσαν, αἵ τε καθ᾽ ὕλην

θώων παρδαλίων τε λύκων τ᾽ ἤϊα πέλονται

αὔτως ἠλάσκουσαι ἀνάλκιδες, οὐδ᾽ ἔπι χάρμη·

105

ὣς Τρῶες τὸ πρίν γε μένος καὶ χεῖρας Ἀχαιῶν

μίμνειν οὐκ ἐθέλεσκον ἐναντίον, οὐδ᾽ ἠβαιόν·

νῦν δὲ ἑκὰς πόλιος κοίληις ἐπὶ νηυσὶ μάχονται

ἡγεμόνος κακότητι μεθημοσύνηισί τε λαῶν,

οἳ κείνωι ἐρίσαντες ἀμυνέμεν οὐκ ἐθέλουσι

110

νηῶν ὠκυπόρων, ἀλλὰ κτείνονται ἀν᾽ αὐτάς.

ἀλλ᾽ εἰ δὴ καὶ πάμπαν ἐτήτυμον αἴτιός ἐστιν

ἥρως Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων

οὕνεκ᾽ ἀπητίμησε ποδώκεα Πηλεΐωνα,

ἡμέας γ᾽ οὔ πως ἔστι μεθιέμεναι πολέμοιο.

115

ἀλλ᾽ ἀκεώμεθα θᾶσσον· ἀκεσταί τοι φρένες ἐσθλῶν.

ὑμεῖς δ᾽ οὐκ ἔτι καλὰ μεθίετε θούριδος ἀλκῆς

πάντες ἄριστοι ἐόντες ἀνὰ στρατόν. οὐδ᾽ ἂν ἔγωγε

ἀνδρὶ μαχεσσαίμην ὅς τις πολέμοιο μεθείη

λυγρὸς ἐών· ὑμῖν δὲ νεμεσσῶμαι περὶ κῆρι.

120

ὦ πέπονες τάχα δή τι κακὸν ποιήσετε μεῖζον

τῆιδε μεθημοσύνηι· ἀλλ᾽ ἐν φρεσὶ θέσθε ἕκαστος

αἰδῶ καὶ νέμεσιν· δὴ γὰρ μέγα νεῖκος ὄρωρεν.

Ἕκτωρ δὴ παρὰ νηυσὶ βοὴν ἀγαθὸς πολεμίζει

καρτερός, ἔρρηξεν δὲ πύλας καὶ μακρὸν ὀχῆα.

125

ὥς ῥα κελευτιόων γαιήοχος ὦρσεν Ἀχαιούς.

ἀμφὶ δ᾽ ἄρ᾽ Αἴαντας δοιοὺς ἵσταντο φάλαγγες

καρτεραί, ἃς οὔτ᾽ ἄν κεν Ἄρης ὀνόσαιτο μετελθὼν

οὔτε κ᾽ Ἀθηναίη λαοσσόος· οἳ γὰρ ἄριστοι

κρινθέντες Τρῶάς τε καὶ Ἕκτορα δῖον ἔμιμνον,

130

φράξαντες δόρυ δουρί, σάκος σάκεϊ προθελύμνωι·

ἀσπὶς ἄρ᾽ ἀσπίδ᾽ ἔρειδε, κόρυς κόρυν, ἀνέρα δ᾽ ἀνήρ·

ψαῦον δ᾽ ἱππόκομοι κόρυθες λαμπροῖσι φάλοισι

νευόντων, ὡς πυκνοὶ ἐφέστασαν ἀλλήλοισιν·

ἔγχεα δ᾽ ἐπτύσσοντο θρασειάων ἀπὸ χειρῶν

135

σειόμεν᾽· οἳ δ᾽ ἰθὺς φρόνεον, μέμασαν δὲ μάχεσθαι.

 

Τρῶες δὲ προὔτυψαν ἀολλέες, ἦρχε δ᾽ ἄρ᾽ Ἕκτωρ

ἀντικρὺ μεμαώς, ὀλοοίτροχος ὣς ἀπὸ πέτρης,

ὅν τε κατὰ στεφάνης ποταμὸς χειμάρροος ὤσηι

ῥήξας ἀσπέτωι ὄμβρωι ἀναιδέος ἔχματα πέτρης·

140

ὕψι δ᾽ ἀναθρώισκων πέτεται, κτυπέει δέ θ᾽ ὑπ᾽ αὐτοῦ

ὕλη· ὁ δ᾽ ἀσφαλέως θέει ἔμπεδον, εἷος ἵκηται

ἰσόπεδον, τότε δ᾽ οὔ τι κυλίνδεται ἐσσύμενός περ·

ὣς Ἕκτωρ εἷος μὲν ἀπείλει μέχρι θαλάσσης

ῥέα διελεύσεσθαι κλισίας καὶ νῆας Ἀχαιῶν

145

κτείνων· ἀλλ᾽ ὅτε δὴ πυκινῆις ἐνέκυρσε φάλαγξι

στῆ ῥα μάλ᾽ ἐγχριμφθείς· οἳ δ᾽ ἀντίοι υἷες Ἀχαιῶν

νύσσοντες ξίφεσίν τε καὶ ἔγχεσιν ἀμφιγύοισιν

ὦσαν ἀπὸ σφείων· ὁ δὲ χασσάμενος πελεμίχθη.

ἤϋσεν δὲ διαπρύσιον Τρώεσσι γεγωνώς·

150

Τρῶες καὶ Λύκιοι καὶ Δάρδανοι ἀγχιμαχηταὶ

παρμένετ᾽· οὔ τοι δηρὸν ἐμὲ σχήσουσιν Ἀχαιοὶ

καὶ μάλα πυργηδὸν σφέας αὐτοὺς ἀρτύναντες,

ἀλλ᾽ ὀΐω χάσσονται ὑπ᾽ ἔγχεος, εἰ ἐτεόν με

ὦρσε θεῶν ὤριστος, ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης.

155

ὣς εἰπὼν ὄτρυνε μένος καὶ θυμὸν ἑκάστου.

Δηΐφοβος δ᾽ ἐν τοῖσι μέγα φρονέων ἐβεβήκει

Πριαμίδης, πρόσθεν δ᾽ ἔχεν ἀσπίδα πάντοσ᾽ ἐΐσην

κοῦφα ποσὶ προβιβὰς καὶ ὑπασπίδια προποδίζων.

Μηριόνης δ᾽ αὐτοῖο τιτύσκετο δουρὶ φαεινῶι

160

καὶ βάλεν, οὐδ᾽ ἀφάμαρτε, κατ᾽ ἀσπίδα πάντοσ᾽ ἐΐσην

ταυρείην· τῆς δ᾽ οὔ τι διήλασεν, ἀλλὰ πολὺ πρὶν

ἐν καυλῶι ἐάγη δολιχὸν δόρυ· Δηΐφοβος δὲ

ἀσπίδα ταυρείην σχέθ᾽ ἀπὸ ἕο, δεῖσε δὲ θυμῶι

ἔγχος Μηριόναο δαΐφρονος· αὐτὰρ ὅ γ᾽ ἥρως

165

ἂψ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο, χώσατο δ᾽ αἰνῶς

ἀμφότερον, νίκης τε καὶ ἔγχεος ὁ ξυνέαξε.

βῆ δ᾽ ἰέναι παρά τε κλισίας καὶ νῆας Ἀχαιῶν

οἰσόμενος δόρυ μακρόν, ὅ οἱ κλισίηφι λέλειπτο.

οἳ δ᾽ ἄλλοι μάρναντο, βοὴ δ᾽ ἄσβεστος ὀρώρει.

170

Τεῦκρος δὲ πρῶτος Τελαμώνιος ἄνδρα κατέκτα

Ἴμβριον αἰχμητὴν πολυΐππου Μέντορος υἱόν·

ναῖε δὲ Πήδαιον πρὶν ἐλθεῖν υἷας Ἀχαιῶν,

κούρην δὲ Πριάμοιο νόθην ἔχε, Μηδεσικάστην·

αὐτὰρ ἐπεὶ Δαναῶν νέες ἤλυθον ἀμφιέλισσαι,

175

ἂψ ἐς Ἴλιον ἦλθε, μετέπρεπε δὲ Τρώεσσι,

ναῖε δὲ πὰρ Πριάμωι· ὁ δέ μιν τίεν ἶσα τέκεσσι.

τόν ῥ᾽ υἱὸς Τελαμῶνος ὑπ᾽ οὔατος ἔγχεϊ μακρῶι

νύξ᾽, ἐκ δ᾽ ἔσπασεν ἔγχος· ὁ δ᾽ αὖτ᾽ ἔπεσεν μελίη ὣς

ἥ τ᾽ ὄρεος κορυφῆι ἕκαθεν περιφαινομένοιο

180

χαλκῶι ταμνομένη τέρενα χθονὶ φύλλα πελάσσηι·

ὣς πέσεν, ἀμφὶ δέ οἱ βράχε τεύχεα ποικίλα χαλκῶι.

Τεῦκρος δ᾽ ὁρμήθη μεμαὼς ἀπὸ τεύχεα δῦσαι·

Ἕκτωρ δ᾽ ὁρμηθέντος ἀκόντισε δουρὶ φαεινῶι.

ἀλλ᾽ ὁ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος

185

τυτθόν· ὁ δ᾽ Ἀμφίμαχον Κτεάτου υἷ᾽ Ἀκτορίωνος

νισόμενον πόλεμον δὲ κατὰ στῆθος βάλε δουρί·

δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε᾽ ἐπ᾽ αὐτῶι.

 

Ἕκτωρ δ᾽ ὁρμήθη κόρυθα κροτάφοις ἀραρυῖαν

κρατὸς ἀφαρπάξαι μεγαλήτορος Ἀμφιμάχοιο·

190

Αἴας δ᾽ ὁρμηθέντος ὀρέξατο δουρὶ φαεινῶι

Ἕκτορος· ἀλλ᾽ οὔ πηι χροὸς εἴσατο, πᾶς δ᾽ ἄρα χαλκῶι

σμερδαλέωι κεκάλυφθ᾽· ὁ δ᾽ ἄρ᾽ ἀσπίδος ὀμφαλὸν οὖτα,

ὦσε δέ μιν σθένεϊ μεγάλωι· ὁ δὲ χάσσατ᾽ ὀπίσσω

νεκρῶν ἀμφοτέρων, τοὺς δ᾽ ἐξείρυσσαν Ἀχαιοί.

195

Ἀμφίμαχον μὲν ἄρα Στιχίος δῖός τε Μενεσθεὺς

ἀρχοὶ Ἀθηναίων κόμισαν μετὰ λαὸν Ἀχαιῶν·

Ἴμβριον αὖτ᾽ Αἴαντε μεμαότε θούριδος ἀλκῆς

ὥς τε δύ᾽ αἶγα λέοντε κυνῶν ὕπο καρχαροδόντων

ἁρπάξαντε φέρητον ἀνὰ ῥωπήϊα πυκνὰ

200

ὑψοῦ ὑπὲρ γαίης μετὰ γαμφηλῆισιν ἔχοντε,

ὥς ῥα τὸν ὑψοῦ ἔχοντε δύω Αἴαντε κορυστὰ

τεύχεα συλήτην· κεφαλὴν δ᾽ ἁπαλῆς ἀπὸ δειρῆς

κόψεν Ὀϊλιάδης κεχολωμένος Ἀμφιμάχοιο,

ἧκε δέ μιν σφαιρηδὸν ἑλιξάμενος δι᾽ ὁμίλου·

205

Ἕκτορι δὲ προπάροιθε ποδῶν πέσεν ἐν κονίηισι.

καὶ τότε δὴ περὶ κῆρι Ποσειδάων ἐχολώθη

υἱωνοῖο πεσόντος ἐν αἰνῆι δηϊοτῆτι,

βῆ δ᾽ ἰέναι παρά τε κλισίας καὶ νῆας Ἀχαιῶν

ὀτρυνέων Δαναούς, Τρώεσσι δὲ κήδεα τεῦχεν.

210

Ἰδομενεὺς δ᾽ ἄρα οἱ δουρικλυτὸς ἀντεβόλησεν

ἐρχόμενος παρ᾽ ἑταίρου, ὅ οἱ νέον ἐκ πολέμοιο

ἦλθε κατ᾽ ἰγνύην βεβλημένος ὀξέϊ χαλκῶι.

τὸν μὲν ἑταῖροι ἔνεικαν, ὁ δ᾽ ἰητροῖς ἐπιτείλας

ἤϊεν ἐς κλισίην· ἔτι γὰρ πολέμοιο μενοίνα

215

ἀντιάαν· τὸν δὲ προσέφη κρείων ἐνοσίχθων

εἰσάμενος φθογγὴν Ἀνδραίμονος υἷϊ Θόαντι

ὃς πάσηι Πλευρῶνι καὶ αἰπεινῆι Καλυδῶνι

Αἰτωλοῖσιν ἄνασσε, θεὸς δ᾽ ὣς τίετο δήμωι·

Ἰδομενεῦ Κρητῶν βουληφόρε ποῦ τοι ἀπειλαὶ

220

οἴχονται, τὰς Τρωσὶν ἀπείλεον υἷες Ἀχαιῶν;

τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα·

ὦ Θόαν οὔ τις ἀνὴρ νῦν γ᾽ αἴτιος, ὅσσον ἔγωγε

γιγνώσκω· πάντες γὰρ ἐπιστάμεθα πτολεμίζειν.

οὔτέ τινα δέος ἴσχει ἀκήριον οὔτέ τις ὄκνωι

225

εἴκων ἀνδύεται πόλεμον κακόν· ἀλλά που οὕτω

μέλλει δὴ φίλον εἶναι ὑπερμενέϊ Κρονίωνι

νωνύμνους ἀπολέσθαι ἀπ᾽ Ἄργεος ἐνθάδ᾽ Ἀχαιούς.

 

ἀλλὰ Θόαν, καὶ γὰρ τὸ πάρος μενεδήϊος ἦσθα,

ὀτρύνεις δὲ καὶ ἄλλον ὅθι μεθιέντα ἴδηαι·

230

τὼ νῦν μήτ᾽ ἀπόληγε κέλευέ τε φωτὶ ἑκάστωι.

τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα Ποσειδάων ἐνοσίχθων·

Ἰδομενεῦ μὴ κεῖνος ἀνὴρ ἔτι νοστήσειεν

ἐκ Τροίης, ἀλλ᾽ αὖθι κυνῶν μέλπηθρα γένοιτο,

ὅς τις ἐπ᾽ ἤματι τῶιδε ἑκὼν μεθίηισι μάχεσθαι.

 

235

ἀλλ᾽ ἄγε τεύχεα δεῦρο λαβὼν ἴθι· ταῦτα δ᾽ ἅμα χρὴ

σπεύδειν, αἴ κ᾽ ὄφελός τι γενώμεθα καὶ δύ᾽ ἐόντε.

συμφερτὴ δ᾽ ἀρετὴ πέλει ἀνδρῶν καὶ μάλα λυγρῶν,

νῶϊ δὲ καί κ᾽ ἀγαθοῖσιν ἐπισταίμεσθα μάχεσθαι.

ὣς εἰπὼν ὁ μὲν αὖτις ἔβη θεὸς ἂμ πόνον ἀνδρῶν·

240

Ἰδομενεὺς δ᾽ ὅτε δὴ κλισίην εὔτυκτον ἵκανε

δύσετο τεύχεα καλὰ περὶ χροΐ, γέντο δὲ δοῦρε,

βῆ δ᾽ ἴμεν ἀστεροπῆι ἐναλίγκιος, ἥν τε Κρονίων

χειρὶ λαβὼν ἐτίναξεν ἀπ᾽ αἰγλήεντος Ὀλύμπου

δεικνὺς σῆμα βροτοῖσιν· ἀρίζηλοι δέ οἱ αὐγαί·

245

ὣς τοῦ χαλκὸς ἔλαμπε περὶ στήθεσσι θέοντος.

Μηριόνης δ᾽ ἄρα οἱ θεράπων ἐῢς ἀντεβόλησεν

ἐγγὺς ἔτι κλισίης· μετὰ γὰρ δόρυ χάλκεον ἤιει

οἰσόμενος· τὸν δὲ προσέφη σθένος Ἰδομενῆος·

Μηριόνη Μόλου υἱὲ πόδας ταχὺ φίλταθ᾽ ἑταίρων

250

τίπτ᾽ ἦλθες πόλεμόν τε λιπὼν καὶ δηϊοτῆτα;

ἠέ τι βέβληαι, βέλεος δέ σε τείρει ἀκωκή,

ἦέ τευ ἀγγελίης μετ᾽ ἔμ᾽ ἤλυθες; οὐδέ τοι αὐτὸς

ἧσθαι ἐνὶ κλισίηισι λιλαίομαι, ἀλλὰ μάχεσθαι.

τὸν δ᾽ αὖ Μηριόνης πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·

255

Ἰδομενεῦ, Κρητῶν βουληφόρε χαλκοχιτώνων,

ἔρχομαι εἴ τί τοι ἔγχος ἐνὶ κλισίηισι λέλειπται

οἰσόμενος· τό νυ γὰρ κατεάξαμεν ὁ πρὶν ἔχεσκον

ἀσπίδα Δηϊφόβοιο βαλὼν ὑπερηνορέοντος.

τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα·

260

δούρατα δ᾽ αἴ κ᾽ ἐθέληισθα καὶ ἓν καὶ εἴκοσι δήεις

ἑσταότ᾽ ἐν κλισίηι πρὸς ἐνώπια παμφανόωντα

Τρώϊα, τὰ κταμένων ἀποαίνυμαι· οὐ γὰρ ὀΐω

ἀνδρῶν δυσμενέων ἑκὰς ἱστάμενος πολεμίζειν.

τώ μοι δούρατά τ᾽ ἔστι καὶ ἀσπίδες ὀμφαλόεσσαι

265

καὶ κόρυθες καὶ θώρηκες λαμπρὸν γανόωντες.

τὸν δ᾽ αὖ Μηριόνης πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·

καί τοι ἐμοὶ παρά τε κλισίηι καὶ νηῒ μελαίνηι

πόλλ᾽ ἔναρα Τρώων· ἀλλ᾽ οὐ σχεδόν ἐστιν ἑλέσθαι.

οὐδὲ γὰρ οὐδ᾽ ἐμέ φημι λελασμένον ἔμμεναι ἀλκῆς,

270

ἀλλὰ μετὰ πρώτοισι μάχην ἀνὰ κυδιάνειραν

ἵσταμαι, ὁππότε νεῖκος ὀρώρηται πολέμοιο.

ἄλλόν πού τινα μᾶλλον Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων

λήθω μαρνάμενος, σὲ δὲ ἴδμεναι αὐτὸν ὀΐω.

τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα·

275

οἶδ᾽ ἀρετὴν οἷός ἐσσι· τί σε χρὴ ταῦτα λέγεσθαι;

εἰ γὰρ νῦν παρὰ νηυσὶ λεγοίμεθα πάντες ἄριστοι

ἐς λόχον, ἔνθα μάλιστ᾽ ἀρετὴ διαείδεται ἀνδρῶν,

ἔνθ᾽ ὅ τε δειλὸς ἀνὴρ ὅς τ᾽ ἄλκιμος ἐξεφαάνθη·

τοῦ μὲν γάρ τε κακοῦ τρέπεται χρὼς ἄλλυδις ἄλληι,

280

οὐδέ οἱ ἀτρέμας ἧσθαι ἐρητύετ᾽ ἐν φρεσὶ θυμός,

ἀλλὰ μετοκλάζει καὶ ἐπ᾽ ἀμφοτέρους πόδας ἵζει,

ἐν δέ τέ οἱ κραδίη μεγάλα στέρνοισι πατάσσει

κῆρας ὀϊομένωι, πάταγος δέ τε γίγνετ᾽ ὀδόντων·

τοῦ δ᾽ ἀγαθοῦ οὔτ᾽ ἂρ τρέπεται χρὼς οὔτέ τι λίην

285

ταρβεῖ, ἐπειδὰν πρῶτον ἐσίζηται λόχον ἀνδρῶν,

ἀρᾶται δὲ τάχιστα μιγήμεναι ἐν δαῒ λυγρῆι·

οὐδέ κεν ἔνθα τεόν γε μένος καὶ χεῖρας ὄνοιτο.

εἴ περ γάρ κε βλεῖο πονεύμενος ἠὲ τυπείης

οὐκ ἂν ἐν αὐχέν᾽ ὄπισθε πέσοι βέλος οὐδ᾽ ἐνὶ νώτωι,

290

ἀλλά κεν ἢ στέρνων ἢ νηδύος ἀντιάσειε

πρόσσω ἱεμένοιο μετὰ προμάχων ὀαριστύν.

ἀλλ᾽ ἄγε μηκέτι ταῦτα λεγώμεθα νηπύτιοι ὣς

ἑσταότες, μή πού τις ὑπερφιάλως νεμεσήσηι·

ἀλλὰ σύ γε κλισίην δὲ κιὼν ἕλευ ὄβριμον ἔγχος.

 

295

ὣς φάτο, Μηριόνης δὲ θοῶι ἀτάλαντος Ἄρηϊ

καρπαλίμως κλισίηθεν ἀνείλετο χάλκεον ἔγχος,

βῆ δὲ μετ᾽ Ἰδομενῆα μέγα πτολέμοιο μεμηλώς.

οἷος δὲ βροτολοιγὸς Ἄρης πόλεμον δὲ μέτεισι,

τῶι δὲ Φόβος φίλος υἱὸς ἅμα κρατερὸς καὶ ἀταρβὴς

300

ἕσπετο, ὅς τ᾽ ἐφόβησε ταλάφρονά περ πολεμιστήν·

τὼ μὲν ἄρ᾽ ἐκ Θρήικης Ἐφύρους μέτα θωρήσσεσθον,

ἠὲ μετὰ Φλεγύας μεγαλήτορας· οὐδ᾽ ἄρα τώ γε

ἔκλυον ἀμφοτέρων, ἑτέροισι δὲ κῦδος ἔδωκαν·

τοῖοι Μηριόνης τε καὶ Ἰδομενεὺς ἀγοὶ ἀνδρῶν

305

ἤϊσαν ἐς πόλεμον κεκορυθμένοι αἴθοπι χαλκῶι.

τὸν καὶ Μηριόνης πρότερος πρὸς μῦθον ἔειπε·

Δευκαλίδη πῆι τὰρ μέμονας καταδῦναι ὅμιλον;

ἢ ἐπὶ δεξιόφιν παντὸς στρατοῦ, ἦ ἀνὰ μέσσους,

ἦ ἐπ᾽ ἀριστερόφιν; ἐπεὶ οὔ ποθι ἔλπομαι οὕτω

310

δεύεσθαι πολέμοιο κάρη κομόωντας Ἀχαιούς.

τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα·

νηυσὶ μὲν ἐν μέσσηισιν ἀμύνειν εἰσὶ καὶ ἄλλοι

Αἴαντές τε δύω Τεῦκρός θ᾽, ὃς ἄριστος Ἀχαιῶν

τοξοσύνηι, ἀγαθὸς δὲ καὶ ἐν σταδίηι ὑσμίνηι·

315

οἵ μιν ἅδην ἐλόωσι καὶ ἐσσύμενον πολέμοιο

Ἕκτορα Πριαμίδην, καὶ εἰ μάλα καρτερός ἐστιν.

αἰπύ οἱ ἐσσεῖται μάλα περ μεμαῶτι μάχεσθαι

κείνων νικήσαντι μένος καὶ χεῖρας ἀάπτους

νῆας ἐνιπρῆσαι, ὅτε μὴ αὐτός γε Κρονίων

320

ἐμβάλοι αἰθόμενον δαλὸν νήεσσι θοῆισιν.

ἀνδρὶ δέ κ᾽ οὐκ εἴξειε μέγας Τελαμώνιος Αἴας,

ὃς θνητός τ᾽ εἴη καὶ ἔδοι Δημήτερος ἀκτὴν

χαλκῶι τε ῥηκτὸς μεγάλοισί τε χερμαδίοισιν.

οὐδ᾽ ἂν Ἀχιλλῆϊ ῥηξήνορι χωρήσειεν

325

ἔν γ᾽ αὐτοσταδίηι· ποσὶ δ᾽ οὔ πως ἔστιν ἐρίζειν.

νῶϊν δ᾽ ὧδ᾽ ἐπ᾽ ἀριστέρ᾽ ἔχε στρατοῦ, ὄφρα τάχιστα

εἴδομεν ἠέ τωι εὖχος ὀρέξομεν, ἦέ τις ἡμῖν.

ὣς φάτο, Μηριόνης δὲ θοῶι ἀτάλαντος Ἄρηϊ

ἦρχ᾽ ἴμεν, ὄφρ᾽ ἀφίκοντο κατὰ στρατὸν ἧι μιν ἀνώγει,

330

οἳ δ᾽ ὡς Ἰδομενῆα ἴδον φλογὶ εἴκελον ἀλκὴν

αὐτὸν καὶ θεράποντα σὺν ἔντεσι δαιδαλέοισι,

κεκλόμενοι καθ᾽ ὅμιλον ἐπ᾽ αὐτῶι πάντες ἔβησαν·

τῶν δ᾽ ὁμὸν ἵστατο νεῖκος ἐπὶ πρυμνῆισι νέεσσιν.

ὡς δ᾽ ὅθ᾽ ὑπὸ λιγέων ἀνέμων σπέρχωσιν ἄελλαι

335

ἤματι τῶι ὅτε τε πλείστη κόνις ἀμφὶ κελεύθους,

οἵ τ᾽ ἄμυδις κονίης μεγάλην ἱστᾶσιν ὀμίχλην,

ὣς ἄρα τῶν ὁμόσ᾽ ἦλθε μάχη, μέμασαν δ᾽ ἐνὶ θυμῶι

ἀλλήλους καθ᾽ ὅμιλον ἐναιρέμεν ὀξέϊ χαλκῶι.

ἔφριξεν δὲ μάχη φθισίμβροτος ἐγχείηισι

340

μακρῆις, ἃς εἶχον ταμεσίχροας· ὄσσε δ᾽ ἄμερδεν

αὐγὴ χαλκείη κορύθων ἄπο λαμπομενάων

θωρήκων τε νεοσμήκτων σακέων τε φαεινῶν

ἐρχομένων ἄμυδις· μάλα κεν θρασυκάρδιος εἴη

ὃς τότε γηθήσειεν ἰδὼν πόνον οὐδ᾽ ἀκάχοιτο.

345

τὼ δ᾽ ἀμφὶς φρονέοντε δύω Κρόνου υἷε κραταιὼ

ἀνδράσιν ἡρώεσσιν ἐτεύχετον ἄλγεα λυγρά.

Ζεὺς μέν ῥα Τρώεσσι καὶ Ἕκτορι βούλετο νίκην

κυδαίνων Ἀχιλῆα πόδας ταχύν· οὐδέ τι πάμπαν

ἤθελε λαὸν ὀλέσθαι Ἀχαιϊκὸν Ἰλιόθι πρό,

350

ἀλλὰ Θέτιν κύδαινε καὶ υἱέα καρτερόθυμον.

Ἀργείους δὲ Ποσειδάων ὀρόθυνε μετελθὼν

λάθρηι ὑπεξαναδὺς πολιῆς ἁλός· ἤχθετο γάρ ῥα

Τρωσὶν δαμναμένους, Διὶ δὲ κρατερῶς ἐνεμέσσα.

ἦ μὰν ἀμφοτέροισιν ὁμὸν γένος ἠδ᾽ ἴα πάτρη,

355

ἀλλὰ Ζεὺς πρότερος γεγόνει καὶ πλείονα ἤιδη.

τώ ῥα καὶ ἀμφαδίην μὲν ἀλεξέμεναι ἀλέεινε,

λάθρηι δ᾽ αἰὲν ἔγειρε κατὰ στρατὸν ἀνδρὶ ἐοικώς.

τοὶ δ᾽ ἔριδος κρατερῆς καὶ ὁμοιΐου πτολέμοιο

πεῖραρ ἐπαλλάξαντες ἐπ᾽ ἀμφοτέροισι τάνυσσαν

360

ἄρρηκτόν τ᾽ ἄλυτόν τε, τὸ πολλῶν γούνατ᾽ ἔλυσεν.

 

ἔνθα μεσαιπόλιός περ ἐὼν Δαναοῖσι κελεύσας

Ἰδομενεὺς Τρώεσσι μετάλμενος ἐν φόβον ὦρσε.

πέφνε γὰρ Ὀθρυονῆα Καβησόθεν ἔνδον ἐόντα,

ὅς ῥα νέον πολέμοιο μετὰ κλέος εἰληλούθει,

365

ἤιτεε δὲ Πριάμοιο θυγατρῶν εἶδος ἀρίστην

Κασσάνδρην ἀνάεδνον, ὑπέσχετο δὲ μέγα ἔργον,

ἐκ Τροίης ἀέκοντας ἀπωσέμεν υἷας Ἀχαιῶν.

τῶι δ᾽ ὁ γέρων Πρίαμος ὑπό τ᾽ ἔσχετο καὶ κατένευσε

δωσέμεναι· ὁ δὲ μάρναθ᾽ ὑποσχεσίηισι πιθήσας.

370

Ἰδομενεὺς δ᾽ αὐτοῖο τιτύσκετο δουρὶ φαεινῶι,

καὶ βάλεν ὕψι βιβάντα τυχών· οὐδ᾽ ἤρκεσε θώρηξ

χάλκεος, ὃν φορέεσκε, μέσηι δ᾽ ἐν γαστέρι πῆξε.

δούπησεν δὲ πεσών· ὁ δ᾽ ἐπεύξατο φώνησέν τε·

Ὀθρυονεῦ περὶ δή σε βροτῶν αἰνίζομ᾽ ἁπάντων

375

εἰ ἐτεὸν δὴ πάντα τελευτήσεις ὅσ᾽ ὑπέστης

Δαρδανίδηι Πριάμωι· ὁ δ᾽ ὑπέσχετο θυγατέρα ἥν.

καί κέ τοι ἡμεῖς ταῦτά γ᾽ ὑποσχόμενοι τελέσαιμεν,

δοῖμεν δ᾽ Ἀτρεΐδαο θυγατρῶν εἶδος ἀρίστην

Ἄργεος ἐξαγαγόντες ὀπυιέμεν, εἴ κε σὺν ἄμμιν

380

Ἰλίου ἐκπέρσηις εὖ ναιόμενον πτολίεθρον.

ἀλλ᾽ ἕπε᾽, ὄφρ᾽ ἐπὶ νηυσὶ συνώμεθα ποντοπόροισιν

ἀμφὶ γάμωι, ἐπεὶ οὔ τοι ἐεδνωταὶ κακοί εἰμεν.

ὣς εἰπὼν ποδὸς ἕλκε κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην

ἥρως Ἰδομενεύς· τῶι δ᾽ Ἄσιος ἦλθ᾽ ἐπαμύντωρ

385

πεζὸς πρόσθ᾽ ἵππων· τὼ δὲ πνείοντε κατ᾽ ὤμων

αἰὲν ἔχ᾽ ἡνίοχος θεράπων· ὁ δὲ ἵετο θυμῶι

Ἰδομενῆα βαλεῖν· ὁ δέ μιν φθάμενος βάλε δουρὶ

λαιμὸν ὑπ᾽ ἀνθερεῶνα, διὰ πρὸ δὲ χαλκὸν ἔλασσεν.

 

ἤριπε δ᾽ ὡς ὅτε τις δρῦς ἤριπεν ἢ ἀχερωῒς

390

ἠὲ πίτυς βλωθρή, τήν τ᾽ οὔρεσι τέκτονες ἄνδρες

ἐξέταμον πελέκεσσι νεήκεσι νήϊον εἶναι·

ὣς ὁ πρόσθ᾽ ἵππων καὶ δίφρου κεῖτο τανυσθεὶς

βεβρυχὼς κόνιος δεδραγμένος αἱματοέσσης.

ἐκ δέ οἱ ἡνίοχος πλήγη φρένας ἃς πάρος εἶχεν,

395

οὐδ᾽ ὅ γ᾽ ἐτόλμησεν δηΐων ὑπὸ χεῖρας ἀλύξας

ἂψ ἵππους στρέψαι, τὸν δ᾽ Ἀντίλοχος μενεχάρμης

δουρὶ μέσον περόνησε τυχών· οὐδ᾽ ἤρκεσε θώρηξ

χάλκεος ὃν φορέεσκε, μέσηι δ᾽ ἐν γαστέρι πῆξεν.

αὐτὰρ ὁ ἀσθμαίνων εὐεργέος ἔκπεσε δίφρου,

400

ἵππους δ᾽ Ἀντίλοχος μεγαθύμου Νέστορος υἱὸς

ἐξέλασε Τρώων μετ᾽ ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς.

Δηΐφοβος δὲ μάλα σχεδὸν ἤλυθεν Ἰδομενῆος

Ἀσίου ἀχνύμενος, καὶ ἀκόντισε δουρὶ φαεινῶι.

ἀλλ᾽ ὁ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος

405

Ἰδομενεύς· κρύφθη γὰρ ὑπ᾽ ἀσπίδι πάντοσ᾽ ἐΐσηι,

τὴν ἄρ᾽ ὅ γε ῥινοῖσι βοῶν καὶ νώροπι χαλκῶι

δινωτὴν φορέεσκε, δύω κανόνεσσ᾽ ἀραρυῖαν·

τῆι ὕπο πᾶς ἐάλη, τὸ δ᾽ ὑπέρπτατο χάλκεον ἔγχος,

καρφαλέον δέ οἱ ἀσπὶς ἐπιθρέξαντος ἄϋσεν

410

ἔγχεος· οὐδ᾽ ἅλιόν ῥα βαρείης χειρὸς ἀφῆκεν,

ἀλλ᾽ ἔβαλ᾽ Ἱππασίδην Ὑψήνορα ποιμένα λαῶν

ἧπαρ ὑπὸ πραπίδων, εἶθαρ δ᾽ ὑπὸ γούνατ᾽ ἔλυσε.

Δηΐφοβος δ᾽ ἔκπαγλον ἐπεύξατο μακρὸν ἀΰσας·

οὐ μὰν αὖτ᾽ ἄτιτος κεῖτ᾽ Ἄσιος, ἀλλά ἕ φημι

415

εἰς Ἄϊδός περ ἰόντα πυλάρταο κρατεροῖο

γηθήσειν κατὰ θυμόν, ἐπεί ῥά οἱ ὤπασα πομπόν.

ὣς ἔφατ᾽, Ἀργείοισι δ᾽ ἄχος γένετ᾽ εὐξαμένοιο,

Ἀντιλόχωι δὲ μάλιστα δαΐφρονι θυμὸν ὄρινεν·

ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ἀχνύμενός περ ἑοῦ ἀμέλησεν ἑταίρου,

420

ἀλλὰ θέων περίβη καί οἱ σάκος ἀμφεκάλυψε.

τὸν μὲν ἔπειθ᾽ ὑποδύντε δύω ἐρίηρες ἑταῖροι

Μηκιστεὺς Ἐχίοιο πάϊς καὶ δῖος Ἀλάστωρ,

νῆας ἔπι γλαφυρὰς φερέτην βαρέα στενάχοντα.

Ἰδομενεὺς δ᾽ οὐ λῆγε μένος μέγα, ἵετο δ᾽ αἰεὶ

425

ἠέ τινα Τρώων ἐρεβεννῆι νυκτὶ καλύψαι

ἢ αὐτὸς δουπῆσαι ἀμύνων λοιγὸν Ἀχαιοῖς.

ἔνθ᾽ Αἰσυήταο διοτρεφέος φίλον υἱὸν

ἥρω᾽ Ἀλκάθοον, γαμβρὸς δ᾽ ἦν Ἀγχίσαο,

πρεσβυτάτην δ᾽ ὤπυιε θυγατρῶν Ἱπποδάμειαν

430

τὴν περὶ κῆρι φίλησε πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ

ἐν μεγάρωι· πᾶσαν γὰρ ὁμηλικίην ἐκέκαστο

κάλλεϊ καὶ ἔργοισιν ἰδὲ φρεσί· τοὔνεκα καί μιν

γῆμεν ἀνὴρ ὤριστος ἐνὶ Τροίηι εὐρείηι·

τὸν τόθ᾽ ὑπ᾽ Ἰδομενῆϊ Ποσειδάων ἐδάμασσε

435

θέλξας ὄσσε φαεινά, πέδησε δὲ φαίδιμα γυῖα·

οὔτε γὰρ ἐξοπίσω φυγέειν δύνατ᾽ οὔτ᾽ ἀλέασθαι,

ἀλλ᾽ ὥς τε στήλην ἢ δένδρεον ὑψιπέτηλον

ἀτρέμας ἑσταότα στῆθος μέσον οὔτασε δουρὶ

ἥρως Ἰδομενεύς, ῥῆξεν δέ οἱ ἀμφὶ χιτῶνα

440

χάλκεον, ὅς οἱ πρόσθεν ἀπὸ χροὸς ἤρκει ὄλεθρον·

δὴ τότε γ᾽ αὖον ἄϋσεν ἐρεικόμενος περὶ δουρί.

δούπησεν δὲ πεσών, δόρυ δ᾽ ἐν κραδίηι ἐπεπήγει,

ἥ ῥά οἱ ἀσπαίρουσα καὶ οὐρίαχον πελέμιζεν

ἔγχεος· ἔνθα δ᾽ ἔπειτ᾽ ἀφίει μένος ὄβριμος Ἄρης·

445

Ἰδομενεὺς δ᾽ ἔκπαγλον ἐπεύξατο μακρὸν ἀΰσας

Δηΐφοβ᾽ ἦ ἄρα δή τι ἐΐσκομεν ἄξιον εἶναι

τρεῖς ἑνὸς ἀντὶ πεφάσθαι; ἐπεὶ σύ περ εὔχεαι οὕτω.

δαιμόνι᾽ ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ἐναντίον ἵστασ᾽ ἐμεῖο,

ὄφρα ἴδηι οἷος Ζηνὸς γόνος ἐνθάδ᾽ ἱκάνω,

450

ὃς πρῶτον Μίνωα τέκε Κρήτηι ἐπίουρον·

Μίνως δ᾽ αὖ τέκεθ᾽ υἱὸν ἀμύμονα Δευκαλίωνα,

Δευκαλίων δ᾽ ἐμὲ τίκτε πολέσσ᾽ ἄνδρεσσιν ἄνακτα

Κρήτηι ἐν εὐρείηι· νῦν δ᾽ ἐνθάδε νῆες ἔνεικαν

σοί τε κακὸν καὶ πατρὶ καὶ ἄλλοισι Τρώεσσιν.

455

ὣς φάτο, Δηΐφοβος δὲ διάνδιχα μερμήριξεν

ἤ τινά που Τρώων ἑταρίσσαιτο μεγαθύμων

ἂψ ἀναχωρήσας, ἦ πειρήσαιτο καὶ οἶος.

ὧδε δέ οἱ φρονέοντι δοάσσατο κέρδιον εἶναι

βῆναι ἐπ᾽ Αἰνείαν· τὸν δ᾽ ὕστατον εὗρεν ὁμίλου

460

ἑσταότ᾽· αἰεὶ γὰρ Πριάμωι ἐπεμήνιε δίωι

οὕνεκ᾽ ἄρ᾽ ἐσθλὸν ἐόντα μετ᾽ ἀνδράσιν οὔ τι τίεσκεν.

ἀγχοῦ δ᾽ ἱστάμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

Αἰνεία Τρώων βουληφόρε νῦν σε μάλα χρὴ

γαμβρῶι ἀμυνέμεναι, εἴ πέρ τί σε κῆδος ἱκάνει.

465

ἀλλ᾽ ἕπευ Ἀλκαθόωι ἐπαμύνομεν, ὅς σε πάρος γε

γαμβρὸς ἐὼν ἔθρεψε δόμοις ἔνι τυτθὸν ἐόντα·

τὸν δέ τοι Ἰδομενεὺς δουρικλυτὸς ἐξενάριξεν.

ὣς φάτο, τῶι δ᾽ ἄρα θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ὄρινε,

βῆ δὲ μετ᾽ Ἰδομενῆα μέγα πτολέμοιο μεμηλώς.

470

ἀλλ᾽ οὐκ Ἰδομενῆα φόβος λάβε τηλύγετον ὥς,

ἀλλ᾽ ἔμεν᾽ ὡς ὅτε τις σῦς οὔρεσιν ἀλκὶ πεποιθώς,

ὅς τε μένει κολοσυρτὸν ἐπερχόμενον πολὺν ἀνδρῶν

χώρωι ἐν οἰοπόλωι, φρίσσει δέ τε νῶτον ὕπερθεν·

ὀφθαλμὼ δ᾽ ἄρα οἱ πυρὶ λάμπετον· αὐτὰρ ὀδόντας

475

θήγει, ἀλέξασθαι μεμαὼς κύνας ἠδὲ καὶ ἄνδρας·

ὣς μένεν Ἰδομενεὺς δουρικλυτός, οὐδ᾽ ὑπεχώρει,

Αἰνείαν ἐπιόντα βοηθόον· αὖε δ᾽ ἑταίρους

Ἀσκάλαφόν τ᾽ ἐσορῶν Ἀφαρῆά τε Δηΐπυρόν τε

Μηριόνην τε καὶ Ἀντίλοχον μήστωρας ἀϋτῆς·

480

τοὺς ὅ γ᾽ ἐποτρύνων ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

δεῦτε φίλοι, καί μ᾽ οἴωι ἀμύνετε· δείδια δ᾽ αἰνῶς

Αἰνείαν ἐπιόντα πόδας ταχύν, ὅς μοι ἔπεισιν,

ὃς μάλα καρτερός ἐστι μάχηι ἔνι φῶτας ἐναίρειν·

καὶ δ᾽ ἔχει ἥβης ἄνθος, ὅ τε κράτος ἐστὶ μέγιστον.

485

εἰ γὰρ ὁμηλικίη γε γενοίμεθα τῶιδ᾽ ἐπὶ θυμῶι

αἶψά κεν ἠὲ φέροιτο μέγα κράτος, ἠὲ φεροίμην.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δ᾽ ἄρα πάντες ἕνα φρεσὶ θυμὸν ἔχοντες

πλησίοι ἔστησαν, σάκε᾽ ὤμοισι κλίναντες.

Αἰνείας δ᾽ ἑτέρωθεν ἐκέκλετο οἷς ἑτάροισι

490

Δηΐφοβόν τε Πάριν τ᾽ ἐσορῶν καὶ Ἀγήνορα δῖον,

οἵ οἱ ἅμ᾽ ἡγεμόνες Τρώων ἔσαν· αὐτὰρ ἔπειτα

λαοὶ ἕπονθ᾽, ὡς εἴ τε μετὰ κτίλον ἕσπετο μῆλα

πιόμεν᾽ ἐκ βοτάνης· γάνυται δ᾽ ἄρα τε φρένα ποιμήν·

ὣς Αἰνείαι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι γεγήθει

495

ὡς ἴδε λαῶν ἔθνος ἐπισπόμενον ἑοῖ αὐτῶι.

οἳ δ᾽ ἀμφ᾽ Ἀλκαθόωι αὐτοσχεδὸν ὁρμήθησαν

μακροῖσι ξυστοῖσι· περὶ στήθεσσι δὲ χαλκὸς

σμερδαλέον κονάβιζε τιτυσκομένων καθ᾽ ὅμιλον

ἀλλήλων· δύο δ᾽ ἄνδρες ἀρήϊοι ἔξοχον ἄλλων

500

Αἰνείας τε καὶ Ἰδομενεὺς ἀτάλαντοι Ἄρηϊ

ἵεντ᾽ ἀλλήλων ταμέειν χρόα νηλέϊ χαλκῶι.

Αἰνείας δὲ πρῶτος ἀκόντισεν Ἰδομενῆος·

ἀλλ᾽ ὁ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος,

αἰχμὴ δ᾽ Αἰνείαο κραδαινομένη κατὰ γαίης

505

ὤιχετ᾽, ἐπεί ῥ᾽ ἅλιον στιβαρῆς ἀπὸ χειρὸς ὄρουσεν.

Ἰδομενεὺς δ᾽ ἄρα Οἰνόμαον βάλε γαστέρα μέσσην,

ῥῆξε δὲ θώρηκος γύαλον, διὰ δ᾽ ἔντερα χαλκὸς

ἤφυσ᾽· ὁ δ᾽ ἐν κονίηισι πεσὼν ἕλε γαῖαν ἀγοστῶι.

Ἰδομενεὺς δ᾽ ἐκ μὲν νέκυος δολιχόσκιον ἔγχος

510

ἐσπάσατ᾽, οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔτ᾽ ἄλλα δυνήσατο τεύχεα καλὰ

ὤμοιιν ἀφελέσθαι· ἐπείγετο γὰρ βελέεσσιν.

οὐ γὰρ ἔτ᾽ ἔμπεδα γυῖα ποδῶν ἦν ὁρμηθέντι,

οὔτ᾽ ἄρ᾽ ἐπαΐξαι μεθ᾽ ἑὸν· βέλος οὔτ᾽ ἀλέασθαι.

τώ ῥα καὶ ἐν σταδίηι μὲν ἀμύνετο νηλεὲς ἦμαρ,

515

τρέσσαι δ᾽ οὐκ ἔτι ῥίμφα πόδες φέρον ἐκ πολέμοιο.

τοῦ δὲ βάδην ἀπιόντος ἀκόντισε δουρὶ φαεινῶι

Δηΐφοβος· δὴ γάρ οἱ ἔχεν κότον ἐμμενὲς αἰεί.

ἀλλ᾽ ὅ γε καὶ τόθ᾽ ἅμαρτεν, ὁ δ᾽ Ἀσκάλαφον βάλε δουρὶ

υἱὸν Ἐνυαλίοιο· δι᾽ ὤμου δ᾽ ὄβριμον ἔγχος

520

ἔσχεν· ὁ δ᾽ ἐν κονίηισι πεσὼν ἕλε γαῖαν ἀγοστῶι.

οὐδ᾽ ἄρα πώ τι πέπυστο βριήπυος ὄβριμος Ἄρης

υἷος ἑοῖο πεσόντος ἐνὶ κρατερῆι ὑσμίνηι,

ἀλλ᾽ ὅ γ᾽ ἄρ᾽ ἄκρωι Ὀλύμπωι ὑπὸ χρυσέοισι νέφεσσιν

ἧστο Διὸς βουλῆισιν ἐελμένος, ἔνθά περ ἄλλοι

525

ἀθάνατοι θεοὶ ἦσαν ἐεργόμενοι πολέμοιο.

.οἳ δ᾽ ἀμφ᾽ Ἀσκαλάφωι αὐτοσχεδὸν ὁρμήθησαν·

Δηΐφοβος μὲν ἀπ᾽ Ἀσκαλάφου πήληκα φαεινὴν

ἥρπασε, Μηριόνης δὲ θοῶι ἀτάλαντος Ἄρηϊ

δουρὶ βραχίονα τύψεν ἐπάλμενος, ἐκ δ᾽ ἄρα χειρὸς

530

αὐλῶπις τρυφάλεια χαμαὶ βόμβησε πεσοῦσα.

Μηριόνης δ᾽ ἐξ αὖτις ἐπάλμενος αἰγυπιὸς ὣς

ἐξέρυσε πρυμνοῖο βραχίονος ὄβριμον ἔγχος,

ἂψ δ᾽ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο. τὸν δὲ Πολίτης

αὐτοκασίγνητος περὶ μέσσωι χεῖρε τιτήνας

535

ἐξῆγεν πολέμοιο δυσηχέος, ὄφρ᾽ ἵκεθ᾽ ἵππους

ὠκέας, οἵ οἱ ὄπισθε μάχης ἠδὲ πτολέμοιο

ἕστασαν ἡνίοχόν τε καὶ ἅρματα ποικίλ᾽ ἔχοντες·

οἳ τόν γε προτὶ ἄστυ φέρον βαρέα στενάχοντα

τειρόμενον· κατὰ δ᾽ αἷμα νεουτάτου ἔρρεε χειρός.

540

οἳ δ᾽ ἄλλοι μάρναντο, βοὴ δ᾽ ἄσβεστος ὀρώρει.

ἔνθ᾽ Αἰνέας Ἀφαρῆα Καλητορίδην ἐπορούσας

λαιμὸν τύψ᾽ ἐπὶ οἷ τετραμμένον ὀξέϊ δουρί·

ἐκλίνθη δ᾽ ἑτέρωσε κάρη, ἐπὶ δ᾽ ἀσπὶς ἑάφθη

καὶ κόρυς, ἀμφὶ δέ οἱ θάνατος χύτο θυμοραϊστής.

545

Ἀντίλοχος δὲ Θόωνα μεταστρεφθέντα δοκεύσας

οὔτασ᾽ ἐπαΐξας, ἀπὸ δὲ φλέβα πᾶσαν ἔκερσεν,

ἥ τ᾽ ἀνὰ νῶτα θέουσα διαμπερὲς αὐχέν᾽ ἱκάνει·

τὴν ἀπὸ πᾶσαν ἔκερσεν· ὁ δ᾽ ὕπτιος ἐν κονίηισι

κάππεσεν, ἄμφω χεῖρε φίλοις ἑτάροισι πετάσσας.

550

Ἀντίλοχος δ᾽ ἐπόρουσε, καὶ αἴνυτο τεύχε᾽ ἀπ᾽ ὤμων

παπταίνων· Τρῶες δὲ περισταδὸν ἄλλοθεν ἄλλος

οὔταζον σάκος εὐρὺ παναίολον, οὐδὲ δύναντο

εἴσω ἐπιγράψαι τέρενα χρόα νηλέϊ χαλκῶι

Ἀντιλόχου· πέρι γάρ ῥα Ποσειδάων ἐνοσίχθων

555

Νέστορος υἱὸν ἔρυτο καὶ ἐν πολλοῖσι βέλεσσιν.

οὐ μὲν γάρ ποτ᾽ ἄνευ δηΐων ἦν, ἀλλὰ κατ᾽ αὐτοὺς

στρωφᾶτ᾽· οὐδέ οἱ ἔγχος ἔχ᾽ ἀτρέμας, ἀλλὰ μάλ᾽ αἰεὶ

σειόμενον ἐλέλικτο· τιτύσκετο δὲ φρεσὶν ἧισιν

ἤ τευ ἀκοντίσσαι, ἠὲ σχεδὸν ὁρμηθῆναι.

560

ἀλλ᾽ οὐ λῆθ᾽ Ἀδάμαντα τιτυσκόμενος καθ᾽ ὅμιλον

Ἀσιάδην, ὅ οἱ οὖτα μέσον σάκος ὀξέϊ χαλκῶι

ἐγγύθεν ὁρμηθείς· ἀμενήνωσεν δέ οἱ αἰχμὴν

κυανοχαῖτα Ποσειδάων βιότοιο μεγήρας.

καὶ τὸ μὲν αὐτοῦ μεῖν᾽ ὥς τε σκῶλος πυρίκαυστος

565

ἐν σάκει Ἀντιλόχοιο, τὸ δ᾽ ἥμισυ κεῖτ᾽ ἐπὶ γαίης·

ἂψ δ᾽ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ᾽ ἀλεείνων·

Μηριόνης δ᾽ ἀπιόντα μετασπόμενος βάλε δουρὶ

αἰδοίων τε μεσηγὺ καὶ ὀμφαλοῦ, ἔνθα μάλιστα

γίγνετ᾽ Ἄρης ἀλεγεινὸς ὀϊζυροῖσι βροτοῖσιν.

570

ἔνθά οἱ ἔγχος ἔπηξεν· ὁ δ᾽ ἑσπόμενος περὶ δουρὶ

ἤσπαιρ᾽ ὡς ὅτε βοῦς τόν τ᾽ οὔρεσι βουκόλοι ἄνδρες

ἰλλάσιν οὐκ ἐθέλοντα βίηι δήσαντες ἄγουσιν·

ὣς ὁ τυπεὶς ἤσπαιρε μίνυνθά περ, οὔ τι μάλα δήν,

ὄφρά οἱ ἐκ χροὸς ἔγχος ἀνεσπάσατ᾽ ἐγγύθεν ἐλθὼν

575

ἥρως Μηριόνης· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε.

Δηΐπυρον δ᾽ Ἕλενος ξίφεϊ σχεδὸν ἤλασε κόρσην

Θρηϊκίωι μεγάλωι, ἀπὸ δὲ τρυφάλειαν ἄραξεν.

ἣ μὲν ἀποπλαγχθεῖσα χαμαὶ πέσε, καί τις Ἀχαιῶν

μαρναμένων μετὰ ποσσὶ κυλινδομένην ἐκόμισσε·

580

τὸν δὲ κατ᾽ ὀφθαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψεν.

Ἀτρεΐδην δ᾽ ἄχος εἷλε βοὴν ἀγαθὸν Μενέλαον·

βῆ δ᾽ ἐπαπειλήσας Ἑλένωι ἥρωϊ ἄνακτι

ὀξὺ δόρυ κραδάων· ὁ δὲ τόξου πῆχυν ἄνελκε.

τὼ δ᾽ ἄρ᾽ ὁμαρτήδην ὁ μὲν ἔγχεϊ ὀξυόεντι

585

ἵετ᾽ ἀκοντίσσαι, ὁ δ᾽ ἀπὸ νευρῆφιν ὀϊστῶι.

Πριαμίδης μὲν ἔπειτα κατὰ στῆθος βάλεν ἰῶι

θώρηκος γύαλον, ἀπὸ δ᾽ ἔπτατο πικρὸς ὀϊστός.

ὡς δ᾽ ὅτ᾽ ἀπὸ πλατέος πτυόφιν μεγάλην κατ᾽ ἀλωὴν

θρώισκωσιν κύαμοι μελανόχροες ἢ ἐρέβινθοι

590

πνοιῆι ὕπο λιγυρῆι καὶ λικμητῆρος ἐρωῆι,

ὣς ἀπὸ θώρηκος Μενελάου κυδαλίμοιο

πολλὸν ἀποπλαγχθεὶς ἑκὰς ἔπτατο πικρὸς ὀϊστός.

Ἀτρεΐδης δ᾽ ἄρα χεῖρα βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος

τὴν βάλεν ἧι ῥ᾽ ἔχε τόξον ἐΰξοον· ἐν δ᾽ ἄρα τόξωι

595

ἀντικρὺ διὰ χειρὸς ἐλήλατο χάλκεον ἔγχος.

ἂψ δ᾽ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ᾽ ἀλεείνων

χεῖρα παρακρεμάσας· τὸ δ᾽ ἐφέλκετο μείλινον ἔγχος.

 

καὶ τὸ μὲν ἐκ χειρὸς ἔρυσεν μεγάθυμος Ἀγήνωρ,

αὐτὴν δὲ ξυνέδησεν ἐϋστρεφεῖ οἰὸς ἀώτωι

600

σφενδόνηι, ἣν ἄρα οἱ θεράπων ἔχε ποιμένι λαῶν.

Πείσανδρος δ᾽ ἰθὺς Μενελάου κυδαλίμοιο

ἤϊε· τὸν δ᾽ ἄγε μοῖρα κακὴ θανάτοιο τέλος δὲ

σοὶ Μενέλαε δαμῆναι ἐν αἰνῆι δηϊοτῆτι.

οἳ δ᾽ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ἰόντες

605

Ἀτρεΐδης μὲν ἅμαρτε, παραὶ δέ οἱ ἐτράπετ᾽ ἔγχος,

Πείσανδρος δὲ σάκος Μενελάου κυδαλίμοιο

οὔτασεν, οὐδὲ διὰ πρὸ δυνήσατο χαλκὸν ἐλάσσαι·

ἔσχεθε γὰρ σάκος εὐρύ, κατεκλάσθη δ᾽ ἐνὶ καυλῶι

ἔγχος· ὁ δὲ φρεσὶν ἧισι χάρη καὶ ἐέλπετο νίκην.

610

Ἀτρεΐδης δὲ ἐρυσσάμενος ξίφος ἀργυρόηλον

ἆλτ᾽ ἐπὶ Πεισάνδρωι· ὁ δ᾽ ὑπ᾽ ἀσπίδος εἵλετο καλὴν

ἀξίνην εὔχαλκον ἐλαΐνωι ἀμφὶ πελέκκωι

μακρῶι ἐϋξέστωι· ἅμα δ᾽ ἀλλήλων ἐφίκοντο.

ἤτοι ὁ μὲν κόρυθος φάλον ἤλασεν ἱπποδασείης

615

ἄκρον ὑπὸ λόφον αὐτόν, ὁ δὲ προσιόντα μέτωπον

ῥινὸς ὕπερ πυμάτης· λάκε δ᾽ ὀστέα, τὼ δέ οἱ ὄσσε

πὰρ ποσὶν αἱματόεντα χαμαὶ πέσον ἐν κονίηισιν,

ἰδνώθη δὲ πεσών· ὁ δὲ λὰξ ἐν στήθεσι βαίνων

τεύχεά τ᾽ ἐξενάριξε καὶ εὐχόμενος ἔπος ηὔδα·

620

λείψετέ θην οὕτω γε νέας Δαναῶν ταχυπώλων

Τρῶες ὑπερφίαλοι δεινῆς ἀκόρητοι ἀϋτῆς,

ἄλλης μὲν λώβης τε καὶ αἴσχεος οὐκ ἐπιδευεῖς

ἣν ἐμὲ λωβήσασθε κακαὶ κύνες, οὐδέ τι θυμῶι

Ζηνὸς ἐριβρεμέτεω χαλεπὴν ἐδείσατε μῆνιν

625

ξεινίου, ὅς τέ ποτ᾽ ὔμμι διαφθέρσει πόλιν αἰπήν·

οἵ μευ κουριδίην ἄλοχον καὶ κτήματα πολλὰ

μὰψ οἴχεσθ᾽ ἀνάγοντες, ἐπεὶ φιλέεσθε παρ᾽ αὐτῆι·

νῦν αὖτ᾽ ἐν νηυσὶν μενεαίνετε ποντοπόροισι

πῦρ ὀλοὸν βαλέειν, κτεῖναι δ᾽ ἥρωας Ἀχαιούς.

630

ἀλλά ποθι σχήσεσθε καὶ ἐσσύμενοί περ Ἄρηος.

Ζεῦ πάτερ ἦ τέ σέ φασι περὶ φρένας ἔμμεναι ἄλλων

ἀνδρῶν ἠδὲ θεῶν· σέο δ᾽ ἐκ τάδε πάντα πέλονται·

οἷον δὴ ἄνδρεσσι χαρίζεαι ὑβριστῆισι

Τρωσίν, τῶν μένος αἰὲν ἀτάσθαλον, οὐδὲ δύνανται

635

φυλόπιδος κορέσασθαι ὁμοιΐου πτολέμοιο.

πάντων μὲν κόρος ἐστὶ καὶ ὕπνου καὶ φιλότητος

μολπῆς τε γλυκερῆς καὶ ἀμύμονος ὀρχηθμοῖο,

τῶν πέρ τις καὶ μᾶλλον ἐέλδεται ἐξ ἔρον εἷναι

ἢ πολέμου· Τρῶες δὲ μάχης ἀκόρητοι ἔασιν.

640

ὣς εἰπὼν τὰ μὲν ἔντε᾽ ἀπὸ χροὸς αἱματόεντα

συλήσας ἑτάροισι δίδου Μενέλαος ἀμύμων,

αὐτὸς δ᾽ αὖτ᾽ ἐξ αὖτις ἰὼν προμάχοισιν ἐμίχθη.

ἔνθά οἱ υἱὸς ἐπᾶλτο Πυλαιμένεος βασιλῆος

Ἁρπαλίων, ὅ ῥα πατρὶ φίλωι ἕπετο πτολεμίξων

645

ἐς τροίην, οὐδ᾽ αὖτις ἀφίκετο πατρίδα γαῖαν·

ὅς ῥα τότ᾽ Ἀτρεΐδαο μέσον σάκος οὔτασε δουρὶ

ἐγγύθεν, οὐδὲ διὰ πρὸ δυνήσατο χαλκὸν ἐλάσσαι

ἂψ δ᾽ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ᾽ ἀλεείνων

πάντοσε παπταίνων μή τις χρόα χαλκῶι ἐπαύρηι.

650

Μηριόνης δ᾽ ἀπιόντος ἵει χαλκήρε᾽ ὀϊστόν,

καί ῥ᾽ ἔβαλε γλουτὸν κάτα δεξιόν· αὐτὰρ ὀϊστὸς

ἀντικρὺ κατὰ κύστιν ὑπ᾽ ὀστέον ἐξεπέρησεν.

ἑζόμενος δὲ κατ᾽ αὖθι φίλων ἐν χερσὶν ἑταίρων

θυμὸν ἀποπνείων, ὥς τε σκώληξ ἐπὶ γαίηι

655

κεῖτο ταθείς· ἐκ δ᾽ αἷμα μέλαν ῥέε, δεῦε δὲ γαῖαν.

τὸν μὲν Παφλαγόνες μεγαλήτορες ἀμφεπένοντο,

ἐς δίφρον δ᾽ ἀνέσαντες ἄγον προτὶ Ἴλιον ἱρὴν

ἀχνύμενοι· μετὰ δέ σφι πατὴρ κίε δάκρυα λείβων,

ποινὴ δ᾽ οὔ τις παιδὸς ἐγίγνετο τεθνηῶτος.

660

τοῦ δὲ Πάρις μάλα θυμὸν ἀποκταμένοιο χολώθη·

ξεῖνος γάρ οἱ ἔην πολέσιν μετὰ Παφλαγόνεσσι·

τοῦ ὅ γε χωόμενος προΐει χαλκήρε᾽ ὀϊστόν.

ἦν δέ τις Εὐχήνωρ Πολυΐδου μάντιος υἱὸς

ἀφνειός τ᾽ ἀγαθός τε Κορινθόθι οἰκία ναίων,

665

ὅς ῥ᾽ εὖ εἰδὼς κῆρ᾽ ὀλοὴν ἐπὶ νηὸς ἔβαινε·

πολλάκι γάρ οἱ ἔειπε γέρων ἀγαθὸς Πολύϊδος

νούσωι ὑπ᾽ ἀργαλέηι φθίσθαι οἷς ἐν μεγάροισιν,

ἢ μετ᾽ Ἀχαιῶν νηυσὶν ὑπὸ Τρώεσσι δαμῆναι·

τώ ῥ᾽ ἅμα τ᾽ ἀργαλέην θωὴν ἀλέεινεν Ἀχαιῶν

670

νοῦσόν τε στυγερήν, ἵνα μὴ πάθοι ἄλγεα θυμῶι.

τὸν βάλ᾽ ὑπὸ γναθμοῖο. καὶ οὔατος· ὦκα δὲ θυμὸς

ὤιχετ᾽ ἀπὸ μελέων, στυγερὸς δ᾽ ἄρα μιν σκότος εἷλεν.

ὣς οἳ μὲν μάρναντο δέμας πυρὸς αἰθομένοιο·

Ἕκτωρ δ᾽ οὐκ ἐπέπυστο Διῒ φίλος, οὐδέ τι ἤιδη

675

ὅττί ῥά οἱ νηῶν ἐπ᾽ ἀριστερὰ δηϊόωντο

λαοὶ ὑπ᾽ Ἀργείων. τάχα δ᾽ ἂν καὶ κῦδος Ἀχαιῶν

ἔπλετο· τοῖος γὰρ γαιήοχος ἐννοσίγαιος

ὄτρυν᾽ Ἀργείους, πρὸς δὲ σθένει αὐτὸς ἄμυνεν·

ἀλλ᾽ ἔχεν ἧι τὰ πρῶτα πύλας καὶ τεῖχος ἐσᾶλτο

680

ῥηξάμενος Δαναῶν πυκινὰς στίχας ἀσπιστάων,

ἔνθ᾽ ἔσαν Αἴαντός τε νέες καὶ Πρωτεσιλάου

θῖν᾽ ἔφ᾽ ἁλὸς πολιῆς εἰρυμέναι· αὐτὰρ ὕπερθε

τεῖχος ἐδέδμητο χθαμαλώτατον, ἔνθα μάλιστα

ζαχρηεῖς γίγνοντο μάχηι αὐτοί τε καὶ ἵπποι.

685

ἔνθα δὲ Βοιωτοὶ καὶ Ἰάονες ἑλκεχίτωνες

Λοκροὶ καὶ Φθῖοι καὶ φαιδιμόεντες Ἐπειοὶ

σπουδῆι ἐπαΐσσοντα νεῶν ἔχον, οὐδὲ δύναντο

ὦσαι ἀπὸ σφείων φλογὶ εἴκελον Ἕκτορα δῖον

οἳ μὲν Ἀθηναίων προλελεγμένοι· ἐν δ᾽ ἄρα τοῖσιν

690

ἦρχ᾽ υἱὸς Πετεῶο Μενεσθεύς, οἳ δ᾽ ἅμ᾽ ἕποντο

Φείδας τε Στιχίος τε Βίας τ᾽ ἐΰς· αὐτὰρ Ἐπειῶν

Φυλεΐδης τε Μέγης Ἀμφίων τε Δρακίος τε,

πρὸ Φθίων δὲ Μέδων τε μενεπτόλεμός τε Ποδάρκης.

ἤτοι ὁ μὲν νόθος υἱὸς Ὀϊλῆος θείοιο

695

ἔσκε Μέδων Αἴαντος ἀδελφεός· αὐτὰρ ἔναιεν

ἐν Φυλάκηι γαίης ἄπο πατρίδος ἄνδρα κατακτὰς

γνωτὸν μητρυιῆς Ἐριώπιδος, ἣν ἔχ᾽ Ὀϊλεύς·

αὐτὰρ ὁ Ἰφίκλοιο πάϊς τοῦ Φυλακίδαο.

οἳ μὲν πρὸ Φθίων μεγαθύμων θωρηχθέντες

700

ναῦφιν ἀμυνόμενοι μετὰ Βοιωτῶν ἐμάχοντο·

Αἴας δ᾽ οὐκέτι πάμπαν Ὀϊλῆος ταχὺς υἱὸς

ἵστατ᾽ ἀπ᾽ Αἴαντος Τελαμωνίου οὐδ᾽ ἠβαιόν,

ἀλλ᾽ ὥς τ᾽ ἐν νειῶι βόε οἴνοπε πηκτὸν ἄροτρον

ἶσον θυμὸν ἔχοντε τιταίνετον· ἀμφὶ δ᾽ ἄρά σφι

705

πρυμνοῖσιν κεράεσσι πολὺς ἀνακηκίει ἱδρώς·

τὼ μέν τε ζυγὸν οἶον ἐΰξοον ἀμφὶς ἐέργει

ἱεμένω κατὰ ὦλκα· τέμει δέ τε τέλσον ἀρούρης·

ὣς τὼ παρβεβαῶτε μάλ᾽ ἕστασαν ἀλλήλοιιν.

ἀλλ᾽ ἤτοι Τελαμωνιάδηι πολλοί τε καὶ ἐσθλοὶ

710

λαοὶ ἕπονθ᾽ ἕταροι, οἵ οἱ σάκος ἐξεδέχοντο

ὁππότε μιν κάματός τε καὶ ἱδρὼς γούναθ᾽ ἵκοιτο.

οὐδ᾽ ἄρ᾽ Ὀϊλιάδηι μεγαλήτορι Λοκροὶ ἕποντο·

οὐ γάρ σφι σταδίηι ὑσμίνηι μίμνε φίλον κῆρ·

οὐ γὰρ ἔχον κόρυθας χαλκήρεας ἱπποδασείας,

715

οὐδ᾽ ἔχον ἀσπίδας εὐκύκλους καὶ μείλινα δοῦρα,

ἀλλ᾽ ἄρα τόξοισιν καὶ ἐϋστρεφεῖ οἶος ἀώτωι

Ἴλιον εἰς ἅμ᾽ ἕποντο πεποιθότες, οἷσιν ἔπειτα

ταρφέα βάλλοντες Τρώων ῥήγνυντο φάλαγγας·

δή ῥα τόθ᾽ οἳ μὲν πρόσθε σὺν ἔντεσι δαιδαλέοισι

720

μάρναντο Τρωσίν τε καὶ Ἕκτορι χαλκοκορυστῆι,

οἳ δ᾽ ὄπιθεν βάλλοντες ἐλάνθανον· οὐδέ τι χάρμης

Τρῶες μιμνήσκοντο· συνεκλόνεον γὰρ ὀϊστοί.

ἔνθά κε λευγαλέως νηῶν ἄπο καὶ κλισιάων

Τρῶες ἐχώρησαν προτὶ Ἴλιον ἠνεμόεσσαν,

725

εἰ μὴ Πουλυδάμας θρασὺν Ἕκτορα εἶπε παραστάς·

Ἕκτορ ἀμήχανός ἐσσι παραρρητοῖσι πιθέσθαι.

οὕνεκά τοι περὶ δῶκε θεὸς πολεμήϊα ἔργα

τοὔνεκα καὶ βουλῆι ἐθέλεις περιίδμεναι ἄλλων·

ἀλλ᾽ οὔ πως ἅμα πάντα δυνήσεαι αὐτὸς ἑλέσθαι.

730

ἄλλωι μὲν γὰρ ἔδωκε θεὸς πολεμήϊα ἔργα,

ἄλλωι δ᾽ ὀρχηστύν, ἑτέρωι κίθαριν καὶ ἀοιδήν,

ἄλλωι δ᾽ ἐν στήθεσσι τιθεῖ νόον εὐρύοπα Ζεὺς

ἐσθλόν, τοῦ δέ τε πολλοὶ ἐπαυρίσκοντ᾽ ἄνθρωποι,

καί τε πολέας ἐσάωσε, μάλιστα δὲ καὐτὸς ἀνέγνω.

735

αὐτὰρ ἐγὼν ἐρέω ὥς μοι δοκεῖ εἶναι ἄριστα·

πάντηι γάρ σε περὶ στέφανος πολέμοιο δέδηε·

Τρῶες δὲ μεγάθυμοι ἐπεὶ κατὰ τεῖχος ἔβησαν

οἳ μὲν ἀφεστᾶσιν σὺν τεύχεσιν, οἳ δὲ μάχονται

παυρότεροι πλεόνεσσι κεδασθέντες κατὰ νῆας.

740

ἀλλ᾽ ἀναχασσάμενος κάλει ἐνθάδε πάντας ἀρίστους·

ἔνθεν δ᾽ ἂν μάλα πᾶσαν ἐπιφρασσαίμεθα βουλὴν

ἤ κεν ἐνὶ νήεσσι πολυκλήϊσι πέσωμεν

αἴ κ᾽ ἐθέληισι θεὸς δόμεναι κράτος, ἦ κεν ἔπειτα

πὰρ νηῶν ἔλθωμεν ἀπήμονες. ἦ γὰρ ἔγωγε

745

δείδω μὴ τὸ χθιζὸν ἀποστήσωνται Ἀχαιοὶ

χρεῖος, ἐπεὶ παρὰ νηυσὶν ἀνὴρ ἆτος πολέμοιο

μίμνει, ὃν οὐκέτι πάγχυ μάχης σχήσεσθαι ὀΐω.

ὣς φάτο Πουλυδάμας, ἅδε δ᾽ Ἕκτορι μῦθος ἀπήμων,

αὐτίκα δ᾽ ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε

750

καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

Πουλυδάμα σὺ μὲν αὐτοῦ ἐρύκακε πάντας ἀρίστους,

αὐτὰρ ἐγὼ κεῖσ᾽ εἶμι καὶ ἀντιόω πολέμοιο·

αἶψα δ᾽ ἐλεύσομαι αὖτις ἐπὴν εὖ τοῖς ἐπιτείλω.

ἦ ῥα, καὶ ὁρμήθη ὄρεϊ νιφόεντι ἐοικὼς

755

κεκλήγων, διὰ δὲ Τρώων πέτετ᾽ ἠδ᾽ ἐπικούρων.

οἳ δ᾽ ἐς Πανθοΐδην ἀγαπήνορα Πουλυδάμαντα

πάντες ἐπεσσεύοντ᾽, ἐπεὶ Ἕκτορος ἔκλυον αὐδήν.

αὐτὰρ ὁ Δηΐφοβόν τε βίην θ᾽ Ἑλένοιο ἄνακτος

Ἀσιάδην τ᾽ Ἀδάμαντα καὶ Ἄσιον Ὑρτάκου υἱὸν

760

φοίτα ἀνὰ προμάχους διζήμενος, εἴ που ἐφεύροι.

τοὺς δ᾽ εὗρ᾽ οὐκέτι πάμπαν ἀπήμονας οὐδ᾽ ἀνολέθρους·

ἀλλ᾽ οἳ μὲν δὴ νηυσὶν ἔπι πρυμνῆισιν Ἀχαιῶν

χερσὶν ὑπ᾽ Ἀργείων κέατο ψυχὰς ὀλέσαντες,

οἳ δ᾽ ἐν τείχει ἔσαν βεβλημένοι οὐτάμενοί τε.

765

τὸν δὲ τάχ᾽ εὗρε μάχης ἐπ᾽ ἀριστερὰ δακρυοέσσης

δῖον Ἀλέξανδρον Ἑλένης πόσιν ἠϋκόμοιο

θαρσύνονθ᾽ ἑτάρους καὶ ἐποτρύνοντα μάχεσθαι,

ἀγχοῦ δ᾽ ἱστάμενος προσέφη αἰσχροῖς ἐπέεσσι·

Δύσπαρι εἶδος ἄριστε γυναιμανὲς ἠπεροπευτὰ

770

ποῦ τοι Δηΐφοβός τε βίη θ᾽ Ἑλένοιο ἄνακτος

Ἀσιάδης τ᾽ Ἀδάμας ἠδ᾽ Ἄσιος Ὑρτάκου υἱός;

ποῦ δέ τοι Ὀθρυονεύς; νῦν ὤλετο πᾶσα κατ᾽ ἄκρης

Ἴλιος αἰπεινή· νῦν τοι σῶς αἰπὺς ὄλεθρος.

τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπεν Ἀλέξανδρος θεοειδής·

775

Ἕκτορ ἐπεί τοι θυμὸς ἀναίτιον αἰτιάασθαι,

ἄλλοτε δή ποτε μᾶλλον ἐρωῆσαι πολέμοιο

μέλλω, ἐπεὶ οὐδ᾽ ἐμὲ πάμπαν ἀνάλκιδα γείνατο μήτηρ·

ἐξ οὗ γὰρ παρὰ νηυσὶ μάχην ἤγειρας ἑταίρων,

ἐκ τοῦ δ᾽ ἐνθάδ᾽ ἐόντες ὁμιλέομεν Δαναοῖσι

780

νωλεμέως· ἕταροι δὲ κατέκταθεν οὓς σὺ μεταλλᾶις.

οἴω Δηΐφοβός τε βίη θ᾽ Ἑλένοιο ἄνακτος

οἴχεσθον, μακρῆισι τετυμμένω ἐγχείηισιν

ἀμφοτέρω κατὰ χεῖρα· φόνον δ᾽ ἤμυνε Κρονίων.

νῦν δ᾽ ἄρχ᾽ ὅππηι σε κραδίη θυμός τε κελεύει·

785

ἡμεῖς δ᾽ ἐμμεμαῶτες ἅμ᾽ ἑψόμεθ᾽, οὐδέ τί φημι

ἀλκῆς δευήσεσθαι, ὅση δύναμίς γε πάρεστι.

πὰρ δύναμιν δ᾽ οὐκ ἔστι καὶ ἐσσύμενον πολεμίζειν.

 

ὣς εἰπὼν παρέπεισεν ἀδελφειοῦ φρένας ἥρως·

βὰν δ᾽ ἴμεν ἔνθα μάλιστα μάχη καὶ φύλοπις ἦεν

790

ἀμφί τε Κεβριόνην καὶ ἀμύμονα Πουλυδάμαντα

Φάλκην Ὀρθαῖόν τε καὶ ἀντίθεον Πολυφήτην

Πάλμύν τ᾽ Ἀσκάνιόν τε Μόρυν θ᾽ υἷ᾽ Ἱπποτίωνος,

οἵ ῥ᾽ ἐξ Ἀσκανίης ἐριβώλακος ἦλθον ἀμοιβοὶ

ἠοῖ τῆι προτέρηι· τότε δὲ Ζεὺς ὦρσε μάχεσθαι.

795

οἳ δ᾽ ἴσαν ἀργαλέων ἀνέμων ἀτάλαντοι ἀέλληι,

ἥ ῥά θ᾽ ὑπὸ βροντῆς πατρὸς Διὸς εἶσι πέδον δέ,

θεσπεσίωι δ᾽ ὁμάδωι ἁλὶ μίσγεται, ἐν δέ τε πολλὰ

κύματα παφλάζοντα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης

κυρτὰ φαληριόωντα, πρὸ μέν τ᾽ ἄλλ᾽, αὐτὰρ ἐπ᾽ ἄλλα·

800

ὣς Τρῶες πρὸ μὲν ἄλλοι ἀρηρότες, αὐτὰρ ἐπ᾽ ἄλλοι,

χαλκῶι μαρμαίροντες ἅμ᾽ ἡγεμόνεσσιν ἕποντο.

Ἕκτωρ δ᾽ ἡγεῖτο βροτολοιγῶι ἶσος Ἄρηϊ

Πριαμίδης· πρόσθεν δ᾽ ἔχεν ἀσπίδα πάντοσ᾽ ἐΐσην

ῥινοῖσιν πυκινήν, πολλὸς δ᾽ ἐπελήλατο χαλκός·

805

ἀμφὶ δέ οἱ κροτάφοισι φαεινὴ σείετο πήληξ.

πάντηι δ᾽ ἀμφὶ φάλαγγας ἐπειρᾶτο προποδίζων,

εἴ πώς οἱ εἴξειαν ὑπασπίδια προβιβῶντι·

ἀλλ᾽ οὐ σύγχει θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν Ἀχαιῶν.

Αἴας δὲ πρῶτος προκαλέσσατο μακρὰ βιβάσθων·

810

δαιμόνιε σχεδὸν ἐλθέ· τί ἢ δειδίσσεαι αὔτως

Ἀργείους; οὔ τοί τι μάχης ἀδαήμονές εἰμεν,

ἀλλὰ Διὸς μάστιγι κακῆι ἐδάμημεν Ἀχαιοί.

ἦ θήν πού τοι θυμὸς ἐέλπεται ἐξαλαπάξειν

νῆας· ἄφαρ δέ τε χεῖρες ἀμύνειν εἰσὶ καὶ ἡμῖν.

815

ἦ κε πολὺ φθαίη εὖ ναιομένη πόλις ὑμὴ

χερσὶν ὑφ᾽ ἡμετέρηισιν ἁλοῦσά τε περθομένη τε.

σοὶ δ᾽ αὐτῶι φημὶ σχεδὸν ἔμμεναι ὁππότε φεύγων

ἀρήσηι Διὶ πατρὶ καὶ ἄλλοις ἀθανάτοισι

θάσσονας ἰρήκων ἔμεναι καλλίτριχας ἵππους,

820

οἵ σε πόλιν δ᾽ οἴσουσι κονίοντες πεδίοιο.

ὣς ἄρα οἱ εἰπόντι ἐπέπτατο δεξιὸς ὄρνις

αἰετὸς ὑψιπέτης· ἐπὶ δ᾽ ἴαχε λαὸς Ἀχαιῶν

θάρσυνος οἰωνῶι· ὁ δ᾽ ἀμείβετο φαίδιμος Ἕκτωρ·

Αἶαν ἁμαρτοεπὲς βουγάϊε ποῖον ἔειπες·

825

εἰ γὰρ ἐγὼν οὕτω γε Διὸς πάϊς αἰγιόχοιο

εἴην ἤματα πάντα, τέκοι δέ με πότνια Ἥρη,

τιοίμην δ᾽ ὡς τίετ᾽ Ἀθηναίη καὶ Ἀπόλλων,

ὡς νῦν ἡμέρη ἥδε κακὸν φέρει Ἀργείοισι

πᾶσι μάλ᾽, ἐν δὲ σὺ τοῖσι πεφήσεαι, αἴ κε ταλάσσηις

830

μεῖναι ἐμὸν δόρυ μακρόν, ὅ τοι χρόα λειριόεντα

δάψει· ἀτὰρ Τρώων κορέεις κύνας ἠδ᾽ οἰωνοὺς

δημῶι καὶ σάρκεσσι πεσὼν ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν.

ὣς ἄρα φωνήσας ἡγήσατο· τοὶ δ᾽ ἅμ᾽ ἕποντο

ἠχῆι θεσπεσίηι, ἐπὶ δ᾽ ἴαχε λαὸς ὄπισθεν.

835

Ἀργεῖοι δ᾽ ἑτέρωθεν ἐπίαχον, οὐδὲ λάθοντο

ἀλκῆς, ἀλλ᾽ ἔμενον Τρώων ἐπιόντας ἀρίστους.

ἠχὴ δ᾽ ἀμφοτέρων ἵκετ᾽ αἰθέρα καὶ Διὸς αὐγάς.