B  I  B  L  I  O  T  H  E  C  A    A  U  G  U  S  T  A  N  A
           
  Dudo de St. Quentin
ca. 960 - 1026
     
   



G e s t a   N o r m a n n o r u m
s e u   d e   m o r i b u s   e t   a c t i s
p r i m o r u m   N o r m a n n i a e   d u c u m


C a p i t u l u m   2
( f o l .  8 v - 1 2 v )


_____________________________________________


TOTIUS NAMQUE MOLIS ORBE DESCRIPTO.
AMBITUQUE ET SUPERFITIA TERRAE
SAGACITER PERMENSO omnem terram perpetuo oceani limbo
undique secus circumseptam. aethereo quadripartiti coeli cardine
intellectu cosmografi dimensi; in tres partes diuiserunt asiam.
europam. africamque reputantes. Quarum europa quam plurimis
fluminum alueis interriuata uariisque prouintiis denominata;
termino dire emptionis limitatur patriis. Harum quaedam
spatiosissima. multiplici innumerabilium hominum frequentia
ceterarum copiosissima nuncupatur germania. In qua ister fluuius
de cacumine montis adnoe ortus. in lx amnibus augmentatur
profusius et a meridie ad orientem means procellosus; germaniamque
et scithiam usque eo quo ponto scithico recipitur; discriminatur
uocitatur danubius. In copiosa igitur intercapedine a danubio ad
scithici ponti usque confinium diffuse. commorantur fere gentes et
barbare; quae ex canza insula oceano hinc inde circumsepta. uelut
examen apium ex canistro. seu gladius e uagina. diuersitate
multimoda; dicuntur prosiluisse consuetudine barbarica. Est namque
ibi tractus quam plurimis alaniae. situsque nimium copiosus
datiae. atque meatus multum protensus greciae. Quarum datia; extat
medioxima. In modum corone instarque ciuitatis premagnis alpibus
emunita. Quos protente anfractus amplitudinis furentes incolunt
populi. premonente marthe bellicosi. scilicet gete. qui et gothi sarmate et
amacsobii tragoditae et alani. quam plurimaeque gentes meo tridibus
paludibus excolendo commorantes. He namque gentes. petulanti nimium
luxu exardescentes. feminasque quamplurimas singulari turpitudine
stuprantes commiscendo. illinc soboles innumeras obscenas inliciti
conubii commixtione patrando generant. Hi postquam adoleuerint
rerum possessionibus contra patres. auosque aut sepius inter se
ferociter obiurgati fuerint exuberantes; atque terram quam
incolunt habitare non sufficientes. collecta sorte multitudine
pubescentium. uae terrae moritu in externa regna extruduntur
nationum. ut acquirant sibi praeliando regna. quibus uiuere
possint pace perpetua. quemadmodum fecerunt getae qui gothi. toto
paene europam usque eo quomodo morantur depopulati. Caeterum in
expletione suarum expulsionum atque exituum; sacrificabant olim
uenerantes thur deum suum. Cui non aliquod pecudum neque pecorum.
nec liberi patris. nec cereris litantes donum. sed sanguinem
mactabant humanum. holocaustorum omnium putantes preciosissimum eo
quod sacerdote sortilogo predestinante. iugo boum una uice diriter
iacebantur in capite. collisoque unicuique singulari ictu; sorte
electo celebro. sternebatur in tellure. perquirebaturque leuorsum
fibra cordis scilicet uena. Cuius exausto sanguine ex more sua.
suorumque capita linientes librant caeleriter nauium carbasa
uentis. illosque tali negotio putantes placare uelociter nauium
insurgebant remis. Sin uero maiori sorte equites egressi essent;
mauortia erigebant uexilla praelii. Sicque suis a finibus
elabentes; tenebant intentionem in gentium mortiferam
concussionem. Exulant quippe a patribus; ut arietent uiriliter cum
regibus. Dimittuntur a suis inopes. ut mercentur ex extraneis
dapes. Priuantur suorum fundis; ut locentur quiete alienis.
Pelluntur extorres; ut fenerentur praeliantes. Truduntur a suis;
ut participent cum alienigenis. Segregantur sua natione; ut
gratulentur exterorum possessione. Linquuntur a patribus; forsan
non uidendi a matribus; Erigitur asperitas iuuenum; in
demolitionem gentium. Liberatur patria. suis incolis defaecata.
Caeterae condolent prouitiae; plurimo hoste nequiter toxicate. Sic
depopulantur cuncta. quae sibi sunt obstantia. Nauigant prope
maris littora; ut uendicent sibi terrarum spolia. Vno regno quae rapiunt;
in aliud deducunt. Petunt sequestra pace portus; causa mutuandi
raptum fenus. Igitur daci nuncupantur a suis danai uel dani. glorianturque
se ex antenore progenitos. Quique troie fuerunt depopulatis. mediis
elapsus achiuis. illiricos fines penetrauit cum suis. Hi namque
daci relato ritu olim a suis expulsi. qua suos tractus frantia
protense exporgit. cum duce ANSTINNO ferociter sunt apulsi. Hic
sacer atque ferox. nimium crudelis et atrox.
Pestifer infestus toruus trux flagitiosus
Pestifer inconstansque procax uentosus et exlex
Letifer inmitis praecautus ubique rebellis
Proditor incentorque mali duplex simulator
Impius et tumidus pellax deceptor et audax
Furcifer incestus infrenis litigiosus
Pestiferique mali augmentum do incrementum
Non atramento uerum carbone notandus
Et tanto scelere ante alios immanior omnes
Quantus ad astrigerum tendit suspectus olymphum
Huc illucque profugas contaminauit gentes; earumque sibi et suis
uendicauit facultates. Galliae potestatis inuasit dominium;
franciscum usurpauit sibi regnum. Temerauit sacerdotium;
conculcauit sanctuarium. Verbis factisque lacessiuit francorum
regem; ciuitatibus cum suis triste commorantem. Fremit circa muros
presidiorum; ceu lupus circa caulas ouium. Floccipendit francos;
suis presidiis metu receptos. Persequitur cunctos; ceu leo ceruos.
Trucidat inuentos; quos repperit sepositos Efficitur strages;
iugulantur cuspide tristes. Multatur clerus; crudeli morte
punitus. Casulas nefarii induunt; quas altaribus sacris diripiunt
Vestitur alba; offitio misse dedicata. Quisquis in illos arma
sumit; interimitur crudeliter. Cetera gens armis frigida; ducitur
captiua. Vxores a pluribus stuprate; ducuntur flebiliter aduenae.
Omnis puellarum sexus; ab ipsis turpiter deuirginatur.
Coniuuenibus senes; longe lateque trahuntur extorres. Quicquid est
animalium; redigunt in precium. Crescit rabies furiosa; multis
malis augmentata. Quintini testis meritis super aethera noti
incenditur delubrum; monasticis rebus praebalteatum. Caetereque
omnes aecclesiae. in finibus uermandensium locatae. Agoniteta
christi Dionisii monasterium; uulgano superante est fauillatum. Emmo
nouiomacensis episcopus cum suis diaconibus; iiiito kalendis MAI heu
pro dolor. est peremptus. Omnisque gens desolata; ad naues est ducta
captiua. Confessorum christi Medardi et ELIGII basilicae; ab ipsis nefariis
sunt peruste. Sanctae Genouefe uirginis sacra aecclesia parisiis
locata; ab ipsis nefandis est combusta. Caetereque aecclesiae
extra munitionem locatae per totam frantiam diffusae; comburuntur
paene uniuerse. Grassante malo desolatur frantia; penitus
euacuata. Luget liberi cererisque inobs; quibus fuerat olim
locupletissima. Meret se suis incolis destitui; agricolisque
priuari. Eiulat uomere non exarata; cultroque inculta. Torpescit
quiescendo terra. labore boum non exercita. Ignorantur peruia;
uestigiis hominum non atrita. Siluarum fruticumque atque nemorum
genere; densantur campi uoluente tempore. Conclamata est salus;
uiteque fiducia recessit ab hominibus. Nauigio ipsi daci petebant
aquas; indeque exilientes populabantur finitimas terras. Nocte
inuadebant iacentium corpora. lethei soporis quiete sepulta.
Omnibus uastatis quae fuerunt sibi uisa. et non repperientes
praelii usquam certamina in tota francia. remearunt praedando
omnia ad nauium praesidia. Omnibus igitur accersitis super suo
negotio quid agerent consulturis. omnium alstignus unus pro
omnibus inquit nequissimus Optatae nobis crebrescunt aure.
facilesque nobis uiam spirant uenti secundi. Si uobis non
displicet romam eamus. eamque sicuti frantiam nostro dominatui
subiungemus. Hoc consilium complacuit omnibus uelisque lectis a
praedatoribus. torquent proras franciscis a littoribus. Altis
namque longe lateque fluctibus tactis terrisque cis. citraque
littora sibi uendicatis romam dominam gentium uolentes clam
adipisci Lux urbem quae Luna dicitur. nauigio sunt congressi.
Principes igitur ciuitatis formidoloso tantorum impetu exterriti;
munierunt urbem quampluribus armigeris. Decernens alstignus
blasphemus. ab omnibus non posse ciuitatem capi armis; dolosum
repperit consilium nefandissimae fraudis. Misit itaque nuntium ad
comitem ciuitatis et ad episcopum; subsequentia uerba illis dicturum.
Qui conspectui illorum adsistens; talia coram profudit dicens. Alstignus
dux dacorum. uobis fidele seruitium. et omnes pariter sui. sorte
dacia cum ipso eiecti. Non uobis incognitum quod sorte dacia
expulsi. per fluctiuagum pelagus circum omnia maria turbine
mirabilium maris elationum traditi francigene gentis regnum sumus
aduecti Hoc quoque regnum nobis sorte deorum concessum inuasimus.
multum praeliis contra gentes francigenas obnixe certauimus.
totumque regionis locum illius nostri senioris imperio
prostrauimus. Verum omnibus nostris ditionibus subiugatis reuerti
uolentes ad terram nostrae natiuitatis. prius aquilonibus aduersis
postea zephiro nothoque nobis contrariis obtriti finibus inuiti
uix adnatauimus uestris. Vestram urbem nec ferro depopulari. nec
praedas uenimus pagi uestri ad naues deducere. Non nobis ea uis.
tot periculis fatigatis. Sequestram nobis pacem precamur date.
quae necessaria sunt liceat emere. Noster senior infirmatus
multisque doloribus plenus. uult a uobis fonte salutifero redimi.
christianumque sese fieri. Et si morte hac in infirmitate
praeoccupatus fuerit. uestra misericordia uestraque pietate hac
ciuitate sepeliri. Hoc audientes praesul et comes. responderunt
internuntio dicentes. Perpetui foederis pactum uobiscum agimus.
uestrumque seniorem christianum facimus. Internuntius autem
quaeque fraudulenter illis dixit. et quaecumque ad eis dolosus
audiuit. nefandissimo omnium seniori suo renuntiauit. Data igitur
sequestra pace. multisque competentiis. multisque comptionibus
atque mutuis conuentionibus cootuntur perfidi pagani. uicissim et
christiani. Interim praeparatur ab episcopo balneum perfido non
profuturum. Sanctificantur aquae. putei gurgite exhauste.
Illuminanter cerei. ad sacrum misterium lauacri. Aduehitur
prestigiator anstignus. dolosi consilii repertor maleuolus. Intrat
perfidus fontes. corpus tantum diluentes. Suscipit nefarius
baptismum. ad animae suae interitum. Suscipitur de sacrosancto
baptismate ab episcopo et comite. Deducitur quasi infirmus. sacro
chrismate oleoque delibutus. Non egrotus sed eger. negotio
perfidiae miser. Deportatur quasi infirmus ad nauis contubernium.
corpore dealbatus tantum. Conuocat igitur ilico omnium nequissimos.
super sua fraudulenta dolositate consulturos. Pandit illis secretum
cretum exsecrabile. quod conceperat furioso corde. Imminenti nocte
me mortuum nuntiate comiti et presuli. et deposcite nimium flentes
ut faciant me neophitum sua urbe sepeliri. Enses et armillas et
quicquid est mei iuris. dicite uos daturos illis. Illi autem ut
iussu fuerat ante dominos ciuitatis uenientes. dixerunt eiulantes.
Noster senior uester filiolus. pro dolor est defunctus. Precamur
miseri. ut in uestro monasterio ut sepeliri eum faciatis. et
munera quae uobis moriens iussit permaxima dari recipiatis. Illi
namque tali sophismate decepti. dandisque et accipiendis muneribus
quasi excecati. spoponderunt corpus recipi et in monasterio
decenter humari. Internuntii autem regressi renuntiauerunt quae
fraudulenter impetrauerant funesti. Tunc contumax pestifer gaudens
super responsis eorum. uniuscuiusque tribus mandat praecipuum.
Congregatis autem omnibus. nequissimorum nequior dixit anstignus.
Mihi modo facite feretrum. et superponite me quasi mortuum. Arma
mecum in ipso collocate. et uos in girum circa ipsa flebiliter
state. Vos per plateas ululate. uestrosque me cogite plangere.
Tumultuet uox uestra. per cuncta nostra tentoria. Concrepet uox
qui praesunt nauibus cum ceteris cohortibus. Armillas et balteos
ante feretrum facite ferri. Gemmis auroque politos; secures
ensesque exponite. Fit dicto citius; quod mandarat funestus.
Auditur clamor ululatuum; tumultusque lugentium. Resonant montes.
pro uocibus dolose merentium tinnientes. Conuocat presul campaniis
gentem. diffusam per totam ciuitatem. Venit et clerus. monasticis
uestimentis indutus. Similiter principes illius urbis. martyrio
coronandi. Affuit femineus sexus. in exsilium deducendus. Pergunt
unanimes contra monstrum. feretro impositum. Baiulant scolastici
candelabra et cruces. maioribus precedentes. Aduehitur a paganis
anstignus. uiuus super feretrum positus. Atque in exitu ciuitatis.
obuiant christiani paganis. Ab utroque populo comportatur ad
monasterium quo sepulchrum eius erat paratum. Preparat se
episcopus. missam pro suo filiolo celebraturus. Choro stat et
clerus. offitiosissime cantare suetus. Ignorant trucidandi
christiani. dolum mortiferae fraudis.

Decantatur missa. sollemniter caelebrata. Participant omnes
christiani; mistico sacrificio iesu christi. His missarum
solemniis decenter expletis. paulatimque paganis congregatis.
iussit praesul corpus ad sepulturam deferri. Pagani cum magno
clamore petebant feretrum. et dicebant alternatim non eum
sepeliendum. Stabant igitur christiani super responsis eorum
stupefacti. Tunc astignus feretro desiluit. ensemque fulgentem
uagina deripuit. Inuasit funestus presulem. librum manu tenentem.
Iugulat presulem prostrato et comite. stantemque clerum in
aecclesia inermem. Obstruxerunt pagani ostia templi. ne posset
ullus elabi. Tunc paganorum rabies. trucidat christianos inermes.
Traduntur omnes neci. quos furor repperit hostis. Seuiunt infra
delubri septa. ut lupi infra ouium caulas. Corde premunt gemitum
mulieres. lacrimasque effundunt inanes. Iuuenes cum uirginibus.
loris contenantur simul. Vltima uitae dies accidit omnibus.
breueque et inreparabile uitae tempus. Prosternunt per menia urbis
preliantes. quoscunque repperiunt robustiores. Atteruntur ciues.
seuiente marte dolentes. Gens quae preerat nauibus. adest portis
bipatentibus. Stat muchrone chorusco acies ferri. strictim parata
neci. Iungunt se preliantibus. hinc inde certantes altrinsecus.
Crudeliter perimunt omnes. quos repperiunt armis obstantes. Tandem
finitur duellium. heu perempto coetu christianorum. Cetera namque
manus flebilis ducitur nauibus. Conquiescit furentis astigni
rabies. prostratos propter urbis principes. Gloriabatur astignus
cum suis. ratus coepisse romam caput mundi. Gratulatur tenere se
monarchiam totius imperii per urbem quam putabat romam quae est
gentium dominatrix. Hanc non esse romam postquam didicit. commotus
ira sic inquit. Predamini omnem prouintiam. et incendite urbem
istam. Captiuos et spolia. conducite ad naues quamplurima.
Sentiant coloni istius terrae. nos in finibus illorum uersasse.
Quod mandat teter. gaudet parere minister. Omnis prouintia
inuaditur. hosteque nequissimo superatur. Strages quamplurima
efficitur. captiui ad naues ducuntur. Gladio et incendio deuastant
omnia quae fuerant illis in presentia. Onerant naues his expletis.
captiuis et spoliis. Iam uertunt proras. ad francigenae gentis
regnum ducendas. Permeant mare ueliuolem. reuertentes ad frantiae
regnum.

FRANTIA tot gentes superans iam marthe superbas
Offitiis intenta piis profusae et honestis.
At crines in te populi Dominata uolentis.
Spargere te et uano Conamine contaminare.
Imperio acquisita tuo Bis ter trina regna
Fortis dura ferox. Constans robustaque cauta.
Legifera insignis. Mitis lenis luculenta.
Strenua fida comis Belli rebus studiosa
In cunctis uincensque Potens solersque triumphis.
Pondere sed sceleris Tanti nimium cumulato
Regeque posthabita Cunctos purgamine plena.
Mandatis domini Spretis super astra tonantis.
Nunc prostrata iaces Super arma sedens uerecunda
Attonita et stupefacta. Nimis hebes anxia tristis.
Conculcata. lacessita. et spreta. Increpata
Infestisque reis Spurcis Toruis Scelaratis.
Pestiferis tumidis Ventosis flagitiosis.
Nam recidiua armis Cito surge uelotius insta
Consilium tibimetque tuis nunc et quaere salubre.
Horrendi nefas multis erroribus acti
Poeniteat Pudeat Te tedeat horreat atque
Scribe dei mandata tui. Recitando per omne
Altera progenies illa datia dimittitur
Remigio tumidas Valido lapsura per undas.
Bellabit pugnas in te per tempora multas
Prelia robustis Exercens martia telis.
Effera francorum contumdet milia bellans
Foedere complacito tandem iam pace quieta
Imperiumque tuum nomenque aequabit olympho
Gentes et tumidas tibi Deseruire negantes
Contundet gladio Mitescet Suppeditabit.
O felix o terque quater et milies alma
Salue tripudians Et aueto in secula regnans.