|
-
barbarismus
-
est una pars orationis vitiosa in communi sermone; in poemate
metaplasmus, itemque in nostra loquella barbarismus, in peregrina
barbarolexis dicitur, ut siquis dicat mastruga cateia magalia.
barbarismus fit duobus modis, pronuntiatione et scripto. his bipertitis quattuor species
subponuntur: adiectio, detractio, inmutatio, transmutatio litterae,
syllabae, temporis, toni, adspirationis.
per adiectionem litterae fiunt
barbarismi, sicut «reliquias Danaum», cum reliquias per unum dicere
debeamus; syllabae, ut «nos abiisse rati» pro abisse; temporis, ut «Italiam
fato profugus», cum Italiam correpta prima littera dicere debeamus.
per
detractionem litterae, sicut «infantibu parvis» pro «infantibus»; syllabae, ut
«salmentum» pro «salsamentum»; temporis, ut «unius ob noxam» pro «unius».
per
inmutationem litterae, sicut «olli» pro «illi»; syllabae, ut «permities» pro
«pernicies»; temporis, ut «fervere Leucaten» [pro fervere «et Actia bella
videbis»], cum fervere sit secundae coniugationis et producte dici debeat.
per transmutationem litterae, sicut «Euandre» pro «Euander»; syllabae, ut
«displicina» pro «disciplina»; temporis, ut siquis deos producta priore syllaba
et correpta posteriore pronuntiet. toni quoque similiter per has quattuor
species conmutantur, nam et ipsi adiciuntur, detrahuntur, inmutantur,
transmutantur, quorum exempla ultro se offerent, siquis inquirat. totidem
modis etiam per adspirationem deprehenditur barbarismus, quem quidam
scripto, quidam pronunciationi iudicant adscribendum, propter h scilicet,
quam alii litteram, alii adspirationis notam putant. fiunt etiam barbarismi
per hiatus.
sunt etiam malae conpositiones, id est cacosyntheta, quas non
nulli barbarismos putant, in quibus sunt myotacismi, labdacismi, iotacismi,
hiatus, conlisiones, et omnia quae plus aequo minusve sonantia ab eruditis
auribus respuuntur. nos cavenda haec vitia praelocuti controversiam de
nomine pertinacibus relinquemus.
|