| |
|
- C a r m i n a
Versus in laude felicis Augiae
Versus in persona cuiusdam monachi ad abbatem suum
Versus ad Iudith Augustam
Versus ad Iudith Augustam de quodam somnio
Ad Iudith imperatricem
Ad amicum
Gotesscalcho monacho, qui et Fulgentius
- _______________________________________________
Photographiae: Otto Braasch et Landesmedienzentrum B.-W. Nr.12368
Versus in laude felicis Augiae
metrum saphicum
(MGH, Poetae II, 412 sq.)
- 1.
-
Musa, nostrum, plan- ge, soror, dolorem,
Pande de nostro miserum recessum
Heu solo, quem con- tinuo pudenda
Pressit egestas.
- 2.
-
Nam miser pectus sapiens habere
Quaero, quam ob causam patriam relinquo,
Et malis tactus variis, perosus
Plango colonus.
- 3.
-
Nulla solatur pietas docentum,
Nec bonus quisquam refovet magister,
Sola sustentant alimenta corpus
Vile ciborum.
- 4.
-
Frigus invadit grave nuditatem,
Non calent palmae, pedibus retracta
Stat cutis, vultus hiemem pavescit
valde severam.
- 5.
-
In domo frigus patior nivale
Non iuvat cerni gelidum cubile
Nec foris lecto- ve calens repertam
Prendo quietem.
- 6.
-
Si tamen nostram veneranda mentem
Possidens pruden- tia contineret
Parte vel parva, ingenii calore
Tutior essem.
- 7.
-
Heu pater, si so- lus adesse posses,
Quem sequens terrae petii remota,
Credo nil laesis- se tui misellum
Pectus alumni.
- 8.
-
Ecce prorumpunt lacrimae, recordor,
Quam bona dudum fruerer quiete,
Cum daret felix mihimet pusillum
Augia tectum.
- 9.
-
Sancta sis semper nimiumque cara
Mater, ex sanctis cuneis dicata,
Laude, profectu, meritis, honore,
Insula felix.
- 10.
-
Nunc item sanctam liceat vocare,
Qua Dei matris colitur patenter
Cultus, ut laeti merito sonemus,
Insula felix.
- 11.
-
Tu licet cinga- ris aquis profundis,
Es tamen firmis- sima caritate,
Quae sacra in cunctos documenta spargis,
Insula felix.
- 12.
-
Te quidem semper cupiens videre,
Per dies noctes- que tui recordor,
Cuncta quae nobis bona ferre gestis,
Insula felix.
- 13.
-
Nunc valens crescas, valeas vigendo,
Ut voluntatem Domini sequendo
Cum tuis natis pariter voceris
Augia felix!
- 14.
-
Donet hoc Christi pietas tonantis,
Ut locis gaude- re tuis reductus
Ordiar dicens: «Vale, gloriosa
Mater, in aevum!»
- 15.
-
Christe, rex regum, Dominus potentum,
Qui patris pruden- tia nominaris,
Nostra digneris refovere corda
Dogmate vitae!
- 16.
-
Da, precor, vitae spatium, redemptor,
Donec optatos patriae regressus
In sinus Christi celebrare laudis
Munera possim!
- 17.
-
Gratias summo canimus parenti,
Prole coniuncta patulo favore,
Spiritu virtu- te pari regente
Tempora saecli. Amen.
Versus in persona cuiusdam
monachi ad abbatem suum
(MGH, Poetae II, 362)
Suscipe clementer paucos, pater optime, versus,
Suscipe vota precum, conspice maestum animum!
Qui geris ecce vicem Chrisri pietate magistra,
Te credo esse pium de pietate Dei.
- 5
- Numquam me similis stravit tetigitque procella,
Cuius ad incursum tam cito deficerem,
Quam me vestra quatit fictis suspitio rebus,
Qua, miser ut timeo, nec fuga nantis erit.
Si tamen ad ventum licuisset flectere remum,
- 10
- Securo eximerem pectore me pelago.
Idque rogo summe rogitans per numina summi
Iam me mundari vel patere esse reum.
Mitius expelli ferrem de sorte meorum
Iram quam vestram hoc meruisse modo.
- 15
- Da veniam dictis solito potioribus istis!
Ecce necesse mihi sic, pater alme, fuit.
Versus ad Iudith Augustam
(MGH, Poetae II, 382)
Multa quidem veniunt meritis non debita nostris
Quae probitate sua nos hilarare queant;
Pauca sinisterius torquent tamen obvia flatum,
Quis aliquot vobis me reticente patent.
- 5
- Non horum extremum est, quod nullis iussio memet
Vestra ligat causis, ni quod adesse datur.
Non faciem video, non haurio verba, sed inter
Spem dubito atque metum, displiceam an placeam.
Conscia corda tamen fidei votique fidelis
- 10
- Non desperare me meliora docent.
Sufficiat praefixa fides, orabo, quod ipse
Hactenus orabam, quaeque petenda reor,
Vita, praesidio, pace et solamine Christi
Vos vestrosque simul tempus in omne frui,
- 15
- Proxima sanctorum quod nos per festa dierum
Plenius acturos credimus et volumus.
Versus ad Iudith Augustam
de quodam somnio
(MGH, Poetae II, 379sq.)
Temporis infausta sub potestate dolendi
Dum fraudis commenta pios populumque patremque
Opprimerent sanctamque fidem delere pararent
Proscriptam exiliis, odio, vi, carcere, ferro,
- 5
- Tunc iacuere boni nebula meroris opaci
Solaque per gremium regni nutantis ineptos
Perfidia exeruit fervore tyrannidis ausus.
Dum mihi sollicito et recti pro parte gementi
Saepius ingentes fluxere in pectora curae,
- 10
- Nec requies praesaga mihi per somnia, donec
Haud dubia virtute Deus, prisci atra timoris
Nubila decutiens, nitidum sperare serenum
Edocuit, tenebris dum nox includeret altis
Pallida, quod terram et longum quod inane vocamus.
- 15
- Dum sopor internis animalia fessa medullis
Solvit et angores longi curasque diei
Munere divino, moderamine temperat aequo,
Visa libri series coram pulcherrima longi
Ante meos vultus, metricis qui versibus omnem
- 20
- Rite superficiem gestabat in ordine plenam.
Dumque avidus rerum cautus per singula lector
Irem, animadverti seriem de casibus ipsam
Et regni et regis textu resonare pedestri.
Caesaris hic nomen quadam sub imagine versum
- 25
- Proque sacro semper Ludowici Equitatius illic
Nomine scriptus erat neque me cognominis huius
Turbabat novitas, cum causa videlicet ipsa
Personam exprimeret, notis notissima gestis.
Namque legebatur geminae discessio fraudis,
- 30
- Impietas raptusque duplex, patientia victrix,
Rectoris rerumque decus reparabile semper.
Cumque oculi, sensus, aures atque intima cordis
Antra siti arderent relegendo sive legendo,
Frater ab aspectu librum, miracula cuius
- 35
- Praebuit, eripiens memori superaddidit ore:
«Tristior ex oculis humor, quam tota decebat
Pectora non longae passuri damna ruinae».
Evigilans pariterque volens retinere, quod hausi,
Vix versus in fine duos et nomen adauctum
- 40
- Mente recordabar reliquorum oblivia passus.
Nominis auspicio pacis spem protinus auxi:
Veloces virtutis opes Equitatius ille
Portendebat idemque sequens assertio firmat,
Tristari nimium tolerantem pondera dura
- 45
- Non debere citos facturum in laete recursus.
Haec ego cum videam factis impleta, quid ultra
Occulerem? Placuit vobis offerre probanda,
Quae nobis longi nutribant gaudia voti.
Augustae pauper decies dat munera quina
- 50
- Strabo petens veniam, signat quam calculus idem.
Ad Iudith imperatricem
(MGH, Poetae II, 382)
Omnia qui solus rerum secreta tuetur,
Praemia qui fidei devotis mentibus offert,
Illius arbitrio factum nutuque fatebor,
Ut, qui corde humili vobis fidissimus esse
- 5
- Iam pridem statui, tandem quo nescio casu,
Servitio attraherer vestro prolisque beatae,
Quam vestris regnique simul profectibus huius
Alma dei pietas concessit surgere magni.
Vos vestrosque dei semper miserata potestas
- 10
- Protegat, exaltet, firmet, regat, armet, adornet!
Augustae haec humilis mittit munuscula Strabus,
Pignora multorum domino transmissa sequestro.
Pacis amatrix,
Lucis amica,
- 15
- Quae bona cuncta
Mente tueris,
Haec mea clemens
Percipe scripta!
Ad amicum
(MGH, Poetae II, 403)
Cum splendor lunae fulgescat ab aethere purae,
Tu sta sub divo cernens speculamine miro,
Qualiter ex luna splendescat lampade pura
Et splendore suo caros amplectitur uno
- 5
- Corpore divisos, sed mentis amore ligatos.
Si facies faciem spectare nequivit amantem,
Hoc saltim nobis lumen sit pignus amoris!
Hos tibi versiculos fidus transmisit amicus;
Si de parte tua fidei stat fixa catena,
- 10
- Nunc precor, ut valeas felix per saecula cuncta.
Gotesscalcho monacho,
qui et Fulgentius
(MGH, Poetae II, 362 sq.)
I
Velox Calliope, viam frequenta,
Qua Fulgentius invenitur; illum
Post cunabula longius meantem
Quaesisti, dubiam secuta famam.
- 5
- Interdum vaga perstrepebat illum
Romana positum ferens in urbe,
Devoto extera cogitare corda
Gratis exiliis adire rura.
Tandem quaere suo loco reductum
- 10
- Et dic: «Semper ave valeque multum!
Cui quondam dederas honore nomen
Ductum, dirigit hic tibi salutem.»
II
Dulcia cum nostros sancti natalis amores
Iam propius tractis complerent gaudia votis,
Addita sunt fastis Fulgenti dona secundi,
Quod tua suspensis ingessit epistola nobis.
- 5
- Ut requies lasso, sitienti ut dulcis aquae fons,
Lac maternum agnis, pluvia ut squalentibus arvis,
Carcere constrictis ut lucis vena diurnae, -
Sic optata palatinas mihi metra tuapte
Scripta manu nebulas vero pepulere nitore.
- 10
- Sed quia lucifluo succedunt saepe sereno
Nubila, non aliter turbant mea gaudia Chauri,
Dum tua scripta sonant, bene me te posse carere
Ad faciem quantum, cum sit mihi testis in imo
Pectore, spes ardens a te me plurima velle
- 15
- Lucrari lucisque tuae consortia ferre,
Te quoque sit certum, multis testantibus, et me
Atque alios exemplorum verbique lucerna
Instruere et sapidis infundere posse salivis.
Est aliud maiore mihi maerore gemendum,
- 20
- Quod cum vita tibi potior sit lege Lygurgi,
Solus in accepto recubes non prodigus auro
Commissumque premant sudaria nexa talentum.
Atqui in pauperie, passa est quam nostra iuventus,
Non talem te, care, habui, minus atque benignum
- 25
- Expertus non sum, fuerat quam cura petentum.
Cur modo divitiis mordax testetur in amplis
Fama tuam, miror, celare peculia dextram,
Quae pater usuris clemens augenda reliquit.
Sol radios nec luna suos caeco invidet orbi,
- 30
- Imber in arva cadit subiecta, fluuntque volentes
More suo fluvii, partum trahit aera mundus,
Gramina fert tellus, foliis et fructibus arbor
Sponte revestitur, lac manat ab ubere matrum,
Ipse deus sine dat cunctis discrimine lucem
- 35
- Et pluvias operisque sui iubet ire sequaces.
Quis mihi persuasit sacra munera corde tenaci
Obstruere, auctore nisi qui contraria sentit?
Quin potius, monuit sancti quod pagina Pauli,
Servemus, bona quae subsunt operemur ad omnes,
- 40
- Sed magis in sanctos, quos vita domestica nutrit.
Ergo, pater fraterque, meae pars unica mentis,
Noluerim, mea dicta putes lacerare volentis,
Sed tua nolentis reticere pericula, si quid
mens mea scit poteritque fidem servare fideli.
- 45
- Non tibi talis ero, qualem meminere Philippum
Fraude in amicitiae per prisca volumina fasti.
Sis mihi, quam merui, longe, rogo, maior amicus;
Quantus sum tibi, tantus ero; rescribe per istum
Pacis amatorem nostrae fidumque sequestrum
- 50
- Proque rogante ora, ne turbine raptus iniquo
Non meminisse tui queat. Hinc in saecla valeto!
|
|