B  I  B  L  I  O  T  H  E  C  A    A  U  G  U  S  T  A  N  A
           
  Gualterus de Castiglione
ca. 1135 - post 1184
     
   


C a r m i n a

C a r m e n   I I

________________________________________________


1. Propter Sion non tacebo,
sed ruinas Romae flebo,
quousque justitia
rursus nobis oriatur
5 et ut lampas accendatur
justus in Ecclesia.

2. Sedet vilis et in luto
princeps facta sub tributo;
quod solebam dicere:
10 Romam esse derelictam,
desolatam et afflictam,
expertus sum operae.

3. Vidi, vidi caput mundi,
instar maris et profundi
15 vorax guttur Siculi.
ibi mundi bithalassus,
ibi sorbet aurum Crassus
et argentum saeculi.

4. Ibi latrat Scylla rapax
20 et Charybdis auri capax
potius quam navium;
ibi cursus galearum
et conflictus piratarum,
id est cardinalium.

5. Syrtes insunt huic profundo
et Sirenes, toti mundo
minantes naufragium.
os humanum foris patet,
in occulto cordis latet
30 deforme daemonium.

6. Habes iuxta rationem
bithalassum per Franconem;
quod ne credas frivolum:
ibi duplex mare fervet,
35 a quo non est qui reservet
sibi valens obolum.

7. Ibi fluctus colliduntur,
ibi panni submerguntur,
byssus, ostrum, purpure;
40 ibi mundus deglutitur,
immo totus sepelitur
in Franconis gutture.

28 Franco nulli miseretur,
nullum sexum reveretur,
45 nulli parcit sanguini.
omnes illi dona ferunt;
illuc enim ascenderunt
tribus, tribus Domini.

9. Canes Scyllae possunt dici
50 veritatis inimici,
advocati Curiae,
qui latrando falsa fingunt,
mergunt simul et confringunt
carinam pecuniae.

10. Iste probat se legistam,
ille vero decretistam,
inducens Gelasium;
ad probandum questionem
hic intendit actionem
60 regundorum finium.

11. Nunc rem sermo prosequatur:
hic Charybdis debacchatur,
id est cancellaria,
ubi nemo gratus gratis
65 neque datur absque datis
Gratiani gratia.

12. Plumbum, quod hic informatur,
super aurum dominatur
et massam argenteam;
70 equitatis phantasia
sedet teste Zacharia
super bullam plumbeam.

13. Qui sunt Syrtes vel Sirenes?
qui sermone blando lenes
75 attrahunt Byzantium;
spem praetendunt lenitatis,
sed procella parcitatis
supinant marsupium.

14. Dulci cantu blandiuntur
80 ut Sirenes, et loquuntur
primo quaedam dulcia:
´Frare, ben je te cognosco,
certe nichil a te posco,
nam tu es de Francia.

15. Terra vestra bene cepit
et benigne nos excepit
in portu concilii.
Nostri estis, nostri! Cujus?
Sacrosanctae sedis hujus
90 speciales filii.

16. Nos peccata relaxamus
et laxatos collocamus
sedibus aethereis.
nos habemus Petri leges
95 ad ligandos omnes reges
in manicis ferreis.

17. Ita dicunt cardinales,
ita solent di carnales
in primis allicere.
100 sic instillant fel draconis,
et in fine lectionis
cogunt bursam vomere.

18. Cardinales, ut predixi,
novo jure Crucifixi
105 vendunt patrimonium.
Petrus foris, intus Nero,
intus lupi, foris vero
sicut agni ovium.

19. Tales regunt Petri navem,
110 tales habent ejus clavem,
ligandi potentiam.
hi nos docent, sed indocti,
hi nos docent, et nox nocti
indicat scientiam.

20. In galea sedet una
mundi lues inportuna,
camelos deglutiens.
involuta canopaeo
cuncta vorat sicut leo
120 rapiens et rugiens.

21. Hic piratis principatur,
Spurius qui nuncupatur,
sedens in insidiis,
ventre grosso, lata cute,
125 grande monstrum nec virtute
redemptum a vitiis.

22. Maris hujus non est dea
Thetis, mater Achillea,
de qua saepe legimus,
130 immo mater sterlingorum,
sancta soror loculorum,
quam nos Bursam dicimus.

23. Hec dum praegnat, ductor ratis
epulatur cum piratis
135 et amicos reperit;
nam si Bursa detumescit,
surgunt venti, mare crescit,
et carina deperit.

24. Tunc occurrunt cautes rati,
140 donec omnes sint privati
tam nummis quam vestibus.
tunc securus fit viator,
quia nudus, et cantator
it coram latronibus.

25. Qui sunt cautes? Janitores,
per quos, licet seviores
tigribus et beluis,
intrat saccus aere plenus,
pauper autem et aegenus
150 tollitur a januis.

26. Quod si verum placet scribi,
duo tantum portus ibi,
duae tantum insulae,
ad quas licet applicari
155 et jacturam reparari
confractae naviculae.

27. Petrus enim Papiensis,
qui electus est Meldensis,
portus recte dicitur.
160 Nam cum mare fluctus tollit,
ipse solus mare mollit,
et ad ipsum fugitur.

28. Est et ibi maior portus,
fetus ager, florens ortus,
165 pietatis balsamum:
Alexander ille meus,
meus, inquam, cui det Deus
paradisi thalamum.

29. Ille fovet litteratos,
170 cunctos malis incurvatos,
si posset, erigeret.
Verus esset cultor Dei,
nisi latus Elisei
Giezi corrumperet.

30. Sed ne rursus in hoc mari
me contingat naufragari,
dictis finem faciam,
quia, dum securus eo,
ne submergar, ori meo
180 posui custodiam.