sonet

tekst in: der kholem iz mayn eydes

(lider, Nyu-York 1965, z. 8)

kval: Leonard Prager, Galitsianer III

in: Mendele - Yiddish literature and language

Vol. 4.304, January 31, 1995, note 18.

editsye fun tekst: Heinrich Mohringer

_______________________________________________________________________

vos nokh bin ikh dir shuldik, Poyln?

«nokhn blutikn krig hot zikh dos andersh geshtaltikt unter der fray-tsehulyeter polyakn-makht mit ir has tsu un redifes af yidn, materndik zikh in noyt un in teglekher shrek, ober oykh mit shabes un yontefdike hofnungen, biz tsum onrukn fun fintstern khurbn ...»

(Hersh-Leyb Yung, A tsurik-blik iber Skole, in: Gedenkbukh galitsye, ed. Nekhemye Tsuker, Buenos-Aires: Farlag «Zikhroynes» 1964, p. 227, kval: Leonard Prager, Galitsianer I/III, Mendele, January 31, 1995, Vol. 4.302 un Vol. 4.304, note 19)

vos nokh bin ikh dir shuldik, Poyln?

ikh hob getrotn af dayn feter erd

in tshobetes mit lekherdike zoyln.

tog un nakht hob ikh zikh tsugehert

tsu dayne kloles. mayn oysgekrimte pleytse

hot ongenumen mit baave dayne klep,

un vi di zangen, ongeshtopt mit veytsn,

hobn dayne zin geshatkevet di kep

fun mayne brider. ikh ze nokh itst di kose

far di oygn un di heyse hek.

grozn zaynen nit geven fardekt mit rose

nor mit blut in frilingdike teg.

ikh bin durchgegangen ale groyln –

vos nokh bin ikh dir shuldik, Poyln?

‫װאָס נאָך בין איך דיר שולדיק, פּױלן?

איך האָב געטראָטן אױף דײַן פֿעטער ערד

אין טשאָבעטעס מיט לעכערלעכע זױלן.

טאָג און נאַכט האָב איך זיך צוגעהערט

צו דײַנע קללות. מײַן אױסגעקרימטע פּלײצע

האָט אָנגענומען מיט אַאַװע דײַנע קלעפּ,

און װי די זאַנגען, אָנגעשטאָפּט מיט װײצן,

האָבן דײַנע זין געשאַטקעװעט די קעפּ

פֿון מײַנע ברידער. איך זע נאָך איצט די קאָסע

פֿאַר די אױגן און די הײסע העק.

דאָס גראָז איז ניט געװען פֿאַרדעקט מיט ראָסע,

נאָר מיט בלוט אין פֿרילינגדיקע טעג.

איך בין דורכגעגאַנגען אַלע גרױלן ־

װאָס נאָך בין איך דיר שולדיק, פּױלן?

―――――――

sharblat fun «der kholem iz mayn eydes»