Ἰλιάδος Ψ

Ἆθλα ἐπὶ Πατρόκλωι.

___________________________________________________________________________________

Ὣς οἳ μὲν στενάχοντο κατὰ πτόλιν· αὐτὰρ Ἀχαιοὶ

ἐπεὶ δὴ νῆάς τε καὶ Ἑλλήσποντον ἵκοντο,

οἳ μὲν ἄρ᾽ ἐσκίδναντο ἑὴν ἐπὶ νῆα ἕκαστος,

Μυρμιδόνας δ᾽ οὐκ εἴα ἀποσκίδνασθαι Ἀχιλλεύς,

5

ἀλλ᾽ ὅ γε οἷς ἑτάροισι φιλοπτολέμοισι μετηύδα·

Μυρμιδόνες ταχύπωλοι ἐμοὶ ἐρίηρες ἑταῖροι

μὴ δή πω ὑπ᾽ ὄχεσφι λυώμεθα μώνυχας ἵππους,

ἀλλ᾽ αὐτοῖς ἵπποισι καὶ ἅρμασιν ἆσσον ἰόντες

Πάτροκλον κλαίωμεν· ὁ γὰρ γέρας ἐστὶ θανόντων.

10

αὐτὰρ ἐπεί κ᾽ ὀλοοῖο τεταρπώμεσθα γόοιο,

ἵππους λυσάμενοι δορπήσομεν ἐνθάδε πάντες.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δ᾽ ὤιμωξαν ἀολλέες, ἦρχε δ᾽ Ἀχιλλεύς.

οἳ δὲ τρὶς περὶ νεκρὸν ἐΰτριχας ἤλασαν ἵππους

μυρόμενοι· μετὰ δέ σφι Θέτις γόου ἵμερον ὦρσε.

15

δεύοντο ψάμαθοι, δεύοντο δὲ τεύχεα φωτῶν

δάκρυσι· τοῖον γὰρ πόθεον μήστωρα φόβοιο.

τοῖσι δὲ Πηλεΐδης ἁδινοῦ ἐξῆρχε γόοιο

χεῖρας ἐπ᾽ ἀνδροφόνους θέμενος στήθεσσιν ἑταίρου·

χαῖρέ μοι ὦ Πάτροκλε καὶ εἰν Ἀΐδαο δόμοισι·

20

πάντα γὰρ ἤδη τοι τελέω τὰ πάροιθεν ὑπέστην

Ἕκτορα δεῦρ᾽ ἐρύσας δώσειν κυσὶν ὠμὰ δάσασθαι,

δώδεκα δὲ προπάροιθε πυρῆς ἀποδειροτομήσειν

Τρώων ἀγλαὰ τέκνα σέθεν κταμένοιο χολωθείς.

ἦ ῥα καὶ Ἕκτορα δῖον ἀεικέα μήδετο ἔργα

25

πρηνέα πὰρ λεχέεσσι Μενοιτιάδαο τανύσσας

ἐν κονίηις· οἳ δ᾽ ἔντε᾽ ἀφωπλίζοντο ἕκαστος

χάλκεα μαρμαίροντα, λύον δ᾽ ὑψηχέας ἵππους,

κὰδ δ᾽ ἷζον παρὰ νηῒ ποδώκεος Αἰακίδαο

μυρίοι· αὐτὰρ ὁ τοῖσι τάφον μενοεικέα δαίνυ.

30

πολλοὶ μὲν βόες ἀργοὶ ὀρέχθεον ἀμφὶ σιδήρωι

σφαζόμενοι, πολλοὶ δ᾽ ὄϊες καὶ μηκάδες αἶγες·

πολλοὶ δ᾽ ἀργιόδοντες ὕες θαλέθοντες ἀλοιφῆι

εὑόμενοι τανύοντο διὰ φλογὸς Ἡφαίστοιο·

πάντηι δ᾽ ἀμφὶ νέκυν κοτυλήρυτον ἔρρεεν αἷμα.

35

αὐτὰρ τόν γε ἄνακτα ποδώκεα Πηλεΐωνα

εἰς Ἀγαμέμνονα δῖον ἄγον βασιλῆες Ἀχαιῶν

σπουδῆι παρπεπιθόντες ἑταίρου χωόμενον κῆρ.

οἳ δ᾽ ὅτε δὴ κλισίην Ἀγαμέμνονος ἷξον ἰόντες,

αὐτίκα κηρύκεσσι λιγυφθόγγοισι κέλευσαν

40

ἀμφὶ πυρὶ στῆσαι τρίποδα μέγαν, εἰ πεπίθοιεν

Πηλεΐδην λούσασθαι ἄπο βρότον αἱματόεντα.

αὐτὰρ ὅ γ᾽ ἠρνεῖτο στερεῶς, ἐπὶ δ᾽ ὅρκον ὄμοσσεν·

οὐ μὰ Ζῆν᾽, ὅς τίς τε θεῶν ὕπατος καὶ ἄριστος,

οὐ θέμις ἐστὶ λοετρὰ καρήατος ἆσσον ἱκέσθαι

45

πρίν γ᾽ ἐνὶ Πάτροκλον θέμεναι πυρὶ σῆμά τε χεῦαι

κείρασθαί τε κόμην, ἐπεὶ οὔ μ᾽ ἔτι δεύτερον ὧδε

ἵξετ᾽ ἄχος κραδίην ὄφρα ζωοῖσι μετείω.

ἀλλ᾽ ἤτοι νῦν μὲν στυγερῆι πειθώμεθα δαιτί·

ἠῶθεν δ᾽ ὄτρυνον ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον

50

ὕλην τ᾽ ἀξέμεναι παρά τε σχεῖν ὅσσ᾽ ἐπιεικὲς

νεκρὸν ἔχοντα νέεσθαι ὑπὸ ζόφον ἠερόεντα,

ὄφρ᾽ ἤτοι τοῦτον μὲν ἐπιφλέγηι ἀκάματον πῦρ

θᾶσσον ἀπ᾽ ὀφθαλμῶν, λαοὶ δ᾽ ἐπὶ ἔργα τράπωνται.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δ᾽ ἄρα τοῦ μάλα μὲν κλύον ἠδὲ πίθοντο.

55

ἐσσυμένως δ᾽ ἄρα δόρπον ἐφοπλίσσαντες ἕκαστοι

δαίνυντ᾽, οὐδέ τι θυμὸς ἐδεύετο δαιτὸς ἐΐσης.

αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο,

οἳ μὲν κακκείοντες ἔβαν κλισίην δὲ ἕκαστος,

Πηλεΐδης δ᾽ ἐπὶ θινὶ πολυφλοίσβοιο θαλάσσης

60

κεῖτο βαρὺ στενάχων πολέσιν μετὰ Μυρμιδόνεσσιν

ἐν καθαρῶι, ὅθι κύματ᾽ ἐπ᾽ ἠϊόνος κλύζεσκον·

εὖτε τὸν ὕπνος ἔμαρπτε λύων μελεδήματα θυμοῦ

νήδυμος ἀμφιχυθείς· μάλα γὰρ κάμε φαίδιμα γυῖα

Ἕκτορ᾽ ἐπαΐσσων προτὶ Ἴλιον ἠνεμόεσσαν·

65

ἦλθε δ᾽ ἐπὶ ψυχὴ Πατροκλῆος δειλοῖο

πάντ᾽ αὐτῶι μέγεθός τε καὶ ὄμματα κάλ᾽ ἐϊκυῖα

καὶ φωνήν, καὶ τοῖα περὶ χροῒ εἵματα ἕστο·

στῆ δ᾽ ἄρ᾽ ὑπὲρ κεφαλῆς καί μιν πρὸς μῦθον ἔειπεν·

εὕδεις, αὐτὰρ ἐμεῖο λελασμένος ἔπλευ Ἀχιλλεῦ.

70

οὐ μέν μευ ζώοντος ἀκήδεις, ἀλλὰ θανόντος·

θάπτέ με ὅττι τάχιστα πύλας Ἀΐδαο περήσω.

τῆλέ με εἴργουσι ψυχαὶ εἴδωλα καμόντων,

οὐδέ μέ πω μίσγεσθαι ὑπὲρ ποταμοῖο ἐῶσιν,

ἀλλ᾽ αὔτως ἀλάλημαι ἀν᾽ εὐρυπυλὲς Ἄϊδος δῶ.

75

καί μοι δὸς τὴν χεῖρ᾽· ὀλοφύρομαι, οὐ γὰρ ἔτ᾽ αὖτις

νίσομαι ἐξ Ἀΐδαο, ἐπήν με πυρὸς λελάχητε.

οὐ μὲν γὰρ ζωοί γε φίλων ἀπάνευθεν ἑταίρων

βουλὰς ἑζόμενοι βουλεύσομεν, ἀλλ᾽ ἐμὲ μὲν κὴρ

ἀμφέχανε στυγερή, ἥ περ λάχε γιγνόμενόν περ·

80

καὶ δὲ σοὶ αὐτῶι μοῖρα, θεοῖς ἐπιείκελ᾽ Ἀχιλλεῦ,

τείχει ὕπο Τρώων εὐηφενέων ἀπολέσθαι.

ἄλλο δέ τοι ἐρέω καὶ ἐφήσομαι αἴ κε πίθηαι·

μὴ ἐμὰ σῶν ἀπάνευθε τιθήμεναι ὀστέ᾽ Ἀχιλλεῦ,

ἀλλ᾽ ὁμοῦ ὡς ἐτράφημεν ἐν ὑμετέροισι δόμοισιν,

85

εὖτέ με τυτθὸν ἐόντα Μενοίτιος ἐξ Ὀπόεντος

ἤγαγεν ὑμέτερόνδ᾽ ἀνδροκτασίης ὕπο λυγρῆς,

ἤματι τῶι ὅτε παῖδα κατέκτανον Ἀμφιδάμαντος

νήπιος οὐκ ἐθέλων ἀμφ᾽ ἀστραγάλοισι χολωθείς·

ἔνθά με δεξάμενος ἐν δώμασιν ἱππότα Πηλεὺς

90

ἔτραφέ τ᾽ ἐνδυκέως καὶ σὸν θεράποντ᾽ ὀνόμηνεν·

ὣς δὲ καὶ ὀστέα νῶϊν ὁμὴ σορὸς ἀμφικαλύπτοι

χρύσεος ἀμφιφορεύς, τόν τοι πόρε πότνια μήτηρ.

τὸν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·

τίπτέ μοι ἠθείη κεφαλὴ δεῦρ᾽ εἰλήλουθας

95

καί μοι ταῦτα ἕκαστ᾽ ἐπιτέλλεαι; αὐτὰρ ἐγώ τοι

πάντα μάλ᾽ ἐκτελέω καὶ πείσομαι ὡς σὺ κελεύεις.

ἀλλά μοι ἆσσον στῆθι· μίνυνθά περ ἀμφιβαλόντε

ἀλλήλους ὀλοοῖο τεταρπώμεσθα γόοιο.

ὣς ἄρα φωνήσας ὠρέξατο χερσὶ φίληισιν

100

οὐδ᾽ ἔλαβε· ψυχὴ δὲ κατὰ χθονὸς ἠΰτε καπνὸς

ὤιχετο τετριγυῖα· ταφὼν δ᾽ ἀνόρουσεν Ἀχιλλεὺς

χερσί τε συμπλατάγησεν, ἔπος δ᾽ ὀλοφυδνὸν ἔειπεν·

ὢ πόποι ἦ ῥά τίς ἐστι καὶ εἰν Ἀΐδαο δόμοισι

ψυχὴ καὶ εἴδωλον, ἀτὰρ φρένες οὐκ ἔνι πάμπαν·

105

παννυχίη γάρ μοι Πατροκλῆος δειλοῖο

ψυχὴ ἐφεστήκει γοόωσά τε μυρομένη τε,

καί μοι ἕκαστ᾽ ἐπέτελλεν, ἔϊκτο δὲ θέσκελον αὐτῶι.

ὣς φάτο, τοῖσι δὲ πᾶσιν ὑφ᾽ ἵμερον ὦρσε γόοιο·

μυρομένοισι δὲ τοῖσι φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠὼς

110

ἀμφὶ νέκυν ἐλεεινόν. ἀτὰρ κρείων Ἀγαμέμνων

οὐρῆάς τ᾽ ὄτρυνε καὶ ἀνέρας ἀξέμεν ὕλην

πάντοθεν ἐκ κλισιῶν· ἐπὶ δ᾽ ἀνὴρ ἐσθλὸς ὀρώρει

Μηριόνης θεράπων ἀγαπήνορος Ἰδομενῆος.

οἳ δ᾽ ἴσαν ὑλοτόμους πελέκεας ἐν χερσὶν ἔχοντες

115

σειράς τ᾽ εὐπλέκτους· πρὸ δ᾽ ἄρ᾽ οὐρῆες κίον αὐτῶν.

πολλὰ δ᾽ ἄναντα κάταντα πάραντά τε δόχμιά τ᾽ ἦλθον·

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ κνημοὺς προσέβαν πολυπίδακος Ἴδης,

αὐτίκ᾽ ἄρα δρῦς ὑψικόμους ταναήκεϊ χαλκῶι

τάμνον ἐπειγόμενοι· ταὶ δὲ μεγάλα κτυπέουσαι

120

πῖπτον· τὰς μὲν ἔπειτα διαπλήσσοντες Ἀχαιοὶ

ἔκδεον ἡμιόνων· ταὶ δὲ χθόνα ποσσὶ δατεῦντο

ἐλδόμεναι πεδίοιο διὰ ῥωπήϊα πυκνά.

πάντες δ᾽ ὑλοτόμοι φιτροὺς φέρον· ὡς γὰρ ἀνώγει

Μηριόνης θεράπων ἀγαπήνορος Ἰδομενῆος.

125

κὰδ δ᾽ ἄρ᾽ ἐπ᾽ ἀκτῆς βάλλον ἐπισχερώ, ἔνθ᾽ ἄρ᾽ Ἀχιλλεὺς

φράσσατο Πατρόκλωι μέγα ἠρίον ἠδὲ οἷ αὐτῶι.

αὐτὰρ ἐπεὶ πάντηι παρακάββαλον ἄσπετον ὕλην

ἥατ᾽ ἄρ᾽ αὖθι μένοντες ἀολλέες. αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς

αὐτίκα Μυρμιδόνεσσι φιλοπτολέμοισι κέλευσε

130

χαλκὸν ζώννυσθαι, ζεῦξαι δ᾽ ὑπ᾽ ὄχεσφιν ἕκαστον

ἵππους· οἳ δ᾽ ὄρνυντο καὶ ἐν τεύχεσσιν ἔδυνον,

ἂν δ᾽ ἔβαν ἐν δίφροισι παραιβάται ἡνίοχοί τε,

πρόσθε μὲν ἱππῆες, μετὰ δὲ νέφος εἵπετο πεζῶν

μυρίοι· ἐν δὲ μέσοισι φέρον Πάτροκλον ἑταῖροι.

135

θριξὶ δὲ πάντα νέκυν καταείνυσαν, ἃς ἐπέβαλλον

κειρόμενοι· ὄπιθεν δὲ κάρη ἔχε δῖος Ἀχιλλεὺς

ἀχνύμενος· ἕταρον γὰρ ἀμύμονα πέμπ᾽ Ἄϊδος δέ.

οἳ δ᾽ ὅτε χῶρον ἵκανον ὅθί σφισι πέφραδ᾽ Ἀχιλλεὺς

κάτθεσαν, αἶψα δέ οἱ μενοεικέα νήεον ὕλην.

140

ἔνθ᾽ αὖτ᾽ ἄλλ᾽ ἐνόησε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς·

στὰς ἀπάνευθε πυρῆς ξανθὴν ἀπεκείρατο χαίτην,

τήν ῥα Σπερχειῶι ποταμῶι τρέφε τηλεθόωσαν·

ὀχθήσας δ᾽ ἄρα εἶπεν ἰδὼν ἐπὶ οἴνοπα πόντον·

Σπερχεί᾽ ἄλλως σοί γε πατὴρ ἠρήσατο Πηλεὺς

145

κεῖσέ με νοστήσαντα φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν

σοί τε κόμην κερέειν ῥέξειν θ᾽ ἱερὴν ἑκατόμβην,

πεντήκοντα δ᾽ ἔνορχα παρ᾽ αὐτόθι μῆλ᾽ ἱερεύσειν

ἐς πηγάς, ὅθι τοι τέμενος βωμός τε θυήεις.

ὣς ἠρᾶθ᾽ ὁ γέρων, σὺ δέ οἱ νόον οὐκ ἐτέλεσσας.

150

νῦν δ᾽ ἐπεὶ οὐ νέομαί γε φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν

Πατρόκλωι ἥρωϊ κόμην ὀπάσαιμι φέρεσθαι.

ὣς εἰπὼν ἐν χερσὶ κόμην ἑτάροιο φίλοιο

θῆκεν, τοῖσι δὲ πᾶσιν ὑφ᾽ ἵμερον ὦρσε γόοιο.

καί νύ κ᾽ ὀδυρομένοισιν ἔδυ φάος ἠελίοιο

155

εἰ μὴ Ἀχιλλεὺς αἶψ᾽ Ἀγαμέμνονι εἶπε παραστάς·

Ἀτρεΐδη, σοὶ γάρ τε μάλιστά γε λαὸς Ἀχαιῶν

πείσονται μύθοισι, γόοιο μὲν ἔστι καὶ ἆσαι,

νῦν δ᾽ ἀπὸ πυρκαϊῆς σκέδασον καὶ δεῖπνον ἄνωχθι

ὅπλεσθαι· τάδε δ᾽ ἀμφὶ πονησόμεθ᾽ οἷσι μάλιστα

160

κήδεός ἐστι νέκυς· παρὰ δ᾽ οἵ τ᾽ ἀγοὶ ἄμμι μενόντων.

αὐτὰρ ἐπεὶ τό γ᾽ ἄκουσεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων,

αὐτίκα λαὸν μὲν σκέδασεν κατὰ νῆας ἐΐσας,

κηδεμόνες δὲ παρ᾽ αὖθι μένον καὶ νήεον ὕλην,

ποίησαν δὲ πυρὴν ἑκατόμπεδον ἔνθα καὶ ἔνθα,

165

ἐν δὲ πυρῆι ὑπάτηι νεκρὸν θέσαν ἀχνύμενοι κῆρ.

πολλὰ δὲ ἴφια μῆλα καὶ εἰλίποδας ἕλικας βοῦς

πρόσθε πυρῆς ἔδερόν τε καὶ ἄμφεπον· ἐκ δ᾽ ἄρα πάντων

δημὸν ἑλὼν ἐκάλυψε νέκυν μεγάθυμος Ἀχιλλεὺς

ἐς πόδας ἐκ κεφαλῆς, περὶ δὲ δρατὰ σώματα νήει.

170

ἐν δ᾽ ἐτίθει μέλιτος καὶ ἀλείφατος ἀμφιφορῆας

πρὸς λέχεα κλίνων· πίσυρας δ᾽ ἐριαύχενας ἵππους

ἐσσυμένως ἐνέβαλλε πυρῆι μεγάλα στεναχίζων.

ἐννέα τῶι γε ἄνακτι τραπεζῆες κύνες ἦσαν,

καὶ μὲν τῶν ἐνέβαλλε πυρῆι δύο δειροτομήσας,

175

δώδεκα δὲ Τρώων μεγαθύμων υἱέας ἐσθλοὺς

χαλκῶι δηϊόων· κακὰ δὲ φρεσὶ μήδετο ἔργα·

ἐν δὲ πυρὸς μένος ἧκε σιδήρεον ὄφρα νέμοιτο.

ὤιμωξέν τ᾽ ἄρ᾽ ἔπειτα, φίλον δ᾽ ὀνόμηνεν ἑταῖρον·

χαῖρέ μοι ὦ Πάτροκλε καὶ εἰν Ἀΐδαο δόμοισι·

180

πάντα γὰρ ἤδη τοι τελέω τὰ πάροιθεν ὑπέστην,

δώδεκα μὲν Τρώων μεγαθύμων υἱέας ἐσθλοὺς

τοὺς ἅμα σοὶ πάντας πῦρ ἐσθίει· Ἕκτορα δ᾽ οὔ τι

δώσω Πριαμίδην πυρὶ δαπτέμεν, ἀλλὰ κύνεσσιν.

ὣς φάτ᾽ ἀπειλήσας· τὸν δ᾽ οὐ κύνες ἀμφεπένοντο,

185

ἀλλὰ κύνας μὲν ἄλαλκε Διὸς θυγάτηρ Ἀφροδίτη

ἤματα καὶ νύκτας, ῥοδόεντι δὲ χρῖεν ἐλαίωι

ἀμβροσίωι, ἵνα μή μιν ἀποδρύφοι ἑλκυστάζων.

τῶι δ᾽ ἐπὶ κυάνεον νέφος ἤγαγε Φοῖβος Ἀπόλλων

οὐρανόθεν πεδίον δέ, κάλυψε δὲ χῶρον ἅπαντα

190

ὅσσον ἐπεῖχε νέκυς, μὴ πρὶν μένος ἠελίοιο

σκήλει᾽ ἀμφὶ περὶ χρόα ἴνεσιν ἠδὲ μέλεσσιν.

οὐδὲ πυρὴ Πατρόκλου ἐκαίετο τεθνηῶτος·

ἔνθ᾽ αὖτ᾽ ἀλλ᾽ ἐνόησε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς·

στὰς ἀπάνευθε πυρῆς δοιοῖς ἠρᾶτ᾽ ἀνέμοισι

195

Βορέηι καὶ Ζεφύρωι, καὶ ὑπίσχετο ἱερὰ καλά·

πολλὰ δὲ καὶ σπένδων χρυσέωι δέπαϊ λιτάνευεν

ἐλθέμεν, ὄφρα τάχιστα πυρὶ φλεγεθοίατο νεκροί,

ὕλη τε σεύαιτο καήμεναι. ὦκα δὲ Ἶρις

ἀράων ἀΐουσα μετάγγελος ἦλθ᾽ ἀνέμοισιν.

200

οἳ μὲν ἄρα Ζεφύροιο δυσαέος ἀθρόοι ἔνδον

εἰλαπίνην δαίνυντο· θέουσα δὲ Ἶρις ἐπέστη

βηλῶι ἔπι λιθέωι· τοὶ δ᾽ ὡς ἴδον ὀφθαλμοῖσι

πάντες ἀνήϊξαν, κάλεόν τέ μιν εἰς ἓ ἕκαστος·

ἣ δ᾽ αὖθ᾽ ἕζεσθαι μὲν ἀνήνατο, εἶπε δὲ μῦθον·

205

οὐχ ἕδος· εἶμι γὰρ αὖτις ἐπ᾽ Ὠκεανοῖο ῥέεθρα

Αἰθιόπων ἐς γαῖαν, ὅθι ῥέζουσ᾽ ἑκατόμβας

ἀθανάτοις, ἵνα δὴ καὶ ἐγὼ μεταδαίσομαι ἱρῶν.

ἀλλ᾽ Ἀχιλεὺς Βορέην ἠδὲ Ζέφυρον κελαδεινὸν

ἐλθεῖν ἀρᾶται, καὶ ὑπίσχεται ἱερὰ καλά,

210

ὄφρα πυρὴν ὄρσητε καήμεναι, ἧι ἔνι κεῖται

Πάτροκλος, τὸν πάντες ἀναστενάχουσιν Ἀχαιοί.

ἣ μὲν ἄρ᾽ ὣς εἰποῦσ᾽ ἀπεβήσετο, τοὶ δ᾽ ὀρέοντο

ἠχῆι θεσπεσίηι νέφεα κλονέοντε πάροιθεν.

αἶψα δὲ πόντον ἵκανον ἀήμεναι, ὦρτο δὲ κῦμα

215

πνοιῆι ὕπο λιγυρῆι· Τροίην δ᾽ ἐρίβωλον ἱκέσθην,

ἐν δὲ πυρῆι πεσέτην, μέγα δ᾽ ἴαχε θεσπιδαὲς πῦρ.

παννύχιοι δ᾽ ἄρα τοί γε πυρῆς ἄμυδις φλόγ᾽ ἔβαλλον

φυσῶντες λιγέως· ὁ δὲ πάννυχος ὠκὺς Ἀχιλλεὺς

χρυσέου ἐκ κρητῆρος ἑλὼν δέπας ἀμφικύπελλον

220

οἶνον ἀφυσσόμενος χαμάδις χέε, δεῦε δὲ γαῖαν

ψυχὴν κικλήσκων Πατροκλῆος δειλοῖο.

ὡς δὲ πατὴρ οὗ παιδὸς ὀδύρεται ὀστέα καίων

νυμφίου, ὅς τε θανὼν δειλοὺς ἀκάχησε τοκῆας,

ὣς Ἀχιλεὺς ἑτάροιο ὀδύρετο ὀστέα καίων,

225

ἑρπύζων παρὰ πυρκαϊὴν ἁδινὰ στεναχίζων.

ἦμος δ᾽ ἑωσφόρος εἶσι φόως ἐρέων ἐπὶ γαῖαν,

ὅν τε μέτα κροκόπεπλος ὑπεὶρ ἅλα κίδναται ἠώς,

τῆμος πυρκαϊὴ ἐμαραίνετο, παύσατο δὲ φλόξ.

οἳ δ᾽ ἄνεμοι πάλιν αὖτις ἔβαν οἶκον δὲ νέεσθαι

230

Θρηΐκιον κατὰ πόντον· ὁ δ᾽ ἔστενεν οἴδματι θύων.

Πηλεΐδης δ᾽ ἀπὸ πυρκαϊῆς ἑτέρωσε λιασθεὶς

κλίνθη κεκμηώς, ἐπὶ δὲ γλυκὺς ὕπνος ὄρουσεν·

οἳ δ᾽ ἀμφ᾽ Ἀτρεΐωνα ἀολλέες ἠγερέθοντο·

τῶν μιν ἐπερχομένων ὅμαδος καὶ δοῦπος ἔγειρεν,

235

ἕζετο δ᾽ ὀρθωθεὶς καί σφεας πρὸς μῦθον ἔειπεν·

Ἀτρεΐδη τε καὶ ἄλλοι ἀριστῆες Παναχαιῶν,

πρῶτον μὲν κατὰ πυρκαϊὴν σβέσατ᾽ αἴθοπι οἴνωι

πᾶσαν, ὁπόσσον ἐπέσχε πυρὸς μένος· αὐτὰρ ἔπειτα

ὀστέα Πατρόκλοιο Μενοιτιάδαο λέγωμεν

240

εὖ διαγιγνώσκοντες· ἀριφραδέα δὲ τέτυκται·

ἐν μέσσηι γὰρ ἔκειτο πυρῆι, τοὶ δ᾽ ἄλλοι ἄνευθεν

ἐσχατιῆι καίοντ᾽ ἐπιμὶξ ἵπποι τε καὶ ἄνδρες.

καὶ τὰ μὲν ἐν χρυσέηι φιάληι καὶ δίπλακι δημῶι

θείομεν, εἰς ὅ κεν αὐτὸς ἐγὼν Ἄϊδι κεύθωμαι.

245

τύμβον δ᾽ οὐ μάλα πολλὸν ἐγὼ πονέεσθαι ἄνωγα,

ἀλλ᾽ ἐπιεικέα τοῖον· ἔπειτα δὲ καὶ τὸν Ἀχαιοὶ

εὐρύν θ᾽ ὑψηλόν τε τιθήμεναι, οἵ κεν ἐμεῖο

δεύτεροι ἐν νήεσσι πολυκλήϊσι λίπησθε.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δ᾽ ἐπίθοντο ποδώκεϊ Πηλεΐωνι.

250

πρῶτον μὲν κατὰ πυρκαϊὴν σβέσαν αἴθοπι οἴνωι

ὅσσον ἐπὶ φλὸξ ἦλθε, βαθεῖα δὲ κάππεσε τέφρη·

κλαίοντες δ᾽ ἑτάροιο ἐνηέος ὀστέα λευκὰ

ἄλλεγον ἐς χρυσέην φιάλην καὶ δίπλακα δημόν,

ἐν κλισίηισι δὲ θέντες ἑανῶι λιτὶ κάλυψαν·

255

τορνώσαντο δὲ σῆμα θεμείλιά τε προβάλοντο

ἀμφὶ πυρήν· εἶθαρ δὲ χυτὴν ἐπὶ γαῖαν ἔχευαν,

χεύαντες δὲ τὸ σῆμα πάλιν κίον. αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς

αὐτοῦ λαὸν ἔρυκε καὶ ἵζανεν εὐρὺν ἀγῶνα,

νηῶν δ᾽ ἔκφερ᾽ ἄεθλα λέβητάς τε τρίποδάς τε

260

ἵππους θ᾽ ἡμιόνους τε βοῶν τ᾽ ἴφθιμα κάρηνα,

ἠδὲ γυναῖκας ἐϋζώνους πολιόν τε σίδηρον.

ἱππεῦσιν μὲν πρῶτα ποδώκεσιν ἀγλά᾽ ἄεθλα

θῆκε γυναῖκα ἄγεσθαι ἀμύμονα ἔργα ἰδυῖαν

καὶ τρίποδ᾽ ὠτώεντα δυωκαιεικοσίμετρον

265

τῶι πρώτωι· ἀτὰρ αὖ τῶι δευτέρωι ἵππον ἔθηκεν

ἑξέτε᾽ ἀδμήτην βρέφος ἡμίονον κυέουσαν·

αὐτὰρ τῶι τριτάτωι ἄπυρον κατέθηκε λέβητα

καλὸν τέσσαρα μέτρα κεχανδότα λευκὸν ἔτ᾽ αὔτως·

τῶι δὲ τετάρτωι θῆκε δύω χρυσοῖο τάλαντα,

270

πέμπτωι δ᾽ ἀμφίθετον φιάλην ἀπύρωτον ἔθηκε.

στῆ δ᾽ ὀρθὸς καὶ μῦθον ἐν Ἀργείοισιν ἔειπεν·

Ἀτρεΐδη τε καὶ ἄλλοι ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοὶ

ἱππῆας τάδ᾽ ἄεθλα δεδεγμένα κεῖτ᾽ ἐν ἀγῶνι.

εἰ μὲν νῦν ἐπὶ ἄλλωι ἀεθλεύοιμεν Ἀχαιοὶ

275

ἦ τ᾽ ἂν ἐγὼ τὰ πρῶτα λαβὼν κλισίην δὲ φεροίμην.

ἴστε γὰρ ὅσσον ἐμοὶ ἀρετῆι περιβάλλετον ἵπποι·

ἀθάνατοί τε γάρ εἰσι, Ποσειδάων δὲ πόρ᾽ αὐτοὺς

πατρὶ ἐμῶι Πηλῆϊ, ὁ δ᾽ αὖτ᾽ ἐμοὶ ἐγγυάλιξεν.

ἀλλ᾽ ἤτοι μὲν ἐγὼ μενέω καὶ μώνυχες ἵπποι·

280

τοίου γὰρ κλέος ἐσθλὸν ἀπώλεσαν ἡνιόχοιο

ἠπίου, ὅς σφωϊν μάλα πολλάκις ὑγρὸν ἔλαιον

χαιτάων κατέχευε λοέσσας ὕδατι λευκῶι.

τὸν τώ γ᾽ ἑσταότες πενθείετον, οὔδεϊ δέ σφι

χαῖται ἐρηρέδαται, τὼ δ᾽ ἕστατον ἀχνυμένω κῆρ.

285

ἄλλοι δὲ στέλλεσθε κατὰ στρατόν, ὅς τις Ἀχαιῶν

ἵπποισίν τε πέποιθε καὶ ἅρμασι κολλητοῖσιν.

ὣς φάτο Πηλεΐδης, ταχέες δ᾽ ἱππῆες ἄγερθεν.

ὦρτο πολὺ πρῶτος μὲν ἄναξ ἀνδρῶν Εὔμηλος

Ἀδμήτου φίλος υἱός, ὃς ἱπποσύνηι ἐκέκαστο·

290

τῶι δ᾽ ἐπὶ Τυδεΐδης ὦρτο κρατερὸς Διομήδης,

ἵππους δὲ Τρωιοὺς ὕπαγε ζυγόν, οὕς ποτ᾽ ἀπηύρα

Αἰνείαν, ἀτὰρ αὐτὸν ὑπεξεσάωσεν Ἀπόλλων.

τῶι δ᾽ ἄρ᾽ ἐπ᾽ Ἀτρεΐδης ὦρτο ξανθὸς Μενέλαος

διογενής, ὑπὸ δὲ ζυγὸν ἤγαγεν ὠκέας ἵππους

295

Αἴθην τὴν Ἀγαμεμνονέην τὸν ἑόν τε Πόδαργον·

τὴν Ἀγαμέμνονι δῶκ᾽ Ἀγχισιάδης Ἐχέπωλος

δῶρ᾽, ἵνα μή οἱ ἕποιθ᾽ ὑπὸ Ἴλιον ἠνεμόεσσαν,

ἀλλ᾽ αὐτοῦ τέρποιτο μένων· μέγα γάρ οἱ ἔδωκε

Ζεὺς ἄφενος, ναῖεν δ᾽ ὅ γ᾽ ἐν εὐρυχόρωι Σικυῶνι·

300

τὴν ὅ γ᾽ ὑπὸ ζυγὸν ἦγε μέγα δρόμου ἰσχανόωσαν.

Ἀντίλοχος δὲ τέταρτος ἐΰτριχας ὁπλίσαθ᾽ ἵππους,

Νέστορος ἀγλαὸς υἱὸς ὑπερθύμοιο ἄνακτος

τοῦ Νηληϊάδαο· Πυλοιγενέες δέ οἱ ἵπποι

ὠκύποδες φέρον ἅρμα· πατὴρ δέ οἱ ἄγχι παραστὰς

305

μυθεῖτ᾽ εἰς ἀγαθὰ φρονέων νοέοντι καὶ αὐτῶι·

Ἀντίλοχ᾽ ἤτοι μέν σε νέον περ ἐόντ᾽ ἐφίλησαν

Ζεύς τε Ποσειδάων τε, καὶ ἱπποσύνας ἐδίδαξαν

παντοίας· τὼ καί σε διδασκέμεν οὔ τι μάλα χρεώ·

οἶσθα γὰρ εὖ περὶ τέρμαθ᾽ ἑλισσέμεν· ἀλλά τοι ἵπποι

310

βάρδιστοι θείειν· τώ τ᾽ οἴω λοίγι᾽ ἔσεσθαι.

τῶν δ᾽ ἵπποι μὲν ἔασιν ἀφάρτεροι, οὐδὲ μὲν αὐτοὶ

πλείονα ἴσασιν σέθεν αὐτοῦ μητίσασθαι.

ἀλλ᾽ ἄγε δὴ σὺ φίλος μῆτιν ἐμβάλλεο θυμῶι

παντοίην, ἵνα μή σε παρεκπροφύγηισιν ἄεθλα.

315

μήτι τοι δρυτόμος μέγ᾽ ἀμείνων ἠὲ βίηφι·

μήτι δ᾽ αὖτε κυβερνήτης ἐνὶ οἴνοπι πόντωι

νῆα θοὴν ἰθύνει ἐρεχθομένην ἀνέμοισι·

μήτι δ᾽ ἡνίοχος περιγίγνεται ἡνιόχοιο.

ἀλλ᾽ ὃς μέν θ᾽ ἵπποισι καὶ ἅρμασιν οἷσι πεποιθὼς

320

ἀφραδέως ἐπὶ πολλὸν ἑλίσσεται ἔνθα καὶ ἔνθα,

ἵπποι δὲ πλανόωνται ἀνὰ δρόμον, οὐδὲ κατίσχει·

ὃς δέ κε κέρδεα εἰδῆι ἐλαύνων ἥσσονας ἵππους,

αἰεὶ τέρμ᾽ ὁρόων στρέφει ἐγγύθεν, οὐδέ ἑ λήθει

ὅππως τὸ πρῶτον τανύσηι βοέοισιν ἱμᾶσιν,

325

ἀλλ᾽ ἔχει ἀσφαλέως καὶ τὸν προὔχοντα δοκεύει.

σῆμα δέ τοι ἐρέω μάλ᾽ ἀριφραδές, οὐδέ σε λήσει.

ἕστηκε ξύλον αὖον ὅσον τ᾽ ὄργυι᾽ ὑπὲρ αἴης

ἢ δρυὸς ἢ πεύκης· τὸ μὲν οὐ καταπύθεται ὄμβρωι,

λᾶε δὲ τοῦ ἑκάτερθεν ἐρηρέδαται δύο λευκὼ

330

ἐν ξυνοχῆισιν ὁδοῦ, λεῖος δ᾽ ἱππόδρομος ἀμφὶς

ἤ τευ σῆμα βροτοῖο πάλαι κατατεθνηῶτος,

ἢ τό γε νύσσα τέτυκτο ἐπὶ προτέρων ἀνθρώπων,

καὶ νῦν τέρματ᾽ ἔθηκε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς.

τῶι σὺ μάλ᾽ ἐγχρίμψας ἐλάαν σχεδὸν ἅρμα καὶ ἵππους,

335

αὐτὸς δὲ κλινθῆναι ἐϋπλέκτωι ἐνὶ δίφρωι

ἦκ᾽ ἐπ᾽ ἀριστερὰ τοῖιν· ἀτὰρ τὸν δεξιὸν ἵππον

κένσαι ὁμοκλήσας, εἶξαί τέ οἱ ἡνία χερσίν.

ἐν νύσσηι δέ τοι ἵππος ἀριστερὸς ἐγχριμφθήτω,

ὡς ἄν τοι πλήμνη γε δοάσσεται ἄκρον ἱκέσθαι

340

κύκλου ποιητοῖο· λίθου δ᾽ ἀλέασθαι ἐπαυρεῖν,

μή πως ἵππους τε τρώσηις κατά θ᾽ ἅρματα ἄξηις·

χάρμα δὲ τοῖς ἄλλοισιν, ἐλεγχείη δὲ σοὶ αὐτῶι

ἔσσεται· ἀλλὰ φίλος φρονέων πεφυλαγμένος εἶναι.

εἰ γάρ κ᾽ ἐν νύσσηι γε παρεξελάσηισθα διώκων,

345

οὐκ ἔσθ᾽ ὅς κέ σ᾽ ἕληισι μετάλμενος οὐδὲ παρέλθηι,

οὐδ᾽ εἴ κεν μετόπισθεν Ἀρίονα δῖον ἐλαύνοι

Ἀδρήστου ταχὺν ἵππον, ὃς ἐκ θεόφιν γένος ἦεν,

ἢ τοὺς Λαομέδοντος, οἳ ἐνθάδε γ᾽ ἔτραφεν ἐσθλοί.

ὣς εἰπὼν Νέστωρ Νηλήϊος ἂψ ἐνὶ χώρηι

350

ἕζετ᾽, ἐπεὶ ὧι παιδὶ ἑκάστου πείρατ᾽ ἔειπε.

Μηριόνης δ᾽ ἄρα πέμπτος ἐΰτριχας ὁπλίσαθ᾽ ἵππους.

ἂν δ᾽ ἔβαν ἐς δίφρους, ἐν δὲ κλήρους ἐβάλοντο·

πάλλ᾽ Ἀχιλεύς, ἐκ δὲ κλῆρος θόρε Νεστορίδαο

Ἀντιλόχου· μετὰ τὸν δ᾽ ἔλαχε κρείων Εὔμηλος·

355

τῶι δ᾽ ἄρ᾽ ἐπ᾽ Ἀτρεΐδης δουρὶ κλειτὸς Μενέλαος,

τῶι δ᾽ ἐπὶ Μηριόνης λάχ᾽ ἐλαυνέμεν· ὕστατος αὖτε

Τυδεΐδης ὄχ᾽ ἄριστος ἐὼν λάχ᾽ ἐλαυνέμεν ἵππους.

στὰν δὲ μεταστοιχί, σήμηνε δὲ τέρματ᾽ Ἀχιλλεὺς

τηλόθεν ἐν λείωι πεδίωι· παρὰ δὲ σκοπὸν εἷσεν

360

ἀντίθεον Φοίνικα ὀπάονα πατρὸς ἑοῖο,

ὡς μεμνέωιτο δρόμους καὶ ἀληθείην ἀποείποι.

οἳ δ᾽ ἅμα πάντες ἐφ᾽ ἵπποιιν μάστιγας ἄειραν,

πέπληγόν θ᾽ ἱμᾶσιν, ὁμόκλησάν τ᾽ ἐπέεσσιν

ἐσσυμένως· οἳ δ᾽ ὦκα διέπρησσον πεδίοιο

365

νόσφι νεῶν ταχέως· ὑπὸ δὲ στέρνοισι κονίη

ἵστατ᾽ ἀειρομένη ὥς τε νέφος ἠὲ θύελλα,

χαῖται δ᾽ ἐρρώοντο μετὰ πνοιῆις ἀνέμοιο.

ἅρματα δ᾽ ἄλλοτε μὲν χθονὶ πίλνατο πουλυβοτείρηι,

ἄλλοτε δ᾽ ἀΐξασκε μετήορα· τοὶ δ᾽ ἐλατῆρες

370

ἕστασαν ἐν δίφροισι, πάτασσε δὲ θυμὸς ἑκάστου

νίκης ἱεμένων· κέκλοντο δὲ οἷσιν ἕκαστος

ἵπποις, οἳ δ᾽ ἐπέτοντο κονίοντες πεδίοιο.

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ πύματον τέλεον δρόμον ὠκέες ἵπποι

ἂψ ἐφ᾽ ἁλὸς πολιῆς, τότε δὴ ἀρετή γε ἑκάστου

375

φαίνετ᾽, ἄφαρ δ᾽ ἵπποισι τάθη δρόμος· ὦκα δ᾽ ἔπειτα

αἳ Φηρητιάδαο ποδώκεες ἔκφερον ἵπποι.

τὰς δὲ μετ᾽ ἐξέφερον Διομήδεος ἄρσενες ἵπποι

Τρώϊοι, οὐδέ τι πολλὸν ἄνευθ᾽ ἔσαν, ἀλλὰ μάλ᾽ ἐγγύς·

αἰεὶ γὰρ δίφρου ἐπιβησομένοισιν ἐΐκτην,

380

πνοιῆι δ᾽ Εὐμήλοιο μετάφρενον εὐρέε τ᾽ ὤμω

θέρμετ᾽· ἐπ᾽ αὐτῶι γὰρ κεφαλὰς καταθέντε πετέσθην.

καί νύ κεν ἢ παρέλασσ᾽ ἢ ἀμφήριστον ἔθηκεν,

εἰ μὴ Τυδέος υἷϊ κοτέσσατο Φοῖβος Ἀπόλλων,

ὅς ῥά οἱ ἐκ χειρῶν ἔβαλεν μάστιγα φαεινήν.

385

τοῖο δ᾽ ἀπ᾽ ὀφθαλμῶν χύτο δάκρυα χωομένοιο,

οὕνεκα τὰς μὲν ὅρα ἔτι καὶ πολὺ μᾶλλον ἰούσας,

οἳ δέ οἱ ἐβλάφθησαν ἄνευ κέντροιο θέοντες.

οὐδ᾽ ἄρ᾽ Ἀθηναίην ἐλεφηράμενος λάθ᾽ Ἀπόλλων

Τυδεΐδην, μάλα δ᾽ ὦκα μετέσσυτο ποιμένα λαῶν,

390

δῶκε δέ οἱ μάστιγα, μένος δ᾽ ἵπποισιν ἐνῆκεν·

ἣ δὲ μετ᾽ Ἀδμήτου υἱὸν κοτέουσ᾽ ἐβεβήκει,

ἵππειον δέ οἱ ἦξε θεὰ ζυγόν· αἳ δέ οἱ ἵπποι

ἀμφὶς ὁδοῦ δραμέτην, ῥυμὸς δ᾽ ἐπὶ γαῖαν ἐλύσθη.

αὐτὸς δ᾽ ἐκ δίφροιο παρὰ τροχὸν ἐξεκυλίσθη,

395

ἀγκῶνάς τε περιδρύφθη στόμα τε ῥῖνάς τε,

θρυλίχθη δὲ μέτωπον ἐπ᾽ ὀφρύσι· τὼ δέ οἱ ὄσσε

δακρυόφι πλῆσθεν, θαλερὴ δέ οἱ ἔσχετο φωνή.

Τυδεΐδης δὲ παρατρέψας ἔχε μώνυχας ἵππους,

πολλὸν τῶν ἄλλων ἐξάλμενος· ἐν γὰρ Ἀθήνη

400

ἵπποις ἧκε μένος καὶ ἐπ᾽ αὐτῶι κῦδος ἔθηκε.

τῶι δ᾽ ἄρ᾽ ἐπ᾽ Ἀτρεΐδης εἶχε ξανθὸς Μενέλαος.

Ἀντίλοχος δ᾽ ἵπποισιν ἐκέκλετο πατρὸς ἑοῖο·

ἔμβητον καὶ σφῶϊ· τιταίνετον ὅττι τάχιστα.

ἤτοι μὲν κείνοισιν ἐριζέμεν οὔ τι κελεύω

405

Τυδεΐδεω ἵπποισι δαΐφρονος, οἷσιν Ἀθήνη

νῦν ὤρεξε τάχος καὶ ἐπ᾽ αὐτῶι κῦδος ἔθηκεν·

ἵππους δ᾽ Ἀτρεΐδαο κιχάνετε, μὴ δὲ λίπησθον,

καρπαλίμως, μὴ σφῶϊν ἐλεγχείην καταχεύηι

Αἴθη θῆλυς ἐοῦσα· τί ἢ λείπεσθε φέριστοι;

410

ὧδε γὰρ ἐξερέω, καὶ μὴν τετελεσμένον ἔσται·

οὐ σφῶϊν κομιδὴ παρὰ Νέστορι ποιμένι λαῶν

ἔσσεται, αὐτίκα δ᾽ ὔμμε κατακτενεῖ ὀξέϊ χαλκῶι,

αἴ κ᾽ ἀποκηδήσαντε φερώμεθα χεῖρον ἄεθλον.

ἀλλ᾽ ἐφομαρτεῖτον καὶ σπεύδετον ὅττι τάχιστα·

415

ταῦτα δ᾽ ἐγὼν αὐτὸς τεχνήσομαι ἠδὲ νοήσω

στεινωπῶι ἐν ὁδῶι παραδύμεναι, οὐδέ με λήσει.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δὲ ἄνακτος ὑποδείσαντες ὁμοκλὴν

μᾶλλον ἐπιδραμέτην ὀλίγον χρόνον· αἶψα δ᾽ ἔπειτα

στεῖνος ὁδοῦ κοίλης ἴδεν Ἀντίλοχος μενεχάρμης.

420

ῥωχμὸς ἔην γαίης, ἧι χειμέριον ἀλὲν ὕδωρ

ἐξέρρηξεν ὁδοῖο, βάθυνε δὲ χῶρον ἅπαντα·

τῆι ῥ᾽ εἶχεν Μενέλαος ἁματροχιὰς ἀλεείνων.

Ἀντίλοχος δὲ παρατρέψας ἔχε μώνυχας ἵππους

ἐκτὸς ὁδοῦ, ὀλίγον δὲ παρακλίνας ἐδίωκεν.

425

Ἀτρεΐδης δ᾽ ἔδεισε καὶ Ἀντιλόχωι ἐγεγώνει·

Ἀντίλοχ᾽ ἀφραδέως ἱππάζεαι, ἀλλ᾽ ἄνεχ᾽ ἵππους·

στεινωπὸς γὰρ ὁδός, τάχα δ᾽ εὐρυτέρη παρελάσσαι·

μή πως ἀμφοτέρους δηλήσεαι ἅρματι κύρσας.

ὣς ἔφατ᾽, Ἀντίλοχος δ᾽ ἔτι καὶ πολὺ μᾶλλον ἔλαυνε

430

κέντρωι ἐπισπέρχων ὡς οὐκ ἀΐοντι ἐοικώς.

ὅσσα δὲ δίσκου οὖρα κατωμαδίοιο πέλονται,

ὅν τ᾽ αἰζηὸς ἀφῆκεν ἀνὴρ πειρώμενος ἥβης,

τόσσον ἐπιδραμέτην· αἳ δ᾽ ἠρώησαν ὀπίσσω

Ἀτρεΐδεω· αὐτὸς γὰρ ἑκὼν μεθέηκεν ἐλαύνειν

435

μή πως συγκύρσειαν ὁδῶι ἔνι μώνυχες ἵπποι,

δίφρους τ᾽ ἀνστρέψειαν ἐϋπλεκέας, κατὰ δ᾽ αὐτοὶ

ἐν κονίηισι πέσοιεν ἐπειγόμενοι περὶ νίκης.

τὸν καὶ νεικείων προσέφη ξανθὸς Μενέλαος·

Ἀντίλοχ᾽ οὔ τις σεῖο βροτῶν ὀλοώτερος ἄλλος·

440

ἔρρ᾽, ἐπεὶ οὔ σ᾽ ἔτυμόν γε φάμεν πεπνῦσθαι Ἀχαιοί.

ἀλλ᾽ οὐ μὰν οὐδ᾽ ὧς ἄτερ ὅρκου οἴσηι ἄεθλον.

ὣς εἰπὼν ἵπποισιν ἐκέκλετο φώνησέν τε·

μή μοι ἐρύκεσθον μὴ δ᾽ ἕστατον ἀχνυμένω κῆρ.

φθήσονται τούτοισι πόδες καὶ γοῦνα καμόντα

445

ἢ ὑμῖν· ἄμφω γὰρ ἀτέμβονται νεότητος.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δὲ ἄνακτος ὑποδείσαντες ὁμοκλὴν

μᾶλλον ἐπιδραμέτην, τάχα δέ σφισιν ἄγχι γένοντο.

Ἀργεῖοι δ᾽ ἐν ἀγῶνι καθήμενοι εἰσορόωντο

ἵππους· τοὶ δὲ πέτοντο κονίοντες πεδίοιο.

450

πρῶτος δ᾽ Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἐφράσαθ᾽ ἵππους·

ἧστο γὰρ ἐκτὸς ἀγῶνος ὑπέρτατος ἐν περιωπῆι·

τοῖο δ᾽ ἄνευθεν ἐόντος ὁμοκλητῆρος ἀκούσας

ἔγνω, φράσσατο δ᾽ ἵππον ἀριπρεπέα προὔχοντα,

ὃς τὸ μὲν ἄλλο τόσον φοῖνιξ ἦν, ἐν δὲ μετώπωι

455

λευκὸν σῆμα τέτυκτο περίτροχον ἠΰτε μήνη.

στῆ δ᾽ ὀρθὸς καὶ μῦθον ἐν Ἀργείοισιν ἔειπεν·

ὦ φίλοι Ἀργείων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες

οἶος ἐγὼν ἵππους αὐγάζομαι ἦε καὶ ὑμεῖς;

ἄλλοι μοι δοκέουσι παροίτεροι ἔμμεναι ἵπποι,

460

ἄλλος δ᾽ ἡνίοχος ἰνδάλλεται· αἳ δέ που αὐτοῦ

ἔβλαβεν ἐν πεδίωι, αἳ κεῖσέ γε φέρτεραι ἦσαν·

ἤτοι γὰρ τὰς πρῶτα ἴδον περὶ τέρμα βαλούσας,

νῦν δ᾽ οὔ πηι δύναμαι ἰδέειν· πάντηι δέ μοι ὄσσε

Τρωϊκὸν ἂμ πεδίον παπταίνετον εἰσορόωντι·

465

ἦε τὸν ἡνίοχον φύγον ἡνία, οὐδὲ δυνάσθη

εὖ σχεθέειν περὶ τέρμα καὶ οὐκ ἐτύχησεν ἑλίξας·

ἔνθά μιν ἐκπεσέειν ὀΐω σύν θ᾽ ἅρματα ἆξαι,

αἳ δ᾽ ἐξηρώησαν, ἐπεὶ μένος ἔλλαβε θυμόν.

ἀλλὰ ἴδεσθε καὶ ὔμμες ἀνασταδόν· οὐ γὰρ ἔγωγε

470

εὖ διαγιγνώσκω· δοκέει δέ μοι ἔμμεναι ἀνὴρ

Αἰτωλὸς γενεήν, μετὰ δ᾽ Ἀργείοισιν ἀνάσσει

Τυδέος ἱπποδάμου υἱὸς κρατερὸς Διομήδης.

τὸν δ᾽ αἰσχρῶς ἐνένιπεν Ὀϊλῆος ταχὺς Αἴας·

Ἰδομενεῦ τί πάρος λαβρεύεαι; αἳ δέ τ᾽ ἄνευθεν

475

ἵπποι ἀερσίποδες πολέος πεδίοιο δίενται.

οὔτε νεώτατός ἐσσι μετ᾽ Ἀργείοισι τοσοῦτον,

οὔτέ τοι ὀξύτατον κεφαλῆς ἐκδέρκεται ὄσσε·

ἀλλ᾽ αἰεὶ μύθοις λαβρεύεαι· οὐδέ τί σε χρὴ

λαβραγόρην ἔμεναι· πάρα γὰρ καὶ ἀμείνονες ἄλλοι.

480

ἵπποι δ᾽ αὐταὶ ἔασι παροίτεραι, αἳ τὸ πάρος περ,

Εὐμήλου, ἐν δ᾽ αὐτὸς ἔχων εὔληρα βέβηκε.

τὸν δὲ χολωσάμενος Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα·

Αἶαν νεῖκος ἄριστε κακοφραδὲς ἄλλά τε πάντα

δεύεαι Ἀργείων, ὅτι τοι νόος ἐστὶν ἀπηνής.

485

δεῦρό νυν ἢ τρίποδος περιδώμεθον ἠὲ λέβητος,

ἴστορα δ᾽ Ἀτρεΐδην Ἀγαμέμνονα θείομεν ἄμφω,

ὁππότεραι πρόσθ᾽ ἵπποι, ἵνα γνώηις ἀποτίνων.

ὣς ἔφατ᾽, ὄρνυτο δ᾽ αὐτίκ᾽ Ὀϊλῆος ταχὺς Αἴας

χωόμενος χαλεποῖσιν ἀμείψασθαι ἐπέεσσι·

490

καί νύ κε δὴ προτέρω ἔτ᾽ ἔρις γένετ᾽ ἀμφοτέροισιν,

εἰ μὴ Ἀχιλλεὺς αὐτὸς ἀνίστατο καὶ φάτο μῦθον·

μηκέτι νῦν χαλεποῖσιν ἀμείβεσθον ἐπέεσσιν

Αἶαν Ἰδομενεῦ τε κακοῖς, ἐπεὶ οὐδὲ ἔοικε.

καὶ δ᾽ ἄλλωι νεμεσᾶτον ὅτις τοιαῦτά γε ῥέζοι.

495

ἀλλ᾽ ὑμεῖς ἐν ἀγῶνι καθήμενοι εἰσοράασθε

ἵππους· οἳ δὲ τάχ᾽ αὐτοὶ ἐπειγόμενοι περὶ νίκης

ἐνθάδ᾽ ἐλεύσονται· τότε δὲ γνώσεσθε ἕκαστος

ἵππους Ἀργείων, οἳ δεύτεροι οἵ τε πάροιθεν.

ὣς φάτο, Τυδεΐδης δὲ μάλα σχεδὸν ἦλθε διώκων,

500

μάστι δ᾽ αἰὲν ἔλαυνε κατωμαδόν· οἳ δέ οἱ ἵπποι

ὑψόσ᾽ ἀειρέσθην ῥίμφα πρήσσοντε κέλευθον.

αἰεὶ δ᾽ ἡνίοχον κονίης ῥαθάμιγγες ἔβαλλον,

ἅρματα δὲ χρυσῶι πεπυκασμένα κασσιτέρωι τε

ἵπποις ὠκυπόδεσσιν ἐπέτρεχον· οὐδέ τι πολλὴ

505

γίγνετ᾽ ἐπισσώτρων ἁρματροχιὴ κατόπισθεν

ἐν λεπτῆι κονίηι· τὼ δὲ σπεύδοντε πετέσθην.

στῆ δὲ μέσωι ἐν ἀγῶνι, πολὺς δ᾽ ἀνεκήκιεν ἱδρὼς

ἵππων ἔκ τε λόφων καὶ ἀπὸ στέρνοιο χαμᾶζε.

αὐτὸς δ᾽ ἐκ δίφροιο χαμαὶ θόρε παμφανόωντος,

510

κλῖνε δ᾽ ἄρα μάστιγα ποτὶ ζυγόν· οὐδὲ μάτησεν

ἴφθιμος Σθένελος, ἀλλ᾽ ἐσσυμένως λάβ᾽ ἄεθλον,

δῶκε δ᾽ ἄγειν ἑτάροισιν ὑπερθύμοισι γυναῖκα

καὶ τρίποδ᾽ ὠτώεντα φέρειν· ὁ δ᾽ ἔλυεν ὑφ᾽ ἵππους.

τῶι δ᾽ ἄρ᾽ ἐπ᾽ Ἀντίλοχος Νηλήϊος ἤλασεν ἵππους

515

κέρδεσιν, οὔ τι τάχει γε, παραφθάμενος Μενέλαον·

ἀλλὰ καὶ ὧς Μενέλαος ἔχ᾽ ἐγγύθεν ὠκέας ἵππους.

ὅσσον δὲ τροχοῦ ἵππος ἀφίσταται, ὅς ῥα ἄνακτα

ἕλκηισιν πεδίοιο τιταινόμενος σὺν ὄχεσφι·

τοῦ μέν τε ψαύουσιν ἐπισσώτρου τρίχες ἄκραι

520

οὐραῖαι· ὁ δέ τ᾽ ἄγχι μάλα τρέχει, οὐδέ τι πολλὴ

χώρη μεσσηγὺς πολέος πεδίοιο θέοντος·

τόσσον δὴ Μενέλαος ἀμύμονος Ἀντιλόχοιο

λείπετ᾽· ἀτὰρ τὰ πρῶτα καὶ ἐς δίσκουρα λέλειπτο,

ἀλλά μιν αἶψα κίχανεν· ὀφέλλετο γὰρ μένος ἠῢ

525

ἵππου τῆς Ἀγαμεμνονέης καλλίτριχος Αἴθης·

εἰ δέ κ᾽ ἔτι προτέρω γένετο δρόμος ἀμφοτέροισι,

τώ κέν μιν παρέλασσ᾽ οὐδ᾽ ἀμφήριστον ἔθηκεν.

αὐτὰρ Μηριόνης θεράπων ἐῢς Ἰδομενῆος

λείπετ᾽ ἀγακλῆος Μενελάου δουρὸς ἐρωήν·

530

βάρδιστοι μὲν γάρ οἱ ἔσαν καλλίτριχες ἵπποι,

ἤκιστος δ᾽ ἦν αὐτὸς ἐλαυνέμεν ἅρμ᾽ ἐν ἀγῶνι.

υἱὸς δ᾽ Ἀδμήτοιο πανύστατος ἤλυθεν ἄλλων

ἕλκων ἅρματα καλὰ ἐλαύνων πρόσσοθεν ἵππους.

τὸν δὲ ἰδὼν ὤικτειρε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς,

535

στὰς δ᾽ ἄρ᾽ ἐν Ἀργείοις ἔπεα πτερόεντ᾽ ἀγόρευε·

λοῖσθος ἀνὴρ ὤριστος ἐλαύνει μώνυχας ἵππους·

ἀλλ᾽ ἄγε δή οἱ δῶμεν ἀέθλιον ὡς ἐπιεικὲς

δεύτερ᾽· ἀτὰρ τὰ πρῶτα φερέσθω Τυδέος υἱός.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δ᾽ ἄρα πάντες ἐπήινεον ὡς ἐκέλευε.

540

καί νύ κέ οἱ πόρεν ἵππον, ἐπήινησαν γὰρ Ἀχαιοί,

εἰ μὴ ἄρ᾽ Ἀντίλοχος μεγαθύμου Νέστορος υἱὸς

Πηλεΐδην Ἀχιλῆα δίκηι ἠμείψατ᾽ ἀναστάς·

ὦ Ἀχιλεῦ μάλα τοι κεχολώσομαι αἴ κε τελέσσηις

τοῦτο ἔπος· μέλλεις γὰρ ἀφαιρήσεσθαι ἄεθλον

545

τὰ φρονέων ὅτι οἱ βλάβεν ἅρματα καὶ ταχέ᾽ ἵππω

αὐτός τ᾽ ἐσθλὸς ἐών· ἀλλ᾽ ὤφελεν ἀθανάτοισιν

εὔχεσθαι· τό κεν οὔ τι πανύστατος ἦλθε διώκων.

εἰ δέ μιν οἰκτίρεις καί τοι φίλος ἔπλετο θυμῶι

ἔστί τοι ἐν κλισίηι χρυσὸς πολύς, ἔστι δὲ χαλκὸς

550

καὶ πρόβατ᾽, εἰσὶ δέ τοι δμωιαὶ καὶ μώνυχες ἵπποι·

τῶν οἱ ἔπειτ᾽ ἀνελὼν δόμεναι καὶ μεῖζον ἄεθλον

ἠὲ καὶ αὐτίκα νῦν, ἵνα σ᾽ αἰνήσωσιν Ἀχαιοί.

τὴν δ᾽ ἐγὼ οὐ δώσω· περὶ δ᾽ αὐτῆς πειρηθήτω

ἀνδρῶν ὅς κ᾽ ἐθέληισιν ἐμοὶ χείρεσσι μάχεσθαι.

555

ὣς φάτο, μείδησεν δὲ ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεὺς

χαίρων Ἀντιλόχωι, ὅτι οἱ φίλος ἦεν ἑταῖρος·

καί μιν ἀμειβόμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

Ἀντίλοχ᾽, εἰ μὲν δή με κελεύεις οἴκοθεν ἄλλο

Εὐμήλωι ἐπιδοῦναι, ἐγὼ δέ κε καὶ τὸ τελέσσω.

560

δώσω οἱ θώρηκα, τὸν Ἀστεροπαῖον ἀπηύρων

χάλκεον, ὧι πέρι χεῦμα φαεινοῦ κασσιτέροιο

ἀμφιδεδίνηται· πολέος δέ οἱ ἄξιος ἔσται.

ἦ ῥα, καὶ Αὐτομέδοντι φίλωι ἐκέλευσεν ἑταίρωι

οἰσέμεναι κλισίηθεν· ὁ δ᾽ ὤιχετο καί οἱ ἔνεικεν,

565

Εὐμήλωι δ᾽ ἐν χερσὶ τίθει· ὁ δὲ δέξατο χαίρων.

τοῖσι δὲ καὶ Μενέλαος ἀνίστατο θυμὸν ἀχεύων

Ἀντιλόχωι ἄμοτον κεχολωμένος· ἐν δ᾽ ἄρα κῆρυξ

χειρὶ σκῆπτρον ἔθηκε, σιωπῆσαί τε κέλευσεν

Ἀργείους· ὁ δ᾽ ἔπειτα μετηύδα ἰσόθεος φώς·

570

Ἀντίλοχε πρόσθεν πεπνυμένε ποῖον ἔρεξας.

ἤισχυνας μὲν ἐμὴν ἀρετήν, βλάψας δέ μοι ἵππους

τοὺς σοὺς πρόσθε βαλών, οἵ τοι πολὺ χείρονες ἦσαν.

ἀλλ᾽ ἄγετ᾽ Ἀργείων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες

ἐς μέσον ἀμφοτέροισι δικάσσατε, μὴ δ᾽ ἐπ᾽ ἀρωγῆι,

575

μή ποτέ τις εἴπηισιν Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων·

Ἀντίλοχον ψεύδεσσι βιησάμενος Μενέλαος

οἴχεται ἵππον ἄγων, ὅτι οἱ πολὺ χείρονες ἦσαν

ἵπποι, αὐτὸς δὲ κρείσσων ἀρετῆι τε βίηι τε.

εἰ δ᾽ ἄγ᾽ ἐγὼν αὐτὸς δικάσω, καί μ᾽ οὔ τινά φημι

580

ἄλλον ἐπιπλήξειν Δαναῶν· ἰθεῖα γὰρ ἔσται.

Ἀντίλοχ᾽ εἰ δ᾽ ἄγε δεῦρο διοτρεφές, ἣ θέμις ἐστί,

στὰς ἵππων προπάροιθε καὶ ἅρματος, αὐτὰρ ἱμάσθλην

χερσὶν ἔχε ῥαδινήν, ἧι περ τὸ πρόσθεν ἔλαυνες,

ἵππων ἁψάμενος γαιήοχον ἐννοσίγαιον

585

ὄμνυθι μὴ μὲν ἑκὼν τὸ ἐμὸν δόλωι ἅρμα πεδῆσαι.

τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Ἀντίλοχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·

ἄνσχεο νῦν· πολλὸν γὰρ ἔγωγε νεώτερός εἰμι

σεῖο ἄναξ Μενέλαε, σὺ δὲ πρότερος καὶ ἀρείων.

οἶσθ᾽ οἷαι νέου ἀνδρὸς ὑπερβασίαι τελέθουσι·

590

κραιπνότερος μὲν γάρ τε νόος, λεπτὴ δέ τε μῆτις.

τώ τοι ἐπιτλήτω κραδίη· ἵππον δέ τοι αὐτὸς

δώσω, τὴν ἀρόμην. εἰ καί νύ κεν οἴκοθεν ἄλλο

μεῖζον ἐπαιτήσειας, ἄφαρ κέ τοι αὐτίκα δοῦναι

βουλοίμην ἢ σοί γε διοτρεφὲς ἤματα πάντα

595

ἐκ θυμοῦ πεσέειν καὶ δαίμοσιν εἶναι ἀλιτρός.

ἦ ῥα καὶ ἵππον ἄγων μεγαθύμου Νέστορος υἱὸς

ἐν χείρεσσι τίθει Μενελάου· τοῖο δὲ θυμὸς

ἰάνθη ὡς εἴ τε περὶ σταχύεσσιν ἐέρση

ληΐου ἀλδήσκοντος, ὅτε φρίσσουσιν ἄρουραι·

600

ὣς ἄρα σοὶ Μενέλαε μετὰ φρεσὶ θυμὸς ἰάνθη.

καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

Ἀντίλοχε νῦν μέν τοι ἐγὼν ὑποείξομαι αὐτὸς

χωόμενος, ἐπεὶ οὔ τι παρήορος οὐδ᾽ ἀεσίφρων

ἦσθα πάρος· νῦν αὖτε νόον νίκησε νεοίη.

605

δεύτερον αὖτ᾽ ἀλέασθαι ἀμείνονας ἠπεροπεύειν.

οὐ γάρ κέν με τάχ᾽ ἄλλος ἀνὴρ παρέπεισεν Ἀχαιῶν.

ἀλλὰ σὺ γὰρ δὴ πολλὰ πάθες καὶ πολλὰ μόγησας

σός τε πατὴρ ἀγαθὸς καὶ ἀδελφεὸς εἵνεκ᾽ ἐμεῖο·

τώ τοι λισσομένωι ἐπιπείσομαι, ἠδὲ καὶ ἵππον

610

δώσω ἐμήν περ ἐοῦσαν, ἵνα γνώωσι καὶ οἵδε

ὡς ἐμὸς οὔ ποτε θυμὸς ὑπερφίαλος καὶ ἀπηνής.

ἦ ῥα, καὶ Ἀντιλόχοιο Νοήμονι δῶκεν ἑταίρωι

ἵππον ἄγειν· ὁ δ᾽ ἔπειτα λέβηθ᾽ ἕλε παμφανόωντα.

Μηριόνης δ᾽ ἀνάειρε δύω χρυσοῖο τάλαντα

615

τέτρατος, ὡς ἔλασεν. πέμπτον δ᾽ ὑπελείπετ᾽ ἄεθλον,

ἀμφίθετος φιάλη· τὴν Νέστορι δῶκεν Ἀχιλλεὺς

Ἀργείων ἀν᾽ ἀγῶνα φέρων, καὶ ἔειπε παραστάς·

τῆ νῦν, καὶ σοὶ τοῦτο γέρον κειμήλιον ἔστω

Πατρόκλοιο τάφου μνῆμ᾽ ἔμμεναι· οὐ γὰρ ἔτ᾽ αὐτὸν

620

ὄψηι ἐν Ἀργείοισι· δίδωμι δέ τοι τόδ᾽ ἄεθλον

αὔτως· οὐ γὰρ πύξ γε μαχήσεαι, οὐδὲ παλαίσεις,

οὐδ᾽ ἔτ᾽ ἀκοντιστὺν ἐσδύσεαι, οὐδὲ πόδεσσι

θεύσεαι· ἤδη γὰρ χαλεπὸν κατὰ γῆρας ἐπείγει.

ὣς εἰπὼν ἐν χερσὶ τίθει· ὁ δ᾽ ἐδέξατο χαίρων,

625

καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

ναὶ δὴ ταῦτά γε πάντα τέκος κατὰ μοῖραν ἔειπες·

οὐ γὰρ ἔτ᾽ ἔμπεδα γυῖα φίλος πόδες, οὐδέ τι χεῖρες

ὤμων ἀμφοτέρωθεν ἐπαΐσσονται ἐλαφραί.

εἴθ᾽ ὣς ἡβώοιμι βίη τέ μοι ἔμπεδος εἴη

630

ὡς ὁπότε κρείοντ᾽ Ἀμαρυγκέα θάπτον Ἐπειοὶ

Βουπρασίωι, παῖδες δ᾽ ἔθεσαν βασιλῆος ἄεθλα·

ἔνθ᾽ οὔ τίς μοι ὁμοῖος ἀνὴρ γένετ᾽, οὔτ᾽ ἄρ᾽ Ἐπειῶν

οὔτ᾽ αὐτῶν Πυλίων οὔτ᾽ Αἰτωλῶν μεγαθύμων.

πὺξ μὲν ἐνίκησα Κλυτομήδεα Ἤνοπος υἱόν,

635

Ἀγκαῖον δὲ πάληι Πλευρώνιον, ὅς μοι ἀνέστη·

Ἴφικλον δὲ πόδεσσι παρέδραμον ἐσθλὸν ἐόντα,

δουρὶ δ᾽ ὑπειρέβαλον Φυλῆά τε καὶ Πολύδωρον.

οἴοισίν μ᾽ ἵπποισι παρήλασαν Ἀκτορίωνε

πλήθει πρόσθε βαλόντες ἀγασσάμενοι περὶ νίκης,

640

οὕνεκα δὴ τὰ μέγιστα παρ᾽ αὐτόθι λείπετ᾽ ἄεθλα.

οἳ δ᾽ ἄρ᾽ ἔσαν δίδυμοι· ὁ μὲν ἔμπεδον ἡνιόχευεν,

ἔμπεδον ἡνιόχευ᾽, ὁ δ᾽ ἄρα μάστιγι κέλευεν.

ὥς ποτ᾽ ἔον· νῦν αὖτε νεώτεροι ἀντιοώντων

ἔργων τοιούτων· ἐμὲ δὲ χρὴ γήραϊ λυγρῶι

645

πείθεσθαι, τότε δ᾽ αὖτε μετέπρεπον ἡρώεσσιν.

ἀλλ᾽ ἴθι καὶ σὸν ἑταῖρον ἀέθλοισι κτερέϊζε.

τοῦτο δ᾽ ἐγὼ πρόφρων δέχομαι, χαίρει δέ μοι ἦτορ,

ὥς μευ ἀεὶ μέμνησαι ἐνηέος, οὐδέ σε λήθω,

τιμῆς ἧς τέ μ᾽ ἔοικε τετιμῆσθαι μετ᾽ Ἀχαιοῖς.

650

σοὶ δὲ θεοὶ τῶνδ᾽ ἀντὶ χάριν μενοεικέα δοῖεν.

ὣς φάτο, Πηλεΐδης δὲ πολὺν καθ᾽ ὅμιλον Ἀχαιῶν

ὤιχετ᾽, ἐπεὶ πάντ᾽ αἶνον ἐπέκλυε Νηλεΐδαο.

αὐτὰρ ὁ πυγμαχίης ἀλεγεινῆς θῆκεν ἄεθλα·

ἡμίονον ταλαεργὸν ἄγων κατέδησ᾽ ἐν ἀγῶνι

655

ἑξέτε᾽ ἀδμήτην, ἥ τ᾽ ἀλγίστη δαμάσασθαι·

τῶι δ᾽ ἄρα νικηθέντι τίθει δέπας ἀμφικύπελλον.

στῆ δ᾽ ὀρθὸς καὶ μῦθον ἐν Ἀργείοισιν ἔειπεν·

Ἀτρεΐδη τε καὶ ἄλλοι ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοὶ

ἄνδρε δύω περὶ τῶνδε κελεύομεν, ὥ περ ἀρίστω,

660

πὺξ μάλ᾽ ἀνασχομένω πεπληγέμεν· ὧι δέ κ᾽ Ἀπόλλων

δώηι καμμονίην, γνώωσι δὲ πάντες Ἀχαιοί,

ἡμίονον ταλαεργὸν ἄγων κλισίην δὲ νεέσθω·

αὐτὰρ ὁ νικηθεὶς δέπας οἴσεται ἀμφικύπελλον.

ὣς ἔφατ᾽, ὄρνυτο δ᾽ αὐτίκ᾽ ἀνὴρ ἠΰς τε μέγας τε

665

εἰδὼς πυγμαχίης υἱὸς Πανοπῆος Ἐπειός,

ἅψατο δ᾽ ἡμιόνου ταλαεργοῦ φώνησέν τε·

ἆσσον ἴτω ὅς τις δέπας οἴσεται ἀμφικύπελλον·

ἡμίονον δ᾽ οὔ φημί τιν᾽ ἀξέμεν ἄλλον Ἀχαιῶν

πυγμῆι νικήσαντ᾽, ἐπεὶ εὔχομαι εἶναι ἄριστος.

670

ἦ οὐχ ἅλις ὅττι μάχης ἐπιδεύομαι; οὐδ᾽ ἄρα πως ἦν

ἐν πάντεσσ᾽ ἔργοισι δαήμονα φῶτα γενέσθαι.

ὧδε γὰρ ἐξερέω, τὸ δὲ καὶ τετελεσμένον ἔσται·

ἀντικρὺ χρόα τε ῥήξω σύν τ᾽ ὀστέ᾽ ἀράξω.

κηδεμόνες δέ οἱ ἐνθάδ᾽ ἀολλέες αὖθι μενόντων,

675

οἵ κέ μιν ἐξοίσουσιν ἐμῆις ὑπὸ χερσὶ δαμέντα.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δ᾽ ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῆι.

Εὐρύαλος δέ οἱ οἶος ἀνίστατο ἰσόθεος φὼς

Μηκιστῆος υἱὸς Ταλαϊονίδαο ἄνακτος,

ὅς ποτε Θήβας δ᾽ ἦλθε δεδουπότος Οἰδιπόδαο

680

ἐς τάφον· ἔνθα δὲ πάντας ἐνίκα Καδμείωνας.

τὸν μὲν Τυδεΐδης δουρὶ κλυτὸς ἀμφεπονεῖτο

θαρσύνων ἔπεσιν, μέγα δ᾽ αὐτῶι βούλετο νίκην.

ζῶμα δέ οἱ πρῶτον παρακάββαλεν, αὐτὰρ ἔπειτα

δῶκεν ἱμάντας ἐϋτμήτους βοὸς ἀγραύλοιο.

685

τὼ δὲ ζωσαμένω βήτην ἐς μέσσον ἀγῶνα,

ἄντα δ᾽ ἀνασχομένω χερσὶ στιβαρῆισιν ἅμ᾽ ἄμφω

σύν ῥ᾽ ἔπεσον, σὺν δέ σφι βαρεῖαι χεῖρες ἔμιχθεν.

δεινὸς δὲ χρόμαδος γενύων γένετ᾽, ἔρρεε δ᾽ ἱδρὼς

πάντοθεν ἐκ μελέων· ἐπὶ δ᾽ ὄρνυτο δῖος Ἐπειός,

690

κόψε δὲ παπτήναντα παρήϊον· οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔτι δὴν

ἑστήκειν· αὐτοῦ γὰρ ὑπήριπε φαίδιμα γυῖα.

ὡς δ᾽ ὅθ᾽ ὑπὸ φρικὸς Βορέω ἀναπάλλεται ἰχθὺς

θίν᾽ ἐν φυκιόεντι, μέλαν δέ ἑ κῦμα κάλυψεν,

ὣς πληγεὶς ἀνέπαλτ᾽· αὐτὰρ μεγάθυμος Ἐπειὸς

695

χερσὶ λαβὼν ὤρθωσε· φίλοι δ᾽ ἀμφέσταν ἑταῖροι,

οἵ μιν ἄγον δι᾽ ἀγῶνος ἐφελκομένοισι πόδεσσιν

αἷμα παχὺ πτύοντα κάρη βάλλονθ᾽ ἑτέρωσε·

κὰδ δ᾽ ἀλλοφρονέοντα μετὰ σφίσιν εἷσαν ἄγοντες,

αὐτοὶ δ᾽ οἰχόμενοι κόμισαν δέπας ἀμφικύπελλον.

700

Πηλεΐδης δ᾽ αἶψ᾽ ἄλλα κατὰ τρίτα θῆκεν ἄεθλα

δεικνύμενος Δαναοῖσι παλαισμοσύνης ἀλεγεινῆς,

τῶι μὲν νικήσαντι μέγαν τρίποδ᾽ ἐμπυριβήτην,

τὸν δὲ δυωδεκάβοιον ἐνὶ σφίσι τῖον Ἀχαιοί·

ἀνδρὶ δὲ νικηθέντι γυναῖκ᾽ ἐς μέσσον ἔθηκε,

705

πολλὰ δ᾽ ἐπίστατο ἔργα, τίον δέ ἑ τεσσαράβοιον.

στῆ δ᾽ ὀρθὸς καὶ μῦθον ἐν Ἀργείοισιν ἔειπεν·

ὄρνυσθ᾽ οἳ καὶ τούτου ἀέθλου πειρήσεσθον.

ὣς ἔφατ᾽, ὦρτο δ᾽ ἔπειτα μέγας Τελαμώνιος Αἴας,

ἂν δ᾽ Ὀδυσεὺς πολύμητις ἀνίστατο κέρδεα εἰδώς.

710

ζωσαμένω δ᾽ ἄρα τώ γε βάτην ἐς μέσσον ἀγῶνα,

ἀγκὰς δ᾽ ἀλλήλων λαβέτην χερσὶ στιβαρῆισιν

ὡς ὅτ᾽ ἀμείβοντες, τούς τε κλυτὸς ἤραρε τέκτων

δώματος ὑψηλοῖο βίας ἀνέμων ἀλεείνων.

τετρίγει δ᾽ ἄρα νῶτα θρασειάων ἀπὸ χειρῶν

715

ἑλκόμενα στερεῶς· κατὰ δὲ νότιος ῥέεν ἱδρώς,

πυκναὶ δὲ σμώδιγγες ἀνὰ πλευράς τε καὶ ὤμους

αἵματι φοινικόεσσαι ἀνέδραμον· οἳ δὲ μάλ᾽ αἰεὶ

νίκης ἱέσθην τρίποδος πέρι ποιητοῖο·

οὔτ᾽ Ὀδυσεὺς δύνατο σφῆλαι οὔδει τε πελάσσαι,

720

οὔτ᾽ Αἴας δύνατο, κρατερὴ δ᾽ ἔχεν ἲς Ὀδυσῆος.

ἀλλ᾽ ὅτε δή ῥ᾽ ἀνίαζον ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς,

δὴ τότε μιν προσέειπε μέγας Τελαμώνιος Αἴας·

διογενὲς Λαερτιάδη πολυμήχαν᾽ Ὀδυσσεῦ

ἤ μ᾽ ἀνάειρ᾽, ἢ ἐγὼ σέ· τὰ δ᾽ αὖ Διὶ πάντα μελήσει.

725

ὣς εἰπὼν ἀνάειρε· δόλου δ᾽ οὐ λήθετ᾽ Ὀδυσσεύς·

κόψ᾽ ὄπιθεν κώληπα τυχών, ὑπέλυσε δὲ γυῖα,

κὰδ δ᾽ ἔβαλ᾽ ἐξοπίσω· ἐπὶ δὲ στήθεσσιν Ὀδυσσεὺς

κάππεσε· λαοὶ δ᾽ αὖ θηεῦντό τε θάμβησάν τε.

δεύτερος αὖτ᾽ ἀνάειρε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς,

730

κίνησεν δ᾽ ἄρα τυτθὸν ἀπὸ χθονός, οὐδ᾽ ἔτ᾽ ἄειρεν,

ἐν δὲ γόνυ γνάμψεν· ἐπὶ δὲ χθονὶ κάππεσον ἄμφω

πλησίοι ἀλλήλοισι, μιάνθησαν δὲ κονίηι.

καί νύ κε τὸ τρίτον αὖτις ἀναΐξαντ᾽ ἐπάλαιον,

εἰ μὴ Ἀχιλλεὺς αὐτὸς ἀνίστατο καὶ κατέρυκε·

735

μηκέτ᾽ ἐρείδεσθον, μὴ δὲ τρίβεσθε κακοῖσι·

νίκη δ᾽ ἀμφοτέροισιν· ἀέθλια δ᾽ ἶσ᾽ ἀνελόντες

ἔρχεσθ᾽, ὄφρα καὶ ἄλλοι ἀεθλεύωσιν Ἀχαιοί.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δ᾽ ἄρα τοῦ μάλα μὲν κλύον ἠδὲ πίθοντο,

καί ῥ᾽ ἀπομορξαμένω κονίην δύσαντο χιτῶνας.

740

Πηλεΐδης δ᾽ αἶψ᾽ ἄλλα τίθει ταχυτῆτος ἄεθλα

ἀργύρεον κρητῆρα τετυγμένον· ἓξ δ᾽ ἄρα μέτρα

χάνδανεν, αὐτὰρ κάλλει ἐνίκα πᾶσαν ἐπ᾽ αἶαν

πολλόν, ἐπεὶ Σιδόνες πολυδαίδαλοι εὖ ἤσκησαν,

Φοίνικες δ᾽ ἄγον ἄνδρες ἐπ᾽ ἠεροειδέα πόντον,

745

στῆσαν δ᾽ ἐν λιμένεσσι, Θόαντι δὲ δῶρον ἔδωκαν·

υἷος δὲ Πριάμοιο Λυκάονος ὦνον ἔδωκε

Πατρόκλωι ἥρωϊ Ἰησονίδης Εὔνηος.

καὶ τὸν Ἀχιλλεὺς θῆκεν ἄεθλον οὗ ἑτάροιο,

ὅς τις ἐλαφρότατος ποσσὶ κραιπνοῖσι πέλοιτο·

750

δευτέρωι αὖ βοῦν θῆκε μέγαν καὶ πίονα δημῶι,

ἡμιτάλαντον δὲ χρυσοῦ λοισθήϊ᾽ ἔθηκε.

στῆ δ᾽ ὀρθὸς καὶ μῦθον ἐν Ἀργείοισιν ἔειπεν·

ὄρνυσθ᾽ οἳ καὶ τούτου ἀέθλου πειρήσεσθε.

ὣς ἔφατ᾽, ὄρνυτο δ᾽ αὐτίκ᾽ Ὀϊλῆος ταχὺς Αἴας,

755

ἂν δ᾽ Ὀδυσεὺς πολύμητις, ἔπειτα δὲ Νέστορος υἱὸς

Ἀντίλοχος· ὁ γὰρ αὖτε νέους ποσὶ πάντας ἐνίκα.

στὰν δὲ μεταστοιχί· σήμηνε δὲ τέρματ᾽ Ἀχιλλεύς.

τοῖσι δ᾽ ἀπὸ νύσσης τέτατο δρόμος· ὦκα δ᾽ ἔπειτα

ἔκφερ᾽ Ὀϊλιάδης· ἐπὶ δ᾽ ὄρνυτο δῖος Ὀδυσσεὺς

760

ἄγχι μάλ᾽, ὡς ὅτε τίς τε γυναικὸς ἐϋζώνοιο

στήθεός ἐστι κανών, ὅν τ᾽ εὖ μάλα χερσὶ τανύσσηι

πηνίον ἐξέλκουσα παρὲκ μίτον, ἀγχόθι δ᾽ ἴσχει

στήθεος· ὣς Ὀδυσεὺς θέεν ἐγγύθεν, αὐτὰρ ὄπισθεν

ἴχνια τύπτε πόδεσσι πάρος κόνιν ἀμφιχυθῆναι·

765

κὰδ δ᾽ ἄρα οἱ κεφαλῆς χέ᾽ ἀϋτμένα δῖος Ὀδυσσεὺς

αἰεὶ ῥίμφα θέων· ἴαχον δ᾽ ἐπὶ πάντες Ἀχαιοὶ

νίκης ἱεμένωι, μάλα δὲ σπεύδοντι κέλευον.

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ πύματον τέλεον δρόμον, αὐτίκ᾽ Ὀδυσσεὺς

εὔχετ᾽ Ἀθηναίηι γλαυκώπιδι ὃν κατὰ θυμόν·

770

κλῦθι θεά, ἀγαθή μοι ἐπίρροθος ἐλθὲ ποδοῖιν.

ὣς ἔφατ᾽ εὐχόμενος· τοῦ δ᾽ ἔκλυε Παλλὰς Ἀθήνη,

γυῖα δ᾽ ἔθηκεν ἐλαφρά, πόδας καὶ χεῖρας ὕπερθεν.

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ τάχ᾽ ἔμελλον ἐπαΐξασθαι ἄεθλον,

ἔνθ᾽ Αἴας μὲν ὄλισθε θέων, βλάψεν γὰρ Ἀθήνη,

775

τῆι ῥα βοῶν κέχυτ᾽ ὄνθος ἀποκταμένων ἐριμύκων,

οὓς ἐπὶ Πατρόκλωι πέφνεν πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·

ἐν δ᾽ ὄνθου βοέου πλῆτο στόμα τε ῥῖνάς τε·

κρητῆρ᾽ αὖτ᾽ ἀνάειρε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς,

ὡς ἦλθε φθάμενος· ὁ δὲ βοῦν ἕλε φαίδιμος Αἴας.

780

στῆ δὲ κέρας μετὰ χερσὶν ἔχων βοὸς ἀγραύλοιο

ὄνθον ἀποπτύων, μετὰ δ᾽ Ἀργείοισιν ἔειπεν·

ὢ πόποι ἦ μ᾽ ἔβλαψε θεὰ πόδας, ἣ τὸ πάρος περ

μήτηρ ὣς Ὀδυσῆϊ παρίσταται ἠδ᾽ ἐπαρήγει.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δ᾽ ἄρα πάντες ἐπ᾽ αὐτῶι ἡδὺ γέλασσαν.

785

Ἀντίλοχος δ᾽ ἄρα δὴ λοισθήϊον ἔκφερ᾽ ἄεθλον

μειδιόων, καὶ μῦθον ἐν Ἀργείοισιν ἔειπεν·

εἰδόσιν ὔμμ᾽ ἐρέω πᾶσιν φίλοι, ὡς ἔτι καὶ νῦν

ἀθάνατοι τιμῶσι παλαιοτέρους ἀνθρώπους.

Αἴας μὲν γὰρ ἐμεῖ᾽ ὀλίγον προγενέστερός ἐστιν,

790

οὗτος δὲ προτέρης γενεῆς προτέρων τ᾽ ἀνθρώπων·

ὠμογέροντα δέ μίν φασ᾽ ἔμμεναι· ἀργαλέον δὲ

ποσσὶν ἐριδήσασθαι Ἀχαιοῖς, εἰ μὴ Ἀχιλλεῖ.

ὣς φάτο, κύδηνεν δὲ ποδώκεα Πηλεΐωνα.

τὸν δ᾽ Ἀχιλεὺς μύθοισιν ἀμειβόμενος προσέειπεν·

795

Ἀντίλοχ᾽ οὐ μέν τοι μέλεος εἰρήσεται αἶνος,

ἀλλά τοι ἡμιτάλαντον ἐγὼ χρυσοῦ ἐπιθήσω.

ὣς εἰπὼν ἐν χερσὶ τίθει, ὁ δ᾽ ἐδέξατο χαίρων.

αὐτὰρ Πηλεΐδης κατὰ μὲν δολιχόσκιον ἔγχος

θῆκ᾽ ἐς ἀγῶνα φέρων, κατὰ δ᾽ ἀσπίδα καὶ τρυφάλειαν

800

τεύχεα Σαρπήδοντος, ἅ μιν Πάτροκλος ἀπηύρα.

στῆ δ᾽ ὀρθὸς καὶ μῦθον ἐν Ἀργείοισιν ἔειπεν·

ἄνδρε δύω περὶ τῶνδε κελεύομεν, ὥ περ ἀρίστω,

τεύχεα ἑσσαμένω ταμεσίχροα χαλκὸν ἑλόντε

ἀλλήλων προπάροιθεν ὁμίλου πειρηθῆναι.

805

ὁππότερός κε φθῆισιν ὀρεξάμενος χρόα καλόν,

ψαύσηι δ᾽ ἐνδίνων διά τ᾽ ἔντεα καὶ μέλαν αἷμα,

τῶι μὲν ἐγὼ δώσω τόδε φάσγανον ἀργυρόηλον

καλὸν Θρηΐκιον, τὸ μὲν Ἀστεροπαῖον ἀπηύρων·

τεύχεα δ᾽ ἀμφότεροι ξυνήϊα ταῦτα φερέσθων·

810

καί σφιν δαῖτ᾽ ἀγαθὴν παραθήσομεν ἐν κλισίηισιν.

ὣς ἔφατ᾽, ὦρτο δ᾽ ἔπειτα μέγας Τελαμώνιος Αἴας,

ἂν δ᾽ ἄρα Τυδεΐδης ὦρτο, κρατερὸς Διομήδης.

οἳ δ᾽ ἐπεὶ οὖν ἑκάτερθεν ὁμίλου θωρήχθησαν,

ἐς μέσον ἀμφοτέρω συνίτην μεμαῶτε μάχεσθαι

815

δεινὸν δερκομένω· θάμβος δ᾽ ἔχε πάντας Ἀχαιούς.

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ἰόντες,

τρὶς μὲν ἐπήϊξαν, τρὶς δὲ σχεδὸν ὁρμήθησαν.

ἔνθ᾽ Αἴας μὲν ἔπειτα κατ᾽ ἀσπίδα πάντοσ᾽ ἐΐσην

νύξ᾽, οὐδὲ χρό᾽ ἵκανεν· ἔρυτο γὰρ ἔνδοθι θώρηξ·

820

Τυδεΐδης δ᾽ ἄρ᾽ ἔπειτα ὑπὲρ σάκεος μεγάλοιο

αἰὲν ἐπ᾽ αὐχένι κῦρε φαεινοῦ δουρὸς ἀκωκῆι.

καὶ τότε δή ῥ᾽ Αἴαντι περιδείσαντες Ἀχαιοὶ

παυσαμένους ἐκέλευσαν ἀέθλια ἶσ᾽ ἀνελέσθαι.

αὐτὰρ Τυδεΐδηι δῶκεν μέγα φάσγανον ἥρως

825

σὺν κολεῶι τε φέρων καὶ ἐϋτμήτωι τελαμῶνι.

αὐτὰρ Πηλεΐδης θῆκεν σόλον αὐτοχόωνον

ὃν πρὶν μὲν ῥίπτασκε μέγα σθένος Ἠετίωνος·

ἀλλ᾽ ἤτοι τὸν ἔπεφνε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς,

τὸν δ᾽ ἄγετ᾽ ἐν νήεσσι σὺν ἄλλοισι κτεάτεσσι.

830

στῆ δ᾽ ὀρθὸς καὶ μῦθον ἐν Ἀργείοισιν ἔειπεν·

ὄρνυσθ᾽ οἳ καὶ τούτου ἀέθλου πειρήσεσθε.

εἴ οἱ καὶ μάλα πολλὸν ἀπόπροθι πίονες ἀγροί,

ἕξει μιν καὶ πέντε περιπλομένους ἐνιαυτοὺς

χρεώμενος· οὐ μὲν γάρ οἱ ἀτεμβόμενός γε σιδήρου

835

ποιμὴν οὐδ᾽ ἀροτὴρ εἶσ᾽ ἐς πόλιν, ἀλλὰ παρέξει.

ὣς ἔφατ᾽, ὦρτο δ᾽ ἔπειτα μενεπτόλεμος Πολυποίτης,

ἂν δὲ Λεοντῆος κρατερὸν μένος ἀντιθέοιο,

ἂν δ᾽ Αἴας Τελαμωνιάδης καὶ δῖος Ἐπειός.

ἑξείης δ᾽ ἵσταντο, σόλον δ᾽ ἕλε δῖος Ἐπειός,

840

ἧκε δὲ δινήσας· γέλασαν δ᾽ ἐπὶ πάντες Ἀχαιοί.

δεύτερος αὖτ᾽ ἀφέηκε Λεοντεὺς ὄζος Ἄρηος·

τὸ τρίτον αὖτ᾽ ἔρριψε μέγας Τελαμώνιος Αἴας

χειρὸς ἄπο στιβαρῆς, καὶ ὑπέρβαλε σήματα πάντων.

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ σόλον εἷλε μενεπτόλεμος Πολυποίτης,

845

ὅσσόν τίς τ᾽ ἔρριψε καλαύροπα βουκόλος ἀνήρ,

ἣ δέ θ᾽ ἑλισσομένη πέτεται διὰ βοῦς ἀγελαίας,

τόσσον παντὸς ἀγῶνος ὑπέρβαλε· τοὶ δὲ βόησαν.

ἀνστάντες δ᾽ ἕταροι Πολυποίταο κρατεροῖο

νῆας ἔπι γλαφυρὰς ἔφερον βασιλῆος ἄεθλον.

850

αὐτὰρ ὁ τοξευτῆισι τίθει ἰόεντα σίδηρον,

κὰδ δ᾽ ἐτίθει δέκα μὲν πελέκεας, δέκα δ᾽ ἡμιπέλεκκα,

ἱστὸν δ᾽ ἔστησεν νηὸς κυανοπρώιροιο

τηλοῦ ἐπὶ ψαμάθοις, ἐκ δὲ τρήρωνα πέλειαν

λεπτῆι μηρίνθωι δῆσεν ποδός, ἧς ἄρ᾽ ἀνώγει

855

τοξεύειν· ὃς μέν κε βάληι τρήρωνα πέλειαν,

πάντας ἀειράμενος πελέκεας οἶκον δὲ φερέσθω·

ὃς δέ κε μηρίνθοιο τύχηι ὄρνιθος ἁμαρτών,

ἥσσων γὰρ δὴ κεῖνος, ὁ δ᾽ οἴσεται ἡμιπέλεκκα.

ὣς ἔφατ᾽, ὦρτο δ᾽ ἔπειτα βίη Τεύκροιο ἄνακτος,

860

ἂν δ᾽ ἄρα Μηριόνης θεράπων ἐῢς Ἰδομενῆος.

κλήρους δ᾽ ἐν κυνέηι χαλκήρεϊ πάλλον ἑλόντες,

Τεῦκρος δὲ πρῶτος κλήρωι λάχεν· αὐτίκα δ᾽ ἰὸν

ἧκεν ἐπικρατέως, οὐδ᾽ ἠπείλησεν ἄνακτι

ἀρνῶν πρωτογόνων ῥέξειν κλειτὴν ἑκατόμβην.

865

ὄρνιθος μὲν ἅμαρτε· μέγηρε γάρ οἱ τό γ᾽ Ἀπόλλων·

αὐτὰρ ὁ μήρινθον βάλε πὰρ πόδα, τῆι δέδετ᾽ ὄρνις·

ἀντικρὺ δ᾽ ἀπὸ μήρινθον τάμε πικρὸς ὀϊστός.

ἣ μὲν ἔπειτ᾽ ἤϊξε πρὸς οὐρανόν, ἣ δὲ παρείθη

μήρινθος ποτὶ γαῖαν· ἀτὰρ κελάδησαν Ἀχαιοί.

870

σπερχόμενος δ᾽ ἄρα Μηριόνης ἐξείρυσε χειρὸς

τόξον· ἀτὰρ δὴ ὀϊστὸν ἔχεν πάλαι, ὡς ἴθυνεν.

αὐτίκα δ᾽ ἠπείλησεν ἑκηβόλωι Ἀπόλλωνι

ἀρνῶν πρωτογόνων ῥέξειν κλειτὴν ἑκατόμβην.

ὕψι δ᾽ ὑπὸ νεφέων εἶδε τρήρωνα πέλειαν·

875

τῆι ῥ᾽ ὅ γε δινεύουσαν ὑπὸ πτέρυγος βάλε μέσσην,

ἀντικρὺ δὲ διῆλθε βέλος· τὸ μὲν ἂψ ἐπὶ γαίηι

πρόσθεν Μηριόναο πάγη ποδός· αὐτὰρ ἣ ὄρνις

ἱστῶι ἐφεζομένη νηὸς κυανοπρώιροιο

αὐχέν᾽ ἀπεκρέμασεν, σὺν δὲ πτερὰ πυκνὰ λίασθεν.

880

ὠκὺς δ᾽ ἐκ μελέων θυμὸς πτάτο, τῆλε δ᾽ ἀπ᾽ αὐτοῦ

κάππεσε· λαοὶ δ᾽ αὖ θηεῦντό τε θάμβησάν τε.

ἂν δ᾽ ἄρα Μηριόνης πελέκεας δέκα πάντας ἄειρε,

Τεῦκρος δ᾽ ἡμιπέλεκκα φέρεν κοίλας ἐπὶ νῆας.

αὐτὰρ Πηλεΐδης κατὰ μὲν δολιχόσκιον ἔγχος,

885

κὰδ δὲ λέβητ᾽ ἄπυρον βοὸς ἄξιον ἀνθεμόεντα

θῆκ᾽ ἐς ἀγῶνα φέρων· καί ῥ᾽ ἥμονες ἄνδρες ἀνέσταν·

ἂν μὲν ἄρ᾽ Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων,

ἂν δ᾽ ἄρα Μηριόνης, θεράπων ἐῢς Ἰδομενῆος.

τοῖσι δὲ καὶ μετέειπε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς·

890

Ἀτρεΐδη· ἴδμεν γὰρ ὅσον προβέβηκας ἁπάντων

ἠδ᾽ ὅσσον δυνάμει τε καὶ ἥμασιν ἔπλευ ἄριστος·

ἀλλὰ σὺ μὲν τόδ᾽ ἄεθλον ἔχων κοίλας ἐπὶ νῆας

ἔρχευ, ἀτὰρ δόρυ Μηριόνηι ἥρωϊ πόρωμεν,

εἰ σύ γε σῶι θυμῶι ἐθέλοις· κέλομαι γὰρ ἔγωγε.

895

ὣς ἔφατ᾽, οὐδ᾽ ἀπίθησεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·

δῶκε δὲ Μηριόνηι δόρυ χάλκεον· αὐτὰρ ὅ γ᾽ ἥρως

Ταλθυβίωι κήρυκι δίδου περικαλλὲς ἄεθλον.