Medea

___________________________________________________________

Actus tertius

Scaena I

[Nutrix, Medea pro palatio.]

Nutrix:

380

Alumna, celerem quo rapis tectis pedem?

resiste et iras comprime ac retine impetum.

Incerta qualis entheos gressus tulit

cum iam recepto maenas insanit deo

Pindi nivalis vertice aut Nysae iugis,

385

talis recursat huc et huc motu effero,

furoris ore signa lymphati gerens.

flammata facies, spiritum ex alto citat,

proclamat, oculos uberi fletu rigat,

renidet: omnis specimen affectus capit.

390

haeret: minatur aestuat queritur gemit.

quo pondus animi verget? ubi ponet minas?

ubi se iste fluctus franget? exundat furor.

non facile secum versat aut medium scelus;

se vincet: irae novimus veteris notas.

395

magnum aliquid instat, efferum immane impium:

vultum Furoris cerno. di fallant metum!

Medea:

si quaeris odio, misera, quem statuas modum:

imitare amorem. regias egone ut faces

inulta patiar? segnis hic ibit dies,

400

tanto petitus ambitu, tanto datus?

dum terra caelum media libratum feret

nitidusque certas mundus evolvet vices

numerusque harenis derit et solem dies,

noctem sequentur astra, dum siccas polus

405

versabit Arctos, flumina in pontum cadent,

numquam meus cessabit in poenas furor

crescetque semper - quae ferarum immanitas,

quae Scylla, quae Charybdis Ausonium mare

Siculumque sorbens quaeve anhelantem premens

410

Titana tantis Aetna fervebit minis?

non rapidus amnis, non procellosum mare

Pontusve coro saevus aut vis ignium

adiuta flatu possit imitari impetum

irasque nostras: sternam et evertam omnia.

415

timuit Creontem ac bella Thessalici ducis?

amor timere neminem verus potest.

sed cesserit coactus et dederit manus:

adire certe et coniugem extremo alloqui

sermone potuit - hoc quoque extimuit ferox;

420

laxare certe tempus immitis fugae

genero licebat - liberis unus dies

datus est duobus. non queror tempus breve:

multum patebit. faciet hic faciet dies

quod nullus umquam taceat - invadam deos

425

et cuncta quatiam.

Nutrix:

recipe turbatum malis,

era, pectus, animum mitiga.

Medea:

sola est quies,

mecum ruina cuncta si video obruta:

mecum omnia abeant. trahere, cum pereas, libet.

Nutrix:

quam multa sint timenda, si perstas, vide:

430

nemo potentes aggredi tutus potest.

Scaena II

[Iason, Medea, Nutrix.]

Iason:

o dura fata semper et sortem asperam,

cum saevit et cum parcit ex aequo malam!

remedia quotiens invenit nobis deus

periculis peiora: si vellem fidem

435

praestare meritis coniugis, leto fuit

caput offerendum; si mori nollem, fide

misero carendum. non timor vicit fidem,

sed trepida pietas: quippe sequeretur necem

proles parentum. sancta si caelum incolis

440

Iustitia, numen invoco ac testor tuum:

nati patrem vicere. quin ipsam quoque,

etsi ferox est corde nec patiens iugi,

consulere natis malle quam thalamis reor.

constituit animus precibus iratam aggredi.

445

atque ecce, viso memet exiluit, furit,

fert odia prae se: totus in vultu est dolor.

Medea:

fugimus, Iason, fugimus - hoc non est novum,

mutare sedes; causa fugiendi nova est:

pro te solebam fugere. discedo, exeo,

450

penatibus profugere quam cogis tuis.

at quo remittis? Phasin et Colchos petam

patriumque regnum quaeque fraternus cruor

perfudit arva? quas peti terras iubes?

quae maria monstras? pontici fauces freti

455

per quas revexi nobilem regum manum

adulterum secuta per Symplegadas?

parvamne Iolcon, Thessala an Tempe petam?

quascumque aperui tibi vias, clausi mihi -

quo me remittis? exuli exilium imperas

460

nec das. eatur. regius iussit gener:

nihil recuso. dira supplicia ingere:

merui. cruentis paelicem poenis premat

regalis ira, vinculis oneret manus

clausamque saxo noctis aeternae obruat:

465

minora meritis patiar - ingratum caput,

revolvat animus igneos tauri halitus

interque saevos gentis indomitae metus

armifero in arvo flammeum Aeetae pecus,

hostisque subiti tela, cum iussu meo

470

terrigena miles mutua caede occidit;

adice expetita spolia Phrixei arietis

somnoque iussum lumina ignoto dare

insomne monstrum, traditum fratrem neci

et scelere in uno non semel factum scelus,

475

ausasque natas fraude deceptas mea

secare membra non revicturi senis:

478

per spes tuorum liberum et certum larem,

per victa monstra, per manus, pro te quibus

480

numquam peperci, perque praeteritos metus,

per caelum et undas, coniugi testes mei,

miserere, redde supplici felix vicem.

477

aliena quaerens regna, deserui mea:

483

ex opibus illis, quas procul raptas Scythae

usque a perustis Indiae populis agunt,

485

quas quia referta vix domus gaza capit,

ornamus auro nemora, nil exul tuli

nisi fratris artus: hos quoque impendi tibi;

tibi patria cessit, tibi pater, frater ,pudor -

hac dote nupsi. redde fugienti sua.

Iason:

490

perimere cum te vellet infestus Creo,

lacrimis meis evictus exilium dedit.

Medea:

poenam putabam: munus ut video est fuga.

Iason:

dum licet abire, profuge teque hinc eripe:

gravis ira regum est semper.

Medea:

hoc suades mihi,

495

praestas Creusae: paelicem invisam amoves.

Iason:

Medea amores obicit?

Medea:

et caedem et dolos.

Iason:

obicere tandem quod potes crimen mihi?

Medea:

quodcumque feci.

Iason:

restat hoc unum insuper,

tuis ut etiam sceleribus fiam nocens.

Medea:

500

tua illa, tua sunt illa: cui prodest scelus,

is fecit - omnes coniugem infamem arguant,

solus tuere, solus insontem voca:

tibi innocens sit quisquis est pro te nocens.

Iason:

ingrata vita est cuius acceptae pudet.

Medea:

505

retinenda non est cuius acceptae pudet.

Iason:

quin potius ira concitum pectus doma,

placare natis.

Medea:

abdico eiuro abnuo -

meis Creusa liberis fratres dabit?

Iason:

regina natis exulum, afflictis potens.

Medea:

510

non veniat umquam tam malus miseris dies,

qui prole foeda misceat prolem inclitam,

Phoebi nepotes Sisyphi nepotibus.

Iason:

quid, misera, meque teque in exitium trahis?

abscede, quaeso.

Medea:

supplicem audivit Creo.

Iason:

515

quid facere possim, loquere.

Medea:

pro me vel scelus.

Iason:

hinc rex et illinc -

Medea:

est et his maior metus:

Medea. nos +confligere+. certemus sine,

sit pretium Iason.

Iason:

cedo defessus malis.

et ipsa casus saepe iam expertos time.

Medea:

520

Fortuna semper omnis infra me stetit.

Iason:

Acastus instat.

Medea:

propior est hostis Creo:

utrumque profuge. non ut in socerum manus

armes nec ut te caede cognata inquines

Medea cogit: innocens mecum fuge.

Iason:

525

et quis resistet, gemina si bella ingruant,

Creo atque Acastus arma si iungant sua?

Medea:

his adice Colchos, adice et Aeeten ducem,

Scythas Pelasgis iunge: demersos dabo.

Iason:

alta extimesco sceptra.

Medea:

ne cupias vide.

Iason:

530

suspecta ne sint, longa colloquia amputa.

Medea:

nunc summe toto Iuppiter caelo tona,

intende dextram, vindices flammas para

omnemque ruptis nubibus mundum quate.

nec deligenti tela librentur manu

535

vel me vel istum: quisquis e nobis cadet

nocens peribit, non potest in nos tuum

errare fulmen.

Iason:

sana meditari incipe

et placida fare. si quod ex soceri domo

potest fugam levare solamen, pete.

Medea:

540

contemnere animus regias, ut scis, opes

potest soletque; liberos tantum fugae

habere comites liceat, in quorum sinu

lacrimas profundam. te novi nati manent.

Iason:

parere precibus cupere me fateor tuis;

545

pietas vetat: namque istud ut possim pati,

non ipse memet cogat et rex et socer.

haec causa vitae est, hoc perusti pectoris

curis levamen. spiritu citius queam

carere, membris, luce.

Medea:

sic natos amat?

550

bene est, tenetur, vulneri patuit locus.

suprema certe liceat abeuntem loqui

mandata, liceat ultimum amplexum dare:

gratum est. et illud voce iam extrema peto,

ne, si qua noster dubius effudit dolor,

555

maneant in animo verba: melioris tibi

memoria nostri sedeat; haec irae data

oblitterentur.

Iason:

omnia ex animo expuli

precorque et ipse, fervidam ut mentem regas

placideque tractes: miserias lenit quies.

[Iason abit.]

Scaena III

[Medea, Nutrix.]

Medea:

560

Discessit. itane est? vadis oblitus mei

et tot meorum facinorum? excidimus tibi?

numquam excidemus. hoc age, omnis advoca

vires et artes. fructus est scelerum tibi

nullum scelus putare. vix fraudi est locus:

565

timemur. hac aggredere, qua nemo potest

quicquam timere. perge, nunc aude, incipe

quidquid potest Medea, quidquid non potest.

tu, fida nutrix, socia maeroris mei

variique casus, misera consilia adiuva.

570

est palla nobis, munus aetherium, domus

decusque regni, pignus Aeetae datum

a Sole generis, est et auro textili

monile fulgens quodque gemmarum nitor

distinguit aurum, quo solent cingi comae.

575

haec nostra nati dona nubenti ferant,

sed ante diris inlita ac tincta artibus.

vocetur Hecate. sacra letifica appara:

statuantur arae, flamma iam tectis sonet.