BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Senatus consultum de Baccanalibus

186 a. Chr. n.

 

Senatus consultum

de Baccanalibus

 

Textus:

in: Römische Inschriften, p. 79

ed. L. Schumacher, Stuttgart 1988

Versio digitalis:

Erich Schweizer-Ferrari

 

___________________________________________________

 

 

 

 

 

|1| [Q(VINTVS)] MARCIVS L(VCI) F(ILIVS), S(PVRIVS) POSTVMIVS L(VCI) F(ILIVS) CO(N)S(VLES) SENATVM CONSOLVERVNT N(ONIS) OCTOB(RIBVS), APVD AEDEM |2| DVELONAI. SC(RIBVNDO) ARF(VERVNT) M(ARCVS) CLAVDI(VS) M(ARCI) F(ILIVS), L(VCIVS) VALERI(VS) P(VBLI) F(ILIVS), Q(VINTVS) MINVCI(VS) C(AI) F(ILIVS)

DE BACANALIBVS QVEI FOIDERATEI |3| ESENT, ITA EXDEICENDVM CENSVERE:

NEIQVIS EORVM [B]ACANAL HABVISE VELET. SEIQVES |4| ESENT, QVEI SIBEI DEICERENT NECESVS ESE BACANAL HABERE, EEIS VTEI AD PR(AITOREM) VRBANVM |5| ROMAM VENIRENT, DEQVE EEIS REBVS, VBEI EORVM V[E]R[B]A AVDITA ESENT, VTEI SENATVS |6| NOSTER DECERNERET, DVM NE MINVS SENATOR[I]BVS C ADESENT, [QVOM E]A RES COSOLERETVR. |7| BACAS VIR NEQVIS ADIESE VELET CEIVIS ROMANVS NEVE NOMINVS LATINI NEVE SOCIVM |8| QVISQVAM, NISEI PR(AITOREM) VRBANVM ADIESENT, ISQVE [D]E SENATVOS SENTENTIAD, DVM NE |9| MINVS SENATORIBVS C ADESENT, QVOM EA RES COSOLERETVR, IOVSISENT.

CE[N]SVERE.

|10| SACERDOS NEQVIS VIR ESET. MAGISTER NEQVE VIR NEQVE MVLIER QVISQVAM ESET. |11| NEVE PECVNIAM QVISQVAM EORVM COMOINE[M H]ABVISE VELET. NEVE MAGISTRATVM, |12| NEVE PRO MAGISTRATV[D], NEQVE VIRVM [NEQVE MVL]IEREM QVI[S]QVAM FECISE VELET. |13| NEVE POST HAC INTER SED CONIOVRA[SE NEV]E COMVOVISE NEVE CONSPONDISE |14| NEVE CONPROMESISE VELET, NEVE QVISQVAM FIDEM INTER SED DEDISE VELET. |15| SACRA IN [O]QVOLTOD NE QVISQVAM FECISE VELET. NEVE IN POPLICOD NEVE IN |16| PREIVATOD NEVE EXSTRAD VRBEM SACRA QVISQVAM FECISE VELET, NISEI |17| PR(AITOREM) VRBANVM ADIESET, ISQVE DE SENATVOS SENTENTIAD, DVM NE MINVS |18| SENATORIBVS C ADESENT, QVOM EA RES COSOLERETVR, IOVSISENT.

CENSVERE.

|19| HOMINES PLOVS V OINVORSEI VIREI ATQVE MVLIERES SACRA NE QVISQVAM |20| FECISE VELET, NEVE INTER IBEI VIREI PLOVS DVOBVS, MVLIERIBVS PLOVS TRIBVS |21| ARFVISE VELENT, NISEI DE PR(AITORIS) VRBANI SENATVOSQVE SENTENTIAD, VTEI SVPRAD |22| SCRIPTVM EST.

HAICE VTEI IN COVENTIONID EXDEICATIS NE MINVS TRINVM |23| NOVNDINVM, SENATVOSQVE SENTENTIAM VTEI SCIENTES ESETIS, EORVM |24| SENTENTIA ITA FVIT: SEI QVES ESENT, QVEI ARVORSVM EAD FECISENT, QVAM SVPRAD |25| SCRIPTVM EST, EEIS REM CAPVTALEM FACIENDAM CENSVERE. ATQVE VTEI |26| HOCE IN TABOLAM AHENAM INCEIDERETIS, ITA SENATVS AIQVOM CENSVIT, |27| VTEIQVE EAM FIGIER IOVBEATIS, VBEI FACILVMED GNOSCIER POTISIT. ATQVE |28| VTEI EA BACANALIA, SEI QVA SVNT, EXSTRAD QVAM SEI QVID IBEI SACRI EST, |29| ITA VTEI SVPRAD SCRIPTVM EST, IN DIEBVS X, QVIBVS VOBEIS TABELAI DATAI |30| ERVNT, FACIATIS VTEI DISMOTA SIENT.

IN AGRO TEVRANO.

 

___________

 

 

|1| Q. Marcius Luci filius, Spurius Postumius Luci filius consules senatum sonsuluerunt Nonis Octobribus apud aedem |2| Bellonae. scribendo adfuerunt M. Claudius Marci filius, L. Valerius Publi filius, Q. Minucius Gai filius.

De Bacchanalibus, qui foederati |3| essent, ita edicendum censuere:

«Ne quis eorum Bacchanal habuisse vellet. si qui |4| essent, qui sibi dicerent necesse esse Bacchanal habere, ei ut ad praetorem urbanum |5| Romam venirent, deque eis rebus, ubi eorum verba audita essent, ut senatus |6| noster decerneret, dum ne minus senatoribus centum adessent, cum ea res consuleretur. |7| Bacchas vir ne quis adisse vellet civis Romanus neve nominis Latini neve sociorum |8| quisquam, nisi praetorem urbanum adissent, isque de senatus sententia, dum ne |9| minus senatoribus centum adessent, cam ea res consuleretur, iussissent.

Censuere.

|10| Sacerdos ne quis vir esset. magister neque vir neque mulier quisquam esset. |11| neve pecuniam quisquam eorum communem habuisse vellet. neve magistratum |12| neve pro magistratu neque virum neque mulierem quisquam fecisse vellet. |13| neve posthac inter se coniurasse neve convovisse neve conspondisse |14| neve compromisisse vellet, neve quisquam fidem inter se dedisse vellet. |15| Sacra in occulto ne quisquam fecisse vellet. Neve in publico neve in |16| privato neve extra urbem sacra quisquam fecisse vellet, nisi |17| praetorem urbanum adisset isque de senatus sententia, dum ne minus |18| senatoribus centum adessent, cum ea res consuleretur, iussissent.

Censuere.

|19| Homines plus quinque universi, viri atque mulieres, sacra ne quisquam |20| fecisse vellet, neve interibi viri plus duobus, mulieribus plus tribus |21| adfuisse vellent, nisi de praetoris urbani senatusque sententia, ut supra |22| scriptum est.»

Haec ut in contione edicatis ne minus trinum |23| nundinum, senatusque sententiam ut scientes essetis, eorum |24| sententia ita fuit: «Si qui essent, qui adversum ea fecissent, quam supra |25| scriptum est, eis rem capitalem faciendam censuere»; atque ut |26| Hoc in tabulam aeneam incideretis, ita senatus aequum censuit, |27| utque eam figi iubeatis, ubi facillime nosci possit. Atque |28| ut ea Bacchanalia, si qua sunt, extra quam si quid ibi sacri est, |29| ita ut supra scriptum est, in diebus decem, quibus vobis tabellae datae |30| erunt, faciatis, ut dimota sint.

In agro Teurano.

 

________

 

CIL I ² 581; ILLRP² 511; Degrassi: Imagines, Nº 392; ILS 18

(Tiriolo; Kunsthistorisches Museum Wien)