BIBLIOTHECA AUGUSTANA

 

Itsik Manger

1901 - 1969

 

lid un balade

 

248 oysgeklibene lider, dertsu 6 naye, Nyu-York 1952
>>> (digitale oysgabe: NYBC)

 

kh'hob zikh yorn gevalgert

«kh'hob zikh yorn gevalgert in der fremd»

 

zamlung un redaktsye funem tekst:

Heinrich Mohringer

 

_______________________________________________________________________

 

 

 

 

 

kh' hob zikh yorn gevalgert

 

kh' hob zikh yorn gevalgert in der fremd,

itst for ikh zikh valgern in der heym.

mit eyn por shikh, eyn hemd oyfn layb ,

in der hant dem shtekn. vi ken ikh zayn on dem?

 

kh'vel nisht kushn dayn shtoyb vi yener groyser poet,

khotsh mayn harts iz oykh ful mit gezang un geveyn.

vos heyst kushn dayn shtoyb? ikh bin dayn shtoyb.

un ver kusht es, ikh bet aykh, zikh aleyn?

 

kh'vel shteyn fargaft far dem Kineres-blo,

in mayne bigde-dales ongeton,

a farvoglter prints, vos hot gefunen zayn blo,

un blo iz zayn kholem fun tomed on.

 

kh'vel nisht kushn dayn blo, nor stam azoy

vi a shtile shimen-esre vel ikh shteyn –

vos heyst kushn dayn blo? ikh bin dayn blo,

un ver kusht es, ikh bet aykh, zikh aleyn?

 

kh'vel shteyn fartrakht far dayn midber groys

un hern di doyres-alte kemltrit,

vos vign oyf zeyere hoykers ibern zamd

toyre un skhoyre, un dos alte vanderlid,

vos tsitert iber di zamdn heys-tseglit,

shtarbt op, dermont zikh un vil keyn mol nisht fargeyn.

kh'vel nisht kushn dayn zamd, neyn un tsen mol neyn.

vos heyst kushn dayn zamd? ikh bin dayn zamd,

un ver kusht es, ikh bet aykh, zikh aleyn?

 

 

Itsik Manger retsitirt dos lid (Tel Aviv 1966, .ram-teke fun «grine medine»)

 

 

כ' האָב זיך יאָרן געװאַלגערט

 

כ' האָב זיך יאָרן געװאַלגערט אין דער פֿרעמד,

איצט פֿאָר איך זיך װאַלגערן אין דער הײם.

מיט אײן פּאָר שיך, אײן העמד אױפֿן לײַב ,

אין דער האַנט דעם שטעקן. װי קען איך זײַן אָן דעם?

 

כ'װעל נישט קושן דײַן שטױב װי יענער גרױסער פּאָעט,

כאָטש מײַן האַרץ איז אױך פֿול מיט געזאַנג און געװײן.

װאָס הײסט קושן דײַן שטױב? איך בין דײַן שטױב.

און װער קושט עס, איך בעט אײַך, זיך אַלײן?

 

כ'װעל שטײן פֿאַרגאַפֿט פֿאַר דעם כּנרת־בלאָ,

אין מײַנע בגדי־דלות אָנגעטאָן,

אַ פֿאַרװאָגלטער פּרינץ, װאָס האָט געפֿונען זײַן בלאָ,

און בלאָ איז זײַן חלום פֿון תּמיד אָן.

 

כ'װעל נישט קושן דײַן בלאָ, נאָר סתּם אַזױ

װי אַ שטילע שמונה־עשׂרה װעל איך שטײן –

װאָס הײסט קושן דײַן בלאָ? איך בין דײַן בלאָ,

און װער קושט עס, איך בעט אײַך, זיך אַלײן?

 

כ'װעל שטײן פֿאַרטראַכט פֿאַר דײַן מדבר גרױס

און הערן די דורות־אַלטע קעמלטריט,

װאָס װיגן אױף זײערע הױקערס איבערן זאַמד

תּורה און סחורה, און דאָס אַלטע װאַנדערליד,

װאָס ציטערט איבער די זאַמדן הײס־צעגליט,

שטאַרבט אָפּ, דערמאָנט זיך און װיל קײנ מאָל נישט פֿאַרגײן.

כ'װעל נישט קושן דײַן זאַמד, נײן און צענ מאָל נײן.

װאָס הײסט קושן דײַן זאַמד? איך בין דײַן זאַמד, 

און װער קושט עס, איך בעט אײַך, זיך אַלײן?

 

kval: itzikmanger.blogspot