| |
|
-
- C a r m e n I V
(V Langosch)
- ____________________________________
- Archicancellarie, vir discrete mentis,
- cuius cor non agitur levitatis ventis
- aut morem transgreditur viri sapientis,
- non est in me forsitan id, quod de me sentis.
2
- 5
- audi preces, domine, veniam petentis;
- exaudi suspiria gemitusque flentis
- et onus impositum ferre non valentis,
- quod probare potero multis argumentis.
3
- tuus in perpetuum servus et poeta
- 10
- ibo, si praeceperis, etiam trans freta,
- et, quodcumque iusseris, scribam mente laeta,
- sed angusti temporis me coartat meta.
4
- [iubes angustissimo spatio dierum
- me tractare seriem augustarum rerum,
- 15
- quas neque Virgilium posse nec Homerum
- annis quinque scribere constat esse verum.]
5
- vis, ut infra circulum parvae septimanae
- bella scribam fortia breviter et nane,
- quae vix in quinquennio scriberes, Lucane,
- 20
- vel tu, vatum maxime, Maro Mantuane.
6
- vir virorum optime, parce tuo vati,
- qui se totum subicit tuae voluntati;
- precor, cum non audeam onus tantum pati,
- ut rigorem temperes ardui mandati.
7
- 25
- nosti, quod in homine non sit eius via;
- prophetiae spiritus fugit ab Elia,
- Elisaeum deserit saepe prophetia,
- nec me semper sequitur mea poetria.
8
- aliquando facio versus mille cito
- 30
- et tunc nulli cederem versuum perito,
- sed post tempus modicum cerebro sopito
- versus a me fugiunt carminis oblito.
9
- quae semel emittitur, nescit vox reverti;
- scripta sua corrigunt etiam diserti.
- 35
- versus volunt corrigi denuoque verti,
- ne risum segnities pariat inerti.
10
- loca vitant publica quidam poetarum
- et secretas eligunt sedes latebrarum,
- student, instant, vigilant nec laborant parum
- 40
- et vix tandem reddere possunt opus clarum.
11
- ieiunant et abstinent poetarum chori,
- vitant rixas publicas et tumultus fori
- et, ut opus faciant, quod non possint mori,
- moriuntur studio subditi labori.
12
- 45
- unicuique proprium dat natura munus:
- ego numquam potui scribere ieiunus;
- me ieiunum vincere posset puer unus:
- sitim et ieiunium odi quasi funus.
13
- unicuique proprium dat natura donum:
- 50
- ego versus faciens bibo vinum bonum
- et quod habent melius dolia cauponum;
- tale vinum generat copiam sermonum.
14
- tales versus facio, quale vinum bibo;
- nihil possum facere nisi sumpto cibo;
- 55
- nihil valent penitus, quae ieiunus scribo;
- Nasonem post calicem carmine praeibo.
15
- mihi numquam spiritus prophetiae datur,
- nisi prius fuerit venter bene satur;
- dum in arca cerebri Bacchus dominatur,
- 60
- in me Phoebus irruit et miranda fatur.
16
- scribere non valeo pauper et mendicus,
- quae gessit in Latio Caesar Fridericus,
- qualiter subactus est Tuscus inimicus,
- praeter te, qui Caesaris integer amicus.
17
- 65
- poeta pauperior omnibus poetis
- nihil prorsus habeo, nisi quod videtis;
- unde saepe lugeo, quando vos ridetis;
- nec me meo vitio pauperem putetis.
18
- fodere non debeo, quia sum scholaris,
- 70
- ortus ex militibus proeliandi gnaris;
- sed quia me terruit labor militaris,
- malui Virgilium sequi quam te, Paris.
19
- mendicare pudor est, mendicare nolo,
- fures multa possident, sed non absque dolo.
- 75
- quid ergo iam faciam, qui nec agros colo,
- nec mendicus fieri nec fur esse volo?
20
- saepe de miseria meae paupertatis
- conqueror in carmine viris litteratis.
- laici non sapiunt ea, quae sunt vatis,
- 80
- et nil mihi tribuunt, quod est notum satis.
21
- a viris Teutonicis multa solent dari,
- digni sunt prae ceteris laude singulari.
- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
- 85
- praesules Italiae, praesules avari,
- potius idolatrae debent nominari;
- vix quadrantem tribuunt pauperi scholari:
- quis per dona talia poterit ditari?
23
- doleo, cum video leccatores multos
- 90
- penitus inutiles penitusque stultos,
- nulla prorsus animi ratione fultos
- sericis et variis indumentis cultos.
24
- vellem, soli milites eis ista darent,
- et de nobis praesules nostri cogitarent,
- 95
- non leonum spoliis asinos ornarent;
- sed dum quaerunt gloriam, pietate carent.
25
- eia nunc pontifices pietatis mirae,
- cum poeta soleat foris esurire,
- mimi solent cameras vestras introire,
- 100
- qui nil sciunt facere praeter insanire.
26
- pereat hypocrisis omnium parcorum!
- scimus, quod avarus est cultor idolorum.
- commendetur largitas praesulum largorum;
- electus Coloniae primus est eorum.
27
- 105
- in regni negotiis potens et peritus
- a regni negotio nomen est sortitus;
- praecepti dominici memor, non oblitus
- tribuit hilariter, non velut invitus.
28
- unde fit, ut aliquid petere praesumam:
- 110
- nudus ego, metuens frigus atque brumam,
- qui vellus non habeo nec in lecto plumam;
- tam libenter mihi det, quam libenter sumam.
29
- Archicancellarie, spes es mea solus;
- in te non est macula, non est in te dolus.
- 115
- longa tibi tempora det fatalis colus,
- cuius illustrabitur claritate polus.
30
- nummos, quos tu dederas, bene dispensavi:
- pauperem presbyterum hac aestate pavi,
- ut te deus protegat in labore gravi
- 120
- et coram te corruant inimici pravi.
31
- largum habens dominum nolo parcus esse,
- nolo sine socio mea frui messe:
- nobilis est animi pluribus prodesse;
- largo numquam poterit animo deesse.
32
- 125
- secundum quod habeo, tribuo libenter
- neque panem comedo solus et latenter,
- et non sum, qui curias intrem imprudenter,
- sicut illi faciunt, quorum deus venter.
33
- Archicancellarie, spes et vita mea,
- 130
- in quo mens est Nestoris et vox Ulixea,
- Christus tibi tribuat annos et trophaea
- et nobis facundiam, ut scribamus ea.
|
|