BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Marius Victorinus

ca. 290 - ca. 370

 

Hymni de trinitate

 

I

 

___________________________________________________

 

 

 

HYMNUS PRIMUS

 

1

Adesto, lumen verum, pater omnipotens deus.

2

Adesto, lumen luminis, mysterium et virtus dei.

3

Adesto, sancte spiritus, patris et filii copula.

4

Tu cum quiescis, pater es, cum procedis, filius,

5

In unum qui cuncta nectis, tu es sanctus spiritus.

 

6

Unum primum, unum a se ortum, unum ante unum, deus.

7

Praecedis omne quantum, nullis notus terminis.

8

Nihil in te quantum quia neque quantum ex te est.

9

Namque ex te natum unum gignit magis quantum quam tenet.

10

Hinc immensus pater est, mensus atque immensus filius.

11

Unum autem et tu pater es, unum, quem genuis, filius.

 

12

Quod multa vel cuncta sunt, hoc unum est, quod genuit filius,

13

Cunctis qui ὄντος semen est. Tu vero virtus seminis,

14

In quo atque ex quo gignuntur cuncta, virtus quae fundit dei,

15

Rursusque in semen redeunt genita quaeque ex semine.

 

16

Operatur ergo cuncta Christus, qui omnis est virtus dei.

17

Namque Christus, in quiete motus, est summus deus.

18

Atque ipse motus, sapientia est et virtus dei,

19

Nullo a substantia distans, quia quod motus, hoc substantia est,

20

Quique motus, quia in ipso atque ipse est,

21

Ex deo dictus deus, natus autem quia motus est

22

– Omnis enim motus natus est – unumque cum sit deus

23

Ac dei motus, unus et idem exsistit deus.

24

Tamen motus ipse, esse ut sibi sit, hoc quod ipse motus est.

25

Sed quia dei motus est, habet in se motus deum.

26

Rursusque, isto ipso quia dei motus est, habet in se motum deus.

27

In filio igitur pater est et in patre est ipse filius.

 

28

Sunt ergo singuli atque in semet semper cum sint singuli,

29

Hinc duobus una virtus, hinc una substantia est,

30

Sed, patre dante, quae sibi fit, filius substantia est.

31

Esse enim prius est, sic moveri posterum,

32

Non quo tempus illi adsit, sed in divinis ordo virtus est.

33

Esse nam praecedit motum, re prius, non tempore.

34

Hoc esse docti in deo memorant substantiam.

35

Hic autem motus ortus est; nam gignit motum substantia

36

Substantiaeque generatio, quid aliud quam substantia est.

37

Ergo motus et patris est. Filius ergo eadem substantia.

 

38

Hunc λόγον Graeci vocarunt, intus in patre, deum,

39

Causa qui sit ad partum atque ad ortus omnium.

40

Nihil namque absque hoc creatum est, per hunc creata cuncta sunt

41

Hic λόγος, si Christus est et si λόγος vita est,

42

Genitus λόγος a patre est. Est enim vivus deus.

43

In quo, cum substantia deus sit deusque sit vita substantia,

44

Genitus autem filius vita est, una est substantia, λόγος, deus.

45

Indiscretus ergo semper, semper et alter simul,

46

Missus mittenti par, et fons tamen manet,

47

Semper discurrit, spargens vitas, missus ut flumen filius.

48

Hinc substantia unum ambo, fons deus, flumen filius.

 

49

Sed quia in divinis substantia hoc idem quod vita est,

50

Vitaque ipsa, ipsa est sapientia, ut praecedit esse, cui inest

51

Princeps ac simplex vivere, sic adest

52

Intellegens sapiensque, semper cum praecedit vivere,

53

Non quo praecedat quidquam alterum, neque quod sit omnino alterum,

54

Sed quo, progressu actuum, sit ter triplex alterum.

 

55

Christus igitur actus omnis, actus, cum procedit, filius,

56

Actusque vita est, qua procedunt et creantur omnia,

57

Fit idem doctor et magister, idem perfector spiritus,

58

Seminatas saeclis animas inrigans scitis sophiae.

59

Sophia autem cum sit Christus, idem Christus filius docet,

60

Profectus patre patrem, et Christum, spiritus.

61

Hinc patris cuncta Christus, hinc habet Christi cuncta spiritus.

 

62

Sic Christus medius inter parentem et sese alterum

63

Spiritum, inplet parentem dum esse praestat omnibus

64

Atque esse cunctis vita est et hoc est quod in Christo factum est.

65

Quid quia iungit ac salvat omnia ac docet verum deum,

66

Christum sequentes, Christo renatos, sanctus iungit spiritus.

 

67

Ergo Christus omnia, hinc Christus mysterium,

68

Per ipsum cuncta et in ipso cuncta atque in ipsum omnia.

69

Cuius altitudo pater est, ipse vero totus,

70

Progressu suo, longitudo et latitudo patris est.

71

Hinc Christus apparens saeculis, id profundum doctum idque arcanum

72

Et intimum intus docendo, Christus occultus, sanctus spiritus.

 

73

Omnes ergo unum spiritu, omnes unum lumine.

74

Hinc singulis vera, hinc tribus una substantia est,

75

Progressa a patre filio et regressa spiritu,

76

Quia tres exsistunt singuli et tres in uno singuli.

77

Haec est beata trinitas, haec beata unitas.