Ἁλιευτικὰ

Βιβλίον αʹ

___________________________________________________

Ἔθνεά τοι πόντοιο πολυσπερέας τε φάλαγγας

παντοίων νεπόδων, πλωτὸν γένος Ἀμφιτρίτης,

ἐξερέω, γαίης ὕπατον κράτος, Ἀντωνῖνε·

ὅσσα τε κυματόεσσαν ἔχει χύσιν, ἧιχί θ' ἕκαστα

5

ἐννέμεται, διερούς τε γάμους διεράς τε γενέθλας

καὶ βίον ἰχθυόεντα καὶ ἔχθεα καὶ φιλότητας

καὶ βουλάς, ἁλίης τε πολύτροπα δήνεα τέχνης

κερδαλέης, ὅσα φῶτες ἐπ' ἰχθύσι μητίσαντο

ἀφράστοις· ἀΐδηλον ἐπιπλώουσι θάλασσαν

10

τολμηρῆι κραδίηι, κατὰ δ' ἔδρακον οὐκ ἐπίοπτα

βένθεα καὶ τέχνηισιν ἁλὸς διὰ μέτρα δάσαντο

δαιμόνιοι. χλούνην μὲν ὀρίτροφον ἠδὲ καὶ ἄρκτον

θηρητὴρ ὁράαι τε καὶ ἀντιόωντα δοκεύει

ἀμφαδίην, ἕκαθέν τε βαλεῖν σχεδόθεν τε δαμάσσαι·

15

ἄμφω δ' ἀσφαλέως γαίης ἔπι θήρ τε καὶ ἀνὴρ

μάρνανται, σκύλακες δὲ συνέμποροι ἡγεμονῆες

κνώδαλα σημαίνουσι καὶ ἰθύνουσιν ἄνακτας

εὐνὴν εἰς αὐτὴν καὶ ἀρηγόνες ἐγγὺς ἕπονται.

οὐδ' ἄρα τοῖς οὐ χεῖμα τόσον δέος, οὐ μὲν ὀπώρη

20

φλέγμα φέρει· πολλαὶ γὰρ ἐπακτήρων ἀλεωραὶ

λόχμαι τε σκιεραὶ καὶ δειράδες ἄντρα τε πέτρης

αὐτορόφου· πολλοὶ δὲ τιταινόμενοι κατ' ὄρεσφιν

ἀργύρεοι ποταμοί, δίψης ἄκος ἠδὲ λοετρῶν

ἀέναοι ταμίαι· παρὰ δὲ χλοάουσι ῥέεθροις

25

ποῖαί τε χθαμαλαί, μαλακὴ κλίσις ὕπνον ἑλέσθαι

εὔδιον ἐκ καμάτοιο, καὶ ὥρια δόρπα πάσασθαι

ὕλης ἀγρονόμοιο, τά τ' οὔρεσι πολλὰ φύονται.

τερπωλὴ δ' ἕπεται θήρηι πλέον ἠέ περ ἱδρώς.

ὅσσοι δ' οἰωνοῖσιν ἐφοπλίζονται ὄλεθρον,

30

ῥηϊδίη καὶ τοῖσι πέλει καὶ ὑπόψιος ἄγρη·

τοὺς μὲν γὰρ κνώσσοντας ἐληΐσσαντο καλιῆς

κρύβδην· τοὺς δὲ δόναξιν ὑπέσπασαν ἰξοφόροισιν·

οἱ δὲ τανυπλέκτοισιν ἐν ἕρκεσιν ἤριπον αὐτοὶ

εὐνῆς χρηΐζοντες, ἀτερπέα δ' αὖλιν ἔκυρσαν.

35

τλησιπόνοις δ' ἁλιεῦσιν ἀτέκμαρτοι μὲν ἄεθλοι,

ἐλπὶς δ' οὐ σταθερὴ σαίνει φρένας ἠΰτ' ὄνειρος·

οὐ γὰρ ἀκινήτου γαίης ὕπερ ἀθλεύουσιν,

ἀλλ' αἰεὶ κρυερῶι τε καὶ ἄσχετα μαργαίνοντι

ὕδατι συμφορέονται, ὃ καὶ γαίηθεν ἰδέσθαι

40

δεῖμα φέρει καὶ μοῦνον ἐν ὄμμασι πειρήσασθαι·

δούρασι δ' ἐν βαιοῖσιν ἀελλάων θεράποντες

πλαζόμενοι, καὶ θυμὸν ἐν οἴδμασιν αἰὲν ἔχοντες,

αἰεὶ μὲν νεφέλην ἰοειδέα παπταίνουσιν,

αἰεὶ δὲ τρομέουσι μελαινόμενον πόρον ἅλμης·

45

οὐδέ τι φοιταλέων ἀνέμων σκέπας, οὐδέ τιν' ὄμβρων

ἀλκήν, οὐ πυρὸς ἄλκαρ ὀπωρινοῖο φέρονται.

πρὸς δ' ἔτι καὶ βλοσυρῆς δυσδερκέα δείματα λίμνης

κήτεα πεφρίκασι, τά τε σφίσιν ἀντιόωσιν,

εὖτ' ἂν ὑποβρυχίης ἄδυτον περόωσι θαλάσσης·

50

οὐ μέν τις σκυλάκων ἁλίην ὁδὸν ἡγεμονεύει

ἰχθυβόλοις· ἴχνη γὰρ ἀείδελα νηχομένοισιν·

οὐδ' οἵ γ' εἰσορόωσιν ὅπηι σχεδὸν ἵξεται ἄγρης

ἀντιάσας, οὐ γάρ τι μίην ὁδὸν ἔρχεται, ἰχθύς·

θριξὶ δ' ἐν ἠπεδανοῖσι παλιγνάμπτοιό τε χαλκοῦ

55

χείλεσι καὶ δονάκεσσι λίνοισί τε κάρτος ἔχουσιν.

Οὐ μὴν τερπωλῆς ἀπολείπεαι, αἴ κ' ἐθέληισθα

τέρπεσθαι, γλυκερὴ δὲ πέλει βασιλήϊος ἄγρη.

νῆα μὲν εὐγόμφωτον, ἐΰζυγον, ἔξοχα κούφην,

αἰζηοὶ κώπηισιν ἐπειγομένηις ἐλόωσι,

60

νῶτον ἁλὸς θείνοντες· ὁ δ' ἐν πρύμνηισιν ἄριστος

ἰθυντὴρ ἀλίαστον ἄγει καὶ ἀμεμφέα νῆα

χῶρον ἐς εὐρύαλόν τε καὶ εὔδια πορφύροντα·

ἔνθα δὲ δαιτυμόνων νεπόδων ἀπερείσια φῦλα

φέρβεται, οὓς θεράποντες ἀεὶ κομέουσιν, ἐδωδῆι

65

πολλῆι πιαίνοντες, ἑτοιμότατον χορὸν ἄγρης

σοί τε, μάκαρ, καὶ παιδὶ μεγαυχέϊ, πώεα θήρης.

αὐτίκα γὰρ χειρὸς μὲν ἐΰπλοκον εἰς ἅλα πέμπεις

ὁρμιήν, ὁ δὲ ῥίμφα γένυν κατεδέξατο χαλκοῦ

ἰχθὺς ἀντιάσας, τάχα δ' ἕλκεται ἐκ βασιλῆος

70

οὐκ ἀέκων, σέο δ' ἦτορ ἰαίνεται, ὄρχαμε γαίης·

πολλὴ γὰρ βλεφάροισι καὶ ἐν φρεσὶ τέρψις ἰδέσθαι

παλλόμενον καὶ ἑλισσόμενον πεπεδημένον ἰχθύν.

Ἀλλά μοι ἱλήκοις μὲν ἁλὸς πόρωι ἐμβασιλεύων

εὐρυμέδων Κρονίδης γαιηόχος, ἠδὲ Θάλασσα

75

αὐτή, καὶ ναετῆρες ἐριγδούποιο θαλάσσης

δαίμονες, ὑμετέρας τ' ἀγέλας καὶ ἁλίτροφα φῦλα

εἰπέμεν αἰνήσαιτε· σὺ δ' ἰθύνειας ἕκαστα,

πότνα Θεά, καὶ πατρὶ καὶ υἱέϊ παμβασιλῆος

θυμήρη τάδε δῶρα τεῆς πόρσυνον ἀοιδῆς.

80

Μυρία μὲν δὴ φῦλα καὶ ἄκριτα βένθεσι πόντου

ἐμφέρεται πλώοντα· τὰ δ' οὔ κέ τις ἐξονομήναι

ἀτρεκέως· οὐ γάρ τις ἐφίκετο τέρμα θαλάσσης·

ἀλλὰ τριηκοσίων ὀργυιῶν ἄχρι μάλιστα

ἀνέρες ἴσασίν τε καὶ ἔδρακον Ἀμφιτρίτην.

85

πολλὰ δ' (ἀπειρεσίη γὰρ ἀμετροβαθής τε θάλασσα,)

κέκρυπται, τά κεν οὔ τις ἀείδελα μυθήσαιτο

θνητὸς ἐών· ὀλίγος δὲ νόος μερόπεσσι καὶ ἀλκή.

οὐ μὲν γὰρ γαίης πολυμήτορος ἔλπομαι ἅλμην

παυροτέρας ἀγέλας οὔτ' ἔθνεα μείονα φέρβειν.

90

ἀλλ' εἴτ' ἀμφήριστος ἐν ἀμφοτέρηισι γενέθλη

εἴθ' ἑτέρη προβέβηκε, θεοὶ σάφα τεκμαίρονται,

ἡμεῖς δ' ἀνδρομέοισι νοήμασι μέτρα φέροιμεν.

Ἰχθύσι μὲν γενεή τε καὶ ἤθεα καὶ πόρος ἅλμης

κέκριται, οὐδέ τι πᾶσι νομαὶ νεπόδεσσιν ὁμοῖαι·

95

οἱ μὲν γὰρ χθαμαλοῖσι παρ' αἰγιαλοῖσι νέμονται,

ψάμμον ἐρεπτόμενοι καὶ ὅσ' ἐν ψαμάθοισι φύονται,

ἵπποι κόκκυγές τε θοοὶ ξανθοί τ' ἐρυθῖνοι

καὶ κίθαροι καὶ τρίγλα καὶ ἀδρανέες μελάνουροι

τραχούρων τ' ἀγέλαι βούγλωσσά τε καὶ πλατύουροι

100

ταινίαι ἀβληχραὶ καὶ μορμύρος, αἰόλος ἰχθύς,

σκόμβροι κυπρῖνοί τε καὶ οἳ φίλοι αἰγιαλοῖσιν.

Ἄλλοι δ' αὖ πηλοῖσι καὶ ἐν τενάγεσσι θαλάσσης

φέρβονται, βατίδες τε βοῶν θ' ὑπέροπλα γένεθλα

τρυγών τ' ἀργαλέη καὶ ἐτήτυμον οὔνομα νάρκη,

105

ψῆτται καλλαρίαι καὶ τριγλίδες ἔργα τ' ὀνίσκων

σαῦροί τε σκέπανοί τε καὶ ὅσσ' ἐνιτέτροφε πηλοῖς.

Θῖνα δ' ἀνὰ πρασόεσσαν ὑπὸ χλοεραῖς βοτάνηισι

βόσκονται μαινῖδες ἰδὲ τράγοι ἠδ' ἀθερῖναι

καὶ σμαρίδες καὶ βλέννος ἰδὲ σπάροι ἀμφότεροί τε

110

βῶκες ὅσοις τ' ἄλλοισι φίλον πράσον ἀμφινέμεσθαι.

Κεστρέες αὖ κέφαλοί τε, δικαιότατον γένος ἅλμης,

λάβρακές τ' ἀμίαι τε θρασύφρονες ἠδὲ χρέμητες

πηλαμύδες γόγγροι τε καὶ ὃν καλέουσιν ὄλισθον

γείτονα ναιετάουσιν ἀεὶ ποταμοῖσι θάλασσαν

115

ἢ λίμναις, ὅθι λαρὸν ὕδωρ μεταπαύεται ἅλμης,

πολλή τε πρόχυσις συμβάλλεται ἰλυόεσσα,

ἑλκομένη δίνηισιν ἀπὸ χθονός· ἔνθα νέμονται

φορβὴν ἱμερτὴν γλυκερῆι θ' ἁλὶ πιαίνονται.

λάβραξ δ' οὐδ' αὐτῶν ποταμῶν ἀπολείπεται ἔξω,

120

ἐκ δ' ἁλὸς ἐς προχοὰς ἀνανήχεται· ἐγχέλυες δὲ

ἐκ ποταμῶν πλαταμῶσιν ἐνιχρίμπτουσι θαλάσσης.

Πέτραι δ' ἀμφίαλοι πολυειδέες· αἱ μὲν ἔασι

φύκεσι μυδαλέαι, περὶ δὲ μνία πολλὰ πέφυκε·

τὰς ἦτοι πέρκαι καὶ ἰουλίδες ἀμφί τε χάννοι

125

φέρβονται σάλπαι τε μετὰ σφίσιν αἰολόνωτοι

καὶ κίχλαι ῥαδιναὶ καὶ φυκίδες οὕς θ' ἁλιῆες

ἀνδρὸς ἐπωνυμίην θηλύφρονος ηὐδάξαντο.

Ἄλλαι δὲ χθαμαλαὶ ψαμαθώδεος ἄγχι θαλάσσης

λεπράδες, ἃς κίρρις τε σύαινά τε καὶ βασιλίσκοι

130

ἐν δὲ μύλοι τρίγλης τε ῥοδόχροα φῦλα νέμονται.

Ἄλλαι δ' αὖ ποιῆισιν ἐπίχλοοι ὑγρὰ μέτωπα

πέτραι σαργὸν ἔχουσιν ἐφέστιον ἠδὲ σκίαιναν

χαλκέα καὶ κορακῖνον ἐπώνυμον αἴθοπι χροιῆι,

καὶ σκάρον, ὃς δὴ μοῦνος ἐν ἰχθύσι πᾶσιν ἀναύδοις

135

φθέγγεται ἰκμαλέην λαλαγὴν καὶ μοῦνος ἐδητὺν

ἄψορρον προΐησιν ἀνὰ στόμα, δεύτερον αὖτις

δαινύμενος, μήλοισιν ἀναπτύσσων ἴσα φορβήν.

Ὅσσαι δ' αὖ χήμηισι περίπλεοι ἢ λεπάδεσσιν,

ἐν δέ σφιν θαλάμαι τε καὶ αὔλια δύμεναι ἰχθῦς,

140

τῆισι δὲ καὶ φάγροι καὶ ἀναιδέες ἀγριόφαγροι

κέρκουροί τε μένουσι καὶ ὀψοφάγοι καὶ ἀνιγραὶ

μύραιναι σαῦροί τε καὶ ὀψιμόρων γένος ὀρφῶν,

οἳ πάντων περίαλλα κατὰ χθόνα δηθύνουσι

ζωοὶ καὶ τμηθέντες ἔτι σπαίρουσι σιδήρωι.

145

Ἄλλοι δ' ἐν βένθεσσιν ὑπόβρυχα μιμνάζουσι

φωλειοῖς, πρόβατόν τε καὶ ἥπατοι ἠδὲ πρέποντες,

ἴφθιμοι μεγάλοι τε φυήν, νωθροὶ δὲ κέλευθα

εἱλεῦνται· τὸ καὶ οὔποθ' ἑὴν λείπουσι χαράδρην,

ἀλλ' αὐτοῦ λοχόωσι παραὶ μυχόν, ὅς κε πελάσσηι,

150

χειροτέροις ἀΐδηλον ἐπ' ἰχθύσι πότμον ἄγοντες·

ἐν καὶ ὄνος κείνοις ἐναρίθμιος, ὃς περὶ πάντων

πτήσσει ὀπωρινοῖο κυνὸς δριμεῖαν ὁμοκλήν,

μίμνει δ' ἐγκαταδὺς σκότιον μυχόν, οὐδὲ πάροιθεν

ἔρχεται, ὅσσον ἄησιν ἐπὶ χρόνον ἄγριος ἀστήρ.

155

Ἔστι δέ τις πέτρηισιν ἁλικλύστοισι μεμηλώς,

ξανθὸς ἰδεῖν, κεστρεῦσι φυὴν ἐναλίγκιος ἰχθύς,

τὸν μερόπων ἕτεροι μὲν ἐπικλείουσιν ἄδωνιν,

ἄλλοι δ' ἐξώκοιτον ἐφήμισαν, οὕνεκα κοίτας

ἐκτὸς ἁλὸς τίθεται, μοῦνος δ' ἐπὶ χέρσον ἀμείβει,

160

ὅσσοι γε βράγχη, στόματος πτύχας, ἀμφὶς ἔχουσιν.

εὖτε γὰρ εὐνήσηι χαροπῆς ἁλὸς ἔργα γαλήνη,

αὐτὰρ ὅ γ' ἐσσυμένοισι συνορμηθεὶς ῥοθίοισι,

πέτραις ἀμφιταθεὶς ἀμπαύεται εὔδιον ὕπνον.

ὀρνίθων δ' ἁλίων τρομέει γένος, οἵ οἱ ἔασι

165

δυσμενέες· τῶν ἤν τιν' ἐσαθρήσηι πελάσαντα,

πάλλεται ὀρχηστῆρι πανείκελος, ὄφρα ἑ πόντου

προπροκυλινδόμενον σπιλάδων ἄπο χεῦμα σαώσηι.

Οἱ δὲ καὶ ἐν πέτρηισι καὶ ἐν ψαμάθοισι νέμονται,

ἀγλαΐηι χρύσοφρυς ἐπώνυμος ἠδὲ δράκοντες

170

σῖμοί τε γλαῦκοί τε καὶ ἀλκησταὶ συνόδοντες,

σκορπίος ἀϊκτήρ, δίδυμον γένος, ἀμφότεραί τε

σφύραιναι δολιχαὶ ῥαφίδες θ' ἅμα τῆισιν ἀραιαί·

ἐν δὲ χάραξ κοῦφοί τε κυβιστητῆρες ἔασι

κωβιοί· ἐν δὲ μυῶν χαλεπὸν γένος, οἳ περὶ πάντων

175

θαρσαλέοι νεπόδων καί τ' ἀνδράσιν ἀντιφέρονται,

οὔτι τόσοι περ ἐόντες· ἐπὶ στερεῆι δὲ μάλιστα

ῥινῶι καὶ πυκινοῖσι πεποιθότες ἔνδον ὀδοῦσι,

ἰχθύσι καὶ μερόπεσσιν ἀρειοτέροισι μάχονται.

Οἱ δ' ἐν ἀμετρήτοισιν ἄλην πελάγεσσιν ἔχουσι,

180

τηλοῦ ἀπὸ τραφερῆς οὐδ' ἠιόσιν εἰσὶν ἑταῖροι,

θύννοι μὲν θύνοντες, ἐν ἰχθύσιν ἔξοχοι ὁρμήν,

κραιπνότατοι, ξιφίαι τε φερώνυμοι ἠδ' ὑπέροπλος

ὀρκύνων γενεὴ καὶ πρημάδες ἠδὲ κυβεῖαι,

καὶ κολίαι σκυτάλαι τε καὶ ἱππούροιο γένεθλα.

185

ἐν τοῖς καὶ κάλλιχθυς ἐπώνυμος, ἱερὸς ἰχθύς·

ἐν κείνοις νέμεται καὶ πομπίλος, ὃν πέρι ναῦται

ἅζονται, πομπῆι δ' ἐπεφήμισαν οὔνομα νηῶν·

ἔξοχα γὰρ νήεσσι γεγηθότες ὑγρὰ θεούσαις

ἕσπονται πομπῆες ὁμόστολοι, ἄλλοθεν ἄλλος

190

ἀμφιπερισκαίροντες ἐΰζυγον ἅρμα θαλάσσης

τοίχους τ' ἀμφοτέρους περί τε πρυμναῖα χαλινὰ

οἰήκων, ἄλλοι δὲ περὶ πρώρην ἀγέρονται·

οὐδέ κεν αὐτόμολον κείνων πλόον, ἀλλ' ὑπὸ δεσμῶι

φαίης εὐγόμφοισιν ἐνισχομένους πινάκεσσιν

195

ἑλκομένους ἀέκοντας ἀναγκαίηισιν ἄγεσθαι.

τόσσον ἔρως γλαφυρῆισιν ἐφ' ὁλκάσιν ἑσμὸν ἀγείρει.

οἷον δὴ βασιλῆα φερέπτολιν ἠέ τιν' ἄνδρα

ἀθλοφόρον, θαλλοῖσι νεοστέπτοισι κομῶντα,

παῖδές τ' ἠΐθεοί τε καὶ ἀνέρες ἀμφιέποντες

200

ὃν δόμον εἰσανάγουσι καὶ ἀθρόοι αἰὲν ἕπονται,

εἰσόκεν εὐερκῆ μεγάρων ὑπὲρ οὐδὸν ἀμείψηι·

ὣς οἵ γ' ὠκυπόροισιν ἀεὶ νήεσσιν ἕπονται,

ὄφρ' οὔτις γαίης ἐλάει φόβος· ἀλλ' ὅτε χέρσον

φράσσωνται, τραφερὴν δὲ μέγ' ἐχθαίρουσιν ἄρουραν,

205

αὖτις ἀφορμηθέντες ἀολλέες ἠΰτε νύσσης

πάντες ἀποθρώσκουσι καὶ οὐκέτι νηυσὶν ἕπονται.

σῆμα τόδε πλωτῆρσιν ἐτήτυμον ἐγγύθι γαίης

ἔμμεναι, εὖτε λιπόντας ὁμοπλωτῆρας ἴδωνται.

πομπίλε, ναυτιλίηισι τετιμένε, σοὶ δέ τις ἀνὴρ

210

εὐκραεῖς ἀνέμων τεκμαίρεται ἐλθέμεν αὔρας·

εὔδια γὰρ στέλληι τε καὶ εὔδια σήματα φαίνεις.

Καὶ μὲν δὴ πελάγεσσιν ὁμῶς ἐχενηῒς ἑταίρη·

ἡ δ' ἦτοι ταναὴ μὲν ἰδεῖν, μῆκος δ' ἰσόπηχυς,

χροιὴ δ' αἰθαλόεσσα, φυὴ δέ οἱ ἐγχελύεσσιν

215

εἴδεται, ὀξὺ δέ οἱ κεφαλῆς στόμα νέρθε νένευκε

καμπύλον, ἀγκίστρου περιηγέος εἴκελον αἰχμῆι.

θαῦμα δ' ὀλισθηρῆς ἐχενηΐδος ἐφράσσαντο

ναυτίλοι· οὐ μὲν δή τις ἐνὶ φρεσὶ πιστώσαιτο

εἰσαΐων· αἰεὶ γὰρ ἀπειρήτων νόος ἀνδρῶν

220

δύσμαχος, οὐδ' ἐθέλουσι καὶ ἀτρεκέεσσι πιθέσθαι·

νῆα τιταινομένην ἀνέμου ζαχρηέος ὁρμῆι,

λαίφεσι πεπταμένοισιν ἁλὸς διὰ μέτρα θέουσαν,

ἰχθὺς ἀμφιχανὼν ὀλίγον στόμα νέρθεν ἐρύκει,

πᾶσαν ὑποτρόπιος βεβιημένος· οὐδ' ἔτι τέμνει

225

κῦμα καὶ ἱεμένη, κατὰ δ' ἔμπεδον ἐστήρικται,

ἠΰτ' ἐν ἀκλύστοισιν ἐεργομένη λιμένεσσι.

καὶ τῆς μὲν λίνα πάντα περὶ προτόνοισι μέμυκε,

ῥοχθεῦσιν δὲ κάλωες, ἐπημύει δὲ κεραίη,

ῥιπῆι ἐπειγομένη, πρύμνηι δ' ἔπι πάντα χαλινὰ

230

ἰθυντὴρ ἀνίησιν, ἐπισπέρχων ὁδὸν ἅλμης·

ἡ δ' οὔτ' οἰήκων ἐμπάζεται οὔτ' ἀνέμοισι

πείθεται, οὐ ῥοθίοισιν ἐλαύνεται, ἀλλὰ παγεῖσα

μίμνει τ' οὐκ ἐθέλουσα καὶ ἐσσυμένη πεπέδηται,

ἰχθύος οὐτιδανοῖο κατὰ στόμα ῥιζωθεῖσα·

235

ναῦται δὲ τρομέουσιν, ἀείδελα δεσμὰ θαλάσσης

δερκόμενοι καὶ θάμβος ἴσον λεύσσοντες ὀνείρωι.

ὡς δ' ὅτ' ἐνὶ ξυλόχοισιν ἀνὴρ λαιψηρὰ θέουσαν

θηρητὴρ ἔλαφον δεδοκημένος ἄκρον ὀϊστῶι

κῶλον ὑπὸ πτερόεντι βαλὼν ἐπέδησεν ἐρωῆς·

240

ἡ δὲ καὶ ἐσσυμένη περ ἀναγκαίηις ὀδύνηισιν

ἀμφιπαγεῖσ' ἀέκουσα μένει θρασὺν ἀγρευτῆρα·

τοίην νηῒ πέδην περιβάλλεται αἰόλος ἰχθὺς

ἀντιάσας· τοίων δὲ φερωνυμίην λάχεν ἔργων.

Χαλκίδες αὖ θρίσσαι τε καὶ ἀβραμίδες φορέονται

245

ἀθρόαι, ἄλλοτε δ' ἄλλον ἁλὸς πόρον, ἢ περὶ πέτρας

ἢ πελάγη, δολιχοῖσί τ' ἐπέδραμον αἰγιαλοῖσιν,

αἰὲν ἀμειβόμεναι ξείνην ὁδὸν ἠΰτ' ἀλῆται.

Ἀνθιέων δὲ μάλιστα νομαὶ πέτρηισι βαθείαις

ἔμφυλοι· ταῖς δ' οὔτι παρέστιοι αἰὲν ἔασι,

250

πάντηι δὲ πλάζονται, ὅπηι γένυς, ἔνθα κελεύει

γαστὴρ καὶ λαίμαργος ἔρως ἀκόρητος ἐδωδῆς·

ἔξοχα γὰρ παρὰ πάντας ἀδηφάγος οἶστρος ἐλαύνει

κείνους καὶ νωδόν περ ὑπὸ στόμα χῶρον ἔχοντας.

τέσσαρα δ' ἀνθιέων μεγακήτεα φῦλα νέμονται,

255

ξανθοί τ' ἀργεννοί τε τὸ δὲ τρίτον αἷμα κελαινοί·

ἄλλους δ' εὐωπούς τε καὶ αὐλωποὺς καλέουσιν,

οὕνεκα τοῖς καθύπερθεν ἑλισσομένη κατὰ κύκλον

ὀφρὺς ἠερόεσσα περίδρομος ἐστεφάνωται.

Δοιοὶ δὲ σκληροῖσιν ἀρηρότα γυῖα χιτῶσι

260

φραξάμενοι κόλποισιν ἐνιπλώουσι θαλάσσης,

κάραβος ὀξυπαγὴς ἠδ' ἀστακός· οἱ δὲ καὶ ἄμφω

πέτραις ἐνναίουσι καὶ ἐν πέτρηισι νέμονται.

ἄστακος αὖ πέρι δή τι καὶ οὐ φατὸν οἷον ἔρωτα

οἰκείης θαλάμης κεύθει φρεσίν, οὐδέ ποτ' αὐτῆς

265

λείπεθ' ἑκών, ἀλλ' εἴ μιν ἀναγκαίηι τις ἐρύσσας

τῆλε φέρων ἑτέρωσε πάλιν πόντονδε μεθείη,

αὐτὰρ ὅγ' οὐ μετὰ δηρὸν ἑὴν νόστησε χαράδρην

σπεύδων, οὐδ' ἐθέλει ξεῖνον μυχὸν ἄλλον ἑλέσθαι,

οὐδ' ἑτέρης πέτρης ἐπιβάλλεται, ἀλλὰ διώκει

270

καὶ δόμον ὃν κατέλειπε καὶ ἤθεα καὶ νομὸν ἅλμης

κείνης ἥ μιν ἔφερβε καὶ οὐκ ἤχθηρε θάλασσαν,

τῆς μιν ἀπεξείνωσαν ἁλίπλοοι ἀγρευτῆρες.

ὣς ἄρα καὶ πλωτοῖσιν ἑὸς δόμος ἠδὲ θάλασσα

πατρώιη καὶ χῶρος ἐφέστιος, ἔνθ' ἐγένοντο,

275

στάζει ἐνὶ κραδίηι γλυκερὸν γάνος, οὐδ' ἄρα μούνοις

πατρὶς ἐφημερίοισι πέλει γλυκερώτατον ἄλλων·

οὐδ' ἀλεγεινότερον καὶ κύντερον, ὅς κεν ἀνάγκηι

φυξίπολιν πάτρης τελέσηι βίον ἀλγινόεντα,

ξεῖνος ἐν ἀλλοδαποῖσιν ἀτιμίης ζυγὸν ἕλκων.

280

Ἐν κείνηι γενεῆι καὶ καρκίνοι εἰσὶν ἀλῆται

καρίδων τε νομαὶ καὶ ἀναιδέα φῦλα παγούρων,

οἵτε καὶ ἀμφιβίοις ἐναρίθμιον αἶσαν ἔχουσι.

Πάντες δ' οἷσί τε κῶλον ὑπ' ὀστράκωι ἐστήρικται,

ὄστρακον ἐκδύνουσι γεραίτερον, ἄλλο δ' ἔνερθε

285

σαρκὸς ὑπὲκ νεάτης ἀνατέλλεται· οἱ δὲ πάγουροι,

ἡνίκα ῥηγνυμένοιο βίην φράσσωνται ἐλύτρου,

πάντηι μαιμώωσιν ἐδητύος ἰσχανόωντες,

ῥηϊτέρη ῥινοῖο διάκρισις ὄφρα γένηται

πλησαμένων· εὖτ' ἂν δὲ διατμαγὲν ἕρκος ὀλίσθηι,

290

οἱ δ' ἦτοι πρῶτον μὲν ἐπὶ ψαμάθοισι τέτανται

αὔτως, οὔτε βορῆς μεμνημένοι οὔτε τευ ἄλλου,

ἐλπόμενοι φθιμένοισι μετέμμεναι οὐδ' ἔτι θερμὸν

ἐμπνείειν, ῥινῶι δὲ περιτρομέουσιν ἀραιῆι

ἀρτιφύτωι· μετὰ δ' αὖτις ἀγειρόμενοι νόον ἤδη

295

βαιὸν θαρσήσαντες ἀπὸ ψαμάθοιο πάσαντο·

τόφρα δὲ θυμὸν ἔχουσιν ἀμήχανον ἀδρανέοντες,

ὄφρα περὶ μελέεσσι νέον σκέπας ἀμφιπαγείη.

ὡς δέ τις ἰητὴρ νουσαχθέα φῶτα κομίζων

ἤμασι μὲν πρώτοισι βορῆς ἀπόπαστον ἐρύκει,

300

πήματος ἀμβλύνων μαλερὸν σθένος, αὐτὰρ ἔπειτα

τυτθὰ βορῆς ὤρεξε νοσήλια, μέχρις ἅπασαν

ἄτην γυιοβόρους τε δύας ὀδύνας τε καθήρηι·

ὣς οἵγ' ἀρτιφύτοισιν ἀναΐσσουσιν ἐλύτροις

δειδιότες νούσοιο κακὰς ὑπὸ κῆρας ἀλύξαι.

305

Ἄλλοι δ' ἑρπυστῆρες ἁλὸς ναίουσιν ἐναύλους,

πουλύποδες σκολιοὶ καὶ κορδύλος ἠδ' ἁλιεῦσιν

ἐχθομένη σκολόπενδρα καὶ ὀσμύλος· οἱ δὲ καὶ αὐτοὶ

ἀμφίβιοι· καί πού τις ἀνὴρ ἴδεν ἀγροιώτης

γηπόνος, ἀγχιάλοισι φυτηκομίηισι μεμηλώς,

310

ὀσμύλον εὐκάρποις ἢ πούλυπον ἀμφὶ κράδηισι

πλεγνύμενον γλυκερόν τε φυτῶν ἀπὸ καρπὸν ἔδοντα.

τοῖς δὲ μεθ' ἑρπυστῆρσιν ἴσον λάχεν οἶμα δολόφρων

σηπίη· ἄλλα δὲ φῦλα μετ' οἴδμασιν ὀστρακόρινα,

πολλὰ μὲν ἐν πέτρηισι, τὰ δ' ἐν ψαμάθοισι νέμονται,

315

νηρῖται στρόμβων τε γένος καὶ πορφύραι αὐταὶ

κήρυκές τε μύες τε καὶ ἀτρεκὲς οὔνομα σωλὴν

ὄστρεά θ' ἑρσήεντα καὶ ὀκριόεντες ἐχῖνοι·

τοὺς εἴ τις καὶ τυτθὰ διατμήξας ἐνὶ πόντωι

ῥίψηι, συμφυέες τε παλίνζωοί τε νέμονται.

320

Καρκινάσιν δ' αὐταῖς μὲν ἐπ' ὄστρακον οὔτι πέφυκεν

ἐκ γενετῆς, γυμναὶ δὲ καὶ ἀσκεπέες καὶ ἀφαυραὶ

τίκτονται, κτητοὺς δὲ δόμους ἐπιμηχανόωνται,

ἀβληχροῖς μελέεσσι νόθον σκέπας ἀμφιβαλοῦσαι·

εὖτε γὰρ ἀθρήσωσι λελειμμένον ὀρφανὸν αὔτως

325

ὄστρακον, οἰκητῆρος ἀνέστιον οἰχομένοιο,

αἵδ' εἴσω καταδῦσαι ὑπ' ἀλλοτρίοισιν ἐλύτροις

ἑζόμεναι ναίουσι καὶ ὃν κτήσαντο μέλαθρον·

τῶι δὲ συνερπύζουσι καὶ ἔνδοθεν ἕρκος ἄγουσιν,

εἴτε τι νηρίτης ἔλιπε σκέπας εἴτε τι κῆρυξ

330

ἢ στρόμβος· στρόμβων δὲ δύσεις φιλέουσι μάλιστα,

οὕνεκεν εὐρεῖαί τε μένειν κοῦφαί τε φέρεσθαι.

ἀλλ' ὅτ' ἀεξομένη πλήσηι μυχὸν ἔνδον ἐοῦσα

καρκινάς, οὐκέτι κεῖνον ἔχει δόμον, ἀλλὰ λιποῦσα

δίζεται εὐρύτερον κόχλου κύτος ἀμφιβαλέσθαι.

335

πολλάκι δὲ γλαφυρῆς κύμβης πέρι καρκινάδεσσιν

ἀλκὴ καὶ μέγα νεῖκος ἐγείρεται, ἐκ δ' ἐλάσασα

κρείττων χειροτέρην δόμον ἄρμενον ἀμφέθετ' αὐτή.

Ἔστι δέ τις γλαφυρῶι κεκαλυμμένος ὀστράκωι ἰχθύς,

μορφὴν πουλυπόδεσσιν ἀλίγκιος, ὃν καλέουσι

340

ναυτίλον, οἰκείηισιν ἐπικλέα ναυτιλίηισι·

ναίει μὲν ψαμάθοις, ἀνὰ δ' ἔρχεται ἄκρον ἐς ὕδωρ

πρηνής, ὄφρα κε μή μιν ἐνιπλήσειε θάλασσα·

ἀλλ' ὅτ' ἀναπλώσηι ῥοθίων ὕπερ Ἀμφιτρίτης,

αἶψα μεταστρεφθεὶς ναυτίλλεται, ὥστ' ἀκάτοιο

345

ἴδρις ἀνήρ· δοιοὺς μὲν ἄνω πόδας ὥστε κάλωας

ἀντανύει, μέσσος δὲ διαρρέει ἠΰτε λαῖφος

λεπτὸς ὑμήν, ἀνέμωι τε τιταίνεται· αὐτὰρ ἔνερθε

δοιοὶ ἁλὸς ψαύοντες, ἐοικότες οἰήκεσσι,

πομποί τ' ἰθύνουσι δόμον καὶ νῆα καὶ ἰχθύν.

350

ἀλλ' ὅτε ταρβήσηι σχεδόθεν κακόν, οὐκέτ' ἀήταις

φεύγει ἐπιτρέψας, σὺν δ' ἔσπασε πάντα χαλινά,

ἱστία τ' οἴηκάς τε, τὸ δ' ἀθρόον ἔνδον ἔδεκτο

κῦμα βαρυνόμενός τε καθέλκεται ὕδατος ὁρμῆι.

ὦ πόποι, ὃς πρώτιστος ὄχους ἁλὸς εὕρατο νῆας,

355

εἴτ' οὖν ἀθανάτων τις ἐπεφράσατ' εἴτε τις ἀνὴρ

τολμήεις πρώτιστος ἐπεύξατο κῦμα περῆσαι,

ἦ που κεῖνον ἰδὼν πλόον ἰχθύος εἴκελον ἔργον

δουροπαγὲς τόρνωσε, τὰ μὲν πνοιῆισι πετάσσας

ἐκ προτόνων, τὰ δ' ὄπισθε χαλινωτήρια νηῶν.

360

Κήτεα δ' ὀβριμόγυια, πελώρια, θαύματα πόντου,

ἀλκῆι ἀμαιμακέτωι βεβριθότα, δεῖμα μὲν ὅσσοις

εἰσιδέειν, αἰεὶ δ' ὀλοῆι κεκορυθμένα λύσσηι,

πολλὰ μὲν εὐρυπόροισιν ἐνιστρέφεται πελάγεσσιν,

ἔνθα Ποσειδάωνος ἀτέκμαρτοι περιωπαί,

365

παῦρα δὲ ῥηγμίνων σχεδὸν ἔρχεται, ὅσσα φέρουσιν

ἠϊόνες βαρύθοντα καὶ οὐκ ἀπολείπεται ἅλμης·

τῶν ἦτοι κρυερός τε λέων βλοσυρή τε ζύγαινα

πορδάλιές τ' ὀλοαὶ καὶ φύσαλοι αἰθυκτῆρες·

ἐν δὲ μέλαν θύννων ζαμενὲς γένος, ἐν δὲ δαφοινὴ

370

πρῆστις ἀταρτηρῆς τε δυσαντέα χάσματα λάμνης,

μάλθη τ' οὐ μαλακῆισιν ἐπώνυμος ἀδρανίηισι,

κριοί τ' ἀργαλέοι καὶ ἀπαίσιον ἄχθος ὑαίνης

καὶ κύνες ἁρπακτῆρες ἀναιδέες· ἐν δὲ κύνεσσι

τριχθαδίη γενεή· τὸ μὲν ἄγριον ἐν πελάγεσσι

375

κήτεσι λευγαλέοις ἐναρίθμιον· ἄλλα δὲ φῦλα

διπλόα καρτίστοισι μετ' ἰχθύσι δινεύονται

πηλοῖς ἐν βαθέεσσι· τὸ μὲν κέντροισι κελαινοῖς

κεντρίναι αὐδώωνται ἐπώνυμοι· ἄλλο δ' ὁμαρτῆι

κλείονται γαλεοί· γαλεῶν δ' ἑτερότροπα φῦλα

380

σκύμνοι καὶ λεῖοι καὶ ἀκανθίαι· ἐν δ' ἄρα τοῖσι

ῥῖναι ἀλωπεκίαι καὶ ποικίλοι· εἴκελα δ' ἔργα

πᾶσιν ὁμοῦ φορβή τε σὺν ἀλλήλοις τε νέμονται.

Δελφῖνες δ' ἀκταῖς τε πολυρραθάγοισι γάνυνται

καὶ πελάγη ναίουσι, καὶ οὔποθι νόσφι θάλασσα

385

δελφίνων· περὶ γάρ σφε Ποσειδάων ἀγαπάζει·

οὕνεκά οἱ κούρην κυανώπιδα Νηρηΐνην

μαιομένωι φεύγουσαν ἑὸν λέχος Ἀμφιτρίτην

φρασσάμενοι δελφῖνες ἐν Ὠκεανοῖο δόμοισι

κευθομένην ἤγγειλαν· ὁ δ' αὐτίκα κυανοχαίτης

390

παρθένον ἐξήρπαξεν ἀναινομένην τε δάμασσε.

καὶ τὴν μὲν παράκοιτιν, ἁλὸς βασίλειαν, ἔθηκε,

ἀγγελίης δ' ἤινησεν ἐνηέας οὓς θεράποντας,

κλήρωι δ' ἐν σφετέρωι περιώσιον ὤπασε τιμήν.

Ἔστι δ' ἀμειλίκτοις ἐνὶ κήτεσιν ἅσσα καὶ ἅλμης

395

ἐκτὸς ἐπὶ τραφερῆς φυσίζοον ἔρχεται οὖδας·

δηρὸν δ' ἠϊόνεσσι καὶ ἀγχιάλοισιν ἀρούραις

μίσγοντ' ἐγχέλυές τε καὶ ἀσπιδόεσσα χελώνη

καστορίδες τ' ὀλοαὶ δυσπενθέες, αἵ τ' ἀλεγεινὴν

ὄσσαν ἐπὶ κροκάληισιν ἀπαίσιον ὠρύονται

400

ἀνδράσιν· ὃς δέ κε γῆρυν ἐν οὔασιν ἀλγινόεσσαν

δέξηται στυγερῆς τ' ἐνοπῆς κωκυτὸν ἀκούσηι,

οὐ τηλοῦ θανάτοιο τάχ' ἔσσεται, ἀλλά οἱ ἄτην

καὶ μόρον αἰνοτάτη κείνη μαντεύεται αὐδή.

ναὶ μὴν καὶ φάλαιναν ἀναιδέα φασὶ θαλάσσης

405

ἐκβαίνειν χέρσονδε καὶ ἠελίοιο θέρεσθαι.

φῶκαι δ' ἐννύχιαι μὲν ἀεὶ λείπουσι θάλασσαν,

πολλάκι δ' ἠμάτιαι πέτραις ἐνὶ καὶ ψαμάθοισιν

εὔκηλοι μίμνουσι καὶ ἔξαλον ὕπνον ἔχουσι.

Ζεῦ πάτερ, ἐς δὲ σὲ πάντα καὶ ἐκ σέθεν ἐρρίζωνται·

410

εἴτ' οὖν αἰθέρος οἶκον ὑπέρτατον εἴτ' ἄρα πάντηι

ναιετάεις· θνητῶι γὰρ ἀμήχανον ἐξονομῆναι.

οἵηι σὺν φιλότητι διακρίνας ἐκέδασσας

αἰθέρα τ' αἰγλήεντα καὶ ἠέρα καὶ χυτὸν ὕδωρ

καὶ χθόνα παμμήτειραν, ἀπ' ἀλλήλων μὲν ἕκαστα,

415

πάντα δ' ἐν ἀλλήλοισιν ὁμοφροσύνης ὑπὸ δεσμῶι

ἀρρήκτωι συνέδησας, ἀναγκαίηι δ' ἐπέρεισας

ἀστεμφῆ πάγκοινον ὑπὸ ζυγόν· οὔτε γὰρ αἰθὴρ

ἠέρος οὔτ' ἀὴρ ἄτερ ὕδατος, οὐδὲ μὲν ὕδωρ

γαίης νόσφι τέτυκται, ἐν ἀλλήλοις δὲ φύονται,

420

πάντα δ' ὁδὸν μίαν εἶσι, μίαν δ' ἀνελίσσετ' ἀμοιβήν.

τοὔνεκα καὶ ξυνῆισιν ὁμηρεύουσι γενέθλαις

ἀμφιβίων· καὶ τοὶ μὲν ἀναστείχουσ' ἐπὶ γαῖαν

ποντόθεν, ἄλλοι δ' αὖτε κατ' ἠέρος Ἀμφιτρίτηι

μίσγονται, κοῦφοί τε λάροι στονόεντά τε φῦλα

425

ἁλκυόνων κρατεροί θ' ἁλιαίετοι ἁρπακτῆρες

ἄλλα θ' ὅσ' ἰχθυάαι διερῆς τ' ἐπιβάλλεται ἄγρης.

ἠέρα δ' αὖ τέμνουσι καὶ εἰνάλιοί περ ἐόντες

τευθίδες ἱρήκων τε γένος βυθίη τε χελιδών·

οἱ δ' ὅτε ταρβήσωσιν ὑπέρτερον ἐγγύθεν ἰχθύν,

430

ἐξ ἁλὸς ἀνθρώσκουσι καὶ ἠέριοι ποτέονται.

ἀλλ' αἱ μὲν καὶ τῆλε καὶ ὑψόθι ταρσὸν ἱεῖσι

τευθίδες· ἦτε κεν ὄρνιν ὀΐσσεαι οὐδὲ μὲν ἰχθὺν

εἰσοράαν, ἀγεληδὸν ὅθ' ὁρμήσωσι πέτεσθαι·

αἱ δ' ἄρα τῶν ὑπένερθε χελιδόνες οἶμον ἔχουσι·

435

ἵρηκες δ' αὐτῆς ἅλμης σχεδὸν ἠερέθονται,

ἄκρον ἐπιψαύοντες ἁλὸς πόρον, ὅσσον ἰδέσθαι

ἄμφω νηχομένοισι καὶ ἱπταμένοισιν ὁμοῖοι.

Αἵδε μὲν ὥστε πόληες ἐν ἰχθύσιν, οἵδε θ' ὅμιλοι

κεκριμένοι γεγάασιν ἁλιπλάγκτοιο γενέθλης.

440

τῶν δ' οἱ μὲν πλάζονται ἀολλέες, αἰόλα φῦλα,

πώεσιν ἢ στρατιῆισιν ἐοικότες, οἵ τ' ἀγελαῖοι

κέκληνται· τοὶ δ' αὖτε κατὰ στίχας· οἱ δὲ λόχοισιν

εἴκελοι ἢ δεκάδεσσιν· ὁ δ' ἔρχεται οἶος ἀπ' ἄλλων

μουναδὸν ὁρμηθείς· περόωσι δὲ δίζυγες ἄλλοι·

445

οἱ δ' αὐτοῦ θαλάμηισιν ἐν οἰκείηισι μένουσι.

Χείματι μὲν δὴ πάντες ἀελλάων στροφάλιγγας

σμερδαλέας αὐτοῦ τε δυσηχέος οἴδματα πόντου

ἔξοχα δειμαίνουσιν· ἐπεὶ περιώσιον ἄλλων

ἰχθυόεντα γένεθλα φίλην πέφρικε θάλασσαν

450

μαινομένην· τότε δ' οἱ μὲν ἀμησάμενοι πτερύγεσσι

ψάμμον ὑποπτήσσουσιν ἀνάλκιδες· οἱ δ' ὑπὸ πέτραις

εἰλόμενοι δύνουσιν ἀολλέες· οἱ δὲ βάθιστα

ἐς πελάγη φεύγουσι κάτω μυχάτην ὑπὸ βύσσαν·

κεῖνα γὰρ οὔτε λίην προκυλίνδεται οὔθ' ὑπ' ἀήταις

455

πρυμνόθεν εἱλεῖται, διὰ δ' ἔσσυται οὔτις ἄελλα

ῥίζαν ἁλὸς νεάτην· μέγα δέ σφισι βένθος ἐρύκει

ῥιγεδανὰς ὀδύνας καὶ ἀπηνέα χείματος ὁρμήν.

ἀλλ' ὁπότ' ἀνθεμόεσσαι ἐπὶ χθονὸς εἴαρος ὧραι

πορφύρεον γελάσωσιν, ἀναπνεύσηι δὲ θάλασσα

460

χείματος εὐδιόωσα γαληναίη τε γένηται

ἤπια κυμαίνουσα, τότ' ἰχθύες ἄλλοθεν ἄλλοι

πανσυδίηι φοιτῶσι γεγηθότες ἐγγύθι γαίης.

ὡς δὲ πολυρραίσταο νέφος πολέμοιο φυγοῦσα

ὀλβίη ἀθανάτοισι φίλη πόλις, ἥν ῥά τε δηρὸν

465

δυσμενέων πάγχαλκος ἐπεπλήμμυρε θύελλα,

ὀψὲ δ' ἀπολλήξασα καὶ ἀμπνεύσασα μόθοιο

ἀσπασίως γάνυταί τε καὶ εἰρήνης καμάτοισι

τέρπεται ἁρπαλέοισι καὶ εὔδιος εἰλαπινάζει,

ἀνδρῶν τε πλήθουσα χοροιτυπίης τε γυναικῶν·

470

ὣς οἱ λευγαλέους τε πόνους καὶ φρῖκα θαλάσσης

ἀσπασίως προφυγόντες, ὑπεὶρ ἅλα καγχαλόωντες,

θρώσκοντες θύνουσι χοροιτυπέουσιν ὁμοῖοι.

εἴαρι δὲ γλυκὺς οἶστρος ἀναγκαίης Ἀφροδίτης

καὶ γάμοι ἡβώωσι καὶ ἀλλήλων φιλότητες

475

πᾶσιν, ὅσοι γαῖάν τε φερέσβιον οἵ τ' ἀνὰ κόλπους

ἠέρος οἵ τ' ἀνὰ πόντον ἐριβρύχην δονέονται.

εἴαρι δὲ πλεῖστον νεπόδων γένος Εἰλείθυιαι

ὠοφόρων παύουσι βαρυνομένων ὠδίνων.

αἱ μὲν γὰρ γενεῆς κεχρημέναι ἠδὲ τόκοιο

480

θήλεες ἐν ψαμάθοισιν ἀποθλίβουσιν ἀραιὰς

γαστέρας· οὐ γὰρ ῥεῖα διΐσταται, ἀλλ' ἐνέχονται

ὠὰ μετ' ἀλλήλοισιν ἀρηρότα νηδύος εἴσω,

φύρδην συμπεφυῶτα· τὰ δ' ἀθρόα πῶς κε τέκοιεν;

στεινόμεναι δ' ὀδύνηισι μόγις κρίνουσι γενέθλην.

485

ὡς οὐ ῥηϊδίην γενεὴν οὐδ' ἰχθύσι Μοῖραι

ὤπασαν, οὐδ' ἄρα μοῦνον ἐπιχθονίηισι γυναιξὶν

ἄλγεα, πάντηι δ' εἰσὶν ἐπαχθέες Εἰλείθυιαι.

ἄρσενες αὖτ' ἄλλοι μὲν ἐπ' ἰχθύσι κῆρας ἄγοντες

δαιτυμόνες ῥηγμῖσιν ἐπειγόμενοι πελάουσιν·

490

ἄλλοι δ' αὖ μετόπισθε διωκόμενοι προθέουσι

θηλυτέραις ἀγέληισιν, ἐπεὶ φιλότητος ἔρωτι

ἑλκόμεναι σπεύδουσι μετ' ἄρσενας ἀσχέτωι ὁρμῆι.

ἔνθ' οἱ μὲν σφετέρας ἐπὶ γαστέρας ἀλλήλοισι

τριβόμενοι θορὸν ὑγρὸν ἀπορραίνουσιν ὄπισθεν,

495

αἱ δ' οἴστρωι μεμαυῖαι ἐπαΐγδην στομάτεσσι

κάπτουσιν· τοίωι δὲ γάμωι πλήθουσι γόνοιο.

πλεῖστος μὲν νόμος οὗτος ἐν ἰχθύσιν· οἱ δὲ καὶ εὐνὰς

καὶ θαλάμους ἀλόχους τε διακριδὸν ἀμφὶς ἔχουσι

ζευξάμενοι· πολλὴ γὰρ ἐν ἰχθύσιν ἔστ' Ἀφροδίτη

500

Οἶστρός τε Ζῆλός τε, βαρὺς θεός, ὅσσα τε τίκτει

θερμὸς Ἔρως, ὅτε λάβρον ἐνὶ φρεσὶ κῶμον ὀρίνει.

πολλοὶ δ' ἀλλήλοισι διασταδὸν εἵνεκεν εὐνῆς

μάρνανται, μνηστῆρσιν ἐοικότες, οἳ περὶ νύμφην

πολλοὶ ἀγειρόμενοι καὶ ὁμοίϊοι ἀντιφέρονται

505

ὄλβωι τ' ἀγλαΐηι τε· τὰ δ' ἰχθύσιν οὐ παρέασιν,

ἀλλ' ἀλκὴ γένυές τε καὶ ἔνδοθι κάρχαρον ἕρκος,

τοῖσιν ἀεθλεύουσι καὶ ἐς γάμον ὁπλίζονται·

τοῖσι δ' ὅ κεν προβάληται, ὁμοῦ γάμον εὕρατο νίκηι.

καὶ τοὶ μὲν πλεόνεσσιν ὁμευναίαις ἀλόχοισι

510

τέρπονται, σάργων τε γένος καὶ κόσσυφος αἴθων·

τοὶ δὲ μίαν στέργουσι καὶ ἀμφιέπουσιν ἄκοιτιν,

κάνθαροι αἰτναῖοί τε, καὶ οὐ πλεόνεσσι γάνυνται.

Ἀλλ' οὐκ ἐγχελύεσσιν ὁμοίϊον οὔτε χελώναις

οὔτ' οὖν πουλυπόδεσσι γάμου τέλος οὔτε κελαινῆι

515

μυραίνηι, λεχέων δὲ παράτροπον αἶσαν ἔχουσιν·

αἱ μὲν γὰρ σπειρηδὸν ἐν ἀλλήληισι χυθεῖσαι

ἐγχέλυες δέμας ὑγρὸν ἀναστρωφῶσι θαμειαὶ

πλεγνύμεναι, τάων δὲ κατείβεται εἴκελος ἀφρῶι

ἰχώρ, ἐν ψαμάθοις τε καλύπτεται· ἡ δέ μιν ἰλὺς

520

δεξαμένη κυέει τε καὶ ἐγχελύων τέκεν ὁλκούς.

τοίη καὶ γόγγροισιν ὀλισθηροῖσι γενέθλη.

Αἱ δὲ μέγα τρομέουσι καὶ ἐχθαίρουσι χελῶναι

ὃν γάμον· οὐ γὰρ τῆισιν ἐφίμερος οἷα καὶ ἄλλοις

τερπωλὴ λεχέων, πολὺ δὲ πλέον ἄλγος ἔχουσι·

525

σκληρὸν γὰρ μάλα κέντρον ἐν ἄρσεσιν εἰς Ἀφροδίτην,

ὀστέον οὐκ ἐπιεικτόν, ἀτερπέϊ θήγεται εὐνῆι.

τοὔνεκα μάρνανταί τε παλιγνάμπτοισί τ' ὀδοῦσιν

ἀλλήλους δάπτουσιν, ὅτε σχεδὸν ἀντιάσωσιν,

αἱ μὲν ἀλευόμεναι τρηχὺν γάμον, οἱ δ' ἀεκουσῶν

530

εὐνῆς ἱμείροντες ἑκούσιοι, εἰσόκεν ἀλκῆι

νικήσας ζεύξηι μιν ἀναγκαίηι φιλότητι,

ἠΰτε ληϊδίην, πολέμου γέρας. εἴκελα δ' εὐνῆς

ἔργα κυσὶ χθονίοισι καὶ εἰναλίηισι χελώναις·

εἴκελα καὶ φώκηισιν· ἐπεὶ μάλα δηρὸν ἕκαστοι

535

ἐξόπιθεν συνέχονται, ἀρηρότες ἠΰτε δεσμῶι.

Πουλύποδος δ' ὀλοοί τε γάμοι καὶ πικρὸς ὄλεθρος

συμφέρεται, ξυνὸν δὲ τέλος θανάτοιο καὶ εὐνῆς·

οὐ γὰρ πρὶν φιλότητος ἀπίσχεται οὐδ' ἀπολήγει,

πρίν μιν ἀπὸ μελέων προλίπηι σθένος ἀδρανέοντα,

540

αὐτὸς δ' ἐν ψαμάθοισι πεσὼν ἀμενηνὸς ὄληται·

πάντες γάρ μιν ἔδουσιν, ὅσοι σχεδὸν ἀντιάσωσι,

καρκινάδες δειλαὶ καὶ καρκίνοι ἠδὲ καὶ ἄλλοι

ἰχθύες, οὓς πάρος αὐτὸς ἐδαίνυτο ῥεῖα μεθέρπων·

τοῖς ὑπὸ καὶ ζωός περ ἐὼν ἔτι κείμενος αὔτως,

545

οὐδὲν ἀμυνόμενος, δαιτρεύεται, ὄφρα θάνηισι.

τοίωι δυστερπεῖ φιλοτησίωι ὄλλυτ' ὀλέθρωι.

ὣς δ' αὔτως καὶ θῆλυς ὑπ' ὠδίνων μογέουσα

ὄλλυται· οὐ γὰρ τῆισιν ἀποκριδὸν οἷα καὶ ἄλλοις

ὠὰ διαθρώσκουσιν, ἀρηρότα δ' ἀλλήλοισι

550

βοτρυδὸν στεινοῖο μόγις διανίσσεται αὐλοῦ.

τοὔνεκα καὶ λυκάβαντος ὑπέρτερον οὔποτε μέτρον

πουλύποδες ζώουσιν· ἀποφθινύθουσι γὰρ αἰεὶ

αἰνοτάτοισι γάμοισι καὶ αἰνοτάτοισι τόκοισιν.

Ἀμφὶ δὲ μυραίνης φάτις ἔρχεται οὐκ ἀΐδηλος,

555

ὥς μιν ὄφις γαμέει τε καὶ ἐξ ἁλὸς ἔρχεται αὐτὴ

πρόφρων, ἱμείρουσα παρ' ἱμείροντα γάμοιο.

ἤτοι ὁ μὲν φλογέηι τεθοωμένος ἔνδοθι λύσσηι

μαίνεται εἰς φιλότητα καὶ ἐγγύθι σύρεται ἀκτῆς

πικρὸς ἔχις· τάχα δὲ γλαφυρὴν ἐσκέψατο πέτρην,

560

τῆι δ' ἔνι λοίγιον ἰὸν ἀπήμεσε, πάντα δ' ὀδόντων

ἔπτυσε πευκεδανόν, ζαμενῆ χόλον, ὄλβον ὀλέθρου,

ὄφρα γάμωι πρηΰς τε καὶ εὔδιος ἀντιάσειε.

στὰς δ' ἄρ' ἐπὶ ῥηγμῖνος ἑὸν νόμον ἐρροίζησε

κικλήσκων φιλότητα· θοῶς δ' ἐσάκουσε κελαινὴ

565

ἰϋγὴν μύραινα καὶ ἔσσυτο θᾶσσον ὀϊστοῦ.

ἡ μὲν ἄρ' ἐκ πόντοιο τιταίνεται, αὐτὰρ ὁ πόντου

ἐκ γαίης πολιοῖσιν ἐπεμβαίνει ῥοθίοισιν·

ἄμφω δ' ἀλλήλοισιν ὁμιλῆσαι μεμαῶτε

συμπεσέτην, ἔχιος δὲ κάρη κατέδεκτο χανοῦσα

570

νύμφη φυσιόωσα· γάμωι δ' ἐπιγηθήσαντες

ἡ μὲν ἁλὸς πάλιν εἶσι μετ' ἤθεα, τὸν δ' ἐπὶ χέρσον

ὁλκὸς ἄγει, κρυερὸν δὲ πάλιν μεταχεύεται ἰὸν

λάπτων, ὃν πάρος ἧκε καὶ ἐξήφυσσεν ὀδόντων.

ἢν δ' ἄρα μή τι κίχηι κεῖνον χόλον, ὅνπερ ὁδίτης,

575

ἀτρεκέως ἐσιδών μιν, ἀπέκλυσεν ὕδατι λάβρωι,

αὐτὰρ ὅ γ' ἀσχαλόων ῥίπτει δέμας, εἰσόκε μοῖραν

λευγαλέοιο λάβηισιν ἀνωΐστου θανάτοιο,

αἰδόμενος, ὅτ' ἄναλκις ὅπλων γένεθ' οἷς ἐπεποίθει,

ἔμμεν' ὄφις, πέτρηι δὲ συνώλεσε καὶ δέμας ἰῶι.

580

Δελφῖνες δ' ἄνδρεσσιν ὁμῶς γάμον ἐντύνονται

μήδεά τ' ἀνδρομέοισι πανείκελα καρτύνονται·

οὐδ' αἰεὶ προφανὴς πόρος ἄρσενος, ἀλλά οἱ εἴσω

κέκρυπται, λεχέων δὲ κατὰ χρέος ἕλκεται ἔξω.

Τοῖαι μὲν φιλότητες ἐν ἰχθύσιν ἠδὲ καὶ εὐναί.

585

ἄλλος δ' ἀλλοίηι λεχέων ἱμείρεται ὥρηι,

καὶ γενεὴν προφέρει· τοῖς μὲν θέρος, οἷσι δὲ χεῖμα,

τοῖς δ' ἔαρ ἢ φθινύθουσα τόκον προὔφηνεν ὀπώρη.

καὶ τοὶ μὲν λυκάβαντι μίαν μογέουσι γενέθλην

οἱ πλεῖστοι, λάβραξ δὲ δὶς ἄχθεται Εἰλειθυίαις·

590

τρίγλαι δὲ τριγόνοισιν ἐπώνυμοί εἰσι γονῆισι·

σκορπίος αὖ τετόρεσσι φέρει βέλος ὠδίνεσσι·

πέντε δὲ κυπρίνοισι γοναὶ μούνοισιν ἔασιν·

οἴου δ' οὔποτέ φασι γένος φράσσασθαι ὀνίσκου,

ἀλλ' ἔτι τοῦτ' ἀΐδηλον ἐν ἀνθρώποισι τέτυκται.

595

Εὖτ' ἂν δ' εἰαρινοῖο περιπλήθωσι γόνοιο

ἰχθύες ὠοτόκοι, τοὶ μὲν κατὰ χῶρον ἕκαστοι

εὔκηλοι μίμνουσιν ἐνὶ σφετέροισι δόμοισι·

πολλοὶ δ' ἀγρόμενοι ξυνὴν ὁδὸν ὁρμώωνται

Εὔξεινον μετὰ πόντον, ἵν' αὐτόθι τέκνα τέκωνται.

600

κεῖνος γὰρ πάσης γλυκερώτερος Ἀμφιτρίτης

κόλπος, ἀπειρεσίοισι καὶ εὐΰδροις ποταμοῖσιν

ἀρδόμενος, μαλακαὶ δὲ πολυψάμαθοί τ' ἐπιωγαί·

ἐν δέ οἱ εὐφυέες τε νομαὶ καὶ ἀκύμονες ἀκταὶ

πέτραι τε γλαφυραὶ καὶ χηραμοὶ ἰλυόεντες

605

ἄκραι τε σκιεραὶ καὶ ὅσ' ἰχθύσι φίλτατ' ἔασιν·

ἐν δέ οἱ οὔτε τι κῆτος ἀνάρσιον οὔτε τι πῆμα

ἐντρέφεται νεπόδεσσιν ὀλέθριον οὐδὲ μὲν ὅσσοι

δυσμενέες γεγάασιν ἐπ' ἰχθύσι βαιοτέροισιν

ὁλκοὶ πουλυπόδων οὐδ' ἀστακοὶ οὐδὲ πάγουροι·

610

παῦροι μὲν δελφῖνες, ἀκιδνότεροι δὲ καὶ αὐτοὶ

κητείης γενεῆς καὶ ἀκήδεες ἐννεμέθονται.

τοὔνεκεν ἰχθύσι κεῖνο πέλει κεχαρισμένον ὕδωρ

ἐκπάγλως καὶ πολλὸν ἐπισπεύδουσι νέεσθαι.

στέλλονται δ' ἅμα πάντες ὁμιλαδόν, ἄλλοθεν ἄλλος

615

εἰς ἓν ἀγειρόμενοι, μία δέ σφισι πᾶσι κέλευθος

πομπή τε ῥιπή τε καὶ αὖ παλινόστιμος ὁρμή.

Θρηΐκιον δ' ἀνύουσι Βοὸς Πόρον αἰολόφυλοι

ἑσμοὶ Βεβρυκίην τε παρὲξ ἅλα καὶ στόμα Πόντου

στεινὸν ἀμειβόμενοι δολιχὸν δρόμον Ἀμφιτρίτης.

620

ὡς δ' ὅτ' ἀπ' Αἰθιόπων τε καὶ Αἰγύπτοιο ῥοάων

ὑψιπετὴς γεράνων χορὸς ἔρχεται ἠεροφώνων,

Ἄτλαντος νιφόεντα πάγον καὶ χεῖμα φυγοῦσαι

Πυγμαίων τ' ὀλιγοδρανέων ἀμενηνὰ γένεθλα·

τῆισι δ' ἄρ' ἱπταμένηισι κατὰ στίχας εὐρέες ἑσμοὶ

625

ἠέρα τε σκιάουσι καὶ ἄλλυτον ὄγμον ἔχουσιν·

ὣς τότε μυριόφυλοι ἁλὸς τέμνουσι φάλαγγες

Εὔξεινον μέγα κῦμα· περιπλήθει δὲ θάλασσα

πυκνὸν ὑποφρίσσουσα λατυσσομένη πτερύγεσσιν,

εἰσόκ' ἐπειγόμενοι δολιχὸν στόλον ἀμπαύσωσι

630

καὶ τόκον. ἀλλ' ὅτε μέτρα παραστείχηισιν ὀπώρης,

νόστου μιμνήσκονται, ἐπεὶ κρυερώτερον ἄλλων

χεῖμα κατασπέρχει κείνην ἅλα δινήεσσαν·

οὐ γὰρ τηλεβαθής, ῥέα δὲ στυφελίζετ' ἀήταις,

οἵ μιν ἐπιρρήσσουσιν ὑπερφίαλοί τ' ὀλοοί τε.

635

τοὔνεκ' ἀλυσκάζοντες Ἀμαζονίης ἀπὸ λίμνης

αὖτις ὁμοῦ τεκέεσσιν ὑποτροπάδην φορέονται,

κίδνανται δ' ἀνὰ πόντον, ὅπηι θρέψονται ἕκαστοι.

Ἀλλ' ὅσα μὲν μαλάκεια φατίζεται, οἷσί τ' ἀναίμων

ἐστὶ φυὴ μελέων καὶ ἀνόστεος, ὅσσα τε φῦλα

640

ἢ λεπίσιν πυκινῆισι καλύπτεται, ἢ φολίδεσσι

φρακτά, τὰ δ' ὠοφόροισιν ὁμῶς ὠδῖσι μέλονται·

ἐκ δὲ κυνὸς λάβροιο καὶ αἰετοῦ ὅσσα τε φῦλα

κλήιζονται σελάχεια καὶ ἰχθυνόμων βασιλήων

δελφίνων φώκης τε βοώπιδος αὐτίκα παῖδες

645

ἐκ γενετῆς ἀνέχουσιν ἐοικότες οἷσι τοκεῦσιν.

Οἱ δ' ἦ τοι πάντες μέν, ὅσοι ναίουσι θάλασσαν

ζωοτόκοι, φιλέουσι καὶ ἀμφιέπουσι γενέθλην,

δελφίνων δ' οὔπω τι θεώτερον ἄλλο τέτυκται·

ὡς ἐτεὸν καὶ φῶτες ἔσαν πάρος ἠδὲ πόληας

650

ναῖον ὁμοῦ μερόπεσσι, Διωνύσοιο δὲ βουλῆι

πόντον ὑπημείψαντο καὶ ἰχθύας ἀμφεβάλοντο

γυίοις· ἀλλ' ἄρα θυμὸς ἐναίσιμος εἰσέτι φωτῶν

ῥύεται ἀνδρομέην ἠμὲν φρόνιν ἠδὲ καὶ ἔργα.

εὖτε γὰρ ὠδίνων δίδυμον γένος ἐς φάος ἔλθηι,

655

αὐτίχ' ὁμοῦ τ' ἐγένοντο περὶ σφετέρην τε τεκοῦσαν

νηχόμενοι σκαίρουσι καὶ ἐνδύνουσιν ὀδόντων

εἴσω καὶ μητρῶιον ὑπὸ στόμα δηθύνουσιν·

ἡ δὲ φιλοφροσύνηισιν ἀνίσχεται ἀμφί τε παισὶ

στρωφᾶται γανόωσα καὶ ἔξοχα καγχαλόωσα.

660

μαζὸν δ' ἀμφοτέροισι παρίσχεται, οἶον ἑκάστωι,

θήσασθαι γάλα λαρόν· ἐπεί ῥά οἱ ὤπασε δαίμων

καὶ γάλα καὶ μαζῶν ἰκέλην φύσιν οἷα γυναικῶν.

τόφρα μὲν οὖν τοίηισι τιθηνείηισι μέμηλεν·

ἀλλ' ὅτε κουρίζωσιν ἑὸν σθένος, αὐτίκα τοῖσι

665

μήτηρ ἡγήτειρα κατέρχεται εἰς ὁδὸν ἄγρης

ἱεμένοις θήρην τε διδάσκεται ἰχθυόεσσαν,

οὐδὲ πάρος τεκέων ἑκὰς ἵσταται οὐδ' ἀπολείπει,

πρίν γ' ὅταν ἡβήσωσι τελεσφόρα γυῖα καὶ ἀλκήν,

ἀλλ' αἰεὶ ῥυτῆρες ἐπίσκοποι ἐγγὺς ἕπονται.

670

οἷον δὴ τότε θαῦμα μετὰ φρεσὶ θηήσαιο

τερπωλήν τ' ἐρόεσσαν, ὅτε πλώων ἐσίδηαι

αὔρηι ἐν εὐκραεῖ δεδοκημένος ἠὲ γαλήνηι

δελφίνων ἀγέλας εὐειδέας, ἵμερον ἅλμης·

οἱ μὲν γὰρ προπάροιθεν ἀολλέες ἠΰτε κοῦροι

675

ἠΐθεοι στείχουσι, νέον γένος, ὥστε χοροῖο

κύκλον ἀμειβόμενοι πολυειδέα ποικιλοδίνην·

τοὶ δ' ὄπιθεν μεγάλοι τε καὶ ἔξοχοι οὐδ' ἀπάτερθεν

ἔρχονται τεκέων, φρουρὸς στρατός, ὥσθ' ἁπαλοῖσι

φερβομένοις ἕσπονται ἐν εἴαρι ποιμένες ἀμνοῖς.

680

ὡς δ' ὅτε μουσοπόλων ἔργων ἄπο παῖδες ἴωσιν

ἀθρόοι, οἱ δ' ἄρ' ὄπισθεν ἐπίσκοποι ἐγγὺς ἕπονται

αἰδοῦς τε πραπίδων τε νόου τ' ἐπιτιμητῆρες

πρεσβύτεροι· γῆρας γὰρ ἐναίσιμον ἄνδρα τίθησιν·

ὣς ἄρα καὶ δελφῖνες ἑοῖς παίδεσσι τοκῆες

685

ἕσπονται, μή τί σφιν ἀνάρσιον ἀντιβολήσηι.

Ναὶ μὴν καὶ φώκη κομέει γένος οὔτι χέρειον·

καὶ γὰρ τῆι μαζοί τε καὶ ἐν μαζοῖσι γάλακτος

εἰσὶ ῥοαί· τῆι δ' οὔτι μετ' οἴδμασιν ἀλλ' ἐπὶ χέρσου

λύετ' ἀνερχομένηι γαστρὸς μόγος, ὥριος ὠδίς·

690

μίμνει δ' ἤματα πάντα δυώδεκα σὺν τεκέεσσιν

αὐτοῦ ἐνὶ τραφερῆι· τρισκαιδεκάτηι δὲ σὺν ἠοῖ

σκύμνους ἀγκὰς ἔχουσα νεαλδέας εἰς ἅλα δύνει,

παισὶν ἀγαλλομένη, πάτρην ἅτε σημαίνουσα.

ὡς δὲ γυνὴ ξείνης γαίης ἔπι παῖδα τεκοῦσα

695

ἀσπασίως πάτρην τε καὶ ὃν δόμον εἰσαφικάνει,

παῖδα δ' ἐν ἀγκοίνηισι πανηματίη φορέουσα,

δώματα δεικνυμένη, μητρὸς νομόν, ἀμφαγαπάζει,

τερπωλὴν ἀκόρεστον· ὁ δ' οὐ φρονέων περ ἕκαστα

παπταίνει, μέγαρόν τε καὶ ἤθεα πάντα τοκήων·

700

ὣς ἄρα καὶ κείνη σφέτερον γένος εἰναλίη θὴρ

ἐς πόντον προφέρει καὶ δείκνυται ἔργα θαλάσσης.

Δαίμονες, οὐκ ἄρα μοῦνον ἐν ἀνδράσι τέκνα πέλονται

φίλτατα, καὶ φάεος γλυκερώτερα καὶ βιότοιο,

ἀλλὰ καὶ οἰωνοῖσιν ἀμειλίκτοισί τε θηρσὶν

705

ἰχθύσι τ' ὠμηστῆισιν ἀμήχανος αὐτοδίδακτος

ἐντρέφεται τεκέων δριμὺς πόθος· ἀμφὶ δὲ παισὶ

καὶ θανέειν καὶ πᾶσαν ὀϊζυρὴν κακότητα

πρόφρονες, οὐκ ἀέκοντες, ἀναπλῆσαι μεμάασιν.

ἤδη τις κατ' ὄρεσφιν ἐριβρύχην ἐνόησε

710

θηρητὴρ τεκέεσσιν ὑπερβεβαῶτα λέοντα,

μαρνάμενον σφετέρης γενεῆς ὕπερ· οὐδ' ὅ γε πυκνῆς

χερμάδος ἱπταμένης οὐδ' αἰγανέης ἀλεγίζει,

ἀλλ' αὔτως ἄτρεστον ἔχει θάρσος τε μένος τε,

βαλλόμενος καὶ ἐρεικόμενος πάσηισι βολῆισιν·

715

οὐδ' ὅ γε πρὶν θανέειν ἀναδύεται, ἀλλ' ἐπὶ παισὶν

ἡμιθανὴς προβέβηκε, μέλει δέ οἱ οὔτι μόροιο

τόσσον, ὅσον μὴ παῖδας ὑπ' ἀγρευτῆρσιν ἰδέσθαι

ἑρχθέντας θήρειον ὑπ' αὐτοκμῆτα καλιήν.

ἤδη δ' ἀρτιτόκοιο κυνὸς σκυλακοτρόφωι εὐνῆι

720

ποιμὴν ἐγχρίμψας, εἰ καὶ πάρος ἦεν ἑταῖρος,

χάσσατο, ταρβήσας μητρὸς χόλον ὑλακόεντα,

οἷον ὑπὲρ τεκέων προφυλάσσεται, οὐδέ τιν' αἰδῶ

γιγνώσκει, πᾶσιν δὲ πέλει κρυόεσσα πελάσσαι.

οἷον δ' ἑλκομένας περὶ πόρτιας ἀσχαλόωσαι

725

μητέρες οὐκ ἀπάτερθε γυναικείων στενάχουσι

κωκυτῶν, αὐτοὺς δὲ συναλγύνουσι νομῆας.

καὶ μέν τις φήνης ἀδινὸν γόον ἔκλυεν ἀνὴρ

ὄρθριον ἀμφὶ τέκεσσ', ἢ ἀηδόνος αἰολοφώνου,

ἠὲ καὶ εἰαρινῆισι χελιδόσιν ἐγγὺς ἔκυρσε

730

μυρομέναις ἑὰ τέκνα, τά τε σφίσι ληΐσσαντο

ἐξ εὐνῆς ἢ φῶτες ἀπηνέες ἠὲ δράκοντες.

ἰχθύσι δ' αὖ δελφὶς μὲν ἀριστεύει φιλότητι

παίδων, ὣς δὲ καὶ ἄλλοι ἑὸν γένος ἀμφιέπουσι.

Θαῦμα δ' ἁλιπλάγκτοιο κυνὸς τόδε· τῆι γὰρ ἕπονται

735

τέκνα νεοβλαστῆ καί σφιν σάκος ἔπλετο μήτηρ·

ἀλλ' ὅτε ταρβήσωσι τά τ' ἄσπετα δείματ' ἔασιν

ἐν πόντωι, τότε παῖδας ἔσω λαγόνεσσιν ἔδεκτο

αὐτὴν εἰσίθμην, αὐτὴν ὁδόν, ἔνθεν ὄλισθον

γεινόμενοι· τοῖον δὲ πόνον μογέουσά περ ἔμπης

740

ἀσπασίως τέτληκε, πάλιν δ' ὑπεχεύατο παῖδας

σπλάγχνοις, ἂψ δ' ἀνέηκεν, ὅτ' ἀμπνεύσωσι φόβοιο.

Τοίην καὶ ῥίνη τεκέων πορσύνεται ἀλκήν,

ἀλλ' οὐκ εἰς νηδὺν κείνηι δύσις, οἷα κύνεσσιν,

ἀλλά οἱ ἐν πλευρῆισι διασφάγες ἀμφοτέρωθεν

745

εἰσὶν ὑπὸ πτερύγων, οἵη γένυς ἰχθύσιν ἄλλοις,

τῆισιν ἀτυζομένων τέκνων φόβον ἀμφικαλύπτει.

Ἄλλοι δ' αὖθ' ἑὰ τέκνα διὰ στόμα ταρβήσαντα

δεξάμενοι ῥύονται ἅτ' ἐς δόμον ἠὲ καλιήν·

οἷον δὴ καὶ γλαῦκος, ὃς ἔξοχα τέκν' ἀγαπάζει

750

πάντων, ὅσσοι ἔασιν ἐν ἰχθύσιν ὠοτοκῆες·

κεῖνος γὰρ μίμνει τε παρήμενος, ὄφρα γένωνται

παῖδες ὑπωάδιοι, καί σφιν παρανήχεται αἰεί·

τοὺς δ' ὅτε κεν τρομέοντας ἴδηι κρατερώτερον ἰχθύν,

ἀμφιχανὼν κατέδεκτο διὰ στόμα, μέσφα κε δεῖμα

755

χάσσηται, τότε δ' αὖτις ἀνέπτυσε λευκανίηθεν.

Θύννης δ' οὔτιν' ἔγωγ' ἀθεμίστερον ἔλπομαι ἰχθὺν

οὐδὲ κακοφροσύνηι προβεβηκότα ναιέμεν ἅλμην·

ὠὰ γὰρ εὖτε τέκηισι, φύγηι δ' ὠδῖνα βαρεῖαν,

αὐτὴ γειναμένη καταδαίνυται ὅσσα κίχηισι,

760

νηλής, ἥ θ' ἑὰ τέκνα φυγῆς ἔτι νηΐδ' ἐόντα

ἐσθίει, οὐδέ μιν οἶκτος ἐσέρχεται οἷο τόκοιο.

Ἔστι δ' ὅσ' οὔτε γάμοισι φυτεύεται οὔτε γονῆισι

τίκτεται, αὐτοτέλεστα καὶ αὐτόρρεκτα γένεθλα,

ὄστρεα δὴ σύμπαντα, τά γ' ἰλύϊ τίκτεται αὐτῆι·

765

κείνων δ' οὔτε τι θῆλυ πέλει γένος, οὔτ' ἐπ' ἀμοιβῆς

ἄρσενες, ἀλλ' ὁμόφυλα καὶ εἴκελα πάντα τέτυκται.

Ὣς δὲ καὶ ἠπεδανῆς ἀφύης ὀλιγηπελὲς ἔθνος

οὔτινος ἐκγεγάασιν ἀφ' αἵματος οὐδὲ τοκήων·

εὖτε γὰρ ἐκ νεφέων Ζηνὸς νόος ὄμβρον ἀφύξηι

770

λάβρον ὑπὲρ πόντοιο καὶ ἄσχετον, αὐτίκα πᾶσα

μισγομένη δίνηισι παλιμπνοίηισι θάλασσα

σίζει τ' ἀφριάαι τε καὶ ἵσταται οἰδαίνουσα,

αἱ δ' ἐν ἀτεκμάρτοισι καὶ ἀσκέπτοισι γάμοισιν

ἀθρόαι ἔκ τ' ἐγένοντο καὶ ἔτραφον ἔκ τ' ἐφάνησαν

775

μυρίαι, ἀβληχραί, πολιὸν γένος· ἐκ δὲ γενέθλης

οὔνομ' ἐπικλήδην ἀφρίτιδες αὐδώωνται.

ἄλλαι δ' ἰλυόεντος ὑπὲκ φλοίσβοιο φύονται·

εὖτε γὰρ ἐν δίνηισι παλιρροίηις τε θαλάσσης

βράσσηται πάμφυρτος ἀφυσγετὸς ἐξ ἀνέμοιο

780

σπερχομένου, τότε πᾶσα συνίσταται εἰς ἓν ἰοῦσα

ἰλὺς εὐρώεσσα, γαληναίης δὲ ταθείσης

ἐξαυτῆς ψάμαθός τε καὶ ἄσπετα φύρματα πόντου

πύθεται, ἐκ δὲ φύονται ἀθέσφατοι, εἴκελοι εὐλαῖς.

οὐ μέν πού τι τέτυκται ἀκιδνότερον γένος ἄλλο

785

δειλαίης ἀφύης· νεπόδεσσι δὲ πᾶσιν ἔασι

δαῖς ἀγαθή· κεῖναι δὲ δέμας περιλιχμάζουσιν

ἀλλήλων· τό γε δέ σφι βορὴ βίοτός τε τέτυκται·

κεῖναι δ' εὖτε θάλασσαν ἀολλήδην ἐφέπωσιν,

ἠέ νύ που πέτρην ἀμφίσκιον ἠὲ θαλάσσης

790

διζόμεναι κευθμῶνας ὑποβρυχίην τ' ἀλεωρήν,

πᾶσα τότε γλαυκὴ λευκαίνεται Ἀμφιτρίτη.

ὡς δ' ὁπότ' εὐρύπεδον σκιάσηι νιφάδεσσιν ἀλωὴν

ἑσπερίου Ζεφύροιο θοὸν μένος, οὐδέ τι γαίης

κυανέης ἰδέειν ὑποφαίνεται, ἀλλ' ἄρα πᾶσα

795

ἀργεννὴ χιόνεσσιν ἐπασσυτέραις κεκάλυπται·

ὣς τότ' ἀπειρεσίηισι περιπληθὴς ἀγέληισι

φαίνεται ἀργινόεσσα Ποσειδάωνος ἀλωή.