bibliotheca Augustana


	Iohannes de Alta Villa ca. 1150 - post 1200
		A r c h i t r e n i u s L i b e r S e x t u s _____________________________________ Capitulum 1 De Arturo, Ramofrigio, Walgano in Avariciam dimicantibus Capitulum 2 De transitu Architrenii in Tylon Capitulum 3 Oracio Archite de ira Capitulum 4 Oracio Platonis de livore Capitulum 5 Invectio Catonis contra divicias Capitulum 6 De transitu Megere et Mortis ab inferis in potentes Capitulum 7 Exclamacio in divicias Capitulum 8 Oracio Diogenis de contemptu mundi Capitulum 9 Oracio Socratis de commendacione Diogenis, Cratetis et Democriti Capitulum 10 Oracio Democriti quod divicie non sunt habende nisi ut expendantur Capitulum 11 Oracio Ciceronis de prodigalitate vitanda Capitulum 12 Oracio Plinii quid sequatur ex luxu Capitulum 13 Oracio Cratetis de aule incommodis Capitulum 14 Oracio Senece de glorie contemptu Capitulum 15 De Alexandro Capitulum 16 De morte Homeri _____________________________________ Capitulum 1 De Arturo, Ramofrigio, Walgano in Avariciam dimicantibus Ex alio belli cuneo sumus: alter Achilles, Arturus, teretis mense genitiva venustas, Et Ramofrigius, dandi non unda sed equor, Et Walganus ego, qui nil reminiscor avara 5 Illoculasse manu. non hec mea fulgurat auro Sed gladio dextra; recipit, quod spargat, et enses Non loculos stringit. nec opes incarcero miles Degener et cupide cumulato rusticus ere. At me bella vocant et te tua forsitan urget 10 Sollicitudo, vale." non expectatus eunti Reddidit ille 'vale' meditativusque recedit Corde querelanti, quod scrutativus et Austrum Viderit et Thetide miranti merserit Arthon, Effusoque vagus oculo perlegerit orbem, [Nullaque propositi datur exoptata facultas.] Capitulum 2 De transitu Architrenii in Tylon Intimus ergo tumet vultusque superfluit ira, Purpureisque furor animi coquit ora caminis. Nec mora, dum fervet nec tempore temperat ignem, Floridulum mundi thalamum Verisque penates 20 Advenit usque Tylon, ubi numquam labitur - absque Preterito presens - plus quam perfecta venustas. Perpetuatur honos rosulis, intacta senecte Lilia pubescunt, senium nec bruma nec estas Advehit et veris eternativa iuventam 25 Floribus ipsa loci deitas nativa perhennat. Hic, ubi planicies patulum lunatur in orbem, Philosophos serie iunctos circumspicit; in qua Architas varios excessus explicat ire Et docet, hac mentem Furia vexante, labores. Capitulum 3 Oracio Archite de ira 30 "Ira malum deforme viris, quo pectus acescit, Sensus hebet, languet studium, sollercia lippit, Cecatur racio, pietas tepet, alget honestas, Macrescit virtus, vicium pinguescit, inundat Livor, adest facinus, lex nutat, norma vacillat, 35 Pax titubat, surgit odium, clemencia vergit, Cedit amor, crescit hostis, rarescit amicus, [Insidie serpunt, ruit impetus, evolat ardor,] Bella fremunt, Bellona tuba, Mars intonat ense, Vita fugit, viteque sopor mors ultimus instat. 40 Ira malum, quo non aliud velocius alas Urget in errorem pennasque in devia versat. In faciem surgit et pectore nascitur ira, Interiusque cremat et vultibus exilit ardor, Precipitesque furor animos rotat, ora perurit. 45 Hic rogus, exterius celari nescius, urit, Accensoque labor animi vulgatur in ore, Nec tacet archanum mentis facundia vultus. Imperat hec dextris rabies natosque parentum Immergit iugulis, contraque in pignora patres 50 Efferat et fratris frater bibit ense cruorem. Cognatas acies alterno sanguinis haustu Polluit et gladio nature federa rumpit. Cedibus accedunt cedes, et ceca nefandis Implicat in facinus pugiles audacia sensus. 55 Ire fida manus cladesque ancilla ministrans Surgit et exilium pacis molitur iterque Rumpit in omne nefas: Rabies germana Furoris, Pronus in arma Furor, stricto vagus Impetus ense, Indocilis flecti Feritas et cognita sceptris 60 Sedicio cecusque Tumor regnique Tirannis [Et soror et coniunx, et belli semina, Lites Litigiique tube, crudoque Insania vultu,] Rixarumque Faces et Iurgia plena cruoris, Cedeque Sevicies Ire clausura tumultus. 65 Ira iuventutis solitus calor, ardor amantum Acrior in penas stragique paracior ense, Maturasque neces laqueo, face, cuspide cogens, Cum Veneris voto contraria ludit amantes Alea, nec motus animi Fortuna secundat, 70 Nec ferit ad libitum voti quo tenditur arcus. Ira parens Odii, quod proles tercia Livor Subsequitur, pestis utriusque diucior heres." Audit et incinerat gelidis fornacibus ignes Et sepelit vivam prius Architrenius iram. 75 Pascitur auditis, propius sedet, erigit aurem, Cor patulum solvit; etenim sermone carenti Gloria precessit. sequitur Plato verba secundans. Capitulum 4 Oracio Platonis de livore "Ecce furor livoris acus maiorque Megera Invidie, fame cumulum raptura beatis. 80 Non pudet in mundos maculas iurasse, notatis Adiecisse notas. Herebum fastidit Erinis Maternamque Stygen, nostras peregrinat in edes Hospita dente gravis, didicit revocasse favores, Exacuisse dolos, clausos aperire reatus. 85 [Ipsa scelus fictura nefas, tortura flagello] Pervigili mentes, successibus egra, sinistros Ad casus lugubre canens, lacrimosa secundis, Gavisiva malis, ideo merore serenum Et risu lacrimans fatum comitatur amaro. 90 Livori assistunt Rabies animosa, Tumultus, Pax armata dolis, suspectum Fedus, amoris Umbra, latens Odium, gladio Mars igneus, 'arma, Arma, viri' Bellona tonans et pronuba belli Sedicio, primumque ferens Discordia pilum. 95 Livor in insidias et in ebria tela veneno Irruit et varia cumulantur pocula morte Exundantque neces, nec inexpugnabile prestant Divicie vallum, sed vino purpura cedit Mortibus hamato, dampnique incauta potestas 100 Illud easque bibit; aliudque infunditur ostro Quam Tyrium virus: hoc enitet, enecat illud; Erigit hoc fastus, illosque ulciscitur illud. Detulit a superis radicem Livor et ortu Summus summa petit, superisque simillima pulsat, 105 Certamenque deis plus quam civile minatur. Divitis et celo redolentis lilia fame Livoris decerpit hiemps, insultat honori, Extenuat laudes, adimit virtutis odorem [Nariculis Fame, superos fragrancia morum] 110 Balsama delimat, virus inspirat et atro Polluit afflatu, dens improbus omnia carpit Nec sibi depercit, in cetera Livor et ipsum Sevit in auctorem, roditque et roditur idem. Livor opem pressis et opes sublimibus aufert 115 Provectumque bonis, meritis infesta Celeno, Eternum fornax odium coctura noverce. Et puto philosophis laterum livore potentum Tollitur accessus metuendaque gracia sceptri; Nam livor titulum, quem non habet, odit haberi." Capitulum 5 Invectio Catonis contra divicias 120 Ut modus est verbis, subeunt partita favorem Murmura, nec serpunt vacui livore susurri. Nec mora, dum linguis immissa licencia fandi Materias versat, iuvat exclamasse Catonem: "O inopes virtutis opes! o gloria paucos 125 Productura viros, celoque invisa potestas, Nec loculis factura deos! felicia molles Seducunt animos, nec sunt commercia regnis Cum Iove, nec mitra superis accedis; inopsque Plus anime quam dives habet, levioribus alis 130 Pauper in astra volat, dulcique pecunia mole, Quos aluit, lesura premit, nec Cresus in auro Fata fugit, perdensque deos non perditur umbris. [O Herebi descensus, opes, et maior Averni] Introitus mortisque fores, quas Cerberus alter 135 Ambitus extruxit medioque erexit in orbe, Qua surgit cum divitibus factura Megera Colloquium notaque diu cum prole susurrat Et iacit amplexus et plaudit et oscula miscet, Incautoque doli ridenti arridet alumpno. 140 Interdum Stygias attencius edocet artes Sollicitumque minus intorto verberat idro, Effusumque iacit Stygium per viscera virus, Quo nequeat non velle nefas scelerumque soporem Nesciat et numquam facinus succumbat honesto. Capitulum 6 De transitu Megere et Mortis ab inferis in potentes 145 Hac solitum decurrit iter totumque Megera Advehit infernum; quicquid Plutonius axis Educat immundum, viciorum turba, sinistra Progenies noctis, matrem complexa feruntur Emerguntque sinu, bibulasque paludibus aulas 150 Aspergunt Stygiis, propiusque vocantur et omni Assunt consilio. verum cum sorde fluenti Polluti satis est et fuse lacius orbem Afficiunt macule - nec Ditem evadere dites Dant delicta fidem -, Mors ecce, extrema dierum 155 Vespera, pallenti subito procedit amictu [Accensamque tenet sicco Flegetone cupressum,] Que decisa rogis pigmentet odoribus auras, Divitibus supremus honos. prenuncia Fati Noctua precedit, properanti Morte propinquos 160 Occasus infausta canens, buboque sinistri Augurii vates; evumque in dulcibus annis Atropos abrumpens Fati comitatur euntis Indivisa vias, Lacrime Planctusque sequuntur Et Gemitus, fletuque madens Decisio vultus, 165 Funeribusque comes Ululatus et horrida crinis Arduitas, scissoque come Iactura capillo, Diruptique Sinus et meste vestis Honestas Et manuum presso coeuntes pectine Nodi. Inserit ergo manum trabeis gremioque reducto 170 Exuit, et dextre sceptrum, diadema revellit Crinibus, et Stygie spoliatum mandat harene, Funebrique tuba victrix circumsonat aulam Et superis vindex clangoribus ethera pulsat, Optatumque deis reserat clamore triumphum 175 Et de divitibus nota est victoria celo. Capitulum 7 Exclamacio in divicias O subito lapsurus apex! o pendula rerum Ardua, precipitem gravius factura ruinam! O mundi lugubris honos et debile robur, [Divicie, Fati dubio quassabile flatu!] 180 Haut procul a mentis oculo ventura recedat Illa dies, quam clausa Dei prudencia differt Occultamque videt, que tandem cognita regum Mordeat excessus penamque excedere crimen Vindicet et laqueis doleant crudescere regna. 185 Nec solio parcet superum clemencior urna Nec penam redimes, quod mundum polluit, auro, Cum - trabea tandem cessura moribus - ignis, Quem Flegeton sudat, gemmarum diluet ignes Vernabitque deum solio trabeata casarum 190 Sobrietas, tandemque dato fulgebit in ostro Gaudebitque - velit Dominus! - vitale Iohannes Eternare iubar, roseis ardere corone Sideribus, quam non odium, non forcior etas, Immo nec invidie rabies suspecta venenis 195 Excuciat, vitemque metet, quam plantet, honestas." Capitulum 8 Oracio Diogenis de contemptu mundi Hic subicit nec amara timens nec dulcia sperans Diogenes, fixus animo, sed mobilis ede: "Si quicquid gemino Phebus complectitur arcu, Imperio stringas, tumulo non maior humandus 200 Occidis et tandem, cui non suffecerat orbis, Magnus Alexander parve non sufficit urne. [Si Paridis forme rosei precelleret oris] Gloria nec vultus macule nubesceret umbra, Occiduus sol ille perit floremque iuvente 205 Vel fati cesura terit vel lima senecte.a Si prelustre genus, si regius ortus adusque Innumeros decurrat avos, non sanguinis illa Lux addit meritis; patrem dediscit in ense Neptanabi proles, matremque absolvit in armis. 210 Si fame radies titulis insignis et alto Nomine gemmescas, anime non tergis olentes Sub fama redolente notas, nam mentis inumbrat Laudis oliva rubum, nec spinam pectore vellis. Si quicquid Socratis exundat fama, capaci 215 Hauseris ingenio, nichil est hausisse, tuumque Insipidum scire est, nisi quod condivit honestas, Nec morum redimit cumulata sciencia dampnum. Si longo senii fastidia traxeris evo Nestor et ad quarti numerus processerit annos 220 Limitis exiguam sub morte crepuscula lucem Claudunt et sedes superest suprema sepulcrum. Si toto physice lucteris robore, lucis Continuasse moras, stamen tamen Atropos evi Rumpit et in mortem non est prescriptio vite, 225 Producitque dies sed non medicina perhennat. [Si quicquid Tirius accendit murice pecten] Aut Sidonis acus, nature simia, Serum Velleribus fecunda parit, si quicquid ubique Vestis abest, habeas, uni toga sufficit una. 230 Si quicquid gremio nutrit Rea, lactat in undis Nereus aut Bachus pressa vomit ebrius uva, Affluat, et precio cultuque arrideat ori Copia, quo turges, uterum non amplius imples. Si varie sedes, si sit populosa domorum 235 Turba tibi, si mille lares, si milia, sola Te capit una domus et frustra nanus in astra Turribus accedis, casula contentus Amycle." Capitulum 9 Oracio Socratis de commendacione Diogenis, Cratetis et Democriti Vix ea, cum Socratis surgens facundia verbo Continuat verbum, reliquos affatur et ora 240 Sermonemque simul socias convertit ad aures: "Hec rigui virtus cynici, quam nulla soluti Polluit ebrietas luxus. o sobria pransi Letaque ieiuni sacies! o rara verende Maiestas casule soliumque volubilis aule 245 Doliolum, cuius patula fore ianua numquam Limine nodatur, non obiectura frequenti Hostia convive nec mandatura repulse [Dedecus occursu; fervorem, frigus, utrumque] Evasura malum nec conquestura molestas 250 Aeris esse vices, properanti terga periclo Obicit, et verse faciem non verberat Austris Eolus, imber aquis, nive bruma, vaporibus estas. Magni sprevit opes, curarum pondus, et aurum Insidiis plenum, suspectaque munera leti 255 Horruit, intactus gladios ridere latronum Maluit et iuguli vacuus servasse cruorem. Erubuit transisse modum, quod flumina ligno Hauserat, et calicis digitos collegit in orbem, Libandoque manus docuit servire fluento, 260 Omnifico facta Nature pocula torno. Indolis activa placuit, passiva laborum Paupertas, vicii declinativa, malorum Ablativa, virum genitiva, dativa bonorum. Flevit opum risus lacrima mordente, Platonis 265 Sidonio fastu corrupta cubilia mente Et pede calcavit. Nature fercula numquam Fastidivit, olus pallenti maluit unda Quam lingue faleris Siculum mollire tyrannum Alter Aristippus, vestiri cannabe liber 270 Quam trabea servus et se quam regibus uti Integer, haut sapido pretexte lesus odore, [Uberius felix anime quam vestis in auro.] Cum peteret voto studii Thebanus Athenas Philosophus Crates notumque potentibus agmen 275 Collegisset opes socias, dissuada Minerve Pondera, mersit eas ne mersaretur ab illis, Passus, ut expensis impensa pecunia pessum Pessima pressetur, meritamque ut naufraga penam Naufragii lativa ferat. cum tenderet illo 280 Isdem Democritus studiis accensus, avari Sacra suosque deos, loculos, abiecit; avitos Distribuit census, librisque extructa Minervam Sorbuit, inserto consurgens mantica Phebo, Plena sophismaticis set opum ieiuna, Camenis 285 Intumuit, gravida concusso Pallade dorso." Capitulum 10 Oracio Democriti quod divicie non sunt habende nisi ut expendantur Hec ubi, Democritus: "Nullum placuisse merentur, Que Styga pro fructu pariunt, hec omnia tractu Duratura brevi, nimias mentita carenti Delicias, illumque minus factura beatum, 290 Cui magis accedunt. reprimantur vota, sitisque Extinguatur opum, nec clauso pectore census Ardor agat rimas. opibus tamen omnis in omnes Omnia posse potest, per eas suspectus ab hoste [Extorqueretur amor, nodoque adversa ligantur] 295 Insolido, censuque nefas suasura fugatur Pauperies. liceat, est ipsa pecunia sanctis Accipienda viris, licite quesita, datores Magnanimos habeat et dantibus affluat, arche Non inserta diu, rara et brevis hospita, numquam 300 Incola, nec turpe loculi questura sepulcrum. Collige sparsurus, mete que discrecio dextre Seminet et summum dandi prudencia nomen Germinet et meritis fructum producat in astris. Invidiosa Titi sit dextera, munera tanto 305 A simili sparge. quo dives splendeat astrum Esse puta munus, oblitam dona memento Amisisse diem. loculos signasse ruborem Inferat et, census que pondere sudat, hanelet Distribuendo manus. fudit Fortuna, refundat 310 Dextra; nec ardorem dandi respectus avari Congelet. ille tibi Romani maximus auctor Muneris occurrat, immo quem fausta dedere Tempora Normannis, qui dandi sidere mundo Et superis fulget, cui, qua non prebuit, hec est 315 Visa nefasta dies; ille est, cui Copia cornu Fundendique vicem ieiuno tradidit orbe." Capitulum 11 Oracio Ciceronis de prodigalitate vitanda [Hic Cicero verbis instantibus ora resolvens:] "Dando tamen prefige modum, substringe solutos Muneris excursus, iusto moderancia fine 320 Temperet expensas cedatque improvida ceci Ebrietas luxus, moderandi limite dandi Luxuriem precinge, pati largicio frenum Noverit et, quantum permittit copia, funde Largus, in exhibitis habiti modus arbiter esto, 325 Meta sit expense dandique auriga facultas. Luxus opum consumit opem, dandique potestas Carpitur et carpit. non est insania maior Quam, quod posse cupis, niti non posse. daturus Et dans esse nequis, si luxum consulis. ille 330 Hoc illo perimit; dare, quod manus ebria spargit, Ire datum tollit. sumptu consumeris, urges, Quod doleas, spernis hodie, quod crastinus optes. Prodige, de pleno vacuum concludis, amarum De sapido, de luce lutum, de Cesare Codrum, 335 Ludibrium de laude, nichil de quolibet. istud Prodiga prodigium novit manus, amplius equo Amplificans sumptus, habitisque licencius utens Quam liceat; Natura petit, Fortuna ministret. Carptor opum vilescit inops. dum divite dextra 340 Dat, redolet; post munus olens mendicat ubique, [Inveniens nusquam, queritur, dum querit, amaros] Non prescisse dies, cum dulcibus usus amico Fideret in Fato. pudet illis esse pudori, Quos dives decuit, fusi reminiscitur eris 345 Amissique piget et opes fluxisse, refluxum Non habuisse dolet, Fati resilire favorem Ingemit et vellet - Fortuna dante - dedisse Parcius et dextre male precavisse sinistram Devovet et sero, quem leserit alea, ludi 350 Penitet elususque manum, qua luserit, odit." Capitulum 12 Oracio Plinii quid sequatur ex luxu Talibus annectit redolenti Plinius ore: "Prodigus es, sequitur: eris indigus. huius Egestas Est vicii vindex, meritaque ulciscitur ira Pauperies luxum, tenui contracta cubili, 350 Panniculo sordens, ventri ieiunia longo Indicens odio; Cereris Bachique recedunt Accessus soliti, stomacho succedit inani Egra Fames ardensque Sitis, vacuumque rapine Instruit et dextram, qua fuderit omnia, furto 360 Dampnat et ere manus alieno polluit, omne Pro modico suasura nefas, clausisse bilingues Ingeniosa dolos, ut, qua sibi deficit, alter Supplementa ferat. omni, quo pauper habundet, [Limite procedit et primi rursus inundat] 365 Diluvium luxus solitumque refluctuat equor Et manus ad dandi revolat, quem noverat, estum. Cura prodigitur dando qui prodigit. eris Creditor occurrit: gravis, urgens, improbus, acer Impaciensque more, repetendi prodigus, ire 370 Largus, avarus opum; tantoque protervius heret, Quo magis eris eges, quo plus sub mole terentis Lederis usure. pulsat, ferit, instat, oportet, Quod petit, ut solvas, nec solvere sufficit arche Aut loculi macies. quid ages? te pessimus ille 375 Undique divellit; et dandi si qua reliquit Primus amor, dantur; sed eo dilacio dono Venit emisque moras, sed, qui prius institit, idem Maturat reditum dolor, interrupta quievit Rixa, sed ad tempus, redit in fervore tumultus 380 Asperior maiorque furor. mors sola dolores Sopitura venit, latura beacius esse Et miseris optata quies; solacia pene, Que vita est, mors pena parit. respirat egestas Mortis in amplexu, viteque molestia leto 385 Tollitur et vulnus curatur vulnere, pena Pena, dolore dolor. ut te tot, prodige, tandem Eruat adversis, ut tot pulsantibus obstet, Supremi metuenda venit clemencia fati. [Parcius a loculis expense audacia surgat] 390 Ad census contracta modum, ne debita mensi Devoret una dies, mensisque ligurriat anni Suffectura more. si qua est improvida, non est Sepe datura manus. nemo nisi parcus habebit, Unde diu largus effundat muneris urnam, 395 Solaque munifico laudes cautela perhennat." Capitulum 13 Oracio Cratetis de aule incommodis Interea dubio versans in pectore Crates Quando mersit opes, longum meditatus: "En" inquit "En memini, loculos odi, mundumque daturas Fortune contempno manus. erroribus ortum 400 Divicie prestant et opes delicta tuentur, Libertasque datur viciis et semina culpe Prefecunda iacit, nec non altissima fati Nulla venit sincera dies, maiorque potestas Sevius a ludo Fortune leditur et plus 405 Solliciti quam pacis habet, semperque beatos Altius, adversis labor inclemencius urget. Nulla quies aule! circumvenit improbus aulam Curarum populus, vexat congesta laborum Turba potestates, alienativa quietis 410 Agmina concurrunt, regni custodia, iuris Sollicitudo minor, tractanda negocia, cause, [Iudicis examen, lis decidenda, querele,] Pauperis instantis pulsacio crebra, rogantis Importuna manus, precibusque interflua rixe 415 Asperitas, quam pigra parit dilacio recti. Rarus ibi sompnus. vigilate tedia noctis Indolitura dies equitantis vexat ocellum. Semita delicti, culpe via, strata reatus, Methodus inferni, Stygis orbita, limes Averni; 420 Nugarum lituus, falsi tuba, tibia ficti, Buccina rumoris: denso strepit aula tumultu. Altiloquus quatit astra fragor tollitque soporem Et superis, fessasque Iovis ferit arduus aures. Undique garritur: hic verbum supprimit, ille 425 Erigit; hic lingue tumidus tonat, ille susurrat; Hic socium tangit, vicium mordente cachinno, Publicat ille scelus, gravius ledente susurro. Ille movet rixas, hic corripit; ille flagello Vapulat, hic lingua; contempnitur ille vel illa, 430 Prevalet is vel ea. raro tamen elicit aula Eloquio laudes et se vix aulicus offert Laudandi studio; sepelit, quod novit honestum, Denudat vicium, meritum sub criminis umbra Occulit et fame picturam moribus aufert. 435 Hic scelus antiquum memorat, gaudetque relatum [Non solus scivisse nefas, nullique pudendum] Commisisse pudet, socii submurmurat aure Laudantis facinus, avidoque in crimina verbo Iactitat hic factum, deliberat ille futurum. 440 Non faleris, non felle vacat fecunda malorum Lingua parens, omnisque pluit facundia nugas. O male felices, quorum nec purpura morbos Nec loculus curat, nec opes suprema morantur Fata, nec ad nervum revocatur mortis harundo. 445 Dives apud Ditem veniam non impetrat auro, Nec cupide vendit Cereris gener auctius evum. Non parcit trabee subeunti Cerberus, illum Nec regni gladius nec mitre cornua terrent. Non homines humana beant; similemque beato 450 Forma, genus, pretexta facit - virtusque beatum." Capitulum 14 Oracio Senece de glorie contemptu "Sentit idem Crates, quod sentio, novimus aulam" Altitonantis ait Lucani patruus, ille Quo Nero defuncto quam vivo maluit uti. "Optima paupertas possessio! Iulius orbem 455 Sorbuit et sompnum vacui laudavit Amicle. Fulgor opum cecat. Fortuna miserrima, quid sit, Est homini factura fidem: quid possit in alto, Cernit in oppresso; quo fructu prospera rident, [In lacrimis adversa vident; quo gloria tollat,] 460 Inferiora docent; an virtus nana Gigantum In superos esset et debeat esse timori Iupiter, an possit deitas impune lacessi, Encheladi tandem rabies extincta probavit Et probat, iniectam quociens demugit ob Ethnam, 465 Alternatque latus humero nervoque sonanti, Aut manibus niti dorsoque assurgere temptat. Occubuit temere surgens Titania virtus Et caret optato presumens gloria fine. Tollo pedem fixumque ligo, nam lubricus ille 470 Est locus, accessu facilis gressuque relato Difficilis, raptisque Nothis elacio turget Et subito quevis tumet excellencia vento Et tenui novit illabi gloria rima. Capitulum 15 De Alexandro Altius ingenio raptus quam corpore, mundos 475 Innumeros potuit animo numerasse suosque Pitagoras superos; stupidus narrante dolebat Magnus Anaxarcho nec aperto lingua dolori Defuit et morbum gemitu testatus hanelo: 'Ha miser!' exclamat 'vacuos rectoris inhermes 480 Tot video mundos, michi nondum serviat unus, Nec mea dignatur casa mundus sceptra, nec unum [Exequasse Iovem Pelleis glorior armis.'] O nimis excurrens presumptio, nescia votis Ambicio preferre modum, que sola iubendi 485 Anxia diis solis regnantibus invidet orbem. Fixum non habuit successum gloria: Magnum Parvula, qui mundos siciebat, sorbuit urna. Capitulum 16 De morte Homeri Questio, quam predo fluvialis movit, Homero Institit ad mortis lacrimas, nervosior ultra 490 Quam que Meonii posset succumbere lucte. Plus equo doluit vulgo vilescere, fame Laudibus incisis inconsolanter adaucte Iacturam gemuit, qui non est passus, ut ampli Nominis arduitas modica pro parte labasset, 495 Nec tulit, ut nomen tenui nubesceret umbra."