| |
|
-
- D e r e d i t u s u o
s i v e i t e r G a l l i c u m
Liber secundus
- _____________________________________________
Nondum longus erat nec multa volumina passus,
iure suo poterat longior esse liber;
taedia continuo timuit cessura labori,
sumere ne lector iuge paveret opus.
- 5
- Saepe cibis affert serus fastidia finis,
gratior est modicis haustibus unda siti;
intervalla viae fessis praestare videtur
qui notat inscriptus milia crebra lapis.
Partimur trepidum per opuscula bina ruborem,
- 10
- quem satius fuerat sustinuisse semel.
Tandem nimbosa maris obsidione solutis
Pisano portu contigit alta sequi.
Arridet placidum radiis crispantibus aequor
et sulcata levi murmurat unda sono.
- 15
- Incipiunt Appennini devexa videri,
qua fremit aerio monte repulsa Thetis.
Italiam rerum dominam qui cingere visu
et totam pariter cernere mente velit,
inveniet quernae similem procedere frondi
- 20
- artatam laterum conveniente sinu.
Milia per longum decies centena teruntur
a Ligurum terris ad freta Sicaniae;
in latum variis damnosa amfractibus intrat
Tyrrheni rabies Hadriacique salis,
- 25
- qua tamen est iuncti maris angustissima tellus,
triginta et centum milia sola patet.
Diversas medius mons obliquatur in undas,
qua fert atque refert Phoebus uterque diem:
Urget Dalmaticos Eoo vertice fluctus
- 30
- caerulaque occiduis frangit Etrusca iugis.
Si factum certa mundum ratione fatemur
consiliumque dei machina tanta fuit,
excubiis Latiis praetexuit Appenninum
claustraque montanis vix adeunda viis.
- 35
- Invidiam timuit natura parumque putavit
Arctois Alpes opposuisse minis,
sicut vallavit multis vitalia membris
nec semel inclusit quae pretiosa tulit.
Iam tum multiplici meruit munimine cingi
- 40
- sollicitosque habuit Roma futura deos.
Quo magis est facinus diri Stilichonis acerbum,
proditor arcani quod fuit imperii.
Romano generi dum nititur esse superstes,
crudelis summis miscuit ima furor,
- 45
- dumque timet, quidquid se fecerat ipse timeri,
immisit Latiae barbara tela neci.
Visceribus nudis armatum condidit hostem
illatae cladis liberiore dolo.
Ipsa satellitibus pellitis Roma patebat
- 50
- et captiva prius quam caperetur erat.
Nec tantum Geticis grassatus proditor armis:
Ante Sibyllinae fata cremavit opis.
Odimus Althaeam consumpti funere torris,
Nisaeum crinem flere putantur aves;
- 55
- at Stilicho aeterni fatalia pignora regni
et plenas voluit praecipitare colos.
Omnia Tartarei cessent tormenta Neronis;
consumat Stygias tristior umbra faces;
hic immortalem, mortalem perculit ille,
- 60
- hic mundi matrem perculit, ille suam.
Sed diverticulo fuimus fortasse loquaces;
carmine propositum iam repetamus iter.
Advehimur celeri candentia moenia lapsu;
nominis est auctor sole corusca soror.
- 65
- Indigenis superat ridentia lilia saxis
et levi radiat picta nitore silex;
dives marmoribus telus, quae luce coloris
provocat intactas luxuriosa nives.
· · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·
reliqua desunt
|
|