BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Mani Leyb

1883 - 1953

 

oysklayb fun lider

 

nakht un regn

in di vign

mayn mame

Eliyohu in beys-medresh

ikh bin der vaynrib

baym taykh

 

_______________________________________________________________________

 

 

 

Nakht un regn

 

Ay lyu lyu lyu, nakht un regn

Ay lyu lyu lyu, nakht un vint,

In der nakht un in dem regn,

In der nakht un in dem vint,

Geyen mentshn af di vegn,

Nas un hungerik vi hint,

Un farvoglte vi hint,

Un getribene vi hint.

 

Ay lyu lyu, nakht un regn,

Ay lyu lyu, nakht un vint,

Lyulinke mayn kind,

Lyulinke mayn kind.

 

Un vuhin di mentshn geyen,

Veys di nakht un veys der vint,

On geveyn un on geshreyen,

In der nakht un in dem vint,

Geyen zey in shvartse reyen,

Nas un hungerik vi hint,

Un farvoglte vi hint,

Un getribene vi hint.

 

Ay lyu lyu, nakht un regn,

Ay lyu lyu, nakht un vint,

Lyulinke mayn kind,

Lyulinke mayn kind.

 

 

נאַכט און רעגן

 

אײַ לו לו לו, נאַכט און רעגן

אײַ לו לו לו, נאַכט און װינט,

אין דער נאַכט און דעם רעגן,

אין דער נאַכט און דעם װינט,

גײען מענטשן אױף די װעגן,

נאַס און הונגעריק װי הינט,

און פֿאַרװאָגלטע װי הינט,

און געטריבענע װי הינט.

 

אײַ לו לו לו, נאַכט און רעגן

אײַ לו לו לו, נאַכט און װינט,

לולינקע מײַן קינד,

לולינקע מײַן קינד.

 

און װוּהין די מענטשן גײען,

װײס די נאַכט און װײס דער װינט,

אָן געװײן און אָן געשרײען,

אין דער נאַכט און דעם װינט,

גײען זײ אין שװאַרצע רײען,

נאַס און הונגעריק װי הינט,

און פֿאַרװאָגלטע װי הינט,

און געטריבענע װי הינט.

 

אײַ לו לו לו, נאַכט און רעגן

אײַ לו לו לו, נאַכט און װינט,

לולינקע מײַן קינד,

לולינקע מײַן קינד.

 

 

In di vign

 

In di vign veinen kinder,

Vign mames tzu:

Liulinke liu, liu.

Liulinke, liu, liu.

 

Mit a torbe geit a blinder

Shlept zieh tzu zain ru,

Klapt der blinder in a toier

Iz der toier tzu.

 

Veint der blinder

In zain troier;

Got, farnem choteh du.

Liulinke, liu, liu.

 

Un baim toier shloft der blinder

Dekt di nacht im tzu.

Veinen in di vign kinder

Vign mames tzu

 

Liulinke, liu, liu.

Liulinke, liu, liu.

 

אין די װיגן

 

אין די װיגן װײנען קינדער

װיגן מאמעס צו:

ליולינקע, ליו, ליו.

ליולינקע, ליו, ליו.

 

מיט א טארבע גװט בלינדער

שלעפט זיך צו זײן רו

קלאפט דער בלינדער אין א טויער

איז דער טויער צו.

 

װײנט דער בלינדער

אין זײן טרויער:

גאט, פארנעם ם כאטש דו. 

ליולינקע, ליו, ליו.

 

און בײם טויער שלאפט דער בלינדער

דעקט די נאכט אים צו.

װײנען אין די װיגן קינדער

װיגן מאמעס צו.

 

ליולינקע, ליו, ליו.

ליולינקע, ליו, ליו.

 

 

Mayn Mame

 

Mayn mame iz a sheyne un a bleykhe

Un a vayse vi a toyb;

Di hor vi shney - tsvey dine pasmes

Faln fun ir hoyb.

Un shabesdik, in zayd in shvartsn

Geyt zi shtendik ongeton;

Af a goldn keytl af ir hartsn

Ir kale-medalyon.

Un oygn hot mayn mame, grine oygn,

Groz un zun vos rut;

Un az zi kukt a mentshn in di oygn

Vert yenem mentshn gut.

 

מײַן מאַמע

 

מײַן מאַמע איז אַ שײנע און אַ בלײכע 

און אַ װײַסע װי אַ טױב; 

די האָר װי שנײ- צװײ דינע פּאַסמעס 

פֿאַלן פֿון איר הױב. 

און שבתדיק, אין זײַד אין שװאַרצן

גײט זי שטענדיק אָנגעטאָן; 

אױף אַ גאָלדן קײטל אױף איר האַרצן 

איר כּלה־מעדאַליאָן. 

און אױגן האָט מײַן מאַמע, גרינע אױגן, 

גראָז און זון װאָס רוט; 

און אַז זי קוקט אַ מענטשן אין די אױגן

װערט יענעם מענטשן גוט.

 

 

Eliyohu in beys-medresh

 

Yidn zitsn in beys-medresh, lernen toyre oyf a kol,

un a yid vos ken nit lernen zitst un horkht, vi ale mol.

 

Oyfn tish a likhtl reykhert, vigt di shotns oyf di vent,

loykht oyf alte, gele sforim, oyf di alte berd un hent.

 

Un in droysn dreyen vintn, dreyen shney un toyte kelt,

nor di yidn lernen toyre-ruen in an ander velt.

 

Efnt zikh di tir fun polish. Vi a betler, in der shtil,

shart arayn zikh Eliyohu, leygt zayn torbe oyfn dil.

 

Zetst zikh bay dem altn oyvn, varemt zikh di kalte fis,

hert zikh tsu vi yidn lernen, un zayn ponim shmeykhlt zis:

 

– Lernt, lernt, frume yidn. Toyre iz di loyn aleyn...

Plutsling shtelt er on an oyer un farnemt a shtil geveyn.

 

Nit keyn khaye veynt in droysn-in yesurim un in zind,

vayt far mayln in a shtibl, veynt a froy vos geyt tsu kind.

 

Shart er zikh avek fun oyvn, nemt zayn torbe funem dil.

Shtil vi er iz ongekumen, vert er nelem in der shtil.

 

Mit der torbe oyf der pleytse lozt zikh eliyohu geyn,

un in shney un in vintn geyt er nokh dos shtil geveyn.

 

Kumt er tsu an orem shtibl. In yesurim un in zind,

on a hiter, on a treyster, geyt a yunge froy tsu kind.

 

Geyt er tsu di fremde shtiber. Vi a pastekh ruft di shof,

klapt er in fremde fentster, vekt di vayber funem shlof.

 

Un di vayber fun di shtiber in der fintster nemen geyn

trogn treyst tsu yenem shtibl, ayntsushtiln dos geveyn.

 

Un in droysn dreyen vintn, dreyen shney un toyte kelt,

un di yidn lernen toyre, ruen in an ander velt.

 

 

 

 

Ikh bin der vaynrib

 

Ikh bin der vaynrib der vilder.

gey uf bay dem ployt fun dayn hoyf,

kleter a royter, a vilder

biz dayne fentster aroyf.

af dayne diln zikh leygn,

hoykhn in shorkh fun dayn kleyd;

bleykhn zikh in dayne oygn,

troyern fun dayne reyd.

loyern fun dayne lompn,

harbstik un grin vi a shpin;

ufgeyn farklert vi di lompn

ashik in flam fun kamin.

lign a bleykher, a toyter,

af dayne shoybn in shney.

shneyik in shney a farshneyter,

veynen tsu dir fun dem shney.

 

 

Baym taykh

 

Af yener zayt taykh iz di zun shoyn fargangen,

Af yener zayt taykh iz a meydl gegangen

Mit benkshaft in hartsn un libe in blik

Tsu zukhn ir meydlshn glik.

Di nakht hot dem taykh mit a nepl batsoygn.

Baym taykh iz dos meydl geshtanen geboygn,

Un hot in dem vaserl lang, lang gekukt,

Un hot mit di aksln getsukt ...

Un blimelekh bloyinke zibn mol zibn

Hot zi bay dem shayn fun levone geklibn,

Un hot mitn shtrom zey gelozn aleyn,

Shvimt glaykh mayne blimelekh vayt!

Shvimt glaykh vayt ahin, vu di vaserlekh rinen,

Un efsher vet ir mayn glik dort gefinen,

Un az ir gefint dortn mayn glik –

Shvimt, blimelekh, gikher tsurik!

Di vaserlekh zaynen gerunen, gerunen ...

Di blimelekh hobn dort keyn zakh gefunen,

Keyn blimele iz nit gekumen tsurik,

Veyn, meydl, du host nit keyn glik!

Af yener zayt taykh iz di zun shoyn fargangen,

Af yener zayt taykh iz a meydl gegangen ....